نورعلی فرخی

هدف: پژوهش حاضر با هدف ارزیابی رابطه بین متغیرهای سبک های فرزند پروری مادر، سبک های هویت و تعهد در اواسط نوجوانی و نیز ارزیابی مدل علی پیشنهادی بین این متغیرها (برزونسکی، 2004) بود. روش: 415 نفر (238 دختر، 187پسر) از دانش آموزان سال سوم دبیرستان منطقه 2 شهر تهران از طریق نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. داده ها با استفاده از پرسشنامه های سبک های فرزند پروری ادراک شده و پرسشنامه سبک های پردازش هویت برزونسکی جمع آوری و با استفاده از آزمون های آماری همبستگی پیرسون، تحلیل رگرسیون سلسله مراتبی و تحلیل مسیر تحلیل شد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد سبک های فرزند پروری ادراک شده و سبک های هویت در مجموع 31 درصد از واریانس تعهد را پیش بینی می کنند. اما نتایج نشان داد که مدل علی پیشنهادی برزونسکی برازش خوبی در نوجوانان ایرانی نداشت و مدل پیشنهادی در پژوهش حاضر رد شد. بحث: احتمالاً به دلیل تفاوت های فرهنگی و قومی جامعه ایران با جوامع غربی و نیز نقش تفاوت سنی در الگوی رابطه بین متغیرهای این پژوهش، مدل علی برزونسکی در نوجوانان ایرانی تأیید نمی شود، اما در مجموع سبک های فرزند پروری مادر و سبک های پردازش هویت پیش بینی کننده های خوبی برای تعهد نوجوانان ایرانی هستند.

این پژوهش به منظور بررسی اثر بخشی آموزش راهبردهای شناختی و فراشناختی بر درک مطلب دانش آموزان پسر دوم راهنمایی منطقه 11 آموزش و پرورش شهر تهران صورت گرفته است. از بین 17 مدرسه، سه مدرسه و از هر مدرسه یک کلاس به صورت تصادفی انتخاب شدند و در دو گروه آزمایشی آموزش راهبردهای شناختی و فراشناختی و گروه کنترل قرار گرفتند. آزمون درک مطلب محقق ساخته از دو متن متفاوت برای پیش آزمون و پس آزمون تهیه و اجرا شد. برای دو گروه آزمایشی به مدت 8 جلسه 45 تا 60 دقیقه ای آموزش راهبردها انجام گرفت. با آزمون تحلیل واریانس یک طرفه و آزمون تعقیبی توکی فرضیه ها مورد آزمون قرار گرفت و نتایج نشان داد که بین میانگین نمرات افزوده گروه های آزمایشی با میانگین گروه کنترل در سطح 01/0=α تفاوت معنی دار وجود دارد، و میانگین نمرات افزوده گروه آزمایشی آموزش راهبردهای فراشناختی بیشتر از گروه آزمایشی آموزش راهبردهای شناختی به دست آمد که در سطح 05/0=α تفاوت بین میانگین ها معنی دار شده است. پیشنهاد شده است که معلمان، راهبردهای شناختی و فراشناختی را به هنگام تدریس دروس معرفی نمایند.

پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی تدریس مبتنی بر نظریه طرح واره و روش سنتی در درس زبان انگلیسی انجام گرفت. جامعه آماری این پژوهش عبارت بود از کلیه دانش آموزان دختر سال اول دبیرستان منطقه 5 شهر تهران که در سال تحصیلی 1386- 1385 مشغول به تحصیل بوده اند. به منظور انتخاب نمونه آماری پژوهش، یک دبیرستان از بین نوزده دبیرستان دخترانه منطقه 5 شهر تهران به صورت تصادفی انتخاب شد. دبیرستان انتخاب شده شامل دو کلاس سال اول بود که مجموع دانش آموزان این دو کلاس (56 نفر) نمونه آماری پژوهش حاضر را تشکیل می دادند. با توجه به آزمایشی بودن روش پژوهش، ابتدا از دانش آموزان دو کلاس، یک پیش آزمون از درس دوم کتاب زبان انگلیسی سال اول دبیرستان به عمل آمد. تحلیل آماری، تفاوت معناداری را بین نمرات دانش آموزان دو کلاس نشان نداد. لذا، به صورت تصادفی، یک کلاس به عنوان گروه آزمایش و کلاس دیگر به عنوان گروه گواه انتخاب شدند. سپس، به گروه آزمایش براساس نظریه طرح واره و گروه گواه به روش سنتی، درس دوم کتاب زبان انگلیسی سال اول دبیرستان تدریس شد. در پایان تدریس، از دانش آموزان هر دو گروه، پس آزمون یکسانی گرفته شد. داده ها با استفاده از آزمون آماری t مستقل مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که بین میانگین نمرات پس آزمون دو گروه آزمایش و گواه در سطح 05/0a= تفاوت معناداری وجود داشت. دانش آموزانی که براساس نظریه ی طرح واره آموزش دیده بودند، در مقایسه با دانش آموزانی که به روش سنتی آموزش دیده بودند، در پس آزمون، نمرات بالاتری کسب کردند. این نتایج می تواند کاربردهایی برای تدریس و یادگیری اثربخش داشته باشد که در مقاله حاضر به آن پرداخته می شود.

‎ ‎ ‎‎ ‎ در این پژوهش ارتباط میان ساختار قدرت در خانواده با تعارضات زناشویی مورد بررسی قرار گرفته است. منظور از ‏ساختار قدرت در خانواده، الگوی تصمیم گیری زوجین در هزینه کردن پول، خرید امکانات برای خانواده، تربیت فرزندان و ‏غیره می باشد. در این مطالعه از یک نمونه در دسترس شامل ‏‎67‎‏ زن و مرد ‏‎45)‎‏ زن و ‏‎22‎‏ مرد‎(‎‏ استفاده شده است. ‏ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش عبارتند از: پرسشنامه ‏‎42‎‏ سوالی به منظور اندازه گیری تعارضات زناشویی و ‏پرسشنامه ‏‎63‎‏ سوالی برای اندازه گیری ساختار قدرت در خانواده (مقیاس قلمرو و حوزه قدرت، مقیاس ساخت قدرت ‏یا روابط قدرت و مقیاس شیوه اعمال قدرت). به منظور تحلیل داده های جمع آوری شده از ضریب همبستگی پیرسون ‏استفاده شده است. در این پژوهش علاوه بر فرض رابطه بین ساختار قدرت در خانواده با تعارضات زناشویی، همچنین ‏فرض شده است که بین ساختار قدرت در خانواده با ‏‎-1‎‏ تملک منابع ارزشمند (تحصیلات زوجین، درآمد زوجین و تملک ‏دارای زوج) ‏‎-2‎‏ متغیرهای جمعیتی (بعد خانوار، مدت ازدواج، فاصله سنی زوجین و مرحله چرخه زندگی) ارتباط وجود ‏دارد. نتایج نشان داد که بین ساختار قدرت خانواده با تعارضات زناشویی ارتباط وجود دارد و دو فرضیه دیگر مبنی بر ‏ارتباط میان ساختار قدرت خانواده با تملک منابع ارزشمند و متغیرهای جمعیتی، به دلیل عدم معناداری رابطه مورد ‏تایید قرار نگرفت.‏ ‎

این پژوهش به منظورتهیه مقیاسی برای ارزیابی هوش دانش آموزان دبیرستانی شهر تهران انجام گرفته است.این مقیاس براساس نظریه ترستون تدوین شده است. سؤال ها به منظور سنجش هفت عامل هوشی؛ توانایی کلامی، سیالی کلامی، توانش عددی، سرعت ادراک، حافظه، استدلال قیاسی و درک فضایی طراحی شده است، این سؤال ها براساس تعاریف هریک از ابعاد، از میان مجموعه آزمون های بدست آمده ازمنابع و کتب موجود در زمینه آزمون های هوش گردآوری و با توجه به مسائل فرهنگی و عامل هوشی موردسنجش تغییراتی در آنها اعمال شد. مقیاس نهایی در ابتدا روی 50 نفر از دانش آموزان دبیرستانی شهر تهران در سه پایه تحصیلی اجرا شد. پس از اینکه روایی و پایایی اولیه آزمون مورد تأیید قرار گرفت، به منظور انتخاب گروه نمونه برای اجرای اصلی از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای استفاده شد. فرم نهایی آزمون بر روی 513 نفر از دانش آموزان (277دخترو236پسر) شهر تهران اجرا شد. اطلاعات به دست آمده با استفاده از نرم افزار SPSS.11 تجزیه و تحلیل شد. پایایی آزمون با استفاده از روش بازآزمایی، دو نیمه کردن و کودرریچاردسون موردبررسی قرار گرفت، و برای تعیین روایی آزمون از روش روایی محتوایی، روایی ملاکی (روایی هم زمان)و روایی سازه (روایی افتراقی، همسانی درونی و تحلیل عاملی) استفاده شد. ضریب پایایی آزمون با استفاده از روش های فوق به ترتیب 85/0، 75/ 0و87/0بدست آمد. ضریب روایی پیش بین 89/0وضریب روایی همزمان با ریون 52/0بدست آمد. با توجه به معناداری T به دست آمده از مقایسه دو گروه تیزهوشان و دانش آموزان عقب مانده روایی افتراقی مقیاس نیز مورد تأیید قرار گرفت. تحلیل عاملی به منظور تحلیل عوامل آزمون انجام گرفت. آزمون هوش کلاسیک هفت عامل نظریه ترستون را تأیید می کند.کلیه ضرایب بدست آمده از لحاظ آماری معنی دار می باشد.