فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۵٬۳۲۱ تا ۵٬۳۴۰ مورد از کل ۱۰٬۶۷۴ مورد.
حوزههای تخصصی:
The status of teaching ESP has been studied both internationally and locally. However, it seems that the challenges of teaching ESP in medical universities of Iran have not been studied appropriately. The main objective of the present study was to explore the main challenges of teaching ESP in medical universities of Iran. Due to the nature of the study, a qualitative res earch design (Phenomenological) was used. The data were gathered through interviewing 25 ESP stakeholders from two universities of medical sciences in Tehran. The data were analyzed through content analysis techniques. The results showed that the challenges are classified into three main themes: institution challenges, learner related challenges, and teacher related challenges. Institution related challenges consisted of undetermined aims, structure of the curricula, and content of syllabus, evaluation, time limitation and classroom size. The learner related challenges included lack of motivation, poor GEL background, and learners’ focus on test, and learners’ inappropriate needs’ analysis. ESP teachers’ related challenges included teacher’s language proficiency, teachers’ content knowledge, teachers’ perception of ESP, teachers’ teaching method, teachers’ familiarity with material development, and testing skills. The findings of the study can be used to promote the status of teaching ESP in medical universities.
Intermediate and Advanced EFL Learners’ Identity Reflection(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
Iranian Journal of Applied Language Studies,Vol ۹, Proceedings of the First International Conference on Language Focus, Autumn ۲۰۱۷
163 - 186
حوزههای تخصصی:
Although scientific forum has obliged its members to hide their presence particularly while they are discussing research outcomes to avoid personal biases, a recent trend is encouraging writers to demonstrate their identity as the author of the text through the use of first person pronouns in order to take responsibility for the content. Therefore, the present study focuses on intermediate and advanced EFL learners‘ adoption of first person pronouns so as to manifest their identity in argumentative and narrative writings. A total of 30 EFL intermediate and advanced students attending an IELTS preparation course were requested to write essays on narrative and argumentative topics. The comparison between their uses of self-mention pronouns revealed that there was not a significant difference between the use of first person pronouns which are adopted by advanced and intermediate learners in the use of pronouns in both modes of writing (argumentative and narrative essays). Moreover, by tallying first person pronouns, it is shown that advanced learners have exploited first person pronouns less than intermediate learners within narrative writings. In addition, it was found that learners used more first person pronouns in narrative writings than in argumentative ones. Findings imply that since argumentative writing requires logical reasoning, learners prefer to be cautious about the adoption of first person pronouns and revealing their presence to show their credible self. English language teachers are suggested to make language learners aware of the uses of self-mention pronouns while practicing different writing modes. Since the overuse of the personal pronouns as well as the absolute absence of the mentioned pronouns is not recommended in writing, explicit instruction concerning the use of self-mention in witting is recommended.
سنجش انگیزه فراگیران زبان آلمانی در ایران و پیامدهای آموزشی آن(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
پژوهش حاضر با سنجش انگیزه فراگیران ایرانی به دو سوال زیر پاسخ داده است: اول، آیا انگیزه فراگیران از یادگیری زبان آلمانی در انتخاب مؤسسه زبان، نقش دارد؟ دوم، انگیزه و اهداف زبان آموزان از یادگیری زبان آلمانی چه پیامدهایی را در فرآیند آموزش دارد؟ در این پژوهش؛ با رویکرد توصیفی پیمایشی و با کمک مقیاس «لیکرت»، 150نفر از فراگیران ایرانیََِِ (زبان آلمانی)؛ در دو گروه هدف که یکی از آنان در مؤسسات ایرانی مشغول به تحصیل بودند و گروه دیگری در یک مؤسسه آلمانی در ایران شرکت کردند. یافته های اولیه حاکی از تفاوت در انگیزه های یادگیری و علت انتخاب موسسه در دو گروه بوده؛ بنابراین نقش «تفاوت انگیزه» در انتخاب محل زبان آموزی محرز شد. از دیگر نتایج حاصله این مهم بود که کتب آموزش زبان آلمانی در ایران، همگی تألیف کشور آلمان بوده و مناسب زبان آموزانی است که قصد مهاجرت به آن مناطق را دارند، بنابراین برای پاسخ به نیاز فراگیران بومی، طراحی وتألیف محتوای بومی نیز لازم است.
