درخت حوزه‌های تخصصی

اهداف: درس علوم تجربی می تواند نقش چشمگیری در ارتقای مهارت های تفکر و حل مساله در دانش آموزان داشته باشد. بنابراین وجود معلمانی که از احساس خودکارآمدی بالایی در زمینه تدریس درس علوم به شیوه نوین برخوردار باشند، بسیار حایز اهمیت است. هدف این پژوهش، اعتباریابی پرسش نامه باورهای خودکارآمدی معلمان در تدریس علوم به عنوان یک درس پژوهش محور بود. ابزار و روش ها: این پژوهش توصیفی- پیمایشی مقطعی در سال 1393 انجام شد. 303 نفر از معلمان دوره ابتدایی شهر سنندج به شیوه نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. ابزار پژوهش، پرسش نامه خودکارآمدی تدریس علوم به عنوان یک درس پژوهش محور (دیرا- اسمولک) بود. به منظور بررسی روایی سازه پرسش نامه از آزمون تحلیل عاملی تاییدی، برای بررسی همسانی درونی آن از ضریب آلفای کرونباخ و روش دونیمه کردن با استفاده از ضریب همبستگی رتبه ای اسپیرمن و برای بررسی میزان خودکارآمدی معلمان در تدریس علوم به عنوان یک درس پژوهش محور، از آزمون T تک نمونه ای استفاده شد. یافته ها: ساختار عاملی پرسش نامه، مشتمل بر 34 گویه و پنج بُعد خودکارآمدی در درگیرساختن فراگیران با مسایل علمی، خودکارآمدی در اهمیت دادن به شواهد علمی، خودکارآمدی در فرمول بندی توضیحات، خودکارآمدی در پیونددادن توضیحات با دانش علمی و خودکارآمدی در گفت وگو و تعدیل توضیحات، تایید شد. همسانی درونی پرسش نامه نیز در مجموع و بر حسب ابعاد پنج گانه، مورد تایید بود. همچنین میزان باورهای خودکارآمدی معلمان در تدریس علوم به عنوان یک درس پژوهش محور، در سطح متوسط بود. نتیجه گیری: پرسش نامه خودکارآمدی تدریس علوم به عنوان یک درس پژوهش محور در ایران قابل استفاده است.

این پژوهش به منظور تعیین نقش سیستم های فعال ساز و بازداری رفتاری در پیش بینی جهت گیری های هدف پیشرفت در دانشجویان انجام گرفت. روش پژوهش از نوع توصیفی- همبستگی بود. جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان رشته های علوم انسانی دانشگاه های پیام نور داراب و زرین دشت بود که تعداد تقریبی آ ن ها 3000 نفر بود. نمونه انتخابی شامل 250 نفر (95 پسر و 155 دختر) بود که به روش خوشه ای تصادفی انتخاب و پرسشنامه سیستم های فعال ساز و بازداری کارور و وایت و پرسشنامه جهت گیری هدف چهار بعدی الیوت و مک گریگور را تکمیل کردند. تجزیه و تحلیل داد ه ها با استفاده از تحلیل رگرسیون چندگانه انجام گرفت. نتایج حاکی از آن بود که بعد حساسیت به پاداش-تنبیه، جهت گیری های هدف تسلط گرایشی و اجتنابی و نیز جهت گیری هدف عملکرد اجتنابی را به صورت مثبت پیش بینی می کرد. بعد سائق موفقیت، جهت گیری عملکرد و تسلط گرایشی را به صورت مثبت پیش بینی می کرد. همچنین بعد جستجوی سرگرمی و هیجان، جهت گیری های عملکرد گرایشی و تسلط اجتنابی را به صورت مثبت پیش بینی می کرد. هر یک از ابعاد سیستم های فعال ساز و بازداری رفتاری، الگوی بی همتایی از جهت گیری هدف پیشرفت دانشجویان را پیش بینی می کردند که اهمیت گرایش های خلقی را در پیش بینی انواع جهت گیری هدف نشان می دهد.

