درخت حوزه‌های تخصصی

پروانه ثبت اختراع به عنوان یکی از بروندادهای مهم علم و فناوری، نقش مهمی در ثروت آفرینی از دانش و اقتصاد دانش بنیان داشته و شاخصه مهمی در تعیین میزان پیشرفت کشور در خلق نوآوری ها می باشد. این مقاله با استفاده از روش علم سنجی به شناسایی مخترعان هسته، اختراعات پر استناد (داغ)و میزان همکاری مخترعان ایرانی با همکاران داخلی و خارجی در پایگاه های بین المللی ثبت اختراع شامل اداره پروانه های ثبت اختراع و علائم تجاری آمریکا(USPT)، سازمان جهانی مالکیت فکری(WIPO)، اداره پروانه های ثبت اختراع اروپا(EPO) و اداره ثبت اختراع ژاپن(JPO)، طی سال های 1970-2014 میلادی پرداخته است. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار اکسل و ترسیم نقشه علمی مربوطه با استفاده از نرم افزار گفی(Gephi) ویرایش 2/8 انجام شده است. یافته ها نشان داد میانگین ثبت اختراع در هر سال در بازه مورد نظر 8/10 بوده است. همچنین بیشترین و پراستنادترین اختراعات در رده نیازهای انسانی (کشاورزی، مواد غذایی، بهداشت و سرگرمی) و کمترین و کم استنادترین اختراعات در رده کاغذ – منسوجات بوده است. به طور کل 1054 مخترع ایرانی و خارجی با همکاری هم توانسته اند 475 اختراع را به ثبت برسانند که سهم هر کدام از این مخترعان 2/2 درصد بوده است. نتیجه نشان داد روند رشد اختراعات در پایگاه های بین المللی سیر صعودی داشته به طوری که در سال2014 بیشترین تعداد ثبت شده است.همچنین این اختراعات بیشتر بر اساس نیازهای اساسی مردم به وجود آمده است.

طرح غدیر"" با هدف ایجاد امکان دسترسی مستقیم افراد زیر پوشش به منابع کتابخانه های دانشگاهی طراحی شده و از سال 1378، پس از یک دوره آزمایشی با همکاری 240 کتابخانه، از سوی پژوهشگاه علوم و فنّاوری اطلاعات ایران به عنوان مرکز هماهنگ کننده در وزارت علوم، تحقیقات، و فنّاوری به اجرا درآمده است. با گذشت چندین سال از شروع این طرح، لازم بود کیفیت این خدمت ارزیابی شود تا در صورت نیاز، تغییراتی در آن صورت پذیرد. به همین دلیل، در این مقاله نتیجه ارزیابی کیفیت خدمات مرکز هماهنگ کننده این طرح از دیدگاه کتابخانه های همکار آن با استفاده از ""سروکوآل"" و روش پیمایش ارائه شده است. جامعه این پژوهش را تمامی کتابخانه های زیر پوشش طرح تشکیل می داد که عضویت در آن را پذیرفته اند. این کتابخانه ها که به عنوان کتابخانه های عضو یا همکار نامیده می شوند، شامل 240 کتابخانه وابسته به 66 دانشگاه و مؤسسه پژوهشی بودند. تمامی اعضاء جامعه آماری برای گردآوری داده ها درنظر گرفته شد و پرسشنامه ها در اختیار مدیران کتابخانه هایی که عضو طرح بودند، قرار گرفت و از آنان درخواست شد پرسشنامه ها را در اختیار نمایندگان طرح غدیر در کتابخانه (در صورت وجود) نیز قرار دهند. درنهایت، از میان پرسشنامه های برگردانده شده از طرف 131 کتابخانه، 178 پرسشنامه قابل تحلیل تشخیص داده شد. به این ترتیب، میزان رضایت و انتظار کتابخانه ها از خدمات و شکاف بین خدماتی که دریافت کرده اند و انتظارات و خواست های آنها از مرکز هماهنگ کننده بررسی گردید. بر این اساس، میزان رضایت کتابخانه ها از این پژوهشگاه و خدمات آن در چارچوب این طرح در حد بالاتر از متوسط و به نسبت زیاد (میانگین 5/3) قرار داشت. در ابعاد سروکوآل نیز، همدلی (150/1-) و پاسخ گویی (10/1-)، بیشترین میزان شکاف و اطمینان خاطر (53/-)، کمترین میزان شکاف را بین خدمات مورد انتظار و خدمات دریافت شده از مرکز هماهنگ کننده دارا بودند.

