درخت حوزه‌های تخصصی

هدف: هدف اصلی پژوهش حاضر مقایسه محتوا، نوع ارائه آموزش و تجهیزات کارگاهی در برنامه آموزش حرفه ای به دانش آموزان اتیسم، کم توان ذهنی و چندمعلولیتی در دوره اول و دوم دبیرستان است. روش: روش این پژوهش از نوع ارزشیابی بود که در آن نمونه ای شامل 39 کلاس درس از ده مجتمع آموزشی در دو دوره اول و دوم دبیرستان و در سه گروه از دانش آموزان با نیازهای ویژه یعنی اتیسم، کم توان ذهنی و چندمعلولیتی انتخاب شدند. شیوه انتخاب گروه کم توان ذهنی به صورت تصادفی و شیوه انتخاب دو گروه دانش آموزان بااختلال اتیسم و چندمعلولیتی به صورت تمام شماری بود. 52 دبیر در دوره اول دبیرستان و 48 دبیر در دوره دوم دبیرستان با استفاده از روش مصاحبه که توسط همکاران و آزمونگران طرح استفاده شد فهرست وارسی های مربوط به محتوای آموزش حرفه ای دوره اول و دوم دبیرستان را تکمیل نمودند. یافته ها: تحلیل نتایج نشان داد که حدود 83 درصد کارگاه ها، 5 کارگاه از شش کارگاه کپسول آتش نشانی نداشته اند . میانگین نمره تناسب محتوای برنامه برای سه گروه دانش آموزان دارای اتیسم، کم توان ذهنی و چند معلولیتی دوره اول دبیرستان به ترتیب برابر با 17/50، 57/58 و 08/50 ، و در دوره دوم دبیرستان به ترتیب 59، 62/48 و 22/54 بوده است. در زمینه ارزشیابی نوع ارائه آموزش حرفه ای در دوره اول دبیرستان میانگین گروه های دانش آموزان با اختلال اتیسم، کم توان ذهنی و چندمعلولیتی به ترتیب 68، 91 و 88 ، در دروس مهارتی دوره دوم دبیرستان به ترتیب حدود 75، 91 و 97 و در دروس نظری دوره دوم دبیرستان حدود 83، 91 و 80  است. نتیجه گیری:در دوره اول دبیرستان از امکانات کارگاهی به طور مستقیم استفاده نمی شود و در دوره دوم دبیرستان بسیاری از تجهیزات وجود ندارد. در مورد محتوای آموزش حرفه ای در دوره اول و دوم دبیرستان نتایج نزدیک به میانگین است و برای بهبود محتوا لازم است اصلاحاتی صورت گیرد. در مورد نوع ارائه آموزش حرفه ای در دوره اول و دوم دبیرستان نتایج بالاتر از میانگین است ولی باز هم می توان برای بهبود وضعیت اصلاحاتی اعمال نمود. در ضمن تفاوتی بین گروه های اتیسم، کم توان ذهنی و چندمعلولیتی در اکثر اهداف مشاهده نشد و تنها در دوره دوم دبیرستان وضعیت ارائه آموزش گروه کم توان ذهنی و چندمعلولیتی مناسبتر از گروه اتیسم است.

