اصغر محمدی

این پژوهش با هدف بررسی عوامل مرتبط با گرایش به شرکت در برنامه های قرآنی در بین شهروندان 15 سال به بالای شهر خلخال انجام شده است. روش پژوهش، پیمایشی و ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه محقق ساخته است. جامعه آماری پژوهش، شامل تمام 23 هزار نفر از شهروندان 15 سال به بالای شهر خلخال بودند که از بین آنها با استفاده از فرمول کوکران، تعداد 378 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند و پرسشنامه ها به روش خوشه ای بین پاسخگویان توزیع شد. یافته های پژوهش نشان داد که گرایش افراد به مشارکت در برنامه های قرآنی در شهر خلخال متوسط به پایین است؛ بین متغیرهای مستقل (جذابیت برنامه های قرآنی، دین داری، سرمایه فرهنگی، انتظارات افراد، مشارکت اجتماعی، سن، جنسیت، تأهل و سطح تحصیلات) با گرایش به مشارکت در برنامه های قرآنی رابطه معناداری وجود دارد؛ اما رابطه استفاده از رسانه های نوظهور (ماهواره و شبکه های اجتماعی) با گرایش به مشارکت در برنامه های قرآنی تأیید نشد. همچنین با محاسبه آثار مستقیم و غیرمستقیم متغیرها در تحلیل مسیر معلوم شد که مدل تجربی پژوهش، 76 درصد از واریانس متغیر گرایش به مشارکت در برنامه های قرآنی را تبیین می کند.

فرهنگ، عامل تمایز انسان با سایر موجودات و نیز تمایز جوامع و گروه های انسانی است و می توان از فرهنگ و هویت فرهنگی خاص سخن گفت که عوامل مختلفی نیز در آن دخیل اند. مهاجرپذیری شهر همدان از استان های همجوار و شهرستان ها با قومیت و فرهنگ های گوناگون، سبب تنوع فرهنگی و تحت تأثیر دو جریان خاص گرایی و عام گرایی فرهنگی است. این پژوهش با هدف بررسی جامعه شناختی خاص گرایی فرهنگی در بین شهروندان همدانی انجام و چارچوب نظری پژوهش با رویکرد تلفیقی مبتنی بر نظام فرهنگی و متغیرهای الگویی پارسونز و ساختاربندی و رویکرد دیالکتیکی گیدنز بوده و نیز از دیدگاه های مرتبط با متغیرهای مختلف بهره گرفته است. تحقیق با روش پیمایشی و با استفاده از پرسشنامه با نمونه ای به حجم 500 نفر که با روش خوشه ای چندمرحله ای و نمونه گیری تصادفی انتخاب شده اند، انجام و برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزارهای آماری SPSS و PLS استفاده شده است. نتایج میانگین خاص گرایی فرهنگی درمیان شهروندان همدانی را 74/2 و نزدیک به متوسط 3، نشان می دهد. هم چنین خاص گرایی جوانان کمتر از سنین بالاتر، خاص گرایی مردان بیش از زنان و خاص گرایی شهروندان بومی بیش از مهاجران است. میزان خاص گرایی فرهنگی شهروندان با سطوح مختلف تحصیلات و در قومیت های مختلف متفاوت است. براساس تحلیل معادلات ساختاری، فرضیه های تحقیق تأیید و حکایت از تأثیر معنادار جهانی شدن، سنت گرایی، دین داری، فضای مجازی، مهاجرت، تحصیلات، اعتماد اجتماعی، احساس محرومیت نسبی، پایگاه اقتصادی-اجتماعی و قومیت بر خاص گرایی فرهنگی شهروندان همدانی دارد. درمجموع نیز متغیرهای مستقل 65% واریانس متغیر وابسته، یعنی خاص گرایی فرهنگی را توضیح می دهند.

