درخت حوزه‌های تخصصی

در این مقاله، روشهای نمایه سازی تصاویر که تا کنون مطرح بوده به اختصار بیان گردیده و نظری کلی از چالشهای مربوط به نمایه سازی تصویر مبتنی بر مفهوم، فراهم آمده است. از روشی نوین با عنوان «فولکسونومی» یا «رده بندی مردمی» که به میزان قابل ملاحظه ای در دنیای کتابخانه دیجیتالی مورد توجه قرار گرفته است یاد میشود که در آن، برچسب زنی اجتماعی ابزاری برای افزایش توصیف اشیای دیجیتالی، فراهم کردن محملی برای درونداد کاربر و درگیری بیشتر کاربر، تلقی میگردد. این مقاله، به ارزیابی مزایا و معایب فراداده های ساخته شده توسط کاربر در محتوای مجموعه تصاویر رقومی میپردازد و آن را با قالب فراداده ای ساخته شده به طور حرفه ای و ابزار کنترل واژگان، مقایسه میکند. همچنین، ضمن تحلیل ویژگیهای رده بندی مردمی، درمییابد که برچسب زنی مردمی میتواند به عنوان مکملی برای پیشینه های فراداده ای ساخته شده به طور حرفه ای به مرحله عمل درآید تا فرصتی برای کاربر به منظور اظهار نظر دربارة تصویر فراهم آید

حوزه کتاب­ سنجی و شاخه های مرتبط آن به طور مستقیم با بررسی میزان تولید اطلاعات علمی در حوزه های تخصصی مختلف در ارتباط است و شاخصهایی را برای ارزیابی و سنجش میزان اطلاعات تولید شده در زمینه های گوناگون و در کشورهای مختلف، در اختیار دانشمندان قرار میدهد. در این مقاله، با استفاده از شیوه های علم سنجی، میزان انتشارات علمی تولید شده در حوزه های کتاب­سنجی، علم سنجی، اطلاع سنجی و وب ­سنجی در پایگاه Web of Science طی سالهای 1990-2005 مطالعه و تحلیل و تمامی پیشینه ها در حیطه های موضوع، زبان، کشور، نویسنده، سال انتشار، نوع مدرک، مجله و مؤسسه و دانشگاه ها تجزیه و تحلیل گردید. آنگاه کلیة پیشینه ها برای ترسیم ساختار علم به نرم افزار HistCite وارد شد و از طریق آزمون و خطا، 80 مقاله اول، حوزه مورد بررسی در WOS انتخاب و به وسیله نرم افزار فوق، تجزیه و تحلیل شدند. یافته های پژوهش نشان داد در مجموع 53 کشور در نگارش مدارک حوزه موضوعی مورد بررسی نقش داشته اند که از این میان کشورهای ایالات متحده آمریکا، انگلستان، آلمان و هلند، به ترتیب در رتبه های اول تا چهارم قرار دارند. همچنین، مشخص شد 26/91% از مدارک به زبان انگلیسی میباشند. تعداد کمی از مؤسسه ها یعنی 1/16% (74 مؤسسه از 446 مورد) تولیدکننده بخش عمده ای از متون علمی هستند. بیش از 50% مدارک، در 6 عنوان مجله یعنی 68/3% از کل مجله های حاضر در فهرست منتشر شده است. یافته ها مشخص نمود 14/73%  عنوان از انتشارات در قالب مقاله بوده است وپس از آن به ترتیب، نقد مقاله ها (96/6%) و نقد کتاب( 99/5% ) قرار داشته اند. از دیگر نتایج پژوهش می­توان به 5 مقاله اول در این بررسی اشاره کرد که 111-47 استناد را به خود اختصاص داده و به ترتیب در سالهای 1989، 1992، 1997، 2001 و 2002 نوشته شده اند. در سالهای 2004 و 2005 بیشترین تعداد مدارک منتشر شده است و این امر استقبال بیشتر جامعه علمی از مقوله های مورد پژوهش را نوید میدهد

