فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۳٬۷۶۱ تا ۳٬۷۸۰ مورد از کل ۱۰٬۳۰۳ مورد.
منبع:
پازند سال ۱۵ بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۵۶ و ۵۷
49 - 64
حوزههای تخصصی:
به موازات فرایند جهانی شدن، دامنه زبان انگلیسی به اکناف جهان گسترانده شده و این زبان در طیف وسیعی از کشورها و جوامع غیرانگلیسی زبان رواج یافته است. این گسترش منجر به ظهور گونه های محلی و غیربومی این زبان شده است. پیدایش گونه های محلی انگلیسی، چالش های نظری و آموزشی متعددی را فراروی برنامه ریزان زبان قرار داده، تمایز میان زبان های اول، دوم و خارجی را از بین برده و بسیاری از مفروضات ما درباره مفهوم معیار زبانی و نگرش های زبانی را در معرض بازبینی قرار داده است. بنابراین، تلاش های مختلفی صورت گرفته تا موقعیت این زبان را در بافت جهانی و در ارتباط با رشد روزافزون پدیده جهانی شدن تبیین نماید. در پژوهش حاضر تلاش می شود تصویری جامع از عمده ترین رویکردهای موجود به زبان انگلیسی ارائه گردد. از جمله این رویکردها می توان به انگلیسی به عنوان زبان معیار جهانی، انگلیسی های جهانی، انگلیسی همگانی، خانواده زبان های انگلیسی، زبان امپریالیستی و زبان های جهانی انگلیسی اشاره کرد. به طور کلی، به نظر می رسد که علیرغم رویکردهای مختلفی که در تبیین وضعیت انگلیسی به مثابه زبانی جهانی وجود دارد، این زبان از مفهوم یکپارچه خود فاصله گرفته، به زبانی ناهمگون تبدیل شده و معیارهای آن صورتی بومی شده یافته است.
نسبیتِ زبانی و گفتمان در زندگینامه های خودنوشت از منظر پست مدرنیسم(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
وقتی متن در یک بستر آشنا درک شود و برای خواننده کلیتی منسجم داشته باشد، یک «پاره کلامی» یا «گفتمان» خوانده می شود . قرائت یک گفتمان هم در گرو دانش زبانی و هم دانش غیرزبانی است . زندگینامه خودنوشت نیز در مقام یک روایت، جهان متنیِ خود را دارد . واقعیت آن، حاصل شیوه رمزگذاری زبانی، یعنی همان نسبیت زبانی و جبر زبانی از سوی نگارنده اش است که فعالانه جهان و خویشتن را برمی سازد . از این رو، از رهگذر تحلیل دامنه زبان به کار رفته در یک متن زندگینامۀ خودنوشت، به لحاظ معانی صریح و زنجیره ای از معانی ضمنی، می توان شناختی از جهان بینی مؤلف به دست آورد . به بیان دیگر، سوژه زندگینامه خودنوشت، محصول لحظه به لحظه، و از یک تجربه به تجربه دیگر است که در گستره ای از زبان، در موقعیت های چندگانه برخاسته از گفتار ایستا قرار می گیرد . اجرای همین خویشتن چندپاره به یک هنجار پست مدرن تبدیل شده است . حال باید پرسید، ارتباط میان زبان با واقعیت زندگینامه خودنوشت چیست و چه جنبه هایی از هویت فرهنگی خویشتن را بازنمایی می کند؟ با توجه به این مسئله، هدف از این مقاله، پاسخ به این پرسش است که در قرائت ما از سوژه پست مدرن در کانون زندگینامه خودنوشت، با درنظر گرفتن زبان به منزله واسطه بیان و نیز با توجه به فرازبان در مقام زبانی که برای توضیح درخصوص زبانِ چنین متنی به منظور بازنمود خویشتن به کار می رود، چگونه «من» چندگانه و مبهم و هم چنین «دیگران» برآمده از این متون، در زبان تحقق می یابند و در گقتمان های گوناگون شرکت می جویند .