مسکن پدیده ای اجتماعی است و انتظام و نوع فضاها و همچنین فرم ظاهری آن از عوامل فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی تأثیر می پذیرد و بر آن تاثیر می گذارد. این یکی از موضوعات اصلی سیا ستگذاری اجتماعی برای کاهش نابرابری اجتماعی می باشد. طرح تولید انبوه مسکن ارزان برای گروه های کم درامد در قالب مسکن اجتماعی، یکی از برنامه های محوری دولت نهم برای برقراری عدالت اجتماعی و کمک به گروه های محروم شهری است که در دولت دهم و یازدهم ادامه یافته است. لذا پژوهش حاضر با ایمان به اینکه اجرای مسکن مهر آثار و پیامدهای مثبت و منفی فراوانی در پی داشته است به آسیب شناسی مسکن اجتماعی (مهر) با رویکرد نابرابری طبقاتی و انحرافات شهری تبریز، با هدف کاربردی تصحیح و جبران نقاط ضعف برنامه ریزی و اجرای مسکن اجتماعی می پردازد. روش: پژوهش حاضر به لحاظ هدف کاربردی و به لحاظ زمانی، چون به یک برهه زمانی خاص مربوط است؛ مقطعی می باشد. از نظر گردآوری داده ها یک بررسی پیمایشی- میدانی است. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه بسته از نوع محقق ساخته می باشد. گزینش نمونه بر اساس روش خوشه ای چند مرحله ای خواهد بود. جامعه آماری تحقیق شامل 503816 خانوار (مجموع خانوارهای ساکن در مسکن مهر سهند و خانوارهای تبریزی ساکن در سایر انواع مسکن) می باشد. برای نمونه گیری، حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران معادل 1075 خانوار محاسبه گردید. شیوه گزینش بر اساس خوشه ای چند مرحله ای می باشد. نظریه ی های غالب پژوهش، شامل ((رویکرد محرومیت اجتماعی، تفکیک و طرد اجتماعی و رویکرد رادیکال نابرابری)) و چارچوب نظری شامل مدل تلفیقی مستخرج از نظریه های مذکور می باشد. تجزیه و تحلیل با مدل سازی معادلات ساختاری به روش حداقل مربعات جزئی انجام گرفته است. یافته ها: تحلیل مدل و مقایسه مقادیر نشانگر آن است که روابط بین سکونت در مسکن مهر با هر یک از متغیرهای برون زای نابرابری امنیت اجتماعی28/7، نابرابری توزیعی52/2، نابرابری سرمایه اجتماعی42/2، نابرابری شاخص زندگی سلامت محور42/2 و نابرابری اجتماعی70/5 قابل پیش بینی بوده و دو متغیر نابرابری اقتصادی و نابرابری شاخص های سبز زندگی از مدل خارج شدند. بحث: بر اساس نظریه برگس که معتقد بود در منطقه انتقالی، به دلایلی چون: سطح بالای تحرک جمعیت، نرح بالای مهاجرت، ویرانی خانه ها و تراکم جمعیت، بالاترین نرخ جرم و بزهکاری مشاهده می شود. عدم ثبات جمعیتی و بوم شناختی در منطقه انتقالی موجب تخریب توانایی کارکردی نهادهای اجتماعی از قبیل: خانواده و کنترل رفتار ساکنان می شود. از طرفی، ارزش های سنتی فرهنگ قومی توان متقاعد سازی نوجوانان و جوانان را نداشته و آنان به یک وضعیت حاشیه ای کشیده می شوند. در نتیجه، فاقد هویت های گروهی و مرجع هایی می شوند که آنان را به سمت رفتاری که در جامعه مورد پذیرش است سوق دهد. در این چارچوب مسکن مهر، وضعیت فضایی (( منطقه انتقالی)) را دارد به تعبیر نظریه پردازان این رویکرد، زمینه برای انحرافات شهری مساعد می گردد. نتیجه اینکه، اگر روندی که توسعه ی ساخت و سازهای پروژه های مسکن مهر طی می کند ادامه یابد وکماکان توجهی به تامین خدمات و سایر مایهتاج و نیاز های مردم در یک محیط مسکونی نشود و صرفا واحد مسکونی تولید گردد مجموعه های وسیع ساخته شده، تقریبا خالی از سکنه می شود و تنها اقشار اجتماعی خاصی بنابه اجبار و گونه ای موقتی ساکن می شوند و انصراف فزاینده متقاضیان به وجود خواهد آمد تاخیر در ایجاد زیر ساختهای ضروری و تاسیسات زیر ساختی و ساختی ، زمینه تبدیل زندگی در مجموعه ها را به نوعی آلونک نشینی فراهم خواهد آورد که این مورد همسو با فقر شهری پیامد های گسترده اجتماعی فرهنگی وحتی سیاسی را سبب خواهد شد

ریشه «أمن» یکی از محوری ترین و اساسی ترین مفاهیم قرآنی و مسائل اعتقادی است. تفسیرهای متکثر و متعارض ایمان از نظر متکلمان اسلامی موجب شده تا برخی، دیگران را به کُفر – نقطه مقابلِ ایمان- متّهم کنند. اینکه ایمان را امری معرفتی شناختی بدانیم در دو حوزه معنایی به کار می رود: اول اینکه دست یابی به ایمان از طریق عقل و استدلال های عقلی حاصل می شود؛ دوم اینکه اساساً ماهیّت ایمان از جنس معرفت و شناخت است. پژوهش حاضر که به روش توصیفی- تحلیلی انجام پذیرفته، هیچ یک از این دو دیدگاه را قریب به صواب ندانسته و در صدد تبیین این مسئله است که ایمان می تواند بدون استدلال عقلی و معرفتی (به عنوان جزء ایمان) حاصل آید. برای اثباتِ این مدّعا ابتدا به بررسی اجمالیِ تلقّی متکلمان از ایمان پرداخته شده، تا نشان داده شود که صرفاً از سنخ معرفت نبودن ایمان و نیز عدم لزوم حصول آن از طریق استدلال عقلی ، نظریه ای است که در میان متکلمان اسلامی ریشه دارد و به نظر می رسد استدلال های این گروه قابل دفاع تر از گروه رقیب باشد. سپس با نگاهی مختصر به برخی از آیات، شواهدی بر اینکه ایمان از دیدگاه قرآن امری است مربوط به ساحت احساسی-عاطفیِ آدمی، آورده شده است.