هدف: دانش آموزان تیزهوش سرمایه های ملی هر کشوری محسوب می شوند و عدم توجه به آنان می تواند موجب آسیب های روانی ایشان گردد. هدف این پژوهش مقایسه دانش آموزان تیزهوش و عادی دوره دوم متوسطه از لحاظ کمال گرایی، افسردگی و سرزندگی تحصیلی است. روش: این پژوهش از نوع علی-مقایسه ای است. جامعه آماری شامل دانش آموزان دختر دوره دوم متوسطه در سال تحصیلی 1397-1396 شهر خرم آباد است که از این جامعه آماری نمونه ای به تعداد 100 نفر با روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شده و با همتاسازی بر اساس سطح تحصیلات والدین، پایگاه اقتصادی-اجتماعی خانواده و تعداد اعضای خانواده به دو گروه 50 نفری (50 نفر دانش آموز تیزهوش و 50 نفر دانش آموز عادی) تقسیم شده اند. برای جمع آوری داده ها از پرسش نامه کمالگرایی شورت (1995)، پرسش نامه افسردگی بک (1988) و پرسش نامه سرزندگی تحصیلی مارتین و مارش (2006) استفاده شده است. برای تحلیل داده ها از آزمون تی استفاده شده است. یافته ها: نتایج آزمون تی نشان می دهد که بین دانش آموزان دختر تیزهوش و عادی از لحاظ متغیرهای کمال گرایی مثبت و منفی، افسردگی و سرزندگی تحصیلی تفاوت معنی داری وجود دارد. همچنین نتایج نشان می دهد، با توجه به میانگین کمال گرایی منفی (60/52) و افسردگی (06/31) در افراد تیزهوش، کمال گرایی منفی و افسردگی بیشتری نسبت به دانش آموزان عادی وجود دارد. نتایج حاکی از این است که میانگین های کمال گرایی مثبت و سرزندگی تحصیلی در دانش آموزان عادی از میزان بیشتری برخوردار است. نتیجه گیری: یافته ها از تفاوت کمال گرایی و افسردگی در بین دانش آموزان تیزهوش و عادی حمایت می کند و توجه به این متغیرها در دانش آموزان تیزهوش از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

زمینه و هدف: تولد یک فرزند برای مادر همواره با استرس و اضطرابی همراه است؛ حال اگر این کودک دارای مشکلاتی نیز باشد احساسات و هیجاناتی را به همراه خواهد داشت. بر این اساس هدف پژوهش حاضر شناسایی تجربه زیسته مادران دارای کودک مبتلا به ناتوانی ویژه یادگیری در زندگی بود. روش: این پژوهش به روش پژوهش کیفی از نوع پدیدارشناسی در سال 1397 طی دوره 4 ماهه انجام شد. جامعه آماری آن تمامی مادران درای کودک مبتلاء به ناتوانی ویژه یادگیری بودند که به مرکز مشکلات ویژه یادگیری ازنا (لرستان) رجوع کرده بودند. از طریق نمونه گیری هدفمند تا میزان اشباع، 6 مادر انتخاب شدند که در مصاحبه عمیق و ساختارنایافته شرکت کردند. مصاحبه ها بر اساس روش کلایزی تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: تجارب مادران در چهار مضمون اصلی سازمان یافت: بی نظمی در خانواده، نگرانی، هیجانات مثبت و هیجانات منفی. این سه مضمون اصلی در مقاله به تفضیل مورد بحث قرار گرفتند. نتیجه گیری: پرورش کودکان مبتلاء به ناتوانی ویژه یادگیری، تجربه ای دشوار است که حمایت تخصصی از مادران، طی نخستین سال های تحول اختلال را ضروری می سازد. بدین منظور، هر یک از مضامین پژوهش حاضر، اهداف درمانی بالقوه برای افزایش بهزیستی مادران است که می توان آن ها را برای ارتقاء مداخلات موجود و در طراحی مداخلات نوین به کار برد.

پژوهش حاضر به بررسی رابطه بین سرمایه اجتماعی درون گروهی و شادی در بین شهروندان تهران می پردازد. پیشرفت های سریع فن آوری و اطلاع رسانی، خلأیی را برای انسان معاصر به وجود آورده است. موج فزاینده افسردگی و بسیاری از مشکلات روانی - اجتماعی نشان از پایین بودن زمینه های شادی در بین مردم دارد. با مرورمتون تحقیق چنین برداشت می شود که سرمایه اجتماعی درون گروهی بر شادی مردم نقش تعیین کننده ای دارد. روش تحقیق از نوع همبستگی و جامعه آماری تحقیق شهروندان ساکن در شهر تهران می باشد. حجم نمونه طبق فرمول کوکران 412 نفر برآورد و به روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شده است. از ابزار پرسشنامه سرمایه اجتماعی درون گروهی و پرسشنامه شادی آکسفورد برای جمع آوری داده ها استفاده شده است یافته ها حاکی از آن است که همبستگی بالایی بین سرمایه اجتماعی درون گروهی(49/0) و شادی وجود دارد. در این پژوهش فرضیه های مربوط به درآمد، تحصیلات، منطقه محل سکونت، وضعیت اشتغال با شادی رابطه مستقیم و مثبت دارد.

