حسن عبدی

اغلب حکمای مسلمان در هر دو حوزه تصورات و تصدیقات، معتقد به قرائت خاصی از مبناگرایی هستند. در مبناگرایی اسلامی در باب گزاره ها، معارف تصدیقی به بدیهی و نظری تقسیم می شوند. بدیهیات بی نیاز از دیگر معلومات هستند؛ اما نظریات در ماده و صورت مبتنی بر بدیهیات بوده و سرانجام باید به آنها منتهی شوند. ابتنای نظریات بر بدیهیات در تصدیقات تنها از راه برهان شکل می گیرد. مبناگرایی در حوزه گزاره ها به خصوص در این اواخر با چالش های جدی و فراوانی مواجه شده است. پرسش اصلی مقاله این است که آیا می توان به شبهات مطرح شده در این باب پاسخ داد و آنها را دفع کرد. روش تجزیه و تحلیل مطالب، روش عقلی، فلسفی و تحلیلی است. به نظر می رسد بیشتر شبهات یا دست کم برخی از آنها بر اثر عدم درک صحیح و عمیق مبناگرایی اسلامی مطرح شده است. به نظر می آید مبناگرایی اسلامی با تکیه بر فلسفه اسلامی از چنان استحکام و ظرفیتی برخوردار است که توان پاسخگویی به انتقادات وارد شده را داراست.

زمینه و هدف: تجربه زندگی مستقل، سبک زندگی متغیر، پیامدهای سریع و زندگی خوابگاهی ازجمله چالش های دانشجویی هستند که می تواند اثرات منفی بر سطح خواب و کیفیت زندگی دانشجویان بگذارد. این پژوهش با هدف، اثربخشی ۱۲ هفته تمرینات هوازی بر سطح کیفیت خواب و شاخص های کیفیت زندگی دانشجویان انجام شد. مواد و روش ها: روش پژوهش نیمه تجربی می باشد. جامعه آماری تحقیق را دانشجویان دختر دانشگاه آزاد اسلامی واحد لاهیجان تشکیل دادند که به صورت هدفمند و براساس معیارهای ورود و خروج ۲۷ نفر انتخاب شدند. جهت اندازه گیری کیفیت خواب از پرسشنامه PSQI و برای سنجش میزان کیفیت زندگی آزمودنی ها از پرسشنامه (SF-۳۶) استفاده شد. از پروتکل تمرینی ویژه کالج آمریکایی طب ورزشی (ACSM) به مدت ۱۲ هفته و هفته ای ۳ جلسه بکار گرفته شد. از آزمون های t وابسته و مستقل برای تجزیه وتحلیل داده ها و جهت محاسبه های آماری از نرم افزار SPSS نسخه ۲۵ استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که پروتکل تمرینی بر کیفیت خواب و کیفیت زندگی و مؤلفه های آن ها اثر معناداری داشت. (۰۵/۰>p). نتیجه گیری: به نظر می رسد که پروتکل تمرینی موردنظر می تواند به عنوان یک استراتژی و رویکرد مناسب، جهت بهبود کیفیت خواب و کیفیت زندگی در دانشجویان مورداستفاده قرار گیرد، بااین وجود با توجه به اینکه تعداد آزمودنی ها. پیشنهاد می گردد جهت بالا بردن اعتبار بیرونی تحقیقی تحقیقات بیشتری صورت گیرد.

برای دستیابی به توسعه اقتصادی و تداوم آن باید توسعه فناوری در بخش صنعت مورد توجه قرار گیرد. توسعه فناوری نیز به نوبه خود از سرمایه گذاری در تحقیق و توسعه داخلی و خرید فناوری خارجی (کالاهای سرمایه ای و واسطه ای خارجی) متأثر می شود. هدف اصلی این مطالعه، بررسی تأثیر تحقیق و توسعه داخلی و واردات فناوری بر صادرات 23 زیرگروه صنعتی مواد غذایی و آشامیدنی در سطح کدهای چهار رقمی با استفاده از داده های تابلویی طی دوره 1379-1386 است. نتایج برآورد م دل به روش اثرات تصادفی نشان می دهد که تحقیق و توسعه داخلی و واردات فناوری تأثیر مثبت و معنی داری بر صادرات صنعت مواد غذایی و آشامیدنی اقتصاد ایران داشته است. همچنین متغیرهای دانش آموختگان آموزش عالی، تولید صنعتی و نرخ ارز واقعی دارای تأثیر مثبت و معنی دار و متغیرهای تقاضای داخلی و شاخص قیمت کالاهای صادراتی نیز دارای تأثیر منفی و معنی دار بر صادرات صنعت مواد غذایی و آشامیدنی بوده است. 