این پژوهش با هدف بررسی پیامدهای اجتماعی، اقتصادی در مناطق زلزله زده مطالعه موردی زلزله زدگان غرب کرمانشاه انجام گردید. روش تحقیق پیمایشی بوده است. جامعه آماری تمامی افراد 18 سال به بالای شهرستان های سرپل ذهاب و ثلاث باباجانی می باشد که بیشترین آسیب را از زلزله پذیرا شدند. نمونه آماری با استفاده از فرمول کوکران و با روش نمونه گیری خوشه ایی تعداد 600 نفر از زلزله زده غرب استان کرمانشاه به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. جهت گردآوری اطلاعات از پرسشنامه محقق ساخته استفاده گردید. اعتبار ابزار به شیوه اعتبار صوری بوده و با نظر اساتید، اصلاحات صورت پذیرفت. برای تعیین اعتماد پذیری پرسشنامه از نرم افزارSPSS و برای محاسبه آن از فرمول کرونباخ استفاده شد. ضریب آلفای کرونباخ برای عوامل پرسشنامه سطح بالایی از پایایی را به اثبات رساند سطح سنجش متغیرهای مستقل و وابسته هر دو فاصله ای و از آزمون همبستگی پیرسون و با توجه به اینکه متغیر مستقل دارای ابعاد و معّرفهایی بود برای بررسی بیشتر از آزمون رگرسیون چند متغیره استفاده شد. یافته های تحقیق نشان داد که وقوع زلزله بر احساس امنیت اجتماعی، مسئولیت پذیری اجتماعی، انطباق پذیری شهروندان، همبستگی اجتماعی با دیگران، تقدیرگرایی، احساس امنیت اقتصادی، تغییرات شغلی، تاثیر دارد. نتیجه این که جهت کاهش آسیب پذیری، علاوه بر عوامل فنی و مهندسی، باید عوامل اجتماعی- اقتصادی نیز به طور جدی مورد توجه قرار گیرد.

هدف این پژوهش بررسی میزان تأثیر بر توسعه صنایع کوچک و تبدیلی در شهرهای کوچک و متوسط استان لرستان است که با روش پیمایش انجام شده است. اطلاعات مورد نیاز با پرسشنامه و با انتخاب نمونه ای به تعداد 483 نفر از جمعیت 12022 نفری و با تکنیک نمونه گیری چند مرحله ای (به ترتیب: طبقه ای، سهمیه ای و تصادفی) جمع آوری شده اند و برای صورت بندی چارچوب نظری پژوهش از نظریه های جامعه شناسانی مانند روزنشتاین، اورت.اس.لی، مک کله لند، و... استفاده شده است. پایایی کل پرسشنامه این پژوهش 7/. به دست آمده است و فرضیه ها با رگرسیون چند متغیره آزمون شده اند. نتایج پژوهش نشان می دهند به ترتیب متغیرهای مهاجرفرستی به میزان 537/0-، وجود اختلافات قومی به میزان 329/0-، سنت های ناکارآمد به میزان 151/0- و کمبود انگیزه پیشرفت به میزان 087/0- بر توسعه صنعت تأثیر منفی دارند. هم چنین متغیر مهاجرفرستی بیشترین تأثیر و متغیر کمبود انگیزه پیشرفت، کمترین تأثیر را بر توسعه صنعت نشان داده اند و در وزن های رگرسیونی، کاهش سرمایه اجتماعی تأثیری بر متغیر وابسته نداشته است. در مجموع، فرضیه های تحقیق تأیید شده اند و بنا بر نتایج، موانع اجتماعی و فرهنگی بر توسعه صنایع کوچک و تبدیلی در شهرهای کوچک و متوسط استان لرستان تأثیر منفی گذاشته اند.      

هدف اصلی این پژوهش، مقایسه ای میان تکامل اجتماعی با تفسیر و بیان استاد مطهری و دیدگاه هربرت اسپنسر است. روش مورد استفاده در این مطالعه، توصیفی-تطبیقی بوده و ابزار جمع آوری اطلاعات، اسناد، مدارک، کتاب ها و مقالات معتبر و با روش کتابخانه ای بوده است. مطابق با نتایج این پژوهش، گرچه رویکرد تکاملی اسپنسر با نگاه استاد مطهری به مفهوم تکامل، متفاوت است، هر دو با دو نگاه متفاوت به این مفهوم پرداخته اند؛ یکی با نگاه دینی متأثر از آموزه های دینی اسلام و برخی از اندیشمندان اجتماعی و دینی همچون علامه طباطبایی ره و دیگری با رویکرد جامعه شناختی و تحت تأثیر اندیشه های داروین و لامارک به این موضوع پرداخته است؛ برای نمونه هر دو در تعریف تکامل اجتماعی که به معنای تنوع و تقسیم کار بیشتر است و همچنین اعتقادنداشتن به تکامل تک خطی با هم اشتراک دارند؛ اما از دیدگاه استاد مطهری تکامل اجتماعی از راه وفاق ها و سازگاری های جمعی پدید می آید، نه از راه تفاوت ها و تضادها؛ ولی اسپنسر تکامل جامعه را نتیجه جنگ های سیاسی و منطقه ای می داند.