زمینه: شیوه ها یا راهبردهایی که فرد در مقابله با موارد تنیدگی زا به کار می برد، نقشی اساسی در سلامت جسمی و روانی او ایفا می کند . فرآیندهای ارزیابی، مقابله و تلاش های شناختی- رفتاری افراد در تفسیر و غلبه بر مشکلات زندگی موثر هستند. هدف پژوهش حاضر مقایسه تنیدگی والدگری و مهارت حل مشکل خانواده در دانش آموزان با نیازهای ویژه و عادی بود. روش: پژوهش حاضر از نوع علی- مقایسه ای یا پس رویدادی بود. جامعه آماری این پژوهش ، همه دانش آموزانی بود که در مدارس عادی و با نیازهای ویژه شهرستان شهریار مشغول به تحصیل بودند. با توجه به این که جامعه مورد پژوهش شامل 4 گروه مادران دانش آموزان عادی، اتیسم، آسیب دیده شنوایی و کم توان ذهنی با تعداد جامعه آماری متفاوت بود، به تناسب با روش های نمونه گیری تصادفی خوشه ای، نمونه در دسترس و تصادفی ساده، از هر گروه30 نفر در مجموع 120 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. به منظور جمع آوری داده ها از پرسش نامه های تنیدگی والدگری و مقیاس حل مشکل خانواده استفاده شد. در پایان، داده های پژوهش با استفاده از آزمون تحلیل واریانس یک راهه-آنووا مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج حاصل از تحلیل نشان داد که در متغیر تنیدگی والدگری بین گروه ها به ترتیب مادران کودکان دارای اتیسم، کم توان ذهنی، آسیب دیده شنوایی و عادی دارای بیشترین میزان تنیدگی والدگری بودند، به این معنا که مادران کودکان دارای اتیسم در مقایسه با مادران دیگر گروه ها تنیدگی والدگری بیشتری را تجربه می کنند. تنیدگی واﻟﺪﮔﺮی در ﻣﺎدران دانش آموزان دارای نیازهای ویژه در ﻫﺮ 2 ﻗﻠﻤﺮو واﻟﺪﮔﺮی و ﻗﻠﻤﺮو کﻮدک به طور ﻣﻌﻨﺎدار ﺑﺎﻻﺗﺮ از ﻣﺎدران کﻮدکﺎن عادی است کﻪ ایﻦ تنیدگی می تواند ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ کﻮدک، واﻟﺪ یﺎ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﺎﺷﺪ. نتیجه گیری: ویژگی های دانش آموزان با نیازهای ویژه، ﻧﮕﺮاﻧی از ﺗﺪاوم ﺷﺮایﻂ، ﭘﺬیﺮش کﻢ ﺟﺎﻣﻌﻪ و ﺣﺘی ﺳﺎیﺮ اﻋﻀﺎی ﺧﺎﻧﻮاده و ﻧیﺰ ﺷکﺴﺖ در دریﺎﻓﺖ حمایت های اﺟﺘﻤﺎﻋی می تواند در ﺑﺮوز ایﻦ تنیدگی ﻣوﺛﺮ ﺑﺎﺷﺪ.

