درخت حوزه‌های تخصصی

تعامل پذیری ابزاری است که از طریق آن، اتصال میان سیستم ها، اطلاعات و روش های کاری چه در داخل یک سازمان و چه بین سازمان‌ها در سطح ملی، منطقه ای یا بخشی اتفاق خواهد افتاد. سازمان‌ها در اثر تعامل‌پذیر‌شدن با یکدیگر، می توانند خدماتی با کیفیت بهتر و هزینه کم‌تر ارائه دهند. برای آن که سازمان‌ها بتوانند با هم تعامل داشته باشند و اطلاعات مورد نیاز خود را به اشتراک گذارند، لازم است که از چارچوب و مدل های مشخصی استفاده نمایند. هدف این مقاله، ارائه چارچوبی برای تعامل پذیری بین سازمان‌ها با استفاده از تجربه کشورهای مختلف در حوزه تعامل پذیری دولت الکترونیکی است. چارچوب پیشنهادی از ابعاد مختلف کسب‌وکار، اطلاعات، معنایی و فنی تشکیل شده که هر یک از این ابعاد، از مؤلفه های مختلفی تشکیل شده است. چارچوب ارائه شده، با استفاده از نظرات خبرگان اعتبارسنجی شده است.

جریان اطلاعات سازمانی را می‌توان یکی از مهم‌ترین مباحث مدیریت اطلاعات در سازمان‌ها دانست. در این پژوهش جریان اطلاعات در قالب نحوه گردآوری، تولید و ذخیره، و اشاعه و انتشار اطلاعات، در پژوهشکده‌های دانشگاه تربیت مدرس مورد بررسی قرار گرفته است. روش پژوهش، پیمایشی بوده و داده‌های پژوهش از طریق پرسشنامه گردآوری شده. یافته‌های پژوهش نشان داد که به لحاظ میزان تأکید بر انواع منابع، شیوه و نحوه گردآوری اطلاعات در بین پژوهشکده‌های دانشگاه تربیت‌مدرس تفاوت معنا‌داری وجود دارد و میزان تأکید بر نوع و قالب تولید و ذخیره اطلاعات در پژوهشکدههای دانشگاه تربیت‌مدرس به‌صورت معناداری متفاوت است. اما به لحاظ میزان تأکید بر مخاطبان و قالب‌های اشاعه اطلاعات، در بین پژوهشکدههای دانشگاه تربیت مدرس تفاوت معنا‌داری وجود ندارد.

تغییرات در سمت‌وسوی رشد فناوری به همراه تغییرات در اقتصاد جهانی باعث شده‌اند که شرکت‌های کوچک و متوسط از اهمیت روزافزونی در توسعه اقتصاد کشورها برخوردار شوند. این شرکت‌ها برای موفقیت در فضای رقابتی باید کیفیت محصولات و فرایندهای مدیریتی خود را همزمان با کاهش هزینه‌ها بهبود بخشند. به همین منظور نیز کاربرد فناوری اطلاعات در آن‌ها الزامی است. مطالعات نشان می‌دهند که هر چند این شرکت‌ها می‌توانند از فناوری اطلاعات و تجارت الکترونیکی سود برند، اما برای بهره‌مندی از این مزایا و موفقیت در کاربرد این فناوری نیاز به شرایطی خاص دارند. به عبارت دیگر موفقیت در کاربرد فناوری اطلاعات در آن‌ها، اقتضایی است. وجود چنین واقعیت‌هایی باعث شده که مطالعات و پژوهش‌های زیادی به شناخت عوامل مؤثر بر کاربرد این فناوری در شرکت‌های کوچک و متوسط اختصاص یابند که در این مقاله به بررسی آن‌ها پرداخته می‌شود. به این منظور ابتدا نقش شرکت‌های کوچک و متوسط در توسعه اقتصادی، تبیین و سپس به کاربردهای فناوری اطلاعات در آن‌ها پرداخته می‌شود. در ادامه نیز پژوهش‌هایی که به بررسی عوامل مؤثر بر کاربرد این فناوری در این شرکت‌ها پرداخته‌اند، معرفی و نتایج آن‌ها در قالب مدل تغییر «پتیگرو» و «ویپ»، دسته‌بندی و ارائه می‌شوند.

مقدمه: فرآیند انتقال و تبادل دانش ( Knowledge Transfer & ExchangeیاKTE ) در واقع بخشی از مدیریت پژوهش است که دانش حاصل از پژوهش را از بی مصرفی به عرصه عمل منتقل می کند. بهره برداری شایسته از نتایج پژوهش متضمن مدیریت صحیح پژوهش می باشد. هدف از این پژوهش ارزیابی وضعیت انتقال و تبادل دانش در شرایط فعلی در مراکز تحقیقاتی و معاونت های پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان و بررسی نقاط نیازمند بهبود در این زمینه بوده است.روش بررسی: پژوهش حاضر به روش توصیفی و از نوع مقطعی بود و در سال 1389 انجام شد. ابتدا برای مسوولان و کارشناسان مراکز و معاونت های پژوهشی دانشکده ها،کارگاه توجیهی KTE برگزار گردید و کارشناسان با نحوه تکمیل پرسش نامه آشنا شدند. سپس پرسش نامه خود ارزیابی انتقال و تبادل دانش که پیشتر در «مرکز تحقیقات بهره برداری از دانش سلامت دانشگاه علوم پزشکی تهران» تهیه و روایی و پایایی آن محاسبه شده بود، توسط کارشناسان مراکز تحقیقاتی و معاونت های پژوهشی دانشکده های دانشگاه تکمیل شد. پس از جمع آوری و نمره گذاری پرسش نامه ها، اهداف مطالعه توسط نرم افزار Excel مورد تحلیل قرار گرفت.یافته ها: در مراکز تحقیقاتی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان بهترین وضعیت مربوط به تولید دانش با کسب 63 درصد از کل امتیاز بود و از سوی دیگر بخش «سوال دانش» یا تعیین اولویت های پژوهشی و ارتباط با ذی نفعان با 30 درصد از کل امتیاز قابل کسب، دارای نمره کمتری بود.نتیجه گیری: لازم است مراکز تحقیقاتی به سمت ارتباط جدی تر و مستمر با ذی نفعان برای تعیین موضوعات پژوهشی و اولویت بندی آن ها حرکت کنند. انجام پژوهش های سفارشی و جذب گرانت های پژوهشی (به ویژه از منابع خارج دانشگاهی) باعث ارتباط بیشتر باذی نفعان می شود و استفاده از دستاورد های پژوهشی نیز به نوعی تضمین خواهد شد. همچنین توجه به موضوع انتقال دانش می تواند در اشاعه دستاوردهای پژوهشی و انتقال صحیح و کامل پیام هر پژوهش به مخاطبان ویژه آن موثر باشد.

هدف این مقاله بررسی میزان بکارگیری فرآیند مدیریت دانش و پنج مرحله اصلی ان یعنی کسب دانش، ثبت دانش، انتقال دانش، خلق دانش و کاربرد دانش در سازمان با استفاده از تیوری مجموعه های فازی می باشد. جامعه اماری این تحقیق را 75 نفر از پرسنل یک سازمان خدماتی تشکیل می دهد. به دلیل محدود بودن جامعه آماری، هیچ گونه نمونه گیری انجام نشده و کل جامعه آماری مورد بررسی قرار گرفته است. به منظور گردآوری داده ها از اعضای جامعه آماری نیز از پرسشنامه استفاده شده است که روایی و پایایی ان مورد سنجش و تایید قرار گرفته است. نتایج بررسی نشان می دهد که در سازمان مورد بررسی میزان بکارگیری پنج مرحله اصلی (ابعاد فرآیند) مدیریت دانش در حد متوسطی می باشد. همچنین بین وضع موجود و مطلوب پنج مرحله اصلی مدیریت دانش در سازمان مورد بررسی فاصله قابل توجهی وجود دارد.

امروزه بسیاری از مدیران ،نقش اساسی دانش را در کسب مزیت رقابتی و دنبال کردن اهداف استراتژیک سازمان درک کرده اند و مدیریت دانش به صورت یک الزام رقابتی در سازمان ها درآمده است. با وجود این اگر زیرساخت های مناسب و پیش نیازهای لازم برای استفاده از چنین فرآیندی فراهم نباشد، حاصلی جز انزجار منابع انسانی و اتلاف منابع مالی در پی نخواهد داشت. بنابراین، ضروری است که سازمان ها قبل از هر اقدامی، از آمادگی سازمان خود در ارتباط با استقرار آن اطمینان حاصل نمایند. برای رسیدن به چنین هدفی ارائة مدلی برای سنجش آمادگی سازمان برای مدیریت دانش، اجتناب ناپذیر است. در پژوهش حاضر، ابتدا مدلی فرضی ارائه شده و از طریق پرسشنامه ای در معرض اظهار نظر 50 نفر از صاحبنظران قرار گرفته است. بعد ازمشخص شدن مدل نهایی، برای تعیین وزن عوامل و شاخص ها ی آن از روش میانگین موزون استفاده شده است. در نهایت، میزان کاربردی بودن مدل، در مرکز آمار ایران مورد آزمون قرار گرفته، وضعیت آمادگی آن در ابعاد مختلف مشخص شده و بر اساس وضعیت آن پیشنهادهایی ارائه شد.

مزیت رقابتی اصلی سازمان های امروزی، دانش است. دانش ابزار قدرتمندی است که روز به روز در حال توسعه و تغییر است؛ کنترل و مدیریت دانش نیازمند کسب مهارت های ویژه ای است و به تناسب نوع فعالیت سازمان ها، این مهارت ها با یکدیگر متفاوت هستند. تحقیقات زیادی برای شناسایی عوامل کلیدی موفقیت در پیاده سازی مدیریت دانش انجام شده است و در هر یک از این پژوهش ها عوامل کلیدی موفقیت متفاوتی معرفی شده است. در این مقاله کوشش شده که با استفاده از تحقیقات انجام گرفته، مدلی جامع برای شناسایی عوامل کلیدی موفقیت برای پیاده سازی سیستم مدیریت دانش در دانشگاه ها ارائه شود. در این پژوهش عوامل کلیدی موفقیت در پیاده سازی مدیریت دانش در دانشگاه ها شناسایی شدند، سپس برای هر یک از این عوامل شاخص هایی تعریف شدند و سپس با استفاده از روش تحلیل عاملی اکتشافی ابعاد و شاخص های به دست آمده در دانشگاه های شهر تهران مورد آزمون و تجزیه و تحلیل قرار گرفتند و ابعاد اصلی و عوامل آن استخراج شدند. در نهایت از طریق آزمون فریدمن عوامل کلیدی موفقیت شناسایی شده در دانشگاه ها، اولویت بندی شدند. عوامل کلیدی موفقیت شناسایی شده در این پژوهش می تواند به عنوان راهنمایی چارچوبی مناسب برای سنجش میزان آمادگی دانشگاه ها و مراکز علمی و پژوهشی کشور برای پیاده سازی مدیریت دانش مورد استفاده قرار بگیرد.

در این مقاله، نتایج بررسی عوامل مؤثر در استفاده کارآمد از فناوری اطلاعات در شرکت‌های کوچک و متوسط ایران ـ در راستای بهبود مدیریت بازار از طریق کسب رضایت مشتری ـ با روش دلفی ارائه شده است. به این منظور نخست درباره فناوری اطلاعات توضیحی داده می‌شود و سپس با توضیح اهمیت شرکت‌های کوچک و متوسط در جهان و ایران، مسئله پژوهش تعریف خواهد شد. در ادامه، روش پژوهش (بویژه روش دلفی) تبیین و در پایان نیز یافته‌های این پژوهش، توصیف و تحلیل می‌شوند. بر اساس یافته‌های این پژوهش، اعضای پانل دلفی در مجموع 17 عامل را کلیدی تشخیص داده‌اند. از مجموع 17 عامل فقط 12 عامل اولیه که از نظر اعضای پانل دلفی مهم‌تر تشخیص داده شده بود به‌عنوان یافته‌ها و نتایج دلفی انتخاب شد. 8 عامل از این عامل‌ها در پژوهش‌های گذشته و 7 عامل از سوی خود اعضای پانل دلفی ارائه شده‌اند.

"مقدمه: بین رهبری و دانش افراد باید ارتباط پویایی وجود داشته باشد. این ارتباط از راه تشویق، برانگیختن استنباط‌ها و نگرش‌های افراد برای کسب دانش صورت می‌گیرد. هدف این مقاله، تعیین رابطه‌ی بین مدیریت دانش با سبک‌های رهبری مدیران گروه‌های آموزشی از دیدگاه اعضای هیات علمی‌دانشگاه علوم پزشکی اصفهان بود. روش بررسی: این مطالعه از نوع توصیفی- همبستگی بود که جامعه‌ی آماری آن را کلیه‌ی اعضای هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در سال تحصیلی 87-1386 تشکیل می‌دادند. به منظور نمونه‌گیری، پس از برآورد آماری و مشخص شدن حجم نمونه، تعداد 170 نفر از اعضای هیات علمی با بهره‌گیری از روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای متناسب با حجم انتخاب شدند. برای گردآوری داده‌های مورد نیاز از دو پرسش‌نامه‌ی مدیریت دانش و سبک‌های رهبری چندگانه استفاده شد. جهت سنجش روایی پرسش‌نامه‌ی مدیریت دانش و سبک‌های رهبری از روایی محتوایی و صوری استفاده گردید و از نظر انطباق سؤال‌های پرسش‌نامه، موضوع و اهداف پژوهش مورد تایید متخصصان قرار گرفت. برای تعیین پایایی پرسش‌نامه‌ی مدیریت دانش و رهبری چندگانه از فرمول Cronbach’s alfa استفاده شد که مقدار آن‌ها به ترتیب 92/0 = α و 89/0 = α برآورد شد. تحلیل داده‌ها توسط آمار توصیفی و استنباطی با آزمون‌های آماری مناسب انجام شد. یافته‌ها: یافته‌های پژوهش حاضر نشان داد که بین مؤلفه‌های مدیریت دانش با سبک رهبری تحولی، رابطه‌ی معنی‌دار وجود دارد، ولی بین مدیریت دانش با رهبری تبادلی و رهبری عدم مداخله‌گر، رابطه‌ی معنی‌دار وجود ندارد. نتیجه‌گیری: برخورداری مدیران گروه‌های آموزشی علوم پزشکی اصفهان از سبک رهبری تحولی، ارتباط و مشارکت بیشتر را بین اعضا و تبادل دانش را در بین بخش‌های مختلف سازمان میسر نموده است."