پژوهش حاضر در پی آن است تا به توصیف و تفسیر کنش ها و اعمال مشارکت کنندگان (دانش آموزان سوم دبیرستان شهر شیراز) در پدیده هویت و امنیت کاربران در شبکه های اجتماعی تلگرام و اینستاگرام بپردازد و تجربه زیسته از ورود به  شبکه های اجتماعی  را کشف و توصیف کند. پیچیدگی و چند وجهی بودن پدیده تحت مطالعه از یک سو و زمینه مند بودن در بافت فرهنگی از سوی دیگر، به اتخاذ رهیافت کیفی و استراتژی پدیدارشناختی و نظریه زمینه ای منجر شد. برای این منظور سعی شد داده های پژوهش با ابزار مختلفی چون مصاحبه های عمیق  و نیمه ساختمند، مشاهده های میدانی و مشارکتی، گفتگوهای غیر رسمی و استفاده از اسناد و گزارش ها جمع آوری شود. جامعه آماری پژوهش شامل 15دانش آموز دختر و 18دانش آموز پسر منطقه یک شیراز که محقق پس ازآنکه به اشباع نظری رسید مصاحبه را متوقف نمود نمونه مصاحبه شامل کسانی که حداقل   یک ماه در شبکه های مجازی تلگرام و اینستاگرام عضو بودند . در این پژوهش از ترکیب دو روش کیفی پدیدارشناسی و نظریه زمینه ای و دو روش نمونه گیری هدفمند و نظری استفاده شد. از بررسی متون مربوط به داده های جمع آوری شده از مصاحبه با کاربران فضای مجازی مفاهیم بازاندیشی خود و رشد تفکر بازاندیشانه، تعاملات و ارتباطات در تلگرام و اینستاگرام، تجربه از جا کندگی زمان و مکان، تجربه اضطراب و اعتماد، تجربه آزادی، استقلال فردی و قدرتمندی ایده ال گرایی تحول ارتباطی کنترل گرایی و عدم امنیت استخراج گردید. مفهوم اصلی و نهایی قوت کارگردانی که بیانگرنقش آفرینی و قدرت عمل کاربردر فضای مجازی نسبت به دنیای واقعی است وکاربر در آن واحد می تواند نقش ها و عملکردهای متنوع و گاه متضادی را تجربه نماید که این ناشی از قدرت کارگردانی کاربر در شبکه اجتماعی است.

تاریخ اجتماعی و سیاسی شهر تاریخ دفاع از امنیت شهر یا اجتماع شهری است؛ که این امنیت علاوه بر فضا، اجتماع انسانی را نیز در بر می گیرد و انسان در این گود و در همه زمینه ها من جمله زندگی شهری به دنبال معنا و ارتباط بوده که اگر این معنا و چگونگی ارتباط برایش نمود نداشته باشد احساس ناامنی نموده و فضای شهر را ناامن و یا به نوعی بی دفاع احساس می کند؛ و اشکال بیگانگی در او نمود می یابد. به ویژه بیگانگی فضایی، بیگانگی جمعی و درنهایت بیگانگی از شهر. بیگانگی شهری و اشکال آن تحت تأثیر ویژگی های فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی و سیاسی شهرهای سرمایه داری و انواع حکمرانی ابزارهای به کارگیری در توسعه و تغییر و تحول در ریخت شناسی و فضای شهر و همچنین چگونگی ارتباط که نبض زندگی شهری را رقم می زند و نیز تأثیر پاراف آموزش تحت عنوان سرمایه اجتماعی، نمود می یابد. به نظر می رسد که عدم توجه به مؤلفه های مطرح شده، براساس فضاهای قابل دفاع و کارکرد برخی فضاهای قابل دفاع به فضاهای غیرقابل دفاع (تبدیل مکان ها به نامگان) جزء عوامل اصلی شکل گیری فضاهای بی دفاع در شهرهاست. در این پژوهش با روش تحقیق اسنادی، به دنبال این سؤال هستیم که آیا فضای و مکان های ناامن در جامعه ایران نمود دارد و اگر وجود داشته سیر آن چگونه بوده و به دنبال چه عواملی شکل گرفته است. سپس به بررسی معیارهای تدوین شده و برگرفته از نظریه ها و مقاله ها و کتبی که به نوعی مرتبط با موضوع مذکور بوده اند، پرداخته شده است. روش پژوهش توصیفی، ابزار جمع آوری اطلاعات بر اساس اسناد و مدارک و غیره، جامعه موردمطالعه فضای بی دفاع استان اصفهان می باشد. نتایج و یافته های پژوهش برآمده از اسناد و مدارک و جمع آوری داده ها از منابع مختلف نشان می دهد، فضاهایی جزء ناامن ترین فضاها مطرح شده اند که با پهنه های نهایی مسائل جامعه هم پوشانی دارند.