مقایسه همخوان های سایشی و انسدادی در خوشه با توالی آنها در مرز ترکیب بر اساس محل تولید و اندام های تولید فعال(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
یکی از مسایل مهم در واج آرایی واژگان زبان فارسی نحوه قرارگیری واحدهای واجی در کنار هم و تولید واژه هایی با هجاهای سبک و سنگین است. هدف از این پژوهش مقایسه توالی های سایشی و انسدادی در مرز ترکیب در واژه های مرکب و مشتق- مرکب با خوشه آنها در واژگان بسیط است. همخوان های سایشی و انسدادی در خوشه و توالی با توجه به محل تولید و اندام های تولید فعال چه تفاوتی دارند؟ به منظور پاسخ به این پرسش 15446 واژه مرکب و مشتق- مرکب برای بررسی توالی و 14336 واژه بسیط برای بررسی خوشه از فرهنگ های فارسی جمع آوری شده و اطلاعات واج شناختی مربوط به هر واژه استخراج شده است. نتایج بررسی داده ها نشان می دهد: الف) در خوشه های سایشی و انسدادی در واژه های بسیط، بسامدکلی خوشه با دو اندام تولید فعال حدود 25/5 برابر بیشتر از تولید با یک اندام فعال و در مرز ترکیب، بسامد کلی توالی های دو اندامی حدود 88/2 برابر بیشتر از تولید با یک اندام فعال است. ب) خوشه های دوانسدادی تنها از نوع متباین و توالی های دوانسدادی، از دو نوع متباین و هم محل تولید هستند. ج) تنها در خوشه های سایشی- انسدادی سه نوع خوشه هم محل تولید، همجوار و متباین دیده می شود، در مقابل در سه گروه از توالی ها هر سه نوع توالی متباین، هم محل تولید و همجوار دیده می شود. د) هر چه تعداد محل های تولید دیگر، میان دو عضو خوشه متباین افزایش یابد، بسامد تولید کاهش می یابد؛ چنین کاهش بسامدی تنها در توالی های متباین دو انسدادی و سایشی- انسدادی دیده می شود.
تحلیل فشرده سازی در سینما در چارچوب نظریه آمیختگی مفهومی در فیلم سینمایی رقص در غبار(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
فشرده سازی از مفاهیم کلیدی و نقطه عطف نظریه آمیختگی مفهومی (فوکونیه و ترنر، 2002) است. این نظریه که در چارچوب معنی شناسی شناختی تدوین شده است، درپی ارائه مدلی شناختی برای ساخت معنا است. فشرده سازی به انسان امکان می دهد تا به طور هم زمان زنجیره های پی درپی و پراکنده استدلال منطقی را کنترل و معنای آن ها را درک کند. پژوهش حاضر سعی دارد با هدف تبیین فرایند فشرده سازی در ایجاد نوآوری، تصویرسازی و ماهیت پویای ساخت معنا در شبکه آمیختگی مفهومی به بررسی مضامین نهفته در فیلم رقص در غبار به کارگردانی اصغر فرهادی (1381) بپردازد. یافته ها بیان گر آن است که رابطه حیاتی برون فضاییِ بازنمایی به کاررفته، از بسامد تکرار بالایی نسبت به سایر روابط حیاتی برخوردار بوده و پس از آن، به ترتیب بسامد کاربرد روابط قیاس و تغییر، علّت - معلول و جزء - کل و درنهایت، روابط زمان، واسنجی و مکان قرار می گیرند که در فضای آمیخته در روابط حیاتی درون فضایی یکتایی، هویت، زمان سنجه ای، رابطه مقوله ای و ویژگی فشرده می شوند. افزون بر این، یافته ها نشان می دهد این نظریه در ایجاد مفاهیم نوظهور و پیوستگی معنایی کفایت قابل قبولی دارد، امّا به نظر می رسد در بازنمایی انسجام روایی فیلم چندان توانمند ظاهر نمی شود.
