درخت حوزه‌های تخصصی

هدف: هدف پژوهش حاضر، تعیین درجه اهمیت و اولویت بندی مؤلفه های مدیریت از دیدگاه کتابداران با استفاده از مدل تصمیم گیری چندشاخصه فازی و ارائه مدلی مناسب جهت شناسایی عوامل مؤثر در انتخاب مدیران کتابخانه های عمومی از دیدگاه کتابداران است. روش: نوع پژوهش حاضر کاربردی و روش پژوهش توصیفی- پیمایشی و از نوع بررسی موردی است. جامعه مورد مطالعه این پژوهش شامل دو گروه کتابدارانی با سابقه خدمت حداقل پنج سال در نهاد کتابخانه های عمومی استان گیلان که به صورت سرشماری انتخاب شدند و افراد خبره ای شامل استادان علم اطلاعات و دانش شناسی با دارا بودن مدرک تحصیلی دکتری و سابقه خدمت در کتابخانه ها که به صورت نمونه گیری گلوله برفی انتخاب شدند. جهت تحلیل داده ها ازآزمون t-student و تحلیل سلسله مراتبی جهت اولویت بندی عوامل بهره گرفته شده است. تحلیل داده ها با کمک نرم افزارهای SPSS19 صورت گرفته است. یافته ها: یافته های تحقیق نشان می دهد، معیار دانش و تخصص با وزن نرمال 257/0 از بیشترین اولویت در انتخاب مدیران کتابخانه های عمومی برخوردار است، همچنین معیار مهارت مدیریتی با وزن نرمال 201/0، معیار نگرش و بینش با وزن نرمال 181/0، معیار ویژگی شخصیتی با وزن نرمال 127/0، معیار عوامل عینی با وزن نرمال 121/0 و معیار اعتبار حرفه ای با وزن نرمال 103/0 به ترتیب در اولویت های بعدی انتخاب مدیران قرار دارند. اصالت/ارزش: با توجه به اهمیت انتخاب مدیران در سازمان ها، طراحی مدل های شناسایی افراد بالقوه برای استفاده از این نیروها در زمان مورد نیاز و تأمین نیروهای مناسب برای تصدی سمت های مدیریتی، می توان از نتایج این تجزیه و تحلیل ها جهت انتخاب مدیرانی با صلاحیت و عملکرد بهتر برای آینده سازمان استفاده نمود.

هدف: هدف این پژوهش بررسی رابطه تمایل به دورکاری و تعهد سازمانی (تعهد عاطفی، تعهد مستمر، و تعهد هنجاری) کتابداران دانشگاه های دولتی شهر اصفهان بود. روش: روش این پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی و جامعه آن کتابداران دانشگاه های دولتی شهر اصفهان (دانشگاه اصفهان، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، دانشگاه صنعتی اصفهان) در سال تحصیلی ۱۳۹۱-۱۳۹۲ بود (۱۶۴ نفر). به منظور تعیین حجم نمونه از فرمول نمونه گیری کوکران (۱۰۷ نفر) و روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای استفاده شد. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه تعهد سازمانی آلن و می یر (۱۹۹۰) و پرسشنامه محقق ساخته دورکاری بود. روایی پرسشنامه توسط اساتید متخصص تأیید و پایایی آن به روش آلفای کرونباخ ۸۶/۰ محاسبه گردید. همچنین برای تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی و استنباطی توسط نرم افزار آماری SPSS استفاده شد. یافته ها: یافته ها نشان داد که تعهد سازمانی با تمایل به دورکاری کتابداران دانشگاه های دولتی شهر اصفهان ارتباط معناداری دارد. بین میانگین تمایل به دورکاری با هیچ یک از متغیرهای جمعیت شناختی تفاوت معنادار وجود ندارد. همچنین بین میانگین تعهد سازمانی با متغیرهای جمعیت شناختی جنسیت، پست سازمانی، دانشگاه محل خدمت، و سطح تحصیلات تفاوت معنادار وجود ندارد ولی در دو متغیر رشته تحصیلی و سابقه خدمت کتابداران تفاوت معنادار است. با توجه به اینکه برخی فعالیت های کتابخانه ای به شرط وجود زیرساخت های مناسب قابلیت دورکاری را دارند، مدیران می توانند با توجه به معیارهای تعهد سازمانی برنامه ریزی مناسبی جهت اجرای آن را انجام دهند.