در این مقاله، موانع کاربرد فناوری اطلاعات بررسی و از نگاه مدیریت تغییر، تحلیل میشوند. بدین منظور، ابتدا با اشاره به سرمایه گذاریهای ملی و جهانی در این زمینه، شواهدی از میزان موفقیت و شکست کاربرد این فناوری ارائه میگردد. بررسی پژوهشها و مطالعات پیشین در زمینة موانع کاربرد این فناوری، بخش بعدی مقاله را تشکیل میدهد که در آن در مجموع به 31 مانع اشاره میشود. سپس لزوم دسته بندی این عوامل تبیین و معیارهای دسته بندی آنها بیان میشوند. از آنجا که فناوری اطلاعات به عنوان عاملی برای تغییر شناخته میشود، مدلهای تغییر نیز در دسته بندی مفهومی عوامل مؤثر بر کاربرد آن قابل استفاده هستند. برای این دسته بندی از دو گونة «مدلهای محتوایی» و «مدلهای فرایندی» تغییر استفاده شد. مدلهای محتوایی، مدلهایی هستند که بر محتوای تغییر تأکید دارند و سازمان را به ابعادی تفکیک میکنند که تغییر باید در آنها صورت پذیرد. مدلهای گونة دوم نیز مدلهایی هستند که به مراحل و اقدامهای لازم برای انجام یک تغییر اشاره میکنند. در این مقاله، از مدل هفت بعدی «وارد» و «الوین» به عنوان مدل محتوایی و مدل هشت مرحله ای «کاتر» به عنوان مدل فرایندی تغییر برای دسته بندی و تحلیل موانع کاربرد فناوری اطلاعات استفاده شده است

منطق فازی که در سال 1965 توسط دانشمند ایرانی، پروفسور لطفی­زاده به جهان عرضه شد، در تقابل با منطق دوارزشی ارسطویی، ابهام را به عنوان بخشی از سیستم پذیرفته و بر مفاهیم مبهم و نامعیّن دلالت می­کند. در شرایطی که ماشین قادر به درک مفاهیم کیفی ـ که به راحتی برای انسان قابل فهم است ـ نیست، منطق فازی شیوه تفکر انسان را به فناوری منتقل می­کند. از منطق فازی در بسیاری از شاخه­های علوم از جمله «مدیریت اطلاعات» استفاده میشود. در سال 1975، با انتشار مقاله­ای به زبان فرانسه در مورد جستجوی اطلاعات در شرایط فازی، این واژه به طور رسمی وارد ادبیات کتابداری و اطلاع­رسانی شد. طبق اطلاعات ثبت­شده در بانک اطلاعاتی LISA، بخش عمده­ای از آنچه تاکنون در خصوص منطق فازی و مدیریت اطلاعات منتشر شده، بر ذخیره و بازیابی اطلاعات تمرکز داشته است. پس از آن، بیشترین کاربرد این مقوله به ترتیب در سازماندهی و فراهم­آوری اطلاعات بوده است. اکنون برای تضمین امنیت شبکه­های اطلاعاتی، از منطق فازی بهره­برداری می­شود. در برخی زمینه­ها مانند مستند­سازی و مدیریت رکوردها نیز تاکنون پژوهشی با موضوع فازی به انجام نرسیده است. در سالهای اخیر، رویکرد عمده این بحث به سمت نظامهای خبره و هوش مصنوعی سوق یافته است. به نظر میرسد برای حل بسیاری از گره ­های موجود در حوزه مدیریت اطلاعات، می­توان از منطق فازی کمک گرفت

هدف: هدف از تحقیق حاضر بررسی پنج ویژگی برگرفته از منابع استنادی در محیط وب شامل نوع قالب فایل، حوز? اینترنتی، زبان، تاریخ انتشار و فراپیوندی بودن است تا بدین ترتیب بتوان خصوصیات نشر آثار علمی در محیط وب را بررسی و شناسایی کرد. روش: تحقیق حاضر 545 منبع استنادی وبی نمونه گیری شده در چهار رشته از علوم و چهار رشته از علوم اجتماعی حاوی1650 مقال? علمی منتشر شده در 108 مجل? الکترونیکی (تمام متن داوری شده) را مورد استناد قرار داده و از طریق روش تحلیل محتوا، بررسی شده است. یافته ها: نتایج تحقیق نمایانگر آن است که حدود 61 درصد از منابع استنادی (یا استنادکننده) در محیط وب در قالب فایل های پی.دِی.اِف، 30 درصد از حوزه های اینترنتی دانشگاهی edu و ac، 15 درصد به زبان های غیرانگلیسی و 71 درصد از استنادها به صورت غیرفرامتنیاند. به عبارت دیگر، در رشته های مورد مطالعه، شبک? استنادی در محیط وب تحت تاثیر استنادهای متنی گنجانده شده در آثار پی.دِی.اِف به زبان انگلیسی قرار گرفته است. نتایج به دست آمده میتواند به طور کاربردی در طراحی و توسع? ابزارهای جستجو و بازیابی اطلاعات علمی به ویژه نمایه های استنادی خودکار یا خود محور.