زمینه و هدف: بروز رفتارهای پرخطر در بین زنان سرپرست خانوار از مسائل و آسیب های اجتماعی است که به یکی از مهم ترین دل نگرانی های بشر تبدیل شده است. پژوهش حاضر با هدف مطالعه جامعه شناختی نقش سرمایه اجتماعی و سرمایه فرهنگی در تبیین رفتارهای پرخطر در بین زنان سرپرست خانوار شهر کرمان انجام شده است. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نوع پیمایشی است و جامعه ی آماری، شامل کلیه زنان سرپرست خانوار دارای رفتارهای پرخطر شهر کرمان می باشد که از این تعداد، 120 نفر با استفاده از نرم افزار sample power و به شیوه نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات نیز پرسشنامه محقق ساخته است. همچنین برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرم افزار spss استفاده شده است. یافته ها: یافته های به دست آمده حاکی از آن است که بین سرمایه اجتماعی و سرمایه فرهنگی و مولفه های آن ها به عنوان متغیرهای مستقل تحقیق با متغیر گرایش به رفتارهای پرخطر همبستگی وجود دارد؛ همچنین نتایج حاصل از تحلیل رگرسیونی پژوهش نشان داد متغیرهای حاضر در مدل، 32 درصد از تغییرات متغیر وابسته رفتارهای پرخطر را تبیین کرده اند. نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاضر نشان می دهد زنان سرپرست خانوار زمانی کمتر به سمت رفتارهای پرخطر گرایش پیدا می کنند که از حمایت اجتماعی خانواده برخوردار باشند؛ بنابراین تقویت حمایت اجتماعی از زنان با هدف افزایش سرمایه اجتماعی باعث کاهش قابل ملاحظه در بروز رفتارهای پرخطر شده و تأثیر مثبتی بر رفتارهای زنان دارد.

زنان به عنوان بخشی از سرمایه های انسانی هر جامعه، با مشارکت سیاسی خود می توانند نقش تعیین کننده ای در اداره ی کشور داشته باشند و بنابراین توجه به رفتار انتخاباتی آنان مسئله ای مهم می باشد. با توجه به اهمیت بحث از رفتار انتخاباتی زنان، پژوهش حاضر با استفاده از روش میدانی، تکنیک پیمایش، ابزار پرسشنامه و استفاده از نرم افزارهای SPSS و Smart PLS، به دنبال پاسخ به این سؤال اصلی می باشد که آیا بین ابعاد مختلف سلامت اجتماعی و رفتار انتخاباتی زنان شهر اهواز ارتباط وجود دارد؟ جامعه آماری پژوهش حاضر زنان 18 سال به بالای شهر اهواز می باشد که 384 نفر از آنها به عنوان حجم نمونه مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج تحقیق حاکی از آن است که بین سلامت اجتماعی (35/0) اجتماعی و ابعاد آن یعنی همبستگی اجتماعی (38/0)، مشارکت اجتماعی (41/0)، انسجام اجتماعی (30/0)، پذیرش اجتماعی (27/0) و خودشکوفایی اجتماعی (35/0) با رفتار انتخاباتی زنان ارتباط مثبت و مستقیم و معنادار وجود دارد. بنابراین تمامی فرضیه های پژوهش نأیید می شوند. نتایج حاصل از مدل معادله ساختاری (Smart PLS) نیز نشان دادند که متغیر سلامت اجتماعی در مجموع 55/0 از واریانس متغیر رفتار انتخاباتی زنان را تبیین می کند، با مدنظر قرار دادن مقادیر مربوط به حجم اثر شاخص ضریب تعیین این مقدار در حد متوسط (30/0) برآورد می شود.

تغییر ساختار کاربری فضایی شهرها موجب تشدید مسائل اجتماعی از جمله، کاهش سازگاری اجتماعی درمیان ساکنین مجتمع های مسکونی شهری شده است. در سال های اخیر توجه به ابعاد پایداری محیطی و کیفیت زندگی و اجتماعات سالم، باعث توجه بیشتر به ابعاد کیفیتی در محیط های شهری و سکونتی شده است که با توجه به آن، یکی از عوامل افزایش کیفیت زندگی در محیط زندگی افراد، سازگاری اجتماعی می باشد . هدف از این پژوهش، بررسی رابطه بین سرمایه فرهنگی و سرمایه اجتماعی و ابعاد آن با سازگاری اجتماعی در میان ساکنین مجتمع های مسکونی شهر اصفهان در سال 1398 است که با ترکیبی ازنظریه های جامعه شناختی و روان شناختی مورد مطالعه قرار گرفت.با توجه به اینکه سرمایه فرهنگی و سرمایه اجتماعی از جمله متغیرهایی هستندکه می توانند بر میزان سازگاری افراد تأثیرگذار باشند، لذا در پژوهش حاضر، کوشش می شود تا به این سؤال اساسی پاسخ داده شود که آیا سرمایه اجتماعی و ابعاد آن و همچنین سرمایه فرهنگی با میزان سازگاری اجتماعی ساکنین مجتمع های مسکونی در شهر اصفهان رابطه دارد؟ پژوهش حاضر به روش پیمایشی و مصاحبه مشارکتی انجام شد و داده ها با ابزار پرسشنامه با پایایی و روایی مناسب، با شیوه نمونه گیری خوشه ای و تصادفی طبقه ای چندمرحله ای جمع آوری گردید .جامعه آماری این پژوهش را کلیه افراد و خانوارهای ساکن مجتمع های مسکونی شهر اصفهان تشکیل داده اند که حدود 1155800 نفرمی باشند و تعداد385 نفراز ساکنین، طبق فرمول کوکران بعنوان نمونه انتخاب شدند. جهت تحلیل داده ها از ضریب همبستگی پیرسون به کمک نرم افزارSPSS وAMOS استفاده شد.براساس نتایج تحقیق،، بین سرمایه فرهنگی و سازگاری اجتماعی ساکنین، رابطه معکوس و معناداری وجود دارد. همچنین بین سرمایه اجتماعی و ابعاد آن (اعتماد اجتماعی، اتصال به شبکه های اجتماعی و هنجارگرایی) با سازگاری اجتماعی ساکنین،رابطه مستقیم و معناداری وجود دارد.