هدف: بررسی فرایند تحلیل موضوعی کتاب ها در کتابخانه ملی، شناسایی، و تحلیل عوامل مؤثر بر این فرایند با استفاده از دیدگاه های متخصصان و پیشکسوتان حوزه مستندسازی موضوعی. روش/ رویکرد پژوهش: پژوهش حاضر، به لحاظ هدف کیفی و از نوع کاربردی است. داده ها با انجام مصاحبه های باز و عمیق با ۹ نفر از متخصصان و پیشکسوتان مستند موضوعی که با روش هدفمند و نمونه گیری گلوله برفی انتخاب شده اند گردآوری شده است. برای تحلیل داده ها با استفاده از نظریه زمینه ای در سه مرحله مباحث طرح شده توسط مصاحبه شوندگان رمزگذاری و مقوله بندی شده است. یافته ها: توانایی ها و ویژگی های شخصی کارشناسان تحلیل موضوعی اهمیت زیادی دارد. رعایت قواعد و اصول مهمی چون اختصاص وقت کافی در بررسی و تحلیل، مشاوره با پدیدآوران و صاحب نظران مطلع از موضوع کتاب، مراجعه به منبع اصلی اثر و غیره باید همواره مد نظر تحلیلگر موضوعی قرار گیرد. فشار کاری، شرایط فیزیکی محل کار، تعامل همکاران در تصمیم گیری های موضوعی، و مدیریت بهینه دورکاری نیز تأثیر شایانی در تحلیل موضوعی دارد. بازآموزی و افزایش توانایی های کارشناسان در کنار بهبود شرایط کاری، نظارت دقیق بر فرایند فهرست نویسی و مستندسازی مورد تأکید متخصصان بوده است. نتیجه گیری: ویژگی ها و قابلیت های شخصی کارشناسان، مدیریت گروه های مستندسازی و فهرست نویسی، شرایط کاری و مدون سازی قواعد و اصول تحلیل موضوع منابع در دسترس تأثیر به سزایی بر کیفیت فرایند تحلیل موضوعی دارد و سبب تضمین اعتبار و صحت کتابشناسی ملی و بانک مستند سرعنوان های موضوعی می گردد.

هدف: هدف این پژوهش تدوین نقشه استراتژی خدمات کتابخانه های عمومی برای بهبود کیفیت آنها در چهار بُعد رضایت کاربران، مالی، رشد و یادگیری و فرایندهای داخلی با استفاده از مدل سازی ساختاری تفسیری است. روش: این پژوهش از نظر نوع هدف توصیفی و از نظر نتیجه کاربردی است و با روش پیمایش تک مقطعی و میدانی انجام شده است. شیوه گردآوری داده ها از طریق پرسشنامه، مصاحبه و مطالعات کتابخانه ای بود. جامعه آماری این پژوهش کتابخانه های عمومی شهر یزد بوده است. از بین کتابخانه های عمومی شهر یزد سه کتابخانه به صورت تصادفی انتخاب و از 7 متخصص کتابداری به عنوان خبره برای پاسخگویی به پرسشنامه استفاده گردید. روایی پرسشنامه پژوهش حاضر توسط خبرگان و استادان دانشگاهی مورد تأیید قرار گرفت و پس از تأیید، بین خبرگان منتخب توزیع و داده ها جمع آوری شد. یافته ها: مدل ارائه شده در این پژوهش و همچنین سطح بندی انجام شده توسط مدل سازی ساختاری تفسیری نشان می دهد که منابع مالی مورد نیاز برای انجام برنامه ها و اهداف کتابخانه و به کارگیری پرسنل دارای انگیزه بالا با تخصص کتابداری، در پایین ترین سطح قرار دارد و بر دیگر عوامل تأثیرگذار و دارای بیشترین نفوذ است. اصالت/ارزش: نتایج حاصل از این پژوهش می تواند اولویت بندی صحیح مسائل کتابخانه ها را، از جمله سامان دهی به بخش اداری و مالی که در اولویت اول طبق این پژوهش است، یادآور شود. همچنین به کارگیری نقشه استراتژی در کتابخانه ها می تواند گامی مؤثر برای بهبود و ارتقاء سطح کیفیت خدمات کتابخانه های عمومی باشد.