این پژوهش با هدفِ بررسی روابط ساختاری امید، خودکارآمدی تحصیلی و ادراک از جوّ کلاس با انگیزش تحصیلی دانش آموزان انجام گرفت. روش پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی (الگویابی علّی) بود. کلیه دانش آموزان پایه اول دبیرستان مدارس دولتی شهر ارومیه (11430N=) در سال تحصیلی 1392-1391 جامعه آماری این پژوهش را تشکیل می دادند. روش نمونه گیری، خوشه ای چند مرحله ای بود. تعداد 180 نفر دختر و 200 نفر پسر مورد مطالعه قرار گرفتند (380=n). برای جمع آوری اطلاعات از مقیاس انگیزشِ تحصیلی هارتر، آزمون امید اسنایدر، مقیاس خودکارآمدی موریس و پرسشنامه ادراک   از جوّ کلاس تریکت و موس استفاده شد. داده ها با روش الگویابی معادلات ساختاری تحلیل شد. نتایج به دست آمده نشان دادند، مدل ساختاری انگیزشِ تحصیلی دانش آموزان مدلی روا در جامعه مورد پژوهش است و داده ها برازش مناسبی با مدل نظری دارند (052/0 = RMSEA ). بر اساس این مدل، 79/0 از واریانس انگیزشِ تحصیلی قابل تبیین است؛ از این رو، جوّ کلاس بر خودکارآمدی، انگیزشِ تحصیلی، خودکارآمدی بر امید، خودکارآمدی بر انگیزشِ تحصیلی و امید بر انگیزشِ تحصیلی اثر مستقیم معنادار دارند. فقط ادراک از جوّ کلاس بر روی امید معنی دار نبود؛ درنتیجه، عوامل مذکور می توانند به طور مناسبی انگیزشِ تحصیلی دانش آموزان را تبیین کنند. بر این اساس، احتمالاً می توان انگیزش و عملکرد دانش آموزان را با ارتقای امید و خودکارآمدیِ تحصیلی ارتقاء بخشید.

هدف این پژوهش بررسی نقشِ متغیرهای انگیزشیِ خود کم اظهاریِ تحصیلی، رفتارهای ایذائی و ناامیدی تحصیلی در رفتار تقلبی دانشجویان بود. جامعه آماری کلیه دانشجویان دانشگاه شهید مدنی آذربایجان به تعداد 6000 نفر، و نمونه آماری404 نفر از دانشجویان بودند که به شیوه تصادفی طبقه ای انتخاب گردیدند. ابزار اندازه گیری عبارت بود از مقیاسهای الگوهای یادگیری سازگارانه (PALS) میجلی وهمکاران. پایائی ابزارهای اندازه گیری در زیرمقیاسهای مختلف متفاوت بود ولی در مجموع همه آنها در سطح قابل قبول بودند. داده های جمع آوری شده با استفاده از نرم افزارSPSS.v. 16، با روش رگرسیون چند گانه به روش گام به گام مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. متغییرهایِ مستقل درمجموع توانستند 384 % ازکل واریانسِ متغییر وابستهِ تقلب تحصیلی را تبیین کنند. ازبین متغیرهای پیش بین، متغییرِ رفتارهای ایذائی بیشترین سهم معنی دار، ناامیدی تحصیلی دررتبه دوم، و بالاخره خود کم اظهاری تحصیلی کمترین سهم معنی دار را در پیش بینی رفتارهای تقلب تحصیلی دانشجویان داشتند(p</01). میتوان نتیجه گرفت که درصورت وجود رفتارهای ایذائی، ناامیدی تحصیلی و خصلت خودکم اظهای تحصیلی درکلاس درس، احتمال دست زدن به تقلب تحصیلی از سوی دانشجویان افزایش خواهد یافت.