پیشینه و اهداف: پژوهش حاضر با هدف اکتشاف و تبیین عوامل سازمانی مؤثر بر تخلفات بیمه شخص ثالث در صنعت بیمه ایران صورت گرفته است. روش شناسی: پژوهش حاضر مبتنی بر روش شناسی آمیخته از نوع توصیفی– اکتشافی صورت گرفته است. جامعه آماری بخش کیفی تحقیق شامل خبرگان حوزه مدیریت بیمه و جامعه شناسی اقتصادی و توسعه است که با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند و گلوله برفی تعداد 26 نفر متخصص تا حد اشباع انجام شد. جامعه آماری بخش کمّی پژوهش، شامل کارکنان شعب شرکت های بیمه شهر تهران در سال 1400 بوده است که با روش نمونه گیری خوشه ای تعداد 354 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده ها در بخش کیفی مصاحبه نیمه ساختاریافته با خبرگان و در بخش کمّی پرسش نامه بوده است. روایی پرسش نامه به روش صوری و محتوایی و پایایی آن با روش آلفای کرونباخ تأیید شد. تجزیه و تحلیل داده های بخش کیفی تحقیق با استفاده از روش تحلیل مضمون و داده های بخش کمّی با استفاده از تحلیل عاملی تأییدی از طریق نرم افزار Amos21 انجام شد.یافته ها: براساس یافته های بخش کیفی، در مجموع 52 مضمون پایه، 18 مضمون سازمان دهنده و 5 مضمون فراگیر (عدالت سازمانی، تعهد سازمانی، سازمان غیررسمی، فرهنگ سازمانی و قانونمندی) شناسایی شده است. طبق یافته های بخش کمّی، عدالت سازمانی و تعهد سازمانی به ترتیب با 0.84- و 0.56- اثر منفی و معکوس و متغیر سازمان غیررسمی با 0.54 تأثیر مثبت و مستقیم بر تخلفات کارکنان شرکت های بیمه فعال در حوزه بیمه شخص ثالث داشته اند. متغیر عدالت سازمانی از طریق تأثیر بر تعهد سازمانی و سازمان غیررسمی بر تخلفات کارکنان شرکت های بیمه اثرگذار بوده است.نتیجه گیری: براساس یافته های تحقیق، پیشنهاد می شود عوامل سازمانی ارائه شده در این مطالعه در برنامه های راهبردی صنعت بیمه در مبارزه با تخلفات بیمه ای ملحوظ شود و مورد تأکید شرکت های بیمه قرار گیرد. در زمینه عدالت سازمانی پیشنهاد می شود در راستای احیای عدالت سازمانی ارزش های یادشده در بین کارکنان شرکت های بیمه و جاری کردن عدالت در فرایندهای سازمانی مورد توجه قرار گیرد. در مورد تعهد سازمانی پیشنهاد می شود ابعاد تعهد سازمانی مورد نظر این پژوهش به عنوان مبنایی برای ارتقای تعهد سازمانی کارکنان لحاظ گردد. در ارتباط با سازمان غیررسمی نیز پیشنهاد می شود با نگرش مثبت به سازمان های غیررسمی از وجود آنها در راستای اهداف و راهبردهای شرکت های بیمه استفاده شود.    