سنجش کیفی برداشت معلمان زبان از آموزش دستور در رویکرد ارتباطی و جایگاه این مقوله در کتاب های نو تالیف زبان انگلیسی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
آموزش دستور زبان از موضوعات بحث برانگیز در حوزه آموزش زبان است که در نتیجه ظهور رویکردهای جدید آموزشی فراز و نشیب هایی داشته وبا ظهور رویکرد ارتباطی ، کماکان آموزش یا عدم آموزش دستور زبان مطرح است. از این رو، در مقاله حاضر، به بررسی منطق بهره گیری از آموزش دستور زبان در رویکرد ارتباطی پرداخته شده و سپس نظر به ورود این مقوله به کتابهای نوتالیف زبان انگلیسی در نظام رسمی آموزش و پرورش که بر پایه رویکرد ارتباطی تدوین شده اند، به سنجش برداشت دبیران نسبت به این مقوله پرداخته شده است. در راستای نیل به این هدف، در قالب مصاحبه کانونی از هشت دبیر زبان ارزیابی به عمل آمد. یافته ها مبین آن است که دبیران زبان انگلیسی، برخلاف منطق حاکم بر بهره گیری آموزش دستور زبان در رویکرد ارتباطی، متاثر از نوعی تلقی رایج، آموزش دستور زبان در کتابهای جدید را در تعارض با رویکرد ارتباطی برمیشمارند؛ موضوعی که ضرورت دانش افزایی مدرسان در راستای اجرای برنامه جدید آموزش زبان را اجتناب ناپذیر میسازد.
Investigating Learner Autonomy: The case of Kurdish English language majors(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
منبع:
international Journal of Foreign Language Teaching & Research, Volume ۵, Issue ۱۸, Summer ۲۰۱۷
27 - 35
حوزههای تخصصی:
Learner autonomy has become the area of interest by many researchers of foreign language learning in the recent years. However, few studies have been done concerning the case of Kurdish learners` autonomy in learning languages. For this reason, the current study addresses this gap. It intends to investigate to what extent Kurdish learners are autonomous in learning English language. The study is significant in that it gives a broader understanding of the concept of autonomy to Kurdish learners and their language teachers to maintain how important autonomy is in promoting effective English language learning. The research adapts qualitative method in order to examine the views of Kurdish students who are currently studying at Salahaddin University in Kurdistan and their major field is English language learning. It involves six participants from various stages of undergraduate level to have the opportunity to examine autonomy according to different levels of learners` ability of using English language. The results of the study highlight that fortunately the participants showed a great degree of control over their learning. It was indicated that they were able to self asses their learning and design their own learning plans. Exploring their language learning autonomy experiences provide Kurdish learners and academics with a better understanding of how to challenge traditional methods of learning and what strategies to adopt to make learners more independent in the learning process.
Metadiscourse Markers in the Sections of Persian and English Law Articles(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
منبع:
international Journal of Foreign Language Teaching & Research, Volume ۵, Issue ۱۸, Summer ۲۰۱۷
69 - 83
حوزههای تخصصی:
Abstracts are well-accepted as the clarity and fidelity of language in any article assists the readership to get the central points of the research in a brief l but effective manner. Meanwhile, as a significant feature of any piece of discourse, meta-discourse markers can effectively render article texts more reader-friendly and coherent. The present study aims at investigating the extent to which English and Persian sections of Law articles are cross-culturally similar or different in applying metadiscourse markers. To this end, 80 articles, 40 in each language, were carefully selected from Law articles published from 2010 to 2015 in online archives of leading journals. The selected corpora were analyzed through the models suggested by Hyland and Tse (2004) and Hyland (2005) to find out the type, number, and frequency of the markers, respectively. The findings of the study revealed that English authors enlisted a larger number of metadiscourse markers than their Persian counterparts; Persian authors, on the other hand, employed larger number of transitions among others. Such observed differences may stem from the culture-specific application and organization of discourse followed by diverse nationalities and norms.