پسوندهای اشتقاقی «-ین» و «-ینه» در چارچوب ساخت واژه ساختی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
پژوهش حاضر دو پسوند اشتقاقی «-ین» و «-ینه» را در زبان فارسی بررسی و سویه های گوناگون معنایی و صوری آنها را واکاوی می نماید و می کوشد با رویکرد ساخت بنیاد و در چارچوب نظریه ساخت واژه ساختی الگوهای واژه سازی را بر پایه مفهوم «طرحواره های ساختی» و رابطه پایگانی این طرحواره ها تبیین نماید. ساخت واژه ساختی نظریه ای واژه بنیاد و نشانه بنیاد در حوزه ساخت واژه است که رویکردی شناختی و کاربردبنیاد به واژه سازی دارد. داده های پژوهش برگرفته از پیکره ساخت واژی نگارندگان، با بیش از 12000 واژه مشتق و مرکب فارسی، و فرهنگ فارسی زانسو (کشانی، 1372) است که 71 واژه مشتق ساخته شده با پسوند «-ین» و 59 واژه ساخته شده با پسوند «-ینه» را در بر می گیرد. براساس یافته های پژوهش این پسوندها تنوع معنایی چشمگیری دارند که در سطح طرحواره های ساختی انتزاعی قابل تبیین است نه در سطح واژه های عینی زبان و از همین رو آن را چندمعنایی ساختی می نامند. پسوند «-ین» می تواند در 7 زیرطرحواره ساختی نمایان شود و واژه هایی از مقوله صفت بسازد، اما «-ینه» دارای 9 زیرطرحواره ساختی است و واژه هایی از مقوله اسم و صفت می سازد.
Perceptual Learning Styles Preferences: A Comparison between Language Learners in Second and Foreign Language Settings(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
The purpose of the present research is to investigate the perceptual learning style preferences of 131 learners who studied Persian as a second language (from 17 nationalities) in Iran and 97 learners of Persian as a foreign Language in 28 other countries, taking into account predominant perceptual learning style preferences and demographic variables including age, gender, etc. for the first time. The Perceptual Learning Style Preference Questionnaire (PLSPQ) was administered. The descriptive statistics of the learning styles preferences showed that tactile, kinesthetic and auditory are respectively the first three learning style preferences among the learners of Persian as a second language, while the other learners of Persian as a foreign language preferred kinesthetic, tactile and auditory learning styles. The data analysis showed that there were no significant differences between the style scores of the two groups. Also, the findings revealed a significant difference in preference between foreign and second language learners of Persian using group styles. Foreign Persian language learners exhibited a high preference for the group learning style. In addition, the correlation was significant between geographic region (to be or not to be Asian) and different learning styles.
رده شناسی ترتیب واژه ها در گویش بابلی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
علم زبان سال ششم پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۱۰
207 - 242
حوزههای تخصصی:
در رده شناسی ترتیب واژه ها، زبان های گوناگون از لحاظ ترتیب و توالی سازه ها بررسی می شوند و سپس مقایسه و طبقه بندی زبان ها بر اساس ترتیب واژه های به دست آمده صورت می گیرد. مقاله حاضر در چارچوب مقاله (1992) درایر، ترتیب واژه ها در گویش بابلی را بررسی می نماید. روش گردآوری داده ها از طریق ضبط پاسخ های 10 گویشور بابلی، 5 گویشور شهرنشین و 5 گویشور روستانشین به پرسشنامه ای که جهت انجام این پژوهش تهیه گردیده بود و همچنین مصاحبه با گویشوران مذکور بوده است. نتایج به دست آمده از این توصیف نشان می دهد که بابلی در مقایسه با زبان های اروپا آسیا با برخورداری از 17 مؤلفه فعل پایانی و 17 مؤلفه فعل میانی توازن میان مؤلفه ها و در مقایسه با زبان های جهان با داشتن 16 مؤلفه فعل پایانی و 15 مؤلفه فعل میانی گرایش مختصری را به سوی رده فعل پایانی نشان می دهد. این نتایج تفاوت ترتیب واژه گویش مذکور با زبان فارسی را نشان می دهد، چراکه گرایش غالب فارسی هم در مقایسه با زبان های اروپا آسیا و هم در مقایسه با زبان های جهان به سوی رده فعل میانی است. فارسی در مقایسه با زبان های اروپا آسیا دارای 12 مؤلفه فعل پایانی و 17 مؤلفه فعل میانی و در مقایسه با زبان های جهان برخوردار از 15 مؤلفه فعل پایانی و 19 مؤلفه فعل میانی است.