فرهنگ عامل تمایز جوامع و گروه ها و رکن اصلی شخصیت و هویت انسانی هر ملت است و می توان از فرهنگ و هویت فرهنگی خاص سخن گفت. مهاجرپذیری در کلان شهرها با فرهنگ ها و قومیت های گوناگون، سبب تنوع فرهنگی شده، فرهنگ افراد بومی و غیربومی را تحت تأثیر دو جریان خاص گرایی و عام گرایی قرار داده، جدایی گزینی فرهنگی از پیامدهای آن است. هدف پژوهش بررسی تأثیر مؤلفه های جهانی شدن و سنت گرایی، همچنین مهاجر بودن، دین داری، فضای مجازی، میزان تحصیلات و پایگاه اقتصادی- اجتماعی بر خاص گرایی فرهنگی در بین شهروندان همدانی و نیز تفاوت آن در میان افراد بومی و غیربومی بوده و با رویکرد نظام فرهنگی و متغیرهای الگویی پارسونز و نظریه های جهانی شدن و سنت گرایی انجام شده است. تحقیق با روش پیمایشی و با استفاده از پرسشنامه با نمونه ای به حجم 500 نفر که با روش خوشه ای چندمرحله ای و نمونه گیری تصادفی انتخاب شده اند، انجام و برای تجزیه وتحلیل داده ها از نرم افزارهای SPSS وPLS استفاده شده است. بر اساس تحلیل معادلات ساختاری، فرضیه های تحقیق تأیید و حکایت از تأثیر معنادار متغیرهای مستقل بر خاص گرایی فرهنگی دارد؛ و در مجموع نیز 67 درصد واریانس خاص گرایی فرهنگی را توضیح می دهند.

امروزه، عهدشکنی زوجین یکی از آسیب های مهم در زندگی زناشویی است که متأسفانه در سالیان اخیر افزایش یافته و منجر به از هم پاشیدن بسیاری از خانواده ها  شده است. باوجود اهمیت عهدشکنی زوجین، هنوز آگاهی و شناخت کاملی درمورد آن وجود ندارد؛ بنابراین، پژوهش حاضر با هدف ارائه مدلی برای عهدشکنی زوجین با رویکرد محرومیت اجتماعی انجام گرفته است. در این راستا، ازروش کیفی گراندد تئوری یا داده بنیاد به منظور طراحی مدل تحقیق استفاده گردید. مشارکت کنندگان در تحقیق شامل 15نفر خبرگان دانشگاهی و مشاورین خانواده بودند که با روش نمونه گیری غیراحتمالی هدفمند، انتخاب شدند. هم چنین، روش گردآوری داده ها مصاحبه عمیق بود و تا رسیدن به اشباع نظری مصاحبه ها ادامه یافت. بر طبق یافته های پژوهش، مدل عهدشکنی زوجین با رویکرد محرومیت اجتماعی دارای شش جزء عوامل: علّی، پدیده محوری، راهبردها، عوامل زمینه ای، عوامل مداخله گر و پیامدها است؛ هم چنین، نتایج پژوهش نشان داد که بهره گیری از نظریه محرومیت اجتماعی برای تشریح و شناخت بیشتر پدیده عهدشکنی زوجین از کارآمدی لازم برخوردار است.

باتوجه به اهمیت و موقعیت ایران در منطقه و نقشی کلیدی که مهاجرین افغانستانی در حفظ همبستگی و انسجام داخلی و تداوم امنیت ملی ایران ایفا می کنند، بررسی فرایند سازگاری میان فرهنگی این گروه درحفظ امنیت ملی ضروری به نظر می رسد. ازآنجاکه مهاجرین افغانستانی در ایران هریک نسبت به فرایند سازگاری میان فرهنگی ای که با آن بزرگ شده اند، درصدد حفظ امنیت ملی ایران هستند، لذا مقاله حاضر تلاش کرده است تا به شناخت فرایندی بپردازد که به واسطه آن مهاجرین افغانستانی برای"حفظ امنیت ملی ایران" تلاش کرده اند و با همراهی ایران، سبب شکل گیری یک امت واحده شده و فرایند صدور انقلاب را تسریع بخشیده اند. بنابراین، هدف از پژوهش حاضر، تدوین الگوی مضامین مرتبط با "فرایند سازگاری میان فرهنگی بر حفظ امنیت ملی" از دیدگاه مهاجرین افغانستانی در ایران (منطقه مورد بررسی: شهر اصفهان) است. رویکرد این پژوهش مبتنی بر روش شناسیِ کیفی و جمع آوری اطلاعات ازطریق مصاحبه عمیق نیمه ساخت یافته و تجزیه وتحلیل آنها براساس تحلیل مضمون، صورت گرفته است که با استفاده از نمونه گیری هدف مند و براساس ملاک های ورود و خروج در این پژوهش، 14 نفر از مهاجرین افغانستانی 58 تا 28 سال، تاحداشباع، انتخاب و در سال 1397 1396 مورد مصاحبه نیمه ساختار یافته قرار گرفته اند. از محتوای مصاحبه ها طی سه مرحله کدگذاری (مضامین پایه، مضامین سازمان دهنده و مضامین فراگیر)، شبکه مضامین، استخراج شده است که بیانگر فرایند سازگاری میان فرهنگی درقالب احساس ایرانی بودن، خوگیری فرهنگی، درونی شدن قواعد ایران، تقویت همسویی دینی، عُلقه های فرهنگی مشترک، مسیریابی هویتی و تأثیر آن بر نهادینه سازی عملکرد امنیتی برای ایران، تعادل طلبی و کیفی سازی امنیت است.