تحلیل و بررسی تطبیقی خسرو وشیرین و خسرونامه با تکیه بر عناصر داستانی
منبع:
رخسار زبان سال اول تابستان ۱۳۹۶ شماره ۱
۲۵-۷
حوزههای تخصصی:
خسرو و شیرین حکیم نظامی گنجوی و خسرو نامه منسوب به عطّار نیشابوری اگر چه از نظر قدرت شعری و اهمیّت در یک درجه و یک سطح نیستند امّا از نظر عناصر داستانی تا حدودی شباهت دارند. از نظر محتوا و درونمایه هر کدام از دو اثر، اثری عاشقانه است و موضوع آنها عشق دو دلداده است که پس از طی مراحلی به وصال می رسند . تأثیر نظامی بر سرایندگان بعد از خود و از جمله سراینده خسرو نامه مطلبی است که نباید از نظر دور داشت . هر چند که این دو اثر از جنبه عناصر داستان بررسی شده اند امّا این به هیچ وجه به معنی یکسان دانستن جایگاه این دو اثر نیست. در پژوهش حاضر دو این دو اثر از نظر عناصر داستان و شیوه داستان سرایی با یکدیگر مقایسه شده اند و وجه تشابه و تمایز آن دو مورد بررسی قرار گرفته و شواهدی هم برای هر دو مورد ذکر شده است. در برخی عناصر همچون نداشتن پیرنگ قوی، یکسان بودن زبان شخصیت های داستان و یکنواختی لحن، شباهت وجود دارد و در برخی عناصر تفاوت هایی وجود دارد از جمله عنصر جدال در خسرو و شیرین بیشتر درونی و در خسرونامه بیشتر بیرونی است و نیز عنصر شخصیت در خسرو و شیرین یکنواخت تر، از خسرونامه است.
اثربخشی فعالیت های راهبردی بر مهارت محاوره ای مطالعه موردی فارسی آموزان خارج از ایران
حوزههای تخصصی:
در این مقاله به بررسی اثربخشی فعالیت هایی پرداخته شده است که مبتنی بر انواع راهبردهای آموزش مهارت محاوره ای است. این راهبردها در قالب هفده فعالیت عملیاتی شده و میزان اثربخشی آن ها در عملکرد زبان شفاهی زبان آموزان موردبررسی قرار گرفته است. راهبردهای یادگیری محاوره زبان دوم که در این پژوهش مورداستناد قرار گرفت مبتنی بر انگاره کوهن و شامل دو دسته راهبرد «یادگیری» و «به کارگیری» زبان دوم است. راهبردهای یادگیری زبان شامل تشخیص و پذیرش مواد آموزشی؛ متمایزکردن آن ها از مواد آموزشی دیگر؛ دسته بندی آن ها برای آموزش بهتر؛ مشغولیت مداوم با مواد آموزشی و استفاده از روش های مرسوم به خاطرسپاری در جهت تقویت روال طبیعی آموزش مکالمه است. دانش زبان شناختی و ایران شناسی مدرس در انتخاب مواد آموزشی مناسب، ایجاد تشابه و تقابل دو زبان، مقوله بندی های واژگانی و نحوی فعالیت های مبتنی بر راهبردهای اول تا سوم، در کلاس درس اجرا شد. گردهمایی های غیررسمی و تعیین تکالیف مناسب مثل از برکردن گفتگوها یا به خاطرسپردن ضرب المثل ها برای راهبردهای چهارم و پنجم عملیاتی شد. این راهبرد ها بر روی 19 دانشجوی کارشناسی فارسی آموز سطح متوسط با زبان مادری اسلاو در پنج نیم سال متوالی از سال 2011تا2013 اجرا شد. در این پژوهش فرضیه وجود همبستگی مثبت بین فعالیت های مبتنی بر راهبرد، با تقویت مهارت محاوره ای زبان آموزان تأیید شد. به طوری که هرچه میزان حضور فعال در فعالیت های مربوط به راهبردها بیشتر بود، میزان موفقیت زبان آموز در مهارت محاوره ای بیشتر می شد.