این مقاله با تبیین مشکلات و علاقه های مشترکی که میان کتابخانه های مختلف وجود دارد، ارزشهای وجودی کتابخانه را شرح میدهد و هشت ارزش را به عنوان استاندارد ارزیابی آنچه کتابخانه ها انجام میدهند، ذکر میکند که عبارتند از: نظارت، خدمات، آزادی فکری، رعایت حریم اطلاعات شخصی، خردگرایی، تعهد نسبت به سواد و یادگیری، برابری در دسترسی به دانش و اطلاعات مدوّن، دموکراسی. همچنین، بیان میدارد هرچند با ورود فناوری به کتابخانه ها بسیاری از خدمات و برنامه های آنها متحول و دگرگون میشود، ارزشهای کتابخانه همچنان پایدار باقی خواهد ماند

نقش فناوری ارتباطات و اطلاعات به عنوان محور بسیاری از تحولات جهانی و همچنین یکی از ابزارها و بسترهای مهم توسعه همه جانبه، انکارناپذیر است. از این رو، متصدیان امور مملکتی که خواهان افزایش قدرت و ثروت ملی و بهبود بخشیدن به شاخصهای زندگی شهروندان خود هستند، در هزاره سوم به این امر توجه و اهتمام ویژه ای دارند. اما مسئله مهم این است که یک فناوری زمانی میتواند به هدفهای فوق نایل شود و سودمند واقع گردد که در مقطع زمانی مورد نیاز ایجاد و محقق شده و زیرساختها و بسترهای جامعه نیز آماده باشد. حصول چنین مطلوبیتی، نیازمند آمادگی و برنامه ریزی از قبل است که در ادبیات امروز «آینده نگاری»[2] نامیده میشود. مقاله حاضر با هدف بررسی و تحلیل آینده نگاری در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) تجربه کشور چین (در افق 2020) و ژاپن (در افق 2035) را مورد کنکاش قرار داده است. لذا پس از معرفی فرایند آینده نگاری، به نتایج حاصل از این فرایند در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات پرداخته شده است. نتایج نشان میدهد در ژاپن فناوریهای «امنیت اطلاعات» از نظر شاخص اثرهای اجتماعی، شاخص اثرهای اقتصادی و شاخص اهمیت، فناوریهای برتر آینده شناخته شده اند و سال تحقق آنها تقریباً در فاصله 2012 تا 2017 خواهد بود. همچنین، به طور متوسط فاصلة زمانی میان تحقق فناوری و پذیرش و بهکارگیری آن در جامعه، 3/5 سال خواهد بود. نتایج کشور چین نیز نشان میدهد از نظر شاخص اثرهای اقتصادی «فناوری شبکه»؛ از نظر شاخص اثرهای اجتماعی «فناوری شبکه» و «آیسیهای جدید» از نظر شاخص اهمیت «امنیت اطلاعات» و «امنیت شبکه»؛ از نظر اثرگذاری بر صنایع مدرن «فناوری شبکه» و «آیسیهای جدید»؛ و از نظر اثرگذاری بر صنایع سنتی «فناوری یکپارچه سیستم SoC و آیسی» و «فناوریهای شبکه های نسل آینده»؛ و از نظر تأثیر در افزایش کیفیت زندگی مردم «فناوری چینی پردازش اطلاعات» و «فناوری دستیابی به باند پهن» مهم شناخته شده اند