اهداف پژوهش: پژوهش حاضر به بررسی میزان رؤیت و جایگاه بین المللی مجله های ایرانی نمایه شده در پایگاه گزارش استنادی نشریات می پردازد. در این راستا میزان تولیدات، استنادهای دریافتی و اعضای هیات تحریریه خارجی هر یک از مجله ها جهت بررسی ماهیت بین-المللی آن ها مطالعه می شوند. همچنین شاخص های مختلفی برای مقایسه کیفیت مجله های ایرانی نسبت به سایر مجله های بین المللی هم رشته مورد بررسی قرار می گیرند. روش شناسی پژوهش: پژوهش حاضر از نوع کاربردی بوده و با استفاده از شاخص های علم سنجی انجام شده است. جامعه پژوهش از تعداد 16471 مقاله منتشر شده در 38 مجله ایرانی منحصر به فرد نمایه شده در پایگاه گزارش استنادی نشریات سال 2013 تشکیل شده است. جهت گردآوری داده های پژوهش از پایگاه های وب علوم، گزارش استنادی نشریات و وب سایت مجله های مورد بررسی استفاده شد. یافته های پژوهش: نتایج پژوهش نشان می دهد که پژوهشگران خارجی در تالیف 8/34 درصد از مقاله های منتشر شده در مجله های ایرانی نمایه شده در پایگاه گزارش استنادی نشریات نقش داشته اند. از سوی دیگر تنها 6/30 از استنادهای دریافتی مجله های مذکور از سوی مقاله های نویسندگان خارجی و یا مقاله های مشارکتی نویسندگان ایرانی و خارجی دریافت شده است. بررسی ترکیب اعضای هیات تحریره مجله ها نشان می دهد که 4/66 درصد از اعضای هیات تحریریه مجله ها در زمان انجام پژوهش را پژوهشگران ایرانی و 6/33 درصد باقی مانده را پژوهشگران خارجی تشکیل داده اند. بررسی شاخص نسبت ضریب تاثیر مجله به میانه ضریب تاثیر مجله های آن رشته نشان دهنده این مساله است که تنها 2 مجله ایرانی دارای ضریب تاثیری بالاتر از میانه ضریب تاثیر مجله های رشته خود بوده اند. همچنین تنها 8 مجله ایرانی تاکنون در چارک های اول و دوم رشته خود قرار گرفته اند. نتایج پژوهش نشان می دهد که مقاله های منتشر شده در 36 مجله از 38 مجله مورد بررسی بیشتر توسط مجله هایی مورد استناد قرار گرفته اند که دارای میانگین ضریب تاثیر بالاتری نسبت به مجله های منتشر کننده مقاله ها بوده اند. نتیجه گیری: برخی از مجله های ایرانی علی رغم نمایه شدن در پایگاه های اطلاعاتی و استنادی معتبر جهان، از نظر ترکیب نویسندگان، استنادکنندگان و اعضای هیات تحریریه در سطح بین المللی قرار ندارند. همچنین به طور کلی مجله های ایرانی نمایه شده در پایگاه گزارش استنادی نشریات از نظر شاخص ضریب تاثیر در مقایسه با میانه مجله های هم رشته خود در سطح بالایی قرار ندارند.