الانتصار لمکتب تنسیق التّعریب فی ترجیحه لمصطلح المحظور اللّغویّ
حوزههای تخصصی:
تحاول هذه المقالة المُستعینة بالمنهج الوصفی التحلیلی استعراضَ المصطلحات المعبّرة عن ظاهرة الحظر اللغوی، مُبیّنةً أوجه تلاقیها وتباینها مفهومیًّا مع مصطلح المحظور اللغوی، المُعتمَد من قبل مکتب تنسیق التّعریب بالرباط. على أنّ هذه الخطوة تبِعَتْها عملیّةُ نقد تلک المصطلحات المزاحمة للذی اعتمدته هذه المؤسسة اللغویة؛ کونها مصطلحات لا تشیر بشکل دقیق إلى ظاهرة الحظر اللغوی. وعلیه فإنّ الهدف من هذا الطّرح هو محاولةُ إقناع اللّسانی العربی بضرورة الابتعاد عن کلّ ما یشکل أزمة التّعدد المصطلحی، من خلال دعوته إلى اعتماد المصطلحات الموحّدة التی تصدر عن مکتب تنسیق التعریب، باعتبار أنّها مصطلحات مدروسة، تشیر بکل دقّة إلى المفاهیم المُعبَّرِ عنها، وقد مثّلنا لهذا الأمر فی هذه المقالة بمصطلح المحظور اللغوی؛ کمصطلح اقترحه المکتب، یتوفّر دلالیًّا على کل ما یشیر إلى ظاهرة الحظر اللغوی؛ تلک الظاهرة التی تفرض على الجماعة اللغویة تجنّب استعمال ألفاظ معینة محرجة أو مخیفة..، واستبدالها بأخرى، تنوب عنها، وتؤدی نفس معناها بطریقة أقل إحراجا وتخویفا.
ارزیابی موردی معادل های نجومی براساس اصول و ضوابط واژه گزینی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
در ترجمه واژه های زبان خارجی، استفاده از معادل های مناسب و مقبول یکی از وظایف اصلی مترجمان_ به ویژه سازمان ها و اندیشمندان مرتبط با علم واژه شناسی و اصطلاح شناسی است. سؤالی که همواره در این خصوص مطرح می شود، این است که آیا معادل های مصوب در کارگروه های تخصصی فرهنگستان زبان و ادب و فارسی ایران_ به ویژه کارگروه نجوم_ مورد پذیرش مترجمان، کاربران و اهل فن بوده است؟ و اگر چنین است، دامنه پذیرش و استفاده متخصصان این رشته از واژگان مصوب تا چه اندازه است؟ برای یافتن پاسخ مزبور، این پژوهش را بر مبنای بررسی میدانی و تهیه جامعه آماری (گزینش معادل ها به صورت تصادفی، تهیه و تنظیم پرسشنامه و توزیع آن میان مترجمان اهل فن علم نجوم، مصاحبه، ...) و بررسی ساخت واژه ها (ارزیابی موردی معادل های نجومی براساس اصول و ضوابط واژه گزینی) استوار ساختیم. نتایجِ به دست آمده از تحلیل داده ها نشان داد که در کنار رواج و کاربردِ متواترِ معادل های از پیش تعیین شده توسط مترجمان و متخصصان این رشته، معادل های مصوب در کارگروه نجومِ فرهنگستان زبان و ادب فارسی توانسته اند به خوبی جای خود را در میان مترجمان اهل فن باز کنند و درصد قابل توجهی از میزان پذیرش کاربران را به خود اختصاص دهند.
Move Structures in “Statement-of-the-Problem” Sections of M.A. Theses: The Case of Native and Nonnative Speakers of English(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
Understanding how to structure the “Statement-of-the-Problem” (SP) section of a thesis is necessary for EFL students to develop a logical argumentation for a problem statement. This study intended to compare Move structures of SP sections of theses written by native speakers of Persian (NSPs) and English (NSEs). To this end, 100 SP sections (50 SP sections written by NSEs and 50 written by NSPs) of theses in the field of English language teaching (ELT) were selected and analyzed by the researchers based on Swales' (1990, 2004) CARS models. The analysis of the data revealed that Move structures of SP sections of the two corpora were similar. In both corpora, the three Moves of “Establishing a territory”, “Establishing a niche”, and “Presenting the present work” were considered obligatory. There were some differences in the Steps and many Move pattern variations in the two corpora. The results can broaden the understanding of the nature and function of this genre and can have important implications for EFL instructors.