زمینه و هدف: کیفیت زندگی ابعاد متفاوت سلامت و آسایش جسمی، روانی و اجتماعی زندگی افراد را در برداشته و متأثر از عوامل مختلفی می باشد. به همین دلیل این پژوهش، باهدف پیش بینی هوش هیجانی بر اساس کیفیت زندگی متأهلین با میانجیگری اعتمادبه نفس در زنان متأهل انجام شد. مواد و روش ها: روش پژوهش توصیفی – همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه زنان متأهل ساکن در شهر سمنان بود که به مراکز مشاوره مراجعه نموده بودند. روش نمونه گیری هدفمند و بر اساس معیارهای ورود و خروج بود که 384 نفر بر اساس جدول مورگان انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات شامل پرسشنامه های استاندارد هوش هیجانی پترایدز و فارنهام، کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی و پرسشنامه استاندارد اعتمادبه نفس کوپر اسمیت می باشد. تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از آزمون های آنوا و رگرسیون صورت گرفت. همچنین از نرم افزار SPSS نسخه 26 در سطح معنی داری 05/0 استفاده گردید. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد از میان ابعاد متغیر اعتمادبه نفس، مقیاس تحصیلی و شغلی با 2/41 درصد در رتبه نخست، مقیاس اجتماعی با 4/34 درصد در رتبه دوم، مقیاس خانوادگی 1/23 درصد در رتبه سوم و مقیاس عمومی با 15/19 درصد در رتبه چهارم و مقیاس دروغ با منفی 9/18 درصد، اثرگذاری بر کیفیت زندگی زنان متأهل قرارگرفته اند؛ بنابراین نقش ابعاد اعتمادبه نفس معنادار است (05/0>p). نتایج بررسی میزان تأثیر هوش هیجانی بر اعتمادبه نفس در زنان متأهل در مدل پژوهش 9/21 درصد به دست آمد. همچنین میزان بتای رابطه کیفیت زندگی متأهلین و هوش هیجانی در مدل نخست 469/0 و در مدل دوم 539/0 به دست آمد و متغیر تعدیل گر اعتمادبه نفس، نقش افزایشی دارد و میزان آن 274/0 به دست آمده است و نقش تعدیل گری اعتمادبه نفس ازنظر آماری معنی دار بود (05/0>p). نتیجه گیری: با توجه به نتایج حاصل می توان به مراجع آگاهی داد که چگونه اعتمادبه نفس پایین می تواند به مشکلات روانی آن ها بیافزاید و چگونه باهوش هیجانی می توانند بر مسائل روانی آن ها غلبه کنند تا کیفیت زندگی شان در دوره متأهلی افزایش یابد.

گام نخست توسعه طلبی روس ها در قفقاز، بر مبنای شناخت سرزمین و مردمان بود که خود را در قالب شرق شناسی نشان داد. ارتباط با قومیت ها و خوانین منطقه، ایجاد خط دفاعی قفقاز و گسترش آن به جنوب، گام مهم و نهایی در فتح قفقاز بود . روس ها برای تثبیت حاکمیت خود در قفقاز و بهره برداری از منابع آن، به برپایی سیستم اداری جدیدی در قالب واحد اداری سرزمینی قفقاز دست زدند. این پژوهش با رویکرد توصیفی-تحلیلی در پی پاسخ به این پرسش است که واحد اداری-سرزمینی قفقاز چگونه در جغرافیای سیاسی روسیه تزاری شکل گرفت؟ یافته ها نشان می دهد که فرایند ادغام قفقاز در قلمرو روسیه تزاری، یک فرایند تدریجی در قالب یک راهبرد بلندمدت بود؛ این مهم با تلفیق دستاوردهای علمی شرق شناسان با کنش قوای نظامی روس تحقق یاقت. ایجاد پایگاه نظامی در نقاط راهبردی و استقرار اقوام مسیحی در این نقاط، در تثبیت و تحکیم خط دفاعی قفقاز بسیار مؤثر بود. 

