حسین محمدی

امروزه آلودگی هوا به عنوان یک مسئله بسیار مهم در سطح بین المللی مطرح است. تهران یکی از آلوده ترین شهرهای جهان است. موقعیت جغرافیایی، توپوگرافی، اقلیم و تمرکز صنایع، سبب تجمع آلاینده ها در سطح شهر می شوند. یکی از بیماری هایی که بر اثر آلودگی هوا در حال افزایش می باشد، سرطان ریه است. در این بررسی ارتباط بین عناصر جوی چون دما-فشار-رطوبت نسبی- دید کمتر از 2 کیلومتر و آلاینده های جوی مانند مونواکسیدکربن (CO)مونواکسیدنیتروژن (NO) دی اکسید نیتروژن (NO2)اکسیدنیتروژن (NOX)دی اکسیدگوگرد(SO2)اُزن (O3) ذرات معلق (PM-10)گرد و غبار (DUST)در طی یک دوره آماری 10 ساله، (2008-1999) میلادی با استفاده از روش آماری توصیفی و نیز با استفاده از روابط همبستگی و رگرسیونی به بررسی و تجزیه و تحلیل بین میانگین ماهانه و سالانه متغیرها بر مرگ و میر ناشی از سرطان ریه در شهر تهران پرداخته شد. نتایج به دست آمده نشان می دهد بین عناصر جوی با سرطان ریه ارتباط زیادی وجود دارد. ارتباط بین میانگین ماهانه روزهای با دیدکمتر و میانگین ماهانه سرطان ریه رابطه معنی دار دیده می شود. ماه هایی که گرد و غبار افزایش یافته متعاقبآ مرگ و میر هم افزایش داشته است. گرد و غبار به عنوان آلاینده ای که به میزان بیشتر در هوای شهر موجود است، بین متغیر ماهانه آلاینده ها با سرطان ریه ارتباط بسیاری وجود دارد. بین میانگین سالانه آلاینده ها و سرطان ریه ارتباط قوی و محکم برقرار است. ارتباط بین میانگین سالانه گرد و غبار و سرطان ریه 99 درصد است.

فلز و آتش و آب در اساطیر و باورهای ایرانیان، همواره رمز پاکی و قداست بوده است. اسرارآمیزی این سه گوهر در نزد پیشینیان، سبب شده است تا کم کم، هاله های اسطوره ای بسیاری گرد آن ها را فرا بگیرد. چندلایگی و انباشتگی این هاله ها، ویژگی و کارکردهای گوناگونی به آن داده است؛ اما این گوناگونی ها جنبه ی ظاهری دارند. در این نوشتار، سعی شده است تا با کنار زدن گوناگونی های ناپایدار و فراتر رفتن از جنبه های ظاهری، ویژگی ها، کارکردها و خویشکاری های مشترک فلز و آب و آتش و نیز پیوند آن ها با جاودانگی و مفاهیم دیگر، آشکار شود.

پهنه بندی وبررسی توزیع جغرافیایی الگوهای بارش به دلیل ارتباط گسترده آن با فعالیت بخشهای مختلف کشاورزی از اهمیت خاصی برخورداراست.تحلیل توابع متعامد تجربی که بعنوان یک روش تحلیل مولفه های اصلی شناخته شده است، یکی ازکارامدترین روشهای استخراج اطلاعات ازمجموعه داده های بزرگ می باشد. مزیت تحلیل توابع متعامد تجربی، فشرده سازی تغییرپذیری فضایی و زمانی سریهای داده است که برحسب توابع متعامد یا روشهای آماری فراهم می کند. کارایی این روش درمنطقه بندی بارش پاییزه (سه ماهه اکتبر، نوامبر، دسامبر) نیمه غربی ایران (از44 تا49 درجه طول شرقی و از30 تا40 درجه عرض جغرافیایی) که دارای تنوع شرایط اقلیمی وجغرافیایی بوده و شامل11 استان کشور می باشد، ارزیابی شده است. براساس این تحقیق مولفه های اول تا هشتمEOF که مجموعاً 74/90 درصدازکل واریانس داده های اولیه را توجیه نموده اند به عنوان مولفه های اصلیEOF درنظر گرفته شدند و برای مرزبندی نواحی بارشی از آنها استفاده گردید. یافته های تحقیق نشان می دهدکه به دلیل هبستگی بالای مجموع بارهای عاملی هر مولفه با بخشی ازمنطقه مورد بررسی که دارای شرایط بارشی همگن تری می باشند، مولفه های اول تا ششم به ترتیب می توانند نماینده خوبی ازداده های بارش در بخش زاگرس میانی(استانهای ایلام، لرستان ، کرمانشاه (به استثناء ایستگاه پاتاق)، همدان و ایستگاههای مظفرآباد قور و دیوان دره از کردستان و ده جلال از زنجان)، بخش گسترده ای از استان زنجان و نیمه جنوبی منطقه آذربایجان، استان خوزستان، بخش عمده منطقه آذربایجان، استان گیلان (به استثناءایستگاههای لاهیجان و کومله) و استان اردبیل باشند. تفاوت بارش پاییزه ایستگاههای لاهیجان و کومله با دیگر ایستگاههای واقع در استان گیلان باعث گردیده تا بارهای عاملی مولفه هایEOF شماره 7 و 8 مقادیر بسیار زیادی را برای این دو منطقه در شرق استان گیلان نشان دهند. نتایج حاصل نشان دهنده تفکیک مطلوب نواحی بارشی متناسب با شرایط اقلیمی حاکم بر آنها می باشد که در دیگر مطالعات اقلیمی صورت گرفته، مورد آزمون و تائید قرار گرفته اند.

پارامترهای ژئومورفولوژیک از عوامل تعیین کننده و تاثیرگذار بر کیفیت منابع آب، بخصوص آب های سطحی، از قبیل رودخانه ها و دریاچه ها است.کیفیت فیزیکی و شیمیایی این آب ها می تواند متاثر از لیتولوژی سازندهای موجود در حوضه آبریز، جنس رسوبات حمل شده به رودخانه و عوامل اکولوژیک، نظیر فعالیت های انسانی، شامل فعالیت های کشاورزی، صنعتی و شهری باشد که تلفیق این موارد تحت عنوان اکو ژئومورفولوژی بررسی می گردد. در این تحقیق، تاثیر پارامترهای تاثیرگذار بر کیفیت شیمیایی آب رودخانه کر در بالا دست سد درودزن و دریاچه آن بررسی شده است. تنوع سازندهای زمین شناسی، از قبیل سازندهای آهکی و یا فرسایش پذیر در این حوضه و نقش روان آب ها در ایجاد و انتقال رسوبات مختلف به رودخانه کر، با توجه به توپوگرافی و شیب حوضه، کیفیت آب دریاچه را تحت تاثیر قرار داده است. همچنین، نقش توسعه، رشد جمعیت و افزایش فاضلآب های ناشی از فعالیت های کشاورزی، شهری و روستایی در کیفیت آب دریاچه نیز در این تحقیق بررسی شده است.

برای شناسایی الگوهای روزانه گردش جوی تراز 500 هکتوپاسکال بر روی خاورمیانه و ایران در فصل زم ستان 1965 از مرکز - (دسامبر تا مارس )، داده های میانگین روزانه ارتفاع ژئوپتانسیل این تراز برای دوره 2000 و (PCA) تحلیل مؤلفه های اصلی S دریافت گردید و مورد استفاده قرار گرفت . به کمک آرایه NCEP/NCAR خوشه بندی چندهسته ای تمامی روزهای مورد مطالعه به 12 گروه طبق ه بندی شد و میانگین هر گروه به عنوان یک الگوی گردشی معرفی گردید . به طور کلی الگوهای گردشی به دست آمده را براساس جهت وزش بادهای غربی بر روی ایران می توان به سه دسته اصلی مداری، شمال غربی و جنوب غربی تقسیم کرد . در الگوهای مداری همیشه جهت جریان بادهای غربی بر روی ایران به صورت مداری و یا تقریباً مداری است، در حالی که در الگوهای جنوب غربی همواره یک ناوه در غرب ایران (از مدیترانه تا ایران) قرار دارد که جریا ن ها را به صورت نصف النهاری درمی آورد و آنها را با جهت جنوب غربی تا غربی به روی ایران روانه می کند. تفاوت د ر محل، عمق و گسترش این ناوه باعث تفاوت الگوهای جنوب غربی از یکدیگر و تفاوت در میزان تاثیرگذاری آنها بر آب و هوای ایران می شوند. بررسی ارتباط میان الگوهای گردش جوی و بارش در سطح کشور نشان داد که برخی از الگوها با ایجاد جریان جنوب غربی و ریزش هوای مرطوب و ن اپایدار بر روی ایران سهم زیادی در تولید بارش سالانه کشور دارند . در این گونه الگوها هر چه ناوه عمیق تر و به ایران نزدیک تر باشد، اثر آن بر اقلیم کشور بیشتر است و بارش بیشتری را در پهنه گسترده تری از ایران سبب می شود.

نقش و اهمیت سرمایه گذاری در فرآیند رشد و توسعه اقتصادی جوامع در اکثر نظریات رشد و توسعه اقتصادی مورد تاکید قرار گرفته است. با توجه به کمبود منابع سرمایه گذاری و ضرورت تخصیص بهینه این منابع جهت تحریک رشد اقتصادی، لازم است مزیتهای نسبی یک کشور در زمینه تخصیص منابع سرمایه گذاری، به درستی شناسایی شده و با هدایت منابع سرمایه گذاری به مولدترین و کارآمدترین بخشها زمینه استفاده کارآمد از منابع محدود در جهت تسریع رشد اقتصادی فراهم گردد. این پژوهش در همین راستا با هدف بررسی سرمایه گذاریهای انجام شده در بخشهای کشاورزی، نفت و گاز، صنایع و معادن و خدمات به دنبال یافتن بخش یا بخشهایی بوده است که سرمایه گذاری در آنها به لحاظ تسریع رشد تولید ناخالص داخلی، قابل توجه بوده است.به همین منظور ابتدا از معیار نسبت نهایی سرمایه به تولید استفاده شده و با تشریح آن، برای هر کدام از بخشهای اقتصادی کشور در دوره1338-1381، نسبت نهایی سرمایه به تولید محاسبه شده است. چون در مورد کارآمدی این معیار اختلاف نظر وجود دارد، در ادامه با استفاده از یک مدل رشد درونزا کارآمدی سرمایه گذاریهای انجام شده در بخشهای مختلف اقتصادی کشور طی دوره مذکور بررسی می شود.

این پژوهش در صدد است حوادث مربوط به سقوط دولت صفویه و تسلط افغان ها را بر ایران بررسی نماید . دراین دوره دولت صفویه ابهت دوره شاه عباس را نداشت وتوسط عده ای غلزایی سقوط کرد . در این پژوهش علت و چگونگی تسلط افغان ها و اثرات اجتماعی و اقتصادی حاکمیت آن ها مورد بررسی قرار گرفته است. افغان هایی که به رهبری محمود افغان به ایران حمله کردند ، از طایفه غلزایی بودند و در شهر قندهار سکونت داشتند. آنان در اثر نا رضایتی از دولت صفوی شورش کردند و از راه کویروارد تخت گاه صفویان شدند. آنان با وجود تعداد کم ، در اثر ضعف سپاه صفویان ، بدون مقاومت وارد اصفهان شدند و شاه سلطان حسین نیز تسلیم شد.محمود افغان مانند سردارقاهری وارد شهرشد و با گرفتن فتوا شروع به قتل عام وغارت نمود . اما سلطنت محمود چندان دوامی نداشت.چرا که سیاست های وی تبدیل به خشونت و خون ریزی گردیدو تنها بر اطراف اصفهان و قسمت هایی از کرمان و سیستان سلطه داشت.حاکمیت افغان ها در ایران سبب از هم پاشیدن نهادهای اجتماعیی گردید که در طول حکومت صفویه شکل گرفته بود. درعین حال ، سبب تنفرو انزجارعمومی از افغان ها شد . بسیاری از مردم در اثر جنگ های پی در پی و شورش ، قتل عام گردیدند. حاکمیت افغان ها هم چنین سبب تعطیلی مدارس و مراکز علمی نیز گردید.

در این مقاله به بررسی وسعت حوزه ریاضیات در اقتصاد و کاربرد هر یک از مباحث ریاضی در تئوری های اقتصادی پرداخته شده است. همچنین، در راستای ارزیابی میزان تسلط دانشجویان دوره های تحصیلات تکمیلی دانشگاه های ایران با مهمترین مباحث ریاضی که در علم اقتصاد استفاده شده، پرسشنامه ای تدوین گردیده است که در آن میزان آشنایی دانشجویان با مباحث مختلف در ریاضیات سنجیده شده است. یافته های این تحقیق بیانگر آن است که دانشجویان تحصیلات تکمیلی ایران بر ریاضیاتی مسلط هستند که مربوط به دوره قبل از 1960 است و این دانش ریاضی علیرغم اهمیت آن، امروزه نقش بسیار ضعیفی در فهم کتب و مقالات اقتصادی دارد. در مجموع، یافته های تحقیق بیانگر آن است که با وجود آنکه ریاضیات دوره چهارم (از سال های 1990 به بعد) نقش بسزایی در تبیین و توسعه تئوری های جدید اقتصادی داشته است، ولی دانشجویان تحصیلات تکمیلی رشته اقتصاد در کشور، آشنایی چندانی با این مباحث ندارند و به ضرورت آن نیز پی نبرده اند.

توفان سهمگین کاترینا دوشنبه 7 شهریور 1384 با سرعتی معادل 250 کیلومتر در ساعت سواحل جنوبی آمریکا در خلیج مکزیک را در نور دید و 3 ایالت لوئیزیانا الایاماومی سی سی پی موجب کشته شدن هزاران نفر و خسارات مالی فراوان شد. کاترینا هر چند یک بلای طبیعی بود اما ساخته دست بشری و عملکردهای نابهنجار بشر با محیط طبیعی و استفاده فراینده از گازهای گلخانه ای در کشورهای سنعتی بالاخص در آمریکا بوده است. در ادامه می توان چنین عنوان کرد که یکی از نتایج سیاسی وقوع کاترینا ایجاد اختلال در امنیت و نظم عمومی در طی وقوع این رخداد بوده است.