هدف: هدف این پژوهش بررسی مفاهیم آموزش مبتنی بر شایستگی و شایستگی های کانونی و به کارگیری این مفاهیم به عنوان الگویی برای برنامه ریزی آموزش علم اطلاعات و دانش شناسی در ایران است. روش : این پژوهش به روش سندی انجام شده است. مرور مطالعات انجام شده در خصوص شایستگی های مورد نیاز متخصصان علم اطلاعات و دانش شناسی و نیز بیانیه های انجمن های کتابداری برای گردآوری اطلاعات مورد نیاز به کار گرفته شده است. یافته ها: یافته های پژوهش حاضر نشان داد که شایستگی های کانونی مورد نیاز متخصصان علم اطلاعات و دانش شناسی را می توان در دو گروه کلی دسته بندی کرد. نخست، شایستگی های کانونی عمومی که به شایستگی های پایه مورد نیاز دانشجویان برای انجام فعالیت های شغلی شان، صرف ن ظر از این که در کجا مش غول به کار می شوند، اشاره دارد، و دوم شایستگی های کانونی تخصصی که با شایستگی های خاص مربوط به علم اطلاعات و دانش شناسی و مدیریت فرایند اطلاعات در ارتباط است. ارزش/اصالت: الگوی شایستگی های کانونی در یک نظام آموزشی می تواند برای نیازسنجی آموزشی افراد، تهیه و ارزشیابی برنامه آموزشی، ارزشیابی کارآیی، ارزشیابی اثربخشی آموزشی و نهایتاً برنامه ریزی برای رشد و پیشرفت فرد به کار رود.

در پژوهش حاضر،وضعیت موجود نشریات ادواری لاتین در کتابخانه های مرکزی دانشگاه های کشور باروش پیمایشی بررسی شده است .اطلاعات این پژوهش،نتیجه استخراج وتجزیه وتحلیل 78% پرسشنامه هایی است که سرپرستان 45کتابخانه مرکزی دانشگاه های کشورپاسخ داده اند دراین پژوهش جنبه های مختلف از جملهمیزان تحصیلات مدیرانکتابخانه ها ،خط مشی،بودجه ،نحوه خرید،چگونگی نگه داری امکانات خودکار سازی ،ارتباط با شبکه وغیره مورد بررسی قرار گرفته ،تاکتابخانه ها ضمن جلوگیری ازخریدهای پراکنده ی مجلات وصرفه جوییدربودجه ارزی ،به ارائه خدمات بهتروبهره مندی از عناوین تازه ی نشریات ادواری قادر گردند .

هدف: تولید منابع اطلاعاتی یکی از مأموریت های دانشگاه ها بشمار می آید و نقش مهمی در بقا و نیز توفیق آنها در رقابت های ملی و بین المللی دارد. مخزن سازمانی بستری است برای مدیریت و دسترسی به چنین منابعی. دانشگاه فردوسی مشهد نیز از سال 1386 اقدام به طراحی سیستمی (ساعد) برای گردآوری و سازماندهی تولیدات علمی اعضاء خود کرده است. بر همین اساس ضروریست که نظام طراحی شده متناسب با نیازهای کاربران آن باشد. ولی تا کنون مطالعه و نظرسنجی برای بررسی مشکلات استادان در ذخیره آثار صورت نگرفته است. از این رو، هدف این پژوهش شناسایی وضعیت استفاده اعضاء هیئت علمی از مخزن سازمانی دانشگاه فردوسی مشهد می باشد. روش: این پژوهش کاربردی با روش پیمایشی و مطالعه موردی انجام گرفت. برای گردآوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته میان تمام اعضایی که به صورت بالفعل از ساعد استفاده می کردند توزیع شد. یافته ها: یافته ها بیانگر دشوار بودن استفاده از ساعد برای بیشتر اعضاء هیئت علمی می باشد. بیشتر آنها در ثبت، تغییر و ویرایش اطلاعات با مشکل مواجه بودند. کمبود آموزش و عدم آموزش صحیح از مهم ترین علل عدم آشنایی با سیستم و وجود مشکل در ثبت آثار شناخته شد.