زمینه: این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی دوره متوسطه حرفه ای در دانش آموزان با کم توانی ذهنی از دیدگاه معلمان انجام شده است. روش کار: نمونه مورد بررسی شامل 93دبیر متوسطه حرفه ای از بین دبیران زن و مرد مدارس دانش آموزان با کم توانی ذهنی استان تهران(52زن و 41مرد) به صورت نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. این پژوهش با استفاده از پرسش نامه محقق ساخته ای که مشتمل بر 16سوال است و براساس مقیاس لیکرت 5درجه ای انجام گرفت. در تجزیه وتحلیل اطلاعات از آزمون توصیفی و آزمون کای دو استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد بیشتر معلمان بر این اعتقادند که محتوای در نظر گرفته شده با توانایی، علایق، منابع آموزشی، امکانات مناسب، فضای آموزشی، ساعات کلاسی، تعداد رشته های مهارتی این دوره و کتاب های آموزشی تناسب دارد. اما تفاوت معنی داری در «مناسب بودن ضوابط پذیرش دانش آموزان در دوره متوسطه حرفه ای» وجودندارد. نتیجه گیری: از دیدگاه معلمان، دوره متوسطه حرفه ای برای دانش آموزان با کم توانی ذهنی اثربخش است

زمینه: هدف پژوهش حاضر، بررسی و ارزیابی الگو های ناتوانی در علوم توان بخشی است. در طول 3 دهه؛ پژوهشگران در تلاش برای ایجاد بنیاد معرفت شناختی روشن و آشکار در حوزه توان بخشی بوده اند. به طورکلی الگو های ناتوانی نقش مهمی را در فراهم کردن حمایت های نظری- عملی و خدمات رسانی برای افراد با ناتوانی ایفا می کنند. روش: پژوهش انجام شده، پژوهشی نظری بود. در حوزه مباحث مربوط به الگو ها و فراهم کردن ارزیابی آن ها؛ تعیین مفروضه های اساسی در رابطه با الگو ها، تعاریف و اصطلاحات از اهمیت ویژه و تعیین کننده ای برخوردار است. بدین منظور، نخست مبانی نظری الگوهای ناتوانی که در علوم توان بخشی مطرح هستند؛ مورد معرفی، توضیح و توصیف قرار گرفتند. در ادامه به تبیین ارتباط بین این الگو ها با یکدیگر پرداخته شد و پس از آن به ارزیابی با استفاده از روش تجزیه و تحلیل منظم و به تبیین ارتباط بین این الگو ها پرداخته شد و مورد بحث نیز قرار گرفتند. یافته ها: نتایج حاصل از این بررسی نشان می دهد که پژوهش و شناخت مبانی نظری الگو های ناتوانی می تواند چشم انداز روشنی را برای متخصصان، کارشناسان، درمانگران، آموزگاران، قانون گذاران و افراد با ناتوانی و سازمان هایشان فراهم آورد.

هدف از این پژوهش بررسی رابطه بین هدف های پیشرفت و هدف های دوستی با عملکرد ریاضی با توجه به نقش واسطه ای انواع کمک طلبی در میان دانش آموزان عادی و تیزهوش به روش مدل یابی معادله های ساختاری بود. جامعه مورد مطالعه دانش آموزان دختر تیزهوش و عادی پایه نهم ناحیه 4 شهر اهواز بودند. بدین منظور، 120 دانش آموز تیزهوش به روش سرشماری و 120 دانش آموز عادی با روش تصادفی چند مرحله ای نسبتی انتخاب شدند و به پرسش نامه های پرسش نامه کمک طلبی، هدف های دوستی و پرسش نامه هدف های پیشرفت تجدید نظر شده پاسخ دادند. نتایج پژوهش نشان دادند که در هر دو گروه تیزهوش و عادی، هدف تبحرگرا و دوستی گرا، کمک طلبی سازگار را پیش بینی می کنند که آن نیز به نوبه خود عملکرد ریاضی بالاتر را پیش بینی می کند در حالی که هدف های تبحر گریز، عملکردگریز، عملکردگرا و دوستی گریز، اجتناب از کمک طلبی را پیش بینی می کنند و آن نیز عملکرد ریاضی پایین تر را پیش بینی می کند. هم چنین، تفاوت های بین دو گروه، در مقایسه های چند گروهی فقط در مسیر کمک طلبی سازگار با عملکرد ریاضی و هدف عملکردگرا با اجتناب از کمک طلبی، بالاتر از 96/1 و معنی دار بود و در سایر مسیرها تفاوتی معنی دار بین گروهها مشاهده نشد.