مقدمه و هدف: هدف از این پژوهش بررسی مقایسه اثربخشی تلفیق تمرینات هوازی و رژیم غذایی با و بدون مصاحبه انگیزشی ذهن آگاهی بر ولع خوردن و کیفیت زندگی مردان غیر ورزشکار دارای اضافه وزن بود. مواد و روش ها: روش تحقیق نیمه تجربی با طرح تحقیق پیش آزمون پس آزمون با گروه های تجربی و گواه می باشد بود. جامعه آماری تحقیق را مردان غیر ورزشکار مراجعه کننده به باشگاه های شهرستان شاهرود تشکیل دادند. روش نمونه گیری هدفمند بوده که بر اساس معیارهای ورود به تحقیق ۳۲ نفر انتخاب شدند که به صورت تصادفی ساده به ۳ گروه کنترل (۱۲ نفر)، تمرینات هوازی و رژیم غذایی کم کالری (۱۱) و تمرینات هوازی و رژیم غذایی کم کالری همراه با مصاحبه انگیزشی و ذهن آگاهی (۱۱) تقسیم شدند. ابزارهای تحقیق شامل، پرسشنامه ولع خوردن (FCQ) و پرسشنامه کیفیت زندگی سازمان جهانی بهداشت بود. از تحلیل واریانس یک طرفه برای تغییرات بین گروهی با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه ۲۵ و سطح معنی داری ۰۵/۰>P استفاده شد. یافته ها: نتایج تحقیق نشان داد که بین میانگین های پس آزمون متغیرهای ولع خوردن و کیفیت زندگی در گروه های کنترل و تجربی تفاوت وجود دارد (۰۰۱/۰≥p). ولی بین دو گروه تجربی تفاوت معنی داری وجود ندارد (۰۰۱/۰≤p). نتیجه گیری: به نظر می رسد که هردو گروه تجربی به یک اندازه بر متغیرهای کیفیت زندگی و ولع خوردن اثرگذار هستند. در این راستا جهت بالا رفتن اعتبار بیرونی تحقیق پیشنهاد می گردد که تحقیقات بیشتری صورت گیرد. تازه های تحقیق حسن عبدی: Google Scholar, Pubmed

مقدمه و هدف: هدف از این پژوهش بررسی اثربخشی بازی درمانی بر مشکلات رفتاری، احساس تنهایی و افسردگی کودکان ناشنوا بود. مواد و روش ها: روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون و گروه های کنترل و آزمایشی می باشد. جامعه آماری تحقیق را کودکان ناشنوا شهرستان شاهرود تشکیل دادند. روش نمونه گیری هدفمند بوده که براساس معیارهای ورود به تحقیق 30 نفر از کودکان مدارس استثنایی شهرستان شاهرود انتخاب شدند که به صورت تصادفی ساده به 2 گروه تقسیم شدند. پرسشنامه های تحقیق شامل احساس تنهایی آشر کودک و نوجوان، پرسشنامه مشکلات رفتاری کودکان و نوجوانان کوای و پترسون (RBPC) – فرم تجدیدنظر شده و افسردگی کودکان ﻣﺎریﺎ ﮐﻮاس (CDI) بود. جهت تجزیه وتحلیل داده های تحقیق از آزمون تحلیل کوواریانس استفاده شد. تمام عملیات آماری پژوهش با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 25 با سطح معنی داری 05/0>P در نظر گرفته شد. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که پس از کنترل اثر پیش آزمون، تفاوت نمره های پیش آزمون- پس آزمون دو گروه برای متغیر مشکلات رفتاری و افسردگی معنادار است و میانگین نمره های گروه آزمایش در متغیر مشکلات رفتاری و افسردگی نیز به طور معناداری کمتر از گروه کنترل است (001/0>p). هم چنین تفاوت میانگین نمره های پس آزمون احساس تنهایی در دو گروه آزمایش و کنترل معنادار است (031/0=P). نتیجه گیری: با توجه به نتایج تحقیق می توان گفت که بازی درمانی رویکرد و مداخله مناسب در کاهش مشکلات رفتاری، افسردگی و احساس تنهایی کودکان ناشنوا می باشد. 

هدف از این پژوهش، بررسی تاثیر هشت جلسه آموزش ایمن سازی در مقابل استرس بر کاهش اضطراب قبل از مسابقه پسران نوجوان می باشد. روش پژوهش از نوع نیمه تجربی با طرح پیش آزمون – پس آزمون با گروه کنترل و تجربی بود. جامعه آماری تحقیق را تمامی نوجوانان ورزشکار 14-19 ساله رشته او اسپرت شهرستان شاهرود در سال 1397 تشکیل دادند که براساس تعداد ثبت نام شده ها در تاریخ اجرای تحقیق 63 نفر بودند.  ورزشکاران از طریق «پرسشنامه اضطراب حالتی رقابتی-2 مارتنز و همکاران» (1995) مورد ارزیابی قرار گرفتند و 30 نفر که دارای بیشترین اضطراب بودند، به صورت تصادفی ساده به دو گروه کنترل و تجربی (ایمن سازی) تقسیم شدند. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون t مستقل و t وابسته استفاده شد. افراد گروه تجربی در طول دوماه، طی 8 جلسه 5/1 ساعته تحت تاثیر متغیر مستقل (آموزش ایمن سازی در مقابل استرس) قرار گرفتند و پس از آن با مقیاس اضطراب حالتی رقابتی-2 مارتنز و همکاران (1995) مورد آزمون قرار گرفتند. روایی و پایایی نسخه فارسی تجدیدنظر شده نیز توسط مهرصفر و همکاران (1395) گرفته شده است. نتایج نشان داد که آموزش ایمن سازی در مقابل استرس بر اضطراب قبل از مسابقه تاثیر معنی داری دارد (05/0>P). به نظر می رسد که آموزش ایمن سازی  در مقابل استرس می تواند با کاهش اضطراب با استفاده از کنترل برانگیختگی فیزیولوژیکی افراد در بالا بردن عملکرد به ویژه در هنگام مسابقات موثر باشد.