مشکلات رفتاری دانش آموزان کم توان ذهنی یکی از عمده ترین مسائل جوامع بشری و از پیچیده ترین و دشوارترین مشکلات در کودکان و نوجوانان می باشد که تا سن بزرگسالی نیز باقی می ماند. از سوی دیگر پژوهش های مربوط به مشکلات رفتاری به طور عمده در قالب الگوهای کلاسیک آماری انجام گرفته است؛ درحالی که رابطه ی بین متغیرهای روان شناختی یک رابطه ی نادقیق است. مقاله حاضر به بررسی نقش خودکارآمدی، تحول زبانی و مهارت های اجتماعی در مشکلات رفتاری دانش آموزان کم توان ذهنی براساس گزارش معلم برپایه روش های منعطف انجام شده است. بدین منظور همه دانش آموزان پسر کم توان ذهنی استان آذربایجان شرقی در سال تحصیلی 92-91 به عنوان جامعه آماری پژوهش حاضر انتخاب شد و از بین آن ها 28 دانش آموز پسر به صورت نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند و معلم مربوطه چهار پرسشنامه (خودکارآمدی عمومی شرر و همکاران، تحول رشد زبان نیوکامبر و هامیل، مهارت های اجتماعی گرشام و الیوت و مشکلات رفتاری راتر) را برای هر دانش آموز تکمیل کرد. نتایج رگرسیون خطی فازی پژوهش نشان داد که تحول زبان به طور تقریبی نقشی در مشکلات رفتاری دانش آموزان ندارد اما متغیر خودکارآمدی عمومی و مهارت های اجتماعی به طور تقریبی سبب کاهش مشکلات رفتاری دانش آموزان کم توان ذهنی می شود. از این یافته ها می توان در زمینه ی رفع مشکلات رفتاری دانش آموز کم توان ذهنی استفاده کرد.

زمینه: سرزندگی یکی از متغیرهای روانشناسی مثبت نگر است که با بهبود کیفیت زندگی رابطه دارد.هدف از پژوهش حاضر بررسی مقایسه ای سرزندگی در دانش آموزان با و بدون نقص شنوایی شهر اصفهان بود. روش: روش پژوهش از نوع عل ّی - مقایسه ای بود که 60 نفراز دانش آموزان دختر در مقطع راهنمایی (شامل 30 نفر دانش آموز بانقص شنوایی و 30 نفر دانش آموز بدون نقص شنوایی که همتا شده بودند) به صورت گمارش تصادفی ساده، پرسشنامه ی سرزندگی رایان و دسی (1997) را تکمیل کردند. یافته ها: تفاوت میانگین به دست آمده بین دو گروه در مقیاس سرزندگی برابر5/1بود که نشان از نمره بالاتر دانش آموزان با نقص شنوایی بوده است. از سوی دیگر نتایج آزمونt نشان داد که تفاوت بین دو گروه در متغیر سرزندگی به لحاظ آماری نیز معنی دار می باشد (05/0p<). نتیجه گیری: با توجه به نمرات پایین افراد با نقص شنوایی در سرزندگی در مقایسه با افراد بدون نقص شنوایی، و اینکه سرزندگی بازتاب سلامت روان شناختی و جسمی است و حس درونی سرزندگی شاخص معنی دار سلامت ذهنی و شادکامی است؛ همواره تلاش در جهت شناسایی عوامل موثر بر سرزندگی و نیز ارتقای آن از وظایف مسئولین و مربیان در حوزه دانش آموزان با نقص شنوایی می باشد.

در سال های اخیر مطالعات شادکامی به طور چشمگیری افزایش پیدا کرده است و با وقوع تحولات گسترده در رشته ی روان شناسی مثبت نگر، پاسخ به این سؤال که چگونه شادتر زندگی کنیم، علاقه مندی علمی فراوانی را به وجود آورده است. پژوهشگران بر این باورند که عواملی چون وراثت، محیط و انجام فعالیت های ارادی نقشی تعیین کننده در سطوح شادکامی افراد بازی می کنند. افزایش نقطه ی ثابت شادکامی فرد (وراثت) و تغییر محیط زندگی شخص روش های مفیدی برای افزایش پایدار در شادکامی افراد نمی باشند. بنابراین، انجام فعالیت های ارادی مثبت یکی از بهترین و محتمل ترین روش-ها برای افزایش شادکامی می باشد. روش مرور خویشتن که به طور مبنایی یک روش بازسازی شناختی است، یک فعالیت ارادی شناختی مثبت نیز می باشد. در این روش فرد باید به صورت ارادی ویژگی های مثبت خود را مرور کند و ویژگی های منفی خود را با عبارت “در عوض” ادامه دهد. این فعالیت شناختی ارادی و مثبت به مرور زمان موجب کاهش افکار و عواطف منفی (کاهش سرمایه گذاری روانی بر روی ویژگی های منفی) و افزایش افکار و عواطف مثبت می شود. بنابراین، با استفاده از روش مرور خویشتن می-توان تداعی ذهنی در بیان ویژگی های مثبت خود را تقویت نموده و در نتیجه سطح شادکامی افراد را افزایش داد. نتایج این نوشتار می تواند کاربرد آموزشی و بالینی داشته باشد.