مقدمه: مسئله حاشیه نشینی نه تنها منجر به سیاه نمایی چهره بیرونی شهر می شود بلکه دارای عواقبی نامطلوب و جبران ناپذیرتر است. شناسایی آسیبهای اجتماعی ناشی از حاشیه نشینی، از مهم ترین مسائل شهری است که باید آن را موردتوجه قرار داد. لذا هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه میان میزان حاشیه نشینی با آسیبهای اجتماعی شرق استان مازندران است. روش: روش پژوهش از نوع کمی، پیمایشی بود. جامعه آماری شامل افراد ساکن مناطق حاشیه نشین شرق استان مازندران بود که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 384 نفر به عنوان حجم نمونه تعیین و با استفاده از شیوه نمونه گیری خوشه ای و سپس تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار تحقیق پرسشنامه محقق ساخته بوده که تحلیل آن با مدل معادلات ساختاری و نرم افزار Amos صورت گرفت. یافته ها: حاشیه نشینی بر شکل گیری آسیبهای اجتماعیگرایش به خشونت، مصرف مشروبات الکلی، قانون گریزی، احساس ناامنی، اختلالات روانی، اختلال در سلامت اجتماعی، گرایش به اعتیاد، بی اعتمادی، انزوای اجتماعی، ازخودبیگانگی اجتماعی، فقر اقتصادی و احساس محرومیت تأثیر مثبت دارد. همچنین نتایج معادلات ساختاری نشان گر برازش و قابل قبول بودن مدل نظری پژوهش بود. بحث: پدیده حاشیه نشینی در مازندران حاصل و برونداد مشکلات اجتماعی و ساختاری درهم تنیده است و مسائل اجتماعی فراوانی را در پی دارد. لذا سیاست گذاران و مسئولان، باید در برنامه ریزی ها، توجه جدی تر و هماهنگ تری در جهت رفع نواقص و کاستیهای مناطق حاشیه نشین اعمال کنند.

هدف از پژوهش حاضر، بررسی شاخص های مسولیت پذیری اجتماعی در نظام بانکی و رابطه آن با جامعه پذیری سازمانی بود. روش این تحقیق از نوع توصیفی - تحلیلی از لحاظ ماهیت مسئله و هدف تحقیق یک تحقیق کاربردی میباشد و به بررسی رابطه میان متغیرهای تحقیق شامل ابعاد مسئولیت اجتماعی در نظام بانکی بعنوان متغیرهای مستقل و ابعاد جامعه پذیری سازمانی در شهر تهران می پردازد. جامعه آماری مورد مطالعه کلیه کارکنان 11 شرکت زیر مجموعه هلدینگ گروه مالی بانک مسکن می باشد که در زمان پژوهش (سال 1401) تعداد کل آنها برابر 719 نفر است. در انتخاب حجم نمونه از نرم افزار سمپل پاور استفاده شد. که نمونه ها را با دقت بیشتری نسبت به فرمول کوکران و جدول مورگان و یا سایر روش های انتخاب می نماید بنابراین با استاده از این نرم افزار تعداد نمونه برابر280 نفر به دست آمد. بنابراین با استاده از این نرم افزار تعداد نمونه برابر280 نفر به دست آمد.

پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر انتظارات فرزندان از والدین (مورد مطالعه: نوجوانان استان خراسان جنوبی) انجام شده است. مبانی نظری پژوهش با استفاده از رهیافت جامعه شناسی و روانشناسی اجتماعی و با تأکید بر نظریه های تئوری محرومیت نسبی تدرابرت گر، مانهایم، زیمل، وبر، بروس کوئن و مک لوهان تدوین شده است. این پژوهش مطالعه ای مقطعی و از نوع توصیفی بود. مطالعه حاضر در سال 1398 و در میان 580 نفر از نوجوانان 18-13 سال استان خراسان جنوبی که با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای و تصادفی انتخاب شده بودند، انجام گرفته است. تحلیل داده ها با به کارگیری نرم افزار آماری SPSS نسخه 25 در دو سطح توصیفی و تحلیلی انجام شده است. تحلیل داده ها بر اساس ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیونی بوده است. نتایج نشان داد که میانگین شاخصهای تفاوت نسلی فرزندان 91/1 درصد، گروه همسالان 86/6 درصد و احساس محرومیت نسبی با 86/4 درصد بیش از سایر متغیرهای مستقل است. به ترتیب متغیرهای کنترل فرزندان(73/2 درصد)، میزان استفاده از رسانه ها(73/1 درصد)، سبک زندگی والدین(72/1 درصد) و مصرف گرایی فرزندان در ردیفهای بعدی قرار دارند. میانگین انتظارات فرزندان از والدین نیز 59/1 درصد است. رابطه میان متغیرهای تفاوت نسلی فرزندان با والدین، مصرف گرایی فرزندان، سبک زندگی والدین، گروه همسالان و میزان استفاده از رسانه ها با انتظارات فرزندان از والدین معنادار و مثبت بود و رