فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۸۴۱ تا ۸۶۰ مورد از کل ۴٬۳۹۶ مورد.
منبع:
پژوهش های جغرافیای سیاسی سال هفتم بهار ۱۴۰۱ شماره ۲۵
160 - 179
حوزههای تخصصی:
شاهنشاهی هخامنشی پس از شکل گیری در جنوب غربی ایران امروزی به وسیله کوروش ، نیرومندترین دولت آریا یی بود که تا این زمان شکل گرفته بود و بر بیشتر قدرت های بزرگ آسیای غربی غلبه نمود. یکی از اهداف کوروش تسخیر مصر بود، و پسرش کمبوجیه در سال 525پ.م، توانست مصر را فتح کند. جانشین او، داریوش اول دست به اقدامات سیاسی، فرهنگی، اقتصادی و مذهبی گسترده ای برای اداره ساتراپی های سراسر شاهنشاهی، به ویژه در مصر زد و همین عوامل سبب شد تا منابع مصری از او به عنوان فرعون بزرگ و قانونی یاد کنند. هدف از انجام این پژوهش، بررسی اقدامات سیاسی داریوش اول در جغرافیای مصر است تا سیاست های داریوش را در اداره این ساتراپ کهن بررسی و نقش او را در اداره ساتراپی مصر ارزیابی کند. روش تحقیق هم بر پایه تطبیق منابع موجود کهن و نو درباره سیاست داریوش و اصلاحات سیاسی و مدنی ایشان برای اداره مصر است که به صورت توصیفی-تحلیلی به آن پرداخته شده است، نتیجه آن که بر پایه این اسناد، یکی از عوامل ثبات جغرافیای سیاسی مصر در زمان وی، سیاست های اجراشده و نبوغ سیاسی او بوده که دوره پارسیان را به عنوان یکی از دوره های تاریخی مصر مطرح کرده است.
پدیده عشق به مقصد: بررسی سیستماتیک ادبیات و مسیرهای پژوهشی آینده(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
گردشگری و توسعه سال یازدهم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳ (پیاپی ۳۲)
165 - 188
حوزههای تخصصی:
طی دهه اخیر مطالعات مربوط به عشق در حوزه گردشگری و مهمان نوازی روندی صعودی داشته است. اکنون زمان آن رسیده است که نگاهی کلی به وضعیت این پژوهش ها و یافته ها و رویکردهای کلی آن ها بشود. ازآنجاکه این پژوهش با هدف سازمان دهی و تحلیل ادبیات موجود عشق در حوزه گردشگری و مهمان نوازی برای شناسایی وضعیت تحقیقات انجام شده در این عرصه است، از روش فراترکیب و تجزیه وتحلیل محتوای موضوعی برای مطالعه تطبیقی و کتاب شناختی با رویکرد مرور نظام مند استفاده شده است. بدین منظور، پژوهش های مرتبط در 3 پایگاه ملی و 9 پایگاه اطلاعات خارجی بین سال های ۱۳۹۶-۱۴۰۰ برای مقالات فارسی و سال های ۱۹۸۴-۲۰۲۱ برای مقالات لاتین جست وجو و شناسایی شدند و 83 پژوهش حاصل این جست وجو بود که، پس از کنترل و بررسی پژوهش ها توسط پژوهشگران، تعداد 67 مقاله چاپ شده در مجلات معتبر برای این پژوهش استفاده شدند. نتایج تحقیق نشان می دهد که بیشترین مقالات در این حوزه در مجله مدیریت گردشگری با تعداد ۵ مقاله لاتین و در فصلنامه علمی - پژوهشی گردشگری و توسعه با تعداد 3 مقاله فارسی به چاپ رسیده است. همچنین، براساس تحلیل مقالات، مشخص شد که پژوهشگران بیشتر به رضایت از مقصد، تجربه مقصد و تصویر ذهنی مقصد به منزله پیشایندها و همچنین وفاداری به مقصد، نیات بازدید مجدد از مقصد و تبلیغات شفاهی مقصد به منزله پیامدهای مهم توجه کرده اند. علاوه بر این، بیشتر مطالعات انجام شده با رویکرد کمّی و با روش پیمایشی انجام شده است که لازم است به پژوهش های کیفی و ترکیبی بیشتر توجه شود.
نقش تبلیغات رسانه های نوین بصری در توسعه گردشگری باغ های قاجاری شیراز(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
گردشگری و توسعه سال یازدهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۳۰)
225 - 241
حوزههای تخصصی:
گردشگری عاملی مؤثر در انتقال فرهنگی به شمار می رود که برای توسعه آن، به کارگیری شیوه های تبلیغاتی در رسانه های نوین بصری ابزاری مناسب است. در این مقاله، محققان با هدف تبیین نقش تبلیغاتِ انجام شده درخصوص گردشگری باغ های قاجاری شیراز، در پی دستیابی به سؤالات تحقیق، مبنی بر چیستی مؤلفه های مؤثر در تبلیغات، اولویت بندی رسانه های نوین بصری و ارائه راهکارهای مناسب تبلیغاتی بوده اند. به منظور انجام این مقاله در قسمت مبانی نظری براساس مطالعات آثار مکتوب و مقالات انجام شده، بخش اعظم اطلاعات از طریق تحقیقات میدانی با مراجعه مستقیم و توزیع پرسش نامه و مصاحبه به دست آمده اند. نمونه آماری این مقاله را 384 نفر از گردشگران داخلی باغ ها برای پاسخ به پرسش نامه، 7 نفر کارشناس برای مصاحبه و30 نفر از کارشناسان نیز برای پاسخ به پرسش نامه تشکیل می دهند. گفتنی است این تحقیق در سال 1398 انجام شده است. یافته ها نشان می دهند که از جمله مؤثرترین مؤلفه های اثربخش تبلیغات باغ ها، میزان مقدوربودن استفاده از رسانه ها و میزان فراهم شدن تعامل گردشگران با رسانه ها هستند که اهمیت بیشتر و نقش مؤثرتری دارند. رسانه های نوین به ترتیب اولویت، عبارت اند از اینستاگرام، تلویزیون، وب سایت ها، نماد مکان، گرافیک محیطی، تلگرام، آپارات، یوتیوب، توئیتر و فیس بوک . از جمله مهم ترین و مناسب ترین راهکارها نیز قوت بخشیدن شناخت سلایق مردم، استفاده از گروه های متخصص طراحی گرافیک، فراهم کردن تبلیغات تعاملی، تشکیل کمپین های تبلیغاتی، اجرای موسیقی زنده و استفاده از نورپردازی سه بعدی است که به ترتیب، اهمیت و نقش مؤثرتری دارند
فرا روشی برای شناسایی موضوع تحقیقات علمی در فرونشست زمین (یک تحقیق با رویکرد علم سنجی)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
جغرافیا و مخاطرات محیطی زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴۴
1 - 19
حوزههای تخصصی:
یکی از مخاطراتی که در سال های اخیر در بسیاری از مناطق رخ داده، مخاطرات ناشی از فرونشست است. فرونشست زمین در مقایسه با دیگر مخاطرات، خسارات جانی کمتری دارد و پیامدهای سوء برجای مانده از آن به طور مستقیم بر توسعه انسانی، صنعتی، کشاورزی و عمرانی تأثیرگذار خواهد بود. اهمیت نگرش به این مسأله با دانستن این نکته که بیشترین عوارض زیان بار ناشی از آن جبران ناپذیر است، مشخص می گردد. این تحقیق، علی رغم تحقیقات فرونشست زمین در کشورمان، رویکردی متفاوت نسبت به موضوع مورد نظر داشته، در چارچوب تحقیقات علم سنجی به ارائه شناخت جامع از تحقیقات جهانی در موضوع مورد نظر پرداخته است. جمع آوری اطلاعات به صورت اسنادی و از پایگاه علمی اسکوپوس (2022- 1965) به دست آمد. بیشترین تحقیقات علمی در موضوع فرونشست زمین برای کشورهای آمریکا و چین بوده و کشورمان نیز تحقیقات قابل توجهی انجام داده است. مهم ترین عوامل تشدیدکننده برای وقوع مخاطره شامل بهره برداری از آب های زیرزمینی و برداشت مواد معدنی بوده که در بیشتر تحقیقات بدان تأکید شده است. در سوی دیگر پیدایش فناوری های علمی نیز در طول سال های گذشته، ابعاد گسترده تری در تحقیقات فرونشست زمین پیدا کرده که اکنون استفاده از آن بیشتر برای پیش بینی مخاطره بوده است. به طورکلی تمرکز بیشتر تحقیقات در مخاطره فرونشست زمین بر روی استفاده از روش ها و مدل ها بوده و در تحقیقات تأثیر و پیامدهای آن بر جنبه های زندگی انسان ها مورد توجه قرار نگرفته است. تردیدی نیست انجام این تحقیقات می تواند به کاهش و مدیریت پیامدهای منفی فرونشست زمین کمک نماید.
پهنه بندی خطر زمین لغزش با استفاده از روش های مبتنی بر GIS و داده های راداری (مطالعه موردی: فریدون شهر)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مخاطرات محیط طبیعی سال یازدهم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳۳
177 - 196
حوزههای تخصصی:
استفاده از روش های مختلف در پهنه بندی خطر زمین لغزش و دستیابی به بهترین نتیجه می تواند منجر به برنامه ریزی و مدیریت خطرات احتمالی شود. هدف اصلی از مطالعه حاضر، انجام ارزیابی و پهنه بندی خطر زمین لغزش در شهرستان فریدون شهر واقع در غرب استان اصفهان به منظور ایجاد یک چهارچوب کلی برای تجزیه و تحلیل خطر زمین لغزش احتمالی در منطقه مطالعاتی می باشد. در این مطالعه اعتبارسنجی روشهای آماری و تحلیل کارشناسی بر پایه GIS با استفاده از روش تداخل سنجی تصاویر راداری سنتینل 1 مورد تحلیل قرار گرفته است. این تحلیل منجر به ارائه نقشه پهنه بندی خطر زمین لغزش، مناطق مستعد و تعیین عوامل منطقه ای مؤثر در وقوع زمین لغزش می شود. در ابتدا برای ارزیابی خطر و پهنه بندی، عوامل مسبب از جمله شیب، ارتفاع، جهت شیب، انحنا، فاصله تا گسل، فاصله تا آبراهه، لیتولوژی و پوشش گیاهی مورد بررسی قرار گرفت و همبستگی آماری بین هر یک از عوامل مسبب و لغزش های گذشته در محیط GIS ایجاد شد تا سهم نسبی طبقه های مربوط به هر عامل ارزیابی شود. در روش تحلیل کارشناسی نیز منطقه مطالعاتی بر اساس نظر کارشناسی مبتنی بر مطالعات انجام شده بر روی 70 زمین لغزش، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج، علاوه بر نقشه مناطق حساس و پرخطر منطقه فریدون شهر، همپوشانی 67 درصد از سلول های مناطق با خطر خیلی زیاد و زیاد در نقشه های پهنه بندی خطر با سلول هایی از نقشه جابجایی سطحی بدست آمده از پردازش تصاویر راداری سنتینل با بیشترین جابجایی، را نشان می دهد؛ که می تواند بیانگر احتمال زمین لغزه و یا خطر زمین لغزه در این مناطق باشد. از این رو استفاده از تصاویر راداری و بررسی تغییرات جابجایی سطح زمین می تواند یک ابزار مفید در پایش و دقت سنجی روش های پهنه بندی خطر زمین لغزش جهت برنامه ریزی در مناطق حساس باشد
تأثیر بازاریابی تلفن همراه در نیات رفتاری گردشگران: تحلیل نقش ارزش ویژهٔ برند مقصد گردشگری(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
گردشگری و توسعه سال یازدهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۳۱)
231 - 247
حوزههای تخصصی:
موفقیت در گردشگری نیازمند استفاده از ابزارهای نوین بازاریابی برای دسترسی به بخش های هدف و مرتفع کردن نیازهای مصرف کنندگان این صنعت روبه رشد است. یکی از این ابزارهای نوین بازاریابی تلفن همراه است. هدف این پژوهش بررسی تأثیر بازاریابی تلفن همراه در نیات رفتاری گردشگران با توجه به نقش میانجی ارزش ویژهٔ برند مقصد گردشگری است. این پژوهش، از نظر هدف، کاربردی و، از نظر نحوهٔ گردآوری داده ها، توصیفی هم بستگی است. جامعهٔ آماری پژوهش شامل گردشگران بازدید کننده از دو شهر اصفهان و شیراز است که 293 نفر از گردشگران به روش نمونه گیری غیرتصادفی در دسترس انتخاب و بررسی شدند. پایایی پرسش نامه با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ و روایی آن توسط شاخص میانگین واریانس استخراج شده به تأیید رسید. داده های پژوهش از طریق پرسش نامه های استاندارد الکترونیکی به دست آمد و با استفاده از نرم افزارهای Spss22 و Smart-PLS3 تجزیه وتحلیل شد. نتایج حاصل از تحلیل داده با تکنیک مدل سازی معادلات ساختاری نشان داد که بازاریابی تلفن همراه در نیات رفتاری گردشگران و ارزش ویژهٔ برند مقصد گردشگری و نیز ارزش ویژهٔ برند مقصد گردشگری در نیات رفتاری گردشگران تأثیر مثبت و معنادار دارد. همچنین، نتایج نقش میانجی ارزش ویژهٔ برند مقصد گردشگری را در این تأثیرگذاری تأیید کرد. براساس نتایج پژوهش، بازاریابی تلفن همراه به منزلهٔ یکی از ابزارهای نوین و اثربخش بازاریابی می تواند به طور خاص برای ارتقای مقاصد گردشگری و تأثیرات مطلوب در رفتار گردشگران استفاده شود. این نتایج می تواند برای مدیران و بازاریاب های مقاصد گردشگری مفید واقع شود.
تحلیلی بر شبکه تهدید و حلقه مخاطره در خطر پذیری زلزله با رویکرد پدافند غیرعامل (مورد مطالعه: کلان شهر کرمانشاه)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
نتایج ارزیابی آسیب شناسی از پهنه های لرزه خیز در فضای سرزمینی حاکی از تمرکز قابل توجهی از فضاهای سکونتی بویژه شهرها است.از سوی دیگر تجارب مدیریت بحران ناشی از مخاطرات زلزله در کشور نیز نشانگر ناکارآمدی در آسیب شناسی و حفاظت از فضاهای شهری و کاهش خشارات اقتصادی و انسانی بوده است. از این رو یکی از الگوهای مطلوب در شناخت، تحلیل و کاهش خسارات در فضاهای شهری بکارگیری چارچوب ساختاری و کارکردی پدافند غیر عامل است. در بسیاری از پژوهشهای اخیر موضوع کاهش خسارات ناشی از زلزله در قلمرو حوزه کالبدی_فضایی به منظور افزایش مقاومت بنا در برابر زلزله بوده است. در حالیکه این پژوهش با شناخت مولفه های محیطی، کالبدی_ فضایی، اجتماعی، اقتصادی و شاخص های اثرگذار در هر مولفه (45 شاخص) آسیب شناسی و پهنه های خطرپذیر ناشی از زلزله را به صورت جامع و مطلوب تعیین و بر اساس آن استراتژی های کاهش خطر را باز تعریف ساخته است. بعبارت دیگر با شناخت و تحلیل مفهومی بنیادی شبکه تهدید و حلقه مخاطره با رویکرد پدافند غیرعامل در ارزیابی و آسیب پذیری از زلزله در کلان شهر کرمانشاه نسبت به تشکیل ساختار پایگاه اطلاعاتی مورد نیاز در محیط نرم افزاری مناسب، سیاست گذاری مناسب و اقدامات مدیریت بحران شهری متناسب با مخاطره زلزله طرح ریزی می شود.
واکاوی روند تغییرات شمار مراکز چرخندی دریای مدیترانه در بازه زمانی (2018- 1979)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
تحلیل فضایی مخاطرات محیطی سال نهم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴
۲۲۲-۲۱۱
حوزههای تخصصی:
در پژوهش حاضر از داده های مرکز جوی اروپایی(ECMWF)، از سال 1979 تا پایان سال 2018 تفکیک مکانی 25/. در 25/. به منظور واکاوی تغییرات شمار مراکز چرخندی دریای مدیترانه استفاده شده است. روش های زیادی برای بررسی تغییرات و وجود روند در بین داده های آماری وجود دارد، که به دو دسته آمار پارامتری و ناپارامتری تقسیم می شود. روش رگرسیون خطی از دسته پارامتری است و معمول ترین روش ناپارمتری آزمون من -کندال می باشد. با برازش مدل من کندال و مدل رگرسیون خطی روند مقدار، فراونی مراکز چرخندی حوضه دریای مدیترانه دردو مقیاس فصلی و سالانه ارزیابی شد. با واکاوی روند تغییرات شمار مراکزچرخندی در مقیاس فصلی فصل های بهار، پاییز و تابستان تداوم های پنج روزه دارای روند معنی دار بوده است. اما در مقیاس سالانه در هیچ کدام از تداوم ها روند معنی دار مشاهده نگردید. با برازش مدل رگرسیون در مقیاس فصلی و سالانه تداوم های یک و دو روزه دارای شیب خط رگرسیون مثبت می باشند.
تأثیر کیفیت وب سایت های مقصد در نگرش کاربران و تمایل به مشارکت در بیان تجربیات هم آفرینی آنلاین(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
گردشگری و توسعه سال یازدهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۳۰)
143 - 158
حوزههای تخصصی:
ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺍﻓﺰﺍیﺶ ﺗﻘﺎﺿﺎی ﮔﺮﺩﺷﮕﺮﺍﻥ ﺳﺮﺍﺳﺮ ﺟﻬﺎﻥ ﺑﺮﺍی ﺳﻔﺮ، ﺍﺑﺰﺍﺭهای رسانه ای در عصر حاضر ﺑﺴیﺎﺭ ﺍﻫﻤیﺖ یافته اند. ازاین رو، کیفیت وب سایت های مقصد و قابلیت های آن ها به منظور معرفی جاذبه های ﮔﺮﺩﺷﮕﺮی ﻭ ﺟﺬﺏ ﮔﺮﺩﺷﮕﺮﺍﻥ و تأثیر در نگرش کاربران بسیار حائز اهمیت است. در این پژوهش، تأثیر کیفیت وب سایت های مقصد در نگرش کاربران و تمایل به مشارکت در هم رسانی تجربیات هم آفرینی آنلاین بررسی شده است. جامعه آﻣﺎری این ﺗﺤﻘیﻖ را همه بازدیدکنندگان وب سایت جامع گردشگری استان یزد ﺗﺸکیﻞ می دهند که نمونه آماری با استفاده از فرمول کوکران به تعداد 306 نفر محاسبه شد. داده ها از راه مدل یابی معادلات ساختاری تجزیه وتحلیل شده اند. نتایج نشان می دهند که کیفیت وب سایت مقصد در تمایل کاربران به مشارکت در هم آفرینی آنلاین تأثیر معناداری دارد. همچنین کیفیت وب سایت مقصد در نگرش کاربران به وب سایت تأثیر معناداری دارد و نگرش به وب سایت در تمایل کاربران به مشارکت در هم آفرینی آنلاین نیز تأثیر معناداری دارد.
How can Geopolitical Agents Restrain an Emerging Power’s Global and Regional Leadership? Evidence from Brazil(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
ژئوپلیتیک سال هجدهم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴ (پیاپی ۶۸)
268 - 298
حوزههای تخصصی:
The investigation of the content and circumstances of domestic influences on foreign policy outcomes constitutes part of the challenge of conceptualization in foreign policy analyses. This paper contributes to that research agenda, aiming to isolate and to analyze the crucial causal forces of Brazil’s international power projection (or lack thereof). To achieve these objectives, the paper uses the model of neoclassical geopolitics, emphasizing geopolitical agents’ perceptions and capacities as pivotal domestic variables, and undertakes an empirical test on a single case study of Brazilian geopolitical design (2003-2018). The paper adopts a qualitative phenomenological approach, operationalized by techniques of process tracing and discourse analysis. Results show that the deterioration of Brazil’s relative potential and the lack of improvement of Brazil’s position in foreign affairs are most likely explained by (a) geopolitical agents’ choices, which have made (b) South American integration a top priority with respect to Brazil’s geopolitical design