دریغا ابوالقاسمی!(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
خطاهای آوایی در یادگیری زبان فرانسه: خوشه های دو-همخوانی [pʀ] و [tʀ](مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
جستارهای زبانی دوره دهم آذر و دی ۱۳۹۸ شماره ۵ (پیاپی ۵۳)
183-207
حوزههای تخصصی:
خوشه های دو همخوانی که ترکیبی از /R/ و همخوانی دیگر است؛ از جمله ویژگی های آوایی زبان فرانسه هستند. در فرایند یادگیری زبان فرانسه، زبان آموزان همواره در مراحل اولیه و گاهی تا سال ها بعد در تولید آوایی درست خوشه های دو همخوانی دچار مشکل هستند. با وجود اینکه در زبان مادری فراگیران فارسی زبان ساختار هجایی CC در جایگاه پایانی واژه وجود دارد؛ اما در آغازه حضور ندارد. در این پژوهش، با به کارگیری آواشناسی فیزیکی، ساختار فیزیکی خوشه های دو همخوانی [pR] و [tR] در چند واژه ، هدف بررسی شد . با فرض بر اینکه، زبان آموزان به ویژه در مراحل اولیه یادگیری در باز تولید خوشه دو همخوانی در آغازه نسبت به پایانه واژه های هدف، در زبان فرانسه دچار خطای آوایی می شوند. تولیدات آوایی 6 نفر از دانشجویان ترم اول کارشناسی زبان و ادبیات فرانسه دانشگاه اصفهان، با در نظر گرفتن سازه اول، دوم و سوم و همچنین، میزان انرژی بسامد ها، مطالعه و خطایابی آوایی شدند. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده های به دست آمده، بیانگر این نکته است که میزان خطای زبان آموزان مورد مطالعه در باز تولید خوشه های همخوانی [pR] و [tR] در آغازه و پایانه با میزان نشان دار بودن خوشه های دو همخوانی، رابطه معنا داری دارد و خوشه دو همخوانی نشان دار در آغازه و پایانه واژه های هدف، خطای آوایی ایجاد می کند.
Developing and Validating EFL Instructors’ Professional Commitment Questionnaire Through PLS-SEM(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
Universities require highly qualified and committed instructors to carry out the significant tasks of educating the future generation of the society. The primary interest of this study was to explore the construct of teacher commitment to determine its dimensions and components and finally design EFL Teachers’ Professional Commitment Questionnaire. First, through a thorough analysis of the available literature as well as a semi-structured interview, the core dimensions and components were opted. Then, in the second qualitative phase, the researcher designed the early draft of a structured questionnaire which was handed into 25 experts. Content Validity Ratio was computed to ensure validity. Subsequently, the modified draft of the EFL Teachers’ Professional Commitment Questionnaire was designed and administered to 70 EFL university instructors to investigate the validity and reliability of the instrument employing Partial Least Squares Structural Equation Modeling. As a result, three dimensions of Commitment to Students, Commitment to Profession, and Commitment to University along with 10 components were confirmed. The practical implication of this study is a validated EFL Teachers’ Professional Commitment Questionnaire performing as an evaluative tool to assess the level of teachers’ commitment with respect to their commitment to students, university, and profession in the EFL academic context of Iran.