هدف: این پژوهش با هدف بررسی تأثیر بازاریابی داخلی بر رفتار مشتری محور با میانجی گری دلبستگی شغلی و تعهد عاطفی کتابداران کتابخانه های عمومی استان کرمان طراحی و اجرا گردید. روش: در این پژوهش پیمایشی، از روش آماری همبستگی از نوع معادلات ساختاری استفاده شد. جامعه مورد بررسی کل کتابداران استان کرمان بود. نمونه مورد بررسی بر اساس فرمول کوکران 135 مشارکت کننده برآورد شد که به شیوه خوشه ای انتخاب و مورد بررسی قرار گرفتند. به منظور گردآوری اطلاعات از چهار پرسشنامه استاندارد بازاریابی داخلی، رفتار مشتری محور، دلبستگی شغلی و تعهد عاطفی استفاده گردید. داده های به دست آمده به روش معادله یابی ساختاری با کمک نرم افزارهای AMOS و PLS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: یافته های به دست آمده نشان داد که اولاً مدل از برازش خوبی برخوردار است. نتایج نشان داد که بازاریابی داخلی بر رفتار مشتری محور تأثیر معناداری دارد و بر دلبستگی شغلی و تعهد عاطفی نیز تأثیر دارد. دلبستگی شغلی و تعهد عاطفی نیز بر رفتار مشتری محور تأثیر معناداری دارد و در نهایت دلبستگی شغلی بر تعهد عاطفی تأثیر مثبت و معنادار دارد. اصالت/ارزش: ارزش مقاله حاضر نشان دادن این نکته است که با برآورده شدن نیازهای کارکنان در سازمان (بازاریابی داخلی)، دلبستگی شغلی و تعهد عاطفی، کتابداران مشتری محور می شوند و ارتباط بهتر و مؤثرتری با مراجعان برقرار می کنند.

هدف:شناسایی ریشه های فکری و علمی حوزه مطالعات رفتار اطلاع یابی. روش شناسی:با روش تحلیل استنادی و هم استنادی ریشه های رفتار اطلاع یابی بررسی شد. یافته ها:آغاز برون داد علمی حوزه رفتار اطلاع یابی به اوایل دهه 1970 بازمی گردد. ساختار فکری حوزه رفتار اطلاع یابی مبتنی بر دو دسته منابع است: منابع محوری که چارچوب نظری این حوزه بر آن استوار بوده است و منابع پیرامون که یا به لحاظ روش شناختی مورد توجه قرار گرفته اند و یا با استفاده از منابع محوری به معرفی راهکارهای استفاده از منابع اطلاعاتی پرداخته اند؛ به همین دلیل، در جایگاه دوم اهمیت قرار دارند. نتیجه گیری:حوزه رفتار اطلاع یابی در گسترش و توسعه خود وام دار دو حوزه کتابداری و اطلاع رسانی و علوم رایانه و نظام های اطلاعاتی است.

به دلیل اهمیت استراتژی های مدیریت دانش در پیاده سازی موفق فرایندهای مدیریت دانش، سازمان به دنبال انتخاب استراتژی های مدیریت دانش مناسب است. بدون وجود استراتژی مناسب مدیریت دانش، پاسخ صحیح برای مشکلات، دستورالعمل درست برای اجرای روش ها و مفاهیم مختلف و متنوع مدیریت دانش وجود نخواهد داشت. لذا ضروری است سازمانها در نخستین گامِ حرکت به سوی مدیریت دانش، در انتخاب و ایجاد استراتژی نهایت دقت را به عمل آورند. مدلهای بلوغ مدیریت دانش، سازمانها را در شناسایی سطح بلوغ مدیریت دانش و انتخاب استراتژی مدیریت دانش مؤثر، برای بهبود فرآیندهای مدیریت دانش کمک می کنند. در این مطالعه سعی بر این است که الگویی جهت انتخاب استراتژی مدیریت دانش مناسب مبتنی بر استراتژی مدیریت دانش هانسن(شخصی سازی وتدوین) با توجه به سطح بلوغ مدیریت دانش سازمان ارائه گردد. در این پژوهش، با استفاده از روش دلفی الگوی استراتژی مدیریت دانش مبتنی بر سطح بلوغ تبیین گردیده است. یافته های حاصل از پژوهش نشان می دهد سازمان هایی که در سطوح پایین بلوغ مدیریت دانش قرار دارند، بیشتر به استراتژی ""شخصی سازی"" متمایل اند و سازمان های با سطح بلوغ بالا، استراتژی ""تدوین"" را بر می گزینند.