ارزیابی روند توسعه فیزیکی شهر پلدختر به سمت مناطق سیل خیز(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
جغرافیا و مخاطرات محیطی تابستان ۱۴۰۱ شماره ۴۲
159 - 174
حوزههای تخصصی:
یکی از مهم ترین مخاطرات پیش روی نواحی سکونتگاهی، سیلاب است. این مخاطره در طی سال های اخیر سبب وارد آوردن خسارات جانی و مالی زیادی به نواحی مختلف کشور ازجمله شهر پلدختر شده است. با توجه به اهمیت موضوع، در این پژوهش به ارزیابی مخاطره سیلاب و روند توسعه فیزیکی نواحی سکونتگاهی به سمت مناطق سیل خیز شهر پلدختر پرداخته شده است. ازاین رو از نقشه زمین شناسی 1:100000 منطقه، مدل رقومی ارتفاعی 5/12 متر و تصاویر ماهواره ای لندست از سال 1990 تا 2020 هر 10 سال یک تصویر به عنوان داده های تحقیق استفاده شده است. ابزارهای تحقیق شامل ArcGIS، ENVI و IDRISI و مدل های مورد استفاده نیز شامل مدل تلفیقی منطق فازی AHP و همچنین مدل LCM بوده و در دو مرحله کلی انجام شده است. در مرحله اول، مناطق مستعد وقوع سیلاب با استفاده از مدل منطق فازی مشخص شده و در مرحله دوم نیز روند توسعه نواحی سکونتگاهی به سمت مناطق سیل خیز ارزیابی شده است. بر اساس نتایج به دست آمده، بخش زیادی از محدوده شهری و حاشیه شهری پلدختر ازجمله مناطق غربی آن به دلیل نزدیکی به رودخانه، ارتفاع و شیب کم، دارای پتانسیل سیل خیزی بالایی است. همچنین نتایج حاصل از ارزیابی روند توسعه نواحی سکونتگاهی به سمت مناطق سیل خیز بیانگر این است که در سال 1990، 3/1 کیلومترمربع از نواحی سکونتگاهی شهر پلدختر (معادل 7/86 درصد) در منطقه با پتانسیل سیل خیزی زیاد و خیلی زیاد قرار داشته است که این میزان در طی سال های 2000، 2010 و 2020 به ترتیب به 2/2، 9/2 و 1/4 کیلومترمربع (به ترتیب 6/84، 4/78 و 9/75 درصد) افزایش یافته است. همچنین توسعه نواحی سکونتگاهی به سمت مناطق سیل خیز دارای روند افزایشی بوده است که این مسئله بیانگر عدم توجه به پتانسیل سیل خیزی منطقه در برنامه ریزی های مربوط به توسعه فیزیکی مناطق شهری است.
چشم انداز تحولات کالبدی- فضایی روستاهای پیرامون شهر ابهر(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهش های جغرافیای اقتصادی دوره ۳ تابستان ۱۴۰۱ شماره ۸
37 - 54
حوزههای تخصصی:
کشور ما، از دیرباز روابط متقابلی میان شهر و روستا وجود داشته که بر حسب شرایط گوناگون جغرافیایی، تاریخی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در مکان ها و زمان های گوناگون تفاوت هایی را چه از نظر شکل و چه از نظر محتوا نشان می دهد. آشکار است که در شکل پذیری و تحول سکونتگاه های روستایی مجموعه عوامل و نیروهای متفاوت و متنوعی نقش آفرین هستند. بر همین اساس، تحقیق حاضر به دنبال بررسی تحولات کالبدی- فضایی سکونتگاه های روستایی پیرامون شهر ابهر و تأثیرگذاری حاصل از تعامل با شهر ابهر بر روند تحولات فضایی آن می باشد. پژوهش حاضر از نظر ماهیت کاربردی و از منظر بررسی، توصیفی- تحلیلی بوده که جمع آوری اطلاعات مورد نیاز در آن، به دو روش مطالعه کتابخان ه ای و میدانی صورت پذیرفته است. بر این مبنا رشد افقی و خزش سریع شهر ابهر طی سال های اخیر سبب شده که سکونتگاه های روستایی واقع در حاشیه و پیرامون آن در معرض ادغام و الحاق در خارج از بافت و در برخی موارد در طرح آتی شهر و روستاها قرار گرفته و دچار تحولات ساختاری- فضایی زیادی باشد. این تحولات در همه روستاها یکسان نبوده و برخی روستاها نسبت به شرایطی که برخوردار بوده اند به صورت متفاوت دست به تغییرات فضایی زده اند که از مهمترین آن موارد می توان به تغییرات قیمتی در کاربری اراضی، تغییر در الگوی مسکن، تغییرات زیست محیطی، تحولات اجتماعی- اقتصادی و عملکردی این سکونتگاه های روستایی اشاره نمود.
سنجش تاب آوری کالبدی سکونتگاه های غیررسمی در برابر مخاطرات محیطی (زلزله)، مطالعه موردی: پاکدشت(شهرک انقلاب)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهش های جغرافیای اقتصادی دوره ۳ پاییز ۱۴۰۱ شماره ۹
22 - 38
حوزههای تخصصی:
سکونتگاه های غیررسمی یکی از چالش های اجتماعی شهرها می باشد که توسعه پایدار شهری را به خطر انداخته است و به دلیل وضعیت پایین اجتماعی و اقتصادی ساکنان و ایمن نبودن کالبد و بستر شکل گیری آن ها در مقابل مخاطرات محیطی، جزء آسیب پذیرترین بخش شهرها محسوب می شوند. تاب آوری در یک دهه اخیر به عنوان یک مسیر و راهبرد نوین برای توسعه شهری محسوب می شود به خصوص با توجه به اینکه امروزه خسارت های فراوان مخاطرات طبیعی و انسانی به محیط و کالبد شهرها موجب شده است که مفهوم تا آوری برای کاهش آثار سوانح، به حوزهای مهم در عرصه مدیریت بحران تبدیل شود. هدف تحقیق حاضر تحلیل تاب آوری کالبدی سکونتگاه های غیررسمی در برابر خاطرات محیطی (زلزله)، مطالعه موردی: پاکدشت (شهرک انقلاب) می باشد. نوع تحقیق بر اساس هدف کاربردی و بر اساس روش توصیفی و تحلیلی می باشد. داده های موردنیاز تحقیق از اسناد فرادست و روش های میدانی و مرکز آمار ایران گردآوری شد و برای تجزیه وتحلیل داده های تحقیق از نرم افزار Spss و Excel استفاده شد. یافته های حاصل از پیمایش میدانی و اسنادی نشان داد که وضعیت شهرک انقلاب ازلحاظ دسترسی به معابر شهری در هنگام مواجهه با بحران ضعیف، دسترسی به کاربری های عمده شهری ضعیف، ازلحاظ دانه بندی قطعات ریزدانه، ازلحاظ مساحت زیربنا 52 درصد زیر 50 متر و بیش از سه چهارم زیر 70 متر زیربنا دارند ازلحاظ قدمت مساکن 57 درصد بالای 20 سال و 35 درصد بالای 40 سال، ازلحاظ مصالح 92 درصد آجر و آهن، ازلحاظ کیفیت بنا، 9 درصد تخریبی، 76 درصد قابل نگهداری و 15 درصد نوساز هستند با توجه نتایج تحقیق، شهرک انقلاب ازنظر تاب آوری کالبدی در هنگام مواجهه با مخاطره زلزله در سطح پایینی قرار دارد.
اولویت بندی خطر سیل در حوضه آبخیز گنجوان استان ایلام با استفاده از مدل الکتره(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
جغرافیا و مخاطرات محیطی پاییز ۱۴۰۱ شماره ۴۳
1 - 21
حوزههای تخصصی:
امروزه مخاطرات محیطی و مقابله با آن ها ازجمله مهم ترین دغدغه های پژوهشگران در زمینه برنامه ریزی محیطی و مدیریت بحران است. از میان این مخاطرات، پدیده سیل به عنوان یکی از پرخطرترین بلایای طبیعی است که در مدیریت بحران باید نگاه ویژه ای را به آن معطوف داشت؛ بنابراین اولویت بندی زیرحوضه ها جهت اجرای عملیات آبخیزداری با نگاه مقابله با سیل و کنترل آن، امری ضروری به نظر می رسد. در این تحقیق سعی شده تا حوضه های حوضه آبخیز گنجوان در استان ایلام جهت اجرای طرح های آبخیزداری مقابله با سیل خیزی با استفاده از روش تصمیم گیری چند معیاره الکتره اولویت بندی شود. برای این منظور حوضه آبخیز موردمطالعه به پنج زیرحوضه ریزه وند، سرچم ده هارون، سرپتک، سرتنگ بیجار و گنجوان تقسیم گردید. معیارهای مورد نظر جهت اولویت بندی شامل سنگ شناسی، شیب، ارتفاع، بارش، کاربری اراضی و تراکم زهکشی می باشد. وزن معیارها بر اساس مدل آنتروپی آن ها به دست آمده و با استفاده از مدل الکتره زیرحوضه های آبخیز در منطقه اولویت بندی، بررسی و سپس نقشه ی اولویت بندی این زیرحوضه ها تهیه شد. نقشه ی اولویت بندی خطر سیل در منطقه ی موردمطالعه نشان می دهد که زیرحوضه ی گنجوان با بیشترین پتانسیل سیل خیزی در اولویت اول و زیرحوضه ی سرتنگ بیجار در اولویت دوم جهت اجرای طرح های آبخیزداری مقابله با سیل قرار دارند. دلیل بالا بودن خطر سیل خیزی این زیرحوضه، ساختار زمین شناسی منطقه است که در قسمت بالادست از سازند گچساران با نفوذپذیری کم و در قسمت پایین دست از سازندهای بسیار حساس به فرسایش رسوبات آبرفتی دوران چهارم زمین شناسی پوشیده شده اند.
بررسی و تحلیل جایگاه توانمندی نظامی در قدرت نرم کشورها(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
ژئوپلیتیک سال هجدهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۶۵)
44 - 71
حوزههای تخصصی:
حدود سه دهه است که از طرح اصطلاح قدرت نرم توسط جوزف نای می گذرد. وی در این مفهوم، فرهنگ، ارزش های سیاسی و سیاست خارجی را به عنوان منابع قدرت نرم و توان نظامی و مشوق های اقتصادی را در طیف قدرت سخت و نقطه مقابل قدرت نرم قرار می دهد. این در حالی است که شواهد و مستندات علمی حاکی از این دارند که برخلاف دیدگاه رایج، ظرفیت نظامی نیز می تواند به شرط تبعیت از هستی شناسی قدرت نرم، در این قدرت ایفای نقش نماید. به همین منظور این پژوهش با اتکا بر روش توصیفی- تحلیلی درصدد است به این مسئله پاسخ دهد که توانمندی نظامی یک کشور چگونه و بر اساس چه مولفه هایی می تواند بر قدرت نرم کشور موثر باشد. در همین راستا یافته های پژوهش حاکی از این دارد با توجه به اینکه ماهیت قدرت نرم بر بنیاد جذابیت استوار می باشد لذا منابع مختلفی از یک دولت-ملت، قادر به نقش آفرینی در این شیوه قدرت خواهند بود. از همین رو ظرفیت نظامی یک کشور نیز می تواند به کمک شیوه هایی چون: کمک به آموزش نیروهای نظامی کشورهای خارجی، مشارکت در اعزام نیروهای حافظ صلح در مناطق تحت درگیری و منازعه، کمک به حفظ امنیت بین الملل در چارچوب چند جانبه گرایی، برگزاری یا حضور موثر در آخرین نمایشگاه های تجهیزات نظامی، حفظ و ارتقا روابط نظامی صلح آمیز با کشورهای نظام بین الملل و.. در قدرت نرم نقش فعالی را ایفا نماید.
تحلیل چالش های مدیریت تنوع زیستی در منطقه حفاظت شده سرخ آباد استان زنجان با استفاده از مطالعه نظریه داده بنیاد(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مخاطرات محیط طبیعی سال یازدهم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳۳
59 - 76
حوزههای تخصصی:
تنوع زیستی با مجموعه متعددی چالش ها روبروست که مدیریت آن را دشوار می سازد. پژوهش حاضر با هدف بررسی چالش های مدیریت تنوع زیستی در منطقه حفاظت شده سرخ آباد استان زنجان صورت گرفت. این مطالعه با استفاده از یک رویکرد کیفی و بکارگیری روش شناسی نظریه داده بنیاد انجام شد. نمونه ای از مشارکت کنندگان متشکل از 15 نفر از کارشناسان اداره کل حفاظت محیط زیست، اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری و مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان زنجان از طریق روش نمونه گیری نظری و گلوله برفی انتخاب گردیدند و داده ها از طریق مصاحبه های نیمه ساختارمند گردآوری شدند. با استفاده از نرم افزار Nvivo10، چالش های مرتبط با مدیریت تنوع زیستی در منطقه ابتدا از طریق سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی تحلیل شدند که منجر به شناسایی 92 مفهوم، 38 مقوله اولیه، 22 مقوله اصلی و 9 مقوله کانونی گردید. سپس روابط بین چالشهای کانونی ترسیم شد. نتایج نشان داد تهدید و از بین رفتن تنوع زیستی تحت تأثیر مستقیم و غیر مستقیم عوامل مختلفی است که عبارتند از: راهبردها و سیاست های ضعیف کشور در مدیریت تنوع زیستی؛ ضعف منابع انسانی، مالی و فیزیکی سازمان های مسئول حفاظت از تنوع زیستی؛ عدم بکارگیری مدیریت یکپارچه و مشارکتی در مدیریت تنوع زیستی؛ ضعف دانش، نگرش و نظام ارزشی جامعه روستایی در مورد تنوع زیستی؛ کشاورزی و بهره برداری ناپایدار از منابع طبیعی توسط جامعه روستایی؛ بهره برداری ناپایدار و مداخله افراد خارج از جوامع روستایی؛ و اقدامات ناپایدار سازمان های بیرونی است. همچنین نتایج نشان داد، از بین رفتن تنوع زیستی رابطه دوسویه با دیگر مخاطرات طبیعی و بحران های محیط زیستی داشته و هر دو تحت تأثیر عوامل ذکر شده هستند.
Rise of the Far Right parties in Europe: from Nationalism to Euroscepticism(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
ژئوپلیتیک سال هجدهم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴ (پیاپی ۶۸)
47 - 70
حوزههای تخصصی:
After the 2015 refugee crisis, the far right parties are not marginal anymore and they have become mainstream in most of the European countries. The present paper aims to (1) portray a perspective of the rise of the far right in Europe with emphasis on their characteristics specially Euroscepticism, nationalism and xenophobia (2) provide a summary for the main cause for the rise of the far right parties (3) to come to some further insights about their supporters and social base by analyses and review of the prior researches. In this article, we focus on immigration and refugee crises as the main reasons for the recent success of Far right parties in Europe, the study reveals that these parties benefited from the protest vote and rise of dissatisfaction among the citizen toward the ruling elites, however, the refugee crisis and arrival of foreign immigrants to Europe, and particularly Germany, and poor performance of traditional political left and right parties are among the main causes for their rise.
اثر تجربه ی برخط برند شهر گردشگری در قصد بازدید از مقصد گردشگری؛ مورد مطالعه: شهر تهران
حوزههای تخصصی:
هدف از پژوهش حاضر بررسی اثر تجربه ی برخط برند شهر گردشگری در اهداف رفتاری بازدید از مقصد گردشگری در شهر تهران است. شهر تهران، که در زمره ی بزرگ ترین شهرها در سطح جهان، منطقه و کشور به شمار می رود، واجد ظرفیت و پتانسیل های متعدد گردشگری ملی و بین المللی است که، علی رغم حجم زیاد سفر در این شهر، مغفول مانده و استفاده نشده است. طبیعت متنوع تهران، زمینه های غنی تاریخی، جاذبه های تجاری و موزه های متعدد در این شهر هریک به تنهایی می تواند به جذب گردشگر کمک کند، اما به نظر می رسد از قابلیت های گردشگری این شهر استفاده نمی شود. روش تحقیق استفاده شده در این پژوهش از نوع توصیفی - پیمایشی است. جامعه ی آماری پژوهش شامل گردشگران خارجی بازدیدکننده از جاذبه های گردشگری شهر تهران (موزه های شهر تهران) است. برای تحلیل داده های پژوهش، از آمار توصیفی و آمار استنباطی به کمک نرم افزارهای آموس و اس پی اس اس استفاده شد. نتایج این پژوهش نشان داد که تجربه ی برخط برند مقصد گردشگری بر اصالت نام تجاری مقصد گردشگری اثر مثبت و معناداری دارد، همچنین تجربه ی برخط برند مقصد گردشگری بر قصد سفر گردشگران به مقصد دارای اثر مثبت و معناداری است. نتایج این پژوهش می تواند، به منظور افزایش گردشگران بین المللی از جاذبه های گردشگری شهر تهران استفاده شود.
مکان یابی مخازن اضطراری تأمین آب شرب در شرایط پس از وقوع زلزله، مطالعه ی موردی: کلان شهر شیراز(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مخاطرات محیط طبیعی سال یازدهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۳۲
129 - 148
حوزههای تخصصی:
باتوجه به خسارت های ناشی از زلزله برای شبکه آب رسانی شهری، یکی از مهم ترین مسائلی که پس از وقوع زلزله موردتوجه سازمان های مسئول قرار می گیرد تأمین آب موردنیاز شهروندان یک شهر است. متأسفانه در بسیاری از شهرهای ایران به مدیریت بحران، به ویژه در رابطه با تأمین آب شرب پس از وقوع رخدادهای مختلف توجهی نشده که کلان شهر شیراز نیز از این حیث درخور توجه است. باتوجه به اهمیت بسیار زیاد این موضوع، سعی شده در این پژوهش فضاهای مناسب برای جانمایی مخازن اضطراری تأمین آب شرب در کلان شهر شیراز بر اساس معیار های فضاهای باز عمومی (زیرمعیارهای نزدیکی به پارک ها و فضاهای سبز عمومی، نزدیکی به فضای سبز معابر و نزدیکی به ورزشگاه های روباز) تراکم جمعیتی (حداقل فاصله به بلوک های جمعیتی پرتراکم)، مراکز با اهمیت خدمات شهری (بیمارستان ها، مراکز درمانی و مراکز هلال احمر)، سطح دسترسی (دسترسی به شریان های درجه 1، درجه 2 و معابر محلی) و مراکز با خطر بالا در برابر زلزله (بافت های فرسوده، مناطق واقع در شیب، مناطق نزدیک به گسل و نقاط تاریخی رخداد زمین لرزه) براساس روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و سیستم پشتیبان تصمیم GIS (استفاده از توابع تبدیل پلی گون به نقطه، وکتور به رستر، فاصله اقلیدسی، طبقه بندی مجدد و همچنین توابع زیرمجموعه ی اسکالر)، مورد ارزیابی قرار گیرند. نتایج این پژوهش، موقعیت های مکانی با امتیازهای 7، 8 و 9 را که بیشتر در بافت های فرسوده، مناطق با تراکم جمعیتی بالا و شریانی های درجه 2 بین شهری کلان شهر شیراز قرار داشت، به عنوان گزینه های برتر جهت جانمایی مخازن اضطراری تأمین اضطراری آب شرب شهری پیشنهاد می نماید.
ارزیابی ابعاد تاب آوری کشاورزان روستایی در برابر خشکسالی و شناسایی راهبردهای معیشتی (مطالعه موردی: بخش مرکزی شهرستان شازند)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
روستا و توسعه سال بیست و پنجم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲
1 - 22
حوزههای تخصصی:
افزایش تاب آوری کشاورزان به منظور کاهش اثرات منفی خشکسالی بر منابع معیشتی، امری ضروری است. بهبود معیشت پایدار مردم روستایی در طی دهه های گذشته مورد توجه زیادی قرار گرفته و به عنوان یکی از اهداف اصلی توسعه پایدار روستایی مطرح بوده است. لذا هدف از این مطالعه بررسی و تحلیل ابعاد تاب آوری کشاورزان و ارائه راهبردهای معیشتی در بخش مرکزی شهرستان شازند است. برای این منظور اطلاعات مورد نیاز در سال 1395 از طریق تکمیل پرسشنامه از 12 روستا جمع آوری شد که با استفاده از نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. برای ارزیابی تاب آوری روستاهای مذکور از چهار بعد اقتصادی، اجتماعی، نهادی و کالبدی-زیست محیطی بر اساس چارچوب معیشت پایدار استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد تاب آوری کشاورزان در شرایط خشکسالی در ابعاد اقتصادی و نهادی، ناپایدار و در شاخص های کالبدی-زیست محیطی و اجتماعی در وضعیت پایدار قرار دارد. نتایج حاصل از روش تحلیل خوشه ای، پنج راهبرد معیشتی برای جبران و تاب آوری کشاورزان در برابر خشکسالی شامل راهبرد اول ناظر بر کشاورزی عمقی و افزایش بهره وری، راهبردهای دوم، سوم و چهارم بر تنوع بخشی به فعالیت های غیرکشاورزی و خانگی و در نهایت راهبرد پنجم مبتنی بر تمایل به مهاجرت شناسایی و ارائه شد. در این راستا حمایت دولت از کشاورزان و ارائه تسهیلات ویژه برای آن ها در جهت کاهش آسیب پذیری کشاورزان و تنوع بخشی به فعالیت های کشاورزان پیشنهاد می شود.