The Development of Reading and Operation Span Tasks in Persian as Measures of Working Memory Capacity for Iranian EFL Learners(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
This paper presented two complex span tasks in Persian as measures of working memory capacity (WMC). Firstly, the construct of working memory (WM) and possible WM measures that could assess this construct efficiently were critically reviewed. Accordingly, as measures of domain-general components of WM, a reading span task and an operation span task which were documented to assess this construct efficiently were chosen and developed. Following this, the developed tasks were conducted on 151 teenage learners in a foreign language institute in West Azerbaijan Province. Then, the administration and scoring of the measures were described step by step. The tasks were validated against each other as well as against a digit span task which assessed the domain-specific aspect of WMC as well. The result showed a strong correlation between the reading span task and the operation span task, and a moderate correlation of either of the functions with the digit span task. Consequently, both of the developed span tasks can be valid indicators of WM capacity for Iranian individuals and can be used in a wide array of research domains in second language acquisition studies.
ساخت لایه ای قید و ترتیب آن در زبان فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
در این جستار، رفتار قید در جملات ساده فارسی بر پایه اصل لایه ای بودن ساختار بند در دستور نقش و ارجاع بررسی می شود. در دستور نقش وارجاع عناصر معنایی لایه ها را می سازند و عملگرهای آن عناصر نحوی اند که به توصیف لایه ها می پردازند. هرلایه عملگرهای خاص خود را دارد و ترتیبی میان عملگرهای هرلایه و لایه های مختلف حاکم است. در این نظریه قیدها عملگر محسوب نمی شوند؛ اما با عملگرها در تعامل اند؛ بنابراین، انتظار می رود که قیدها نیز متعلق به لایه های مختلف و ایفا کننده نقش های نحوی متفاوتی باشند. برخلاف تصور دستور سنتی، قیدها نه تنها از آزادی جایگاهی تام در جمله برخوردار نیستند؛ بلکه قائل شدن به تقسیم بندی دوگانه قید جمله و قید فعل، که برخی زبان شناسان مطرح کرده اند، کامل نیست و به شق سومی نیاز دارد. درنتیجه، مقوله قید در فارسی مشمول اصل لایه ای بند و شامل زیرطبقات قیدی بند، مرکز و هسته است.
Willingness to Communicate, Learner Subjectivity, Anxiety, and EFL Learners' Pragmatic Competence(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
Applied Research on English Language, V. ۶ , N. ۳ , ۲۰۱۷
319 - 338
حوزههای تخصصی:
: Individual learner differences play an integral role in second language acquisition and interested researchers and practitioners cannot get a full appreciation of second language learning if they ignore these significant variables. This study investigated how willingness to communicate (WTC), learner subjectivity, and anxiety in learning the L2 correlate with Iranian students’ English pragmatic knowledge. To this end, a total of 140 participants received instruction on request strategy types and their internal and external modification devices for seven weeks through consciousness-raising tasks. The data were obtained through WTC questionnaire, learner subjectivity questionnaire, foreign language classroom anxiety scale, and discourse completion test. The findings indicated that WTC and learner subjectivity correlated positively with the participants’ L2 pragmatic competence. However, no relationship was observed between the learners’ anxiety and their pragmatic achievement. The results suggest that some personal characteristics such as WTC and learner subjectivity are significant contributors to success in acquiring L2 pragmatic knowledge. چکیده: تفاوت های فردی زبان آموزان نقش غیر قابل انکاری در یادگیری زبان دوم ایفا میکنند و محققان علاقه مند نخواهند توانست به درک کامل و درستی از یادگیری زبان دوم برسند اگر چنین متغیرهای مهمی را نادیده بگیرند. این مطالعه به بررسی چگونگی ارتباط تمایل به برقراری ارتباط کلامی (WTC)، فردیت زبان آموز و اضطراب در یادگیری زبان دوم با دانش منظور شناسی زبان آموزان ایرانی می پردازد. برای این منظور، در مجموع 140 نفر در مورد انواع استراتژی های درخواست و ابزارهای اصلاحی داخلی و خارجی آنها برای هفت هفته از طریق وظایف آگاهی-دهنده (آگاهی برانگیز) مورد آموزش قرار گرفتند. داده ها با استفاده از پرسشنامه های تمایل به برقراری ارتباط کلامی، فردیت، مقیاس اضطراب در کلاس های زبان خارجی و آزمون تکمیل گفتمان جمع آوری گردیدند. یافته های تحقیق حاکی از این داشتند که تمایل به برقراری ارتباط کلامی و فردیت زبان آموزان به طور مثبت با توانایی منظور شناسی آنها در زبان دوم ارتباط داشت. با این وجود، بین اضطراب زبان آموزان و توانایی منظور شناسی آنها در زبان دوم ارتباطی مشاهده نشد. نتایج نشان می دهند که برخی ویژگی های شخصی مانند تمایل به برقراری ارتباط کلامی و فردیت زبان آموزان از اهمیت ویژه و نقش بسزایی درکسب موفقیت آمیز دانش منظور شناسی در زبان دوم برخوردار است. واژگان کلیدی:تمایل به برقراری ارتباط کلامی، فردیت، اضطراب، درخواست، توانایی منظور شناسی
تحلیل فراگیری افعال کمکی انگلیسی در فارسی زبانان از منظر نظریه انتقال کامل/دسترسی کامل(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
پژوهش حاضر، برای بررسی یادگیری افعال کمکی انگلیسی در زبان آموزان فارسی زبان صورت گرفته است؛ بدین منظور، 34 زبان آموز سطح متوسط و 33 زبان آموز سطح پیشرفته انتخاب شدند. سطح توانایی این فراگیران، با استفاده از آزمون های انتخاب صحیح و ترجمه سنجیده شد. این زبان آموزان مشکلات زیادی در به کارگیری صورت های ساده و کامل فعل کمکی would داشتند. علاوه بر آن، عدم تمایز بین افعال کمکی اجباری should، must و have to را نیز می توان یکی دیگر از مشکلات زبان آموزان به حساب آورد. با تو جه به مطالب ذکر شده و از مقایسه این دو گروه، می توان نتیجه گرفت که ساختارهای ربطی زبان انگلیسی که در زبان فارسی وجود ندارند، برای زبان آموزان حتی در سطح های بالاتر هم مشکل-آفرین اند. این یافته ها با ادعاهای مطرح شده در نظریه ی انتقال کامل/دسترسی کامل تناقض دارند که مبنی بر به کارگیری هم زمان زبان اول و قواعد زبانی در سطوح اولیه آموزشی است. واژگان کلیدی: افعال کمکی، افعال اجباری، افعال احتمالی، افعال تمایلی، نظریه انتقال کامل/دسترسی کامل.
بررسی سبک گفتاری زنان قزوین بر اساس دو متغیر سن و تحصیلات
منبع:
رخسار زبان سال اول تابستان ۱۳۹۶ شماره ۱
۱۰۸ – ۹۴
حوزههای تخصصی:
زبان یک عامل اجتماعی و ارتباط دهنده بین انسانها است. در بین افراد سبک های گفتاری متفاوتی وجود دارد که این تفاوت ناشی از موقعیت و بافتی است که در آن قرار می گیرند. هدف پژوهشگران، بررسی سبک گفتاری زنان شهر قزوین در موقعیت های مختلف بوده است. آنها در بررسی های خود به دنبال آن بوده اند که، انواع سبک گفتاری زنان قزوین چیست و چه رابطه ای بین سبک گفتاری با سن و تحصیلات زنان شهر قزوین وجود دارد؟ در این مقاله ابتدا مفاهیم کلیدی پژوهش از جمله: سبک، زبان و جنسیت و دلایل پیدایش گونه های زبانی- جنسیتی بیان شده و سپس به بررسی دو متغیر سن و تحصیلات و تاثیر آن در سبک گفتاری زنان قزوین پرداخته ایم.
اشتقاق اکبر در العین و مقاییس اللغه(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
زبان پژوهی سال نهم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۲۴
139 - 161
حوزههای تخصصی:
زبان عربی اشتقاقی است و این اشتقاق که خاستگاه یک واژه را مورد بررسی قرار می دهد، یکی از راه های گسترش زبان می باشد و به گسترش واژگان و معانی آنها کمک می نماید .از انواع اشتقاق که در آن ضمن حفظ ترتیب حروف اصلی(ثنایی-دوحرفی)یکیاز حروفسه گانه به حرفی هم مخرج(تجانس) و یا قریب المخرج(تقارب) تغییر می یابد، اشتقاق اکبر است که به روابط معنایی بین واژگان می پردازد. این پژوهش بر آن است که این پدیده زبانی را در اولین و قدیمی ترین فرهنگ لغت مدوّن به زبان عربی یعنی معجم «العین» الخلیل بن احمد الفراهیدی (وفات 175) که بر مبنای مخارج حروف و اشتقاق تنظیم شده است، بررسی نماید. خلیل پس از ذکر ثنایی و تقلیب لفظ ثلاثی، معنای عام واژه را مطرح کرده و جهت ارتباط معنایی بین واژگانی که حاوی اشتقاق اکبر هستند، از الفاظی که بر تشبیه دلالت دارند (مانند «مثل، شبیه،کاف (تشبیه) و یضارع» بهره جسته است. این معجم منشأ تألیف بسیاری از لغت دانان در قرن های بعد گردید. پس از آن معجم «مقاییس اللغه» احمد بن فارس (وفات 395) که بر مبنای اصل و ریشه کلمات و اشتقاق تنظیم شده، مورد بررسی قرار گرفته است. ابن فارس در موازنه و بیان معنای خاص واژگانی که اشتقاق اکبر دارند، از لفظ «ابدال» استفاده نموده است. این کتاب در اواخر عمر مؤلف تألیف شده و مبنای کار فرهنگ نویسان پس از خود قرار گرفته است. هدف مقاله از بررسی پدیده اشتقاق اکبر در دو فرهنگ لغت مذکور، بیان چگونگی تأثیرپذیری مؤلف مقاییس اللغه ازصاحب العین با عنایت به تجانس و تقارب آن و ارزیابی دیدگاه دو نویسنده در این زمینه می باشد .روش مقاله توصیفی- آماری است و از خلال این روش آمار و نتایجی به دست آمده است: 29% واژگان العین و 48% الفاظ مقاییس اللغه از اشتقاق اکبر برخوردارند که 122 واژه،21% در دو معجم، در این پدیده زبانی مشترک هستند. این اشتراک می تواند مؤید تأثیرپذیری ابن فارس از صاحب العین باشد و در خلق الفاظ و گسترش معانی عربی ایفای نقش نماید .
فرایندهای واجی رسایی بنیاد در زبان های ترکی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
زبان های ترکی از پنج راهبرد یا پاسخ مختلف (قلب، تضعیف، غیرمشددسازی، حذف و درج) به خوشه های ناقض اصل توالی رسایی استفاده می کند که از طریق تعامل محدودیت های وفاداری و نشان داری مطرح می شوند. در زبان ترکی با وجود خوشه های دو همخوانی میانی و پایانی، خوشه های غلت/روان-خیشومی و غلت-روان، علاوه بر توالی هایی با رساییِ خیزان، غیرمجاز است. قطعاً توالیِ همخوان های رسا، به دلیلِ تخطی از محدودیت اصل مرزِ اجباری، شکسته نمی شوند؛ زیرا با این فرض توجیهی برای عدم وجود توالی خیشومی/روان-گرفته نخواهد بود. در این پژوهش به کمک داده های به دست آمده به روش کتابخانه ای و نیز فرایندهای درج و حذف واکه در میان خوشه های میانِ کلمه، درج واکه در میان و آغاز خوشه های آغازِ کلمه، درج واکه در میانِ خوشه های پایانی با رسایی خیزان، درج واکه در میان خوشه های پایانی با رسایی افتان و حذف همخوان اول از خوشه های پایانی نشان خواهیم داد که توفقِ رساییِ روان و غلت نسبت به خیشومی برای غلبه بر درج کفایت نمی کند. در نتیجه، آنچه موجب رفتار متفاوت چنین خوشه هایی در زبان های ترکی، عربیِ لبنانی، ایرلندی، چاها (زبان اتیوپی) و کاتالن می شود، زاویة رسایی میان دو همخوان است. در پایان، به کمک محدودیت های نشان داری ادراکی خواهیم دید همخوان های هم جایگاه، از نظر ادراکی نشان دارترند؛ یعنی همخوانی که در محل و نحوه تولید، مشخصه های تمایزدهنده کمتری با همخوان ماقبل خود دارد، از نظرِ ادراکی نامتمایز و برای حفظ تقابل های واژگانی نامناسب تر است.