در رویکرد مبناگرایی برای توجیه معرفتی، اولیّات گزاره های ضروری اند که پایه و اساس گزاره های دیگر قرار می گیرند. اشکالی درباره ضرورت صدق اولیات مطرح شده است. همین امر موجب توجه فیلسوفان مسلمان از جمله علامه مصباح یزدی و آیت الله عابدی شاهرودی به مسئله تبیین ضرورت صدق این گزاره هاست. این نوشتار در تلاش است با مقایسه تطبیقی نظرات این دو اندیشمند، تبیین رویکرد و بیان اشتراکات و تفاوت های دو نظریه، به این سؤال پاسخ دهد که کدام یک از دو روش اتقان بیشتری داشته و کارآمدی لازم برای توجیه ضرورت صدق اولیات را دارند؟ روش تحقیق در این مقاله توصیفی- تحلیلی بوده، از منابع کتابخانه ای بهره خواهد برد. با بررسی نظریات این نتیجه قابل طرح است که روش علامه مصباح با ابتنا بر علم حضوری است. اگرچه تکیه بر اتقان شهود و علم حضوری می تواند راهکاری مناسب برای تبیین مطابقت با واقع باشد، چالش هایی نیز دارد. درمقابل نظریه آیت الله عابدی شاهرودی از راه تحلیل ساختار شناخت به ضروری بودن این قضایا برای شناخت می رسد. ضمن اینکه شباهت هایی مثل توجه به علم حضوری در هر دو نظریه وجود دارد، اشکالاتی به نظریه علامه مصباح قابل طرح است که به نظریه استاد عابدی شاهرودی وارد نیست.

زمینه و هدف: تحقیقات نشان داده است که لکنت تأثیر منفی بر سرزندگی کلی و سلامت عاطفی، اجتماعی و روانی فرد دارد و به طور بالقوه منجر به کاهش کیفیت زندگی بزرگسالانی که لکنت دارند می شود؛ بنابراین پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر درمان شناختی رفتاری مبتنی بر ذهن آگاهی بر اضطراب اجتماعی، خودکارآمدی و کیفیت زندگی بزرگسالان دارای لکنت زبان با رویکرد روان شناسی زبان انجام شد. مواد و روش ها: روش پژوهش شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه مردان بزرگسال دارای لکنت مراجعه کننده به کلینیک های روان شناسی شهر مشهد در سال 1402 بود. از بین این افراد تعداد 30 نفر به روش نمونه گیری در دس ترس و با توجه به ملاک های ورود و خروج انتخاب شدند؛ و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گروه کنترل (هر گروه 15 نفر) قرار گرفتند. شرکت کنندگان در مراحل پیش آزمون و پس آزمون مقیاس های اضطراب اجتماعی؛کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی فرم کوتاه؛ پرسشنامه خودکارآمدی را تکمیل کردند. گروه آزمایشی برنامه درمان شناختی رفتاری مبتنی بر ذهن آگاهی را در 8 جلسه 90 دقیقه ای دریافت کرد و گروه کنترل تحت آموزش معمول روزانه قرار گرفت. تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS-24 و آزمون تحلیل کوواریانس چند متغیره با رعایت مفروضه های آماری انجام شد. یافته ها: نتایج نشان داد آموزش مبتنی بر درمان شناختی رفتاری مبتنی بر ذهن آگاهی بر اضطراب اجتماعی، خودکارآمدی و کیفیت زندگی بزرگسالان دارای لکنت زبان به طور معناداری اثربخش است (05/0p<). نتیجه گیری: با توجه به نتایج پژوهش می توان به بهبود اضطراب اجتماعی، خودکارآمدی و کیفیت زندگی بزرگسالان دارای لکنت زبان از طریق درمان شناختی رفتاری مبتنی بر ذهن آگاهی کمک کرد.