تقابل های تکیه ای واژگانی و فراواژگانی در زبان فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
در زبان فارسی واژه ها و ساخت هایی با معانی متفاوتی وجود دارند که به استثناءِ جایگاهِ تکیه، تلفظی یکسان دارند. این ها «تقابل تکیه ای» نامیده می شوند. «تقابل های تکیه ای» دو دسته اند؛ دست ه نخست شامل تقابل تکی ه واژگانی بین دو واژه است که «جفت کمین ه تکیه ای» نامیده می شود. دست ه دوم حاصل رخداد فرایندهای واجی یا تعامل برخی عوامل ساخت واژی، نحوی و آوایی در سطح فراواژگانی است. تقابل تکیه ای واژگانی تنها ملاک قابل بررسی در تقابل های تکیه ای نیست؛ بلکه تقابل های تکیه ای فراواژگانی نیز وجود دارند که شایستۀ بررسی اند. در این راستا، اهداف این پژوهشِ توصیفی - تحلیلی شامل موارد زیر است: معرفی و بررسی ویژگی های جفت های کمینۀ تکیه ای؛ لزوم گردآوری، معرفی، دسته بندی و موشکافی علت ایجاد تمام تقابل های تکیه ای واژگانی و فراواژگانی بر اساس مقول ه واژگانی/ نحوی عناصر متقابل؛ و پاسخ به این پرسش مهم که آیا جابه جایی تکیه، علت اصلی تمایز معنایی آن ها بوده است یا تکیه خود پیامد تفاوت عناصر تشکیل دهند ه این تقابل هاست. دستاوردهای این پژوهش شامل معرفی، دسته بندی و موشکافی دلایل ایجاد تقابل های تکیه ای و همچنین، هویت بخشی به این تقابل ها از طریق انتخاب نام «واژگانی و فراواژگانی» برای آن هاست.
بررسی ترکیبات حاصل از مادّه مضارع در قافیه های شعر فارسی (مطالعه موردی: اشعار نظامی گنجوی)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
بررسی عملکرد حافظه شنوایی کلامی و یادگیری در زنان و مردان فارسی زبان با استفاده از آزمون یادگیری شنوایی کلامی رِی (RAVLT)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
حافظه شنوایی، اساس رشد مهارت های زبانی است. هدف از پژوهش حاضر بررسی عملکرد حافظه شنوایی کلامی در زنان و مردان 25 تا 30 سال و دارای تحصیلات با استفاده از نسخه فارسی آزمون یادگیری شنوایی کلامی ری است. مطالعه توصیفی و مقطعی حاضر بر روی 60 فرد سالم (30 مرد و 30 زن) در محدوده سنی 25 تا 30 سال انجام شد و جنبه های مختلف حافظه از جمله یادآوری فوری، یادآوری تاخیری، توانایی بازشناسی، سرعت یادگیری، سرعت فراموشی، تأثیر تداخل پیش گستر و تداخل پس گستر و اثر تقدم و اثر تاخر بررسی شد. با بررسی داده های حاصل از آزمون معین گردید که گروه زنان در مراحل اول، سوم، چهارم و ششم (مرحله مداخله گر) آزمون ری و هم چنین شاخص میانگین کل امتیاز یادآوری عملکرد بهتری نشان دادند. در مراحل دیگر آزمون ری و نیز دیگر شاخص های ترکیبی تأثیر جنسیت مشاهده نشد. هم چنین بر اساس یافته ها، عملکرد حافظه شنوایی کلامی و یادگیری در دو گروه مورد مطالعه با جمعیت مشابه در سایر کشورها مطابقت دارد.
جلوه های نمادگرایی در شعر نیما یوشیج دو تأویل از یک شعر: «هست شب»(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
استفاده از نمادها در شعر فارسی، قدمتی دیرینه دارد. شعرهای نمادین (سمبولیک) در پس معنای ظاهری شان، معنا یا معناهایی پنهان دارند، که برای دستیابی به آن ها همواره تلاش هایی صورت گرفته است و می گیرد. نیما یوشیج یکی از شاعران برجسته معاصر است که تحت تأثیر شاعران سمبولیست فرانسه، نماد و نمادگرایی در شعرهایش از جای گاهی ویژه برخوردار است. به خاطر فضای اجتماعی-سیاسی بسته ی حاکم بر عصر نیما، به ویژه از 1316 به بعد، وی با توسل به نمادها کوشیده است تا معانی و پیام هایی را به خواص منتقل کند، که عوام از درک آن عاجزند. شعر «هست شب» یکی از شعرهای نمادینِ آخرین سال های عمر نیماست که به لحاظ ساخت مندی و استفاده از نمادهای «شب»، «ابر» «باد» و «هوا»، که از نمادهای طبیعی جا افتاده و شناخته شده در شعرهای نیما هستند، فضاهایی نمادین را در خود نهفته دارد. یافته های هرمنوتیک جدید می تواند تأویل گران را در کشف این معانی یاری دهد. نگارنده در این مقاله، بر اساس روش های هرمنوتیک جدید، دو تأویل ممکن از شعر «هست شب» نیما یوشیج ارائه داده است.
مقایسه حرکات چشمی در خوانش واژگان قاموسی و دستوری زیرنویس های فارسی با استفاده از فناوری ردیاب چشمی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف پژوهش، بررسی نحوه خوانش و توجه به واژگان دستوری و قاموسی در زیرنویس های فارسی از سوی مخاطبان است. بدین منظور، نمونه ای معیارمحور شامل 33 شرکت کننده ایرانی فارسی زبان (16 زن و 17 مرد) انتخاب شد. سپس با استفاده از دستگاه ردیاب چشمی SMI ، حرکات چشمی آن ها هنگام تماشای سکانسی از یک فیلم فرانسوی زبان همراه با زیرنویس فارسی ثبت شد. در ادامه، داده های کمی چشمی (شامل زمان تثبیت، دفعات تثبیت، زمان اولین تثبیت و عدم تثبیت) برای هر واژه در همه زیرنویس های فیلم استخراج شد و با استفاده از برنامه آماریِ اس. پی. اس. اس. تحلیل شدند. نتایج نشان داد که تفاوت معناداری در خصوص داده های واژگان دستوری و قاموسی در همه چهار سطح زمان تثبیت، دفعات تثبیت، زمان اولین تثبیت و عدم تثبیت وجود دارد. بدین ترتیب، مشخص شد که شرکت کنندگان به مراتب زمان بیشتری را صرف خواندن واژگان قاموسی کردند. همچنین، تعداد نوبت هایی که چشم افراد روی واژگان قاموسی متمرکز می شد در مقایسه با واژگان دستوری بیشتر بود. درصد عدم تثبیت در مورد واژگان دستوری نیز در قیاس با واژگان قاموسی بسیار بیشتر بود. در پایان، چنین می توان نتیجه گرفت که بینندگان به صورت معناداری به واژگان قاموسی توجه کردند. نتایج پژوهش در ارتباط با یافته های پژوهشی پیشین بحث و تبیین شد.
The Effect of False Correction Strategy and Inference Strategy on the Paramedical Students’ Reading Comprehension and Attitude(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
منبع:
The Journal of English Language Pedagogy and Practice, Vol.۱۲, No.۲۵, Fall & Winter ۲۰۱۹
127-150
حوزههای تخصصی:
There is a bulk of studies supporting the positive effect of strategy instruction on reading comprehension. This study examined the effect of two reading strategies (i.e., false correction and inference strategy) on English reading comprehension of Iranian paramedical students, using a pretest, posttest, control group design. It also surveyed their attitudes toward the effect and usefulness of these strategies. The participants were sixty paramedical students, selected through availability sampling from the Medical University of Kashan. They were randomly assigned to two experimental groups and one control group (CG). The first experimental group was instructed to use inference strategy (henceforth IS), whereas the second was instructed to use a strategy based on elaborative interrogation theory (i.e., false correction strategy, henceforth FCS). The experimental data were collected through a researcher-made pretest and posttest, and survey data through a researcher-made questionnaire. The results of statistical analyses indicated that IS group significantly outperformed FCS and CG on the posttest. The results of questionnaire data also showed that IS led to more positive attitudes. Moreover, IS was perceived as more useful in meeting participants’ academic needs. The findings of the study imply a needs-based approach to ESP pedagogy.
واکاوی شناختی - کاربردشناختی جمله های شرطی در زبان فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
پژوهش حاضر تحقیقی بنیادی و توصیفی است که داده های آن عمدتاً برگرفته از گفتار محاوره ای محیط در طول یک دوره سه ماه بوده است. پس از ضبط و آوانویسی داده ها، پیکره ای مشتمل بر حدود سی و پنج جمله شرطی زبان فارسی با روش نمونه گیری کنترل شده انتخاب شد و سپس بر اساس رویکردهای شناختی کاربردشناختی، در سه بخش عمده تحلیل و نتایج حاصل شد. در بخش نخست مطالعه، ضمن معرفی چارچوب نظری، سویتسر ( 1990 ) درباره وجود روابط سه گانه محتوایی، معرفتی و کارگفتی در جمله های شرطی، کارایی این چارچوب در تحلیل جمله های شرطی زبان فارسی را می سنجد. در بخش دوم، انواع خوانش های برگرفته از حرف شرط «اگر» که مشتمل بر خوانش شرط لازم و کافی، خوانش بیانگر مبتدا و خوانش امتیازی بودند معرفی و تبیین می شود. بخش سوم که بر نقش مفاهیم ذهنیت ( Langacker, 1990, 1999 ) و بیناذهنیت ( Traugott & Dasher, 2005 ) در کاربرد جمله های شرطی تمرکز دارد، نشان می دهد که مفاهیم مذکور چارچوب قابل قبولی را برای فهم بهتر ماهیت فرض انگاری در ساخت های شرطی ارائه می دهد. در مجموع، علاوه بر تحلیل جمله های شرطی از یک دیدگاه شناختی جدید، آنچه این کاوش را از بررسی های پیشین متمایز می سازد، بررسی ماهیت جمله های شرطی سرخود است که در مطالعات محققان زبان فارسی عمدتاً مغفول مانده است. در این زمینه نگارندگان با بهره گیری از چارچوب جدید دستور کلام ( Kaltenböck, Heine & Kuteva, 2011; Heine, Kaltenböck & Kuteva, 2016 ) نشان می دهند که چنین بندهایی برگرفته از جمله های شرطی کامل و با فرایند عضوگیری ساخته شده است که انگیزه این فرایند بیشتر برجسته سازی عناصر موقعیت کلام چون ذهنیت و بیناذهنیت است.
تحلیل نشانه معناشناختیِ «پرسش» در مجموعه شعرِ هزاره دوم آهوی کوهی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
جستارهای زبانی دوره دهم آذر و دی ۱۳۹۸ شماره ۵ (پیاپی ۵۳)
129-155
حوزههای تخصصی:
زبان و بیان بخشی از اعجاز آفرینش و یکی از مهارت های ارزشمند هستند که از دنیای پیچیده و پر رمز و راز آدمی آشکار می شود. صرف نظر از کارکرد ارتباطیِ زبان، کارکردهای دیگر همچون عاطفی، ارجاعی، اندیشگانی و ادبی و هنری، ضرورت تولید شیوه های متفاوتِ به کارگیری زبان را برای دست یابی به مقاصد گوناگون تبیین می کنند. «پرسش» نیز با لحن های متفاوت، به خلق دلالت های ثانویه منجر می شود که از دیرباز، همواره یکی از مباحث علم معانی در حوزه بلاغت بوده است. در نگرش نوین نشانه شناسی، یعنی نشانه معناشناسی، شناخت با اهمیت دادن به کارکردهای دیگر زبان، حالت فعال تری به خود می گیرد. طرح «پرسش» افزون بر ترغیب مخاطب به جست وجوی لایه های پنهان معنایی متن، به کارگیری لحن های متفاوت در طرح آن، امکان تولید معناهای فراوان را ایجاد می کند. از این رو، علامت پرسش «؟» به عنوان یک نشانه ظاهری و لحن پرسشی در جایگاه یک نشانه پنهان، در تولید معناهای متفاوت نقش دارد. هدف اصلی این پژوهش، تحلیل نشانه معناشناختی آن دسته از شعرهای شفیعی کدکنی است که حاوی پرسش هستند؛ ازجمله نتایج به دست آمده این است که سروده ها بیشتر با تکیه بر حس دیداری و شنیداری، زمینه حضور و اتصال گفتمانی با مخاطب را فراهم می کند و با ایجاد فضاهایی همچون حاضر سازی غایب و غایب سازی غایب، زمینه تعامل گفتمانی و رسیدن به «منِ متعالی» را ممکن می سازد. این مقاله به شیوه تحلیل محتوای کیفیِ متن، با گزینش بعضی از شعرهای حاوی «پرسش» به انجام رسیده است.
واکاوی بخشی از ترجمۀ رمان "الشحاذ" بر اساس الگوی نظری وینی و داربلنه(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
زبان پژوهی سال یازدهم بهار ۱۳۹۸ شماره ۳۰
49 - 72
حوزههای تخصصی:
پس از اینکه، در نخستین سال های قرن بیستم میلادی، عرصه های نوین زبان شناسی معرفی شدند، کم کم توصیفِ زبان های گوناگون، بر اساس معیارهای علمی و بی طرفانه مورد توجه قرار گرفت. در میانه همین قرن، دو پژوهشگر کانادایی با نام های ژان پُل وینی و ژان داربلنه بر اساس الگوهای زبان شناسانه، به توصیف روش های مورد استفاده مترجم ها در برگردان متن هایی از زبان های فرانسه و انگلیسی به یک دیگر پرداختند. از آن زمان تا دوره حاضر، روش های آن ها، مبنای نظریِ پژوهش های گوناگون در حوزه مطالعات ترجمه قرار گرفت. مقاله حاضر کوشیده است با در نظر گرفتنِ تکنیک های مطرح شده در روش وینی و داربلنه (Vinay & Darbelnet, 1985)، به استخراج نمونه های تطبیقی از ترجمه کتاب «الشحاذ» نجیب محفوظ بپردازد که به وسیله محمد دهقانی با نام «گدا» ترجمه شده است، تا در نهایت جمع بندی از تکنیک های به کار گرفته شده در این ترجمه ارائه دهد. یافته های پژوهش نشان می دهد که مترجم در ارائه ترجمه ای شیوا به زبان فارسی، بیشتر از روش های ترجمه غیرمستقیم بهره جسته و از میان تکنیک های گوناگون روشِ مورد اشاره، به همانندسازی روی آورده است.
ترتیب واژه در بهبهانی از منظر رده شناسی زبان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
بهبهانی متعلق به شاخه جنوبی زبان های ایرانی غربی است که به لحاظ رده شناسی «ترتیب واژه» کم تر مورد توجه قرار گرفته است. شهر بهبهان در جنوب شرقی استان خوزستان قرار دارد. مردم این شهر به بهبهانی گفت وگو می کنند. این مقاله وضعیت رده شناختی ترتیب واژه را در بهبهانی بر اساس 24 مؤلفه رده شناختی درایر با دو رده فعل میانی و فعل پایانی در منطقه زبانی اروپا-آسیا و کلیه مناطق زبانی جهان بررسی کرده است. یافته های این مقاله نشان می دهند که هرچند بهبهانی آمیخته ای از مؤلفه های رده شناختی فعل پایانی و فعل میانی است، اما گرایش زیادی به مشخصه های رده شناختی زبان های فعل میانی دارد . بهبهانی علی رغم این که در بسیاری از مؤلفه های رده شناختی مزبور به فارسی شباهت دارد، اما در برخی از ویژگی های دستوری، مثل فقدان فعل های کمکی مستقل برای بیان زمان آینده، فقدان نمود مستمر در زمان های حال و گذشته، و همچنین، نبود نشانه مفعول صریح، با زبان فارسی تفاوت دارد. در این پژوهش داده های زبانی گردآوری شده از گویشوران بهبهانی، با استفاده از پرسشنامه، مطابق با معیارهای زبان شناسی و شّم زبانی آن ها، توصیف و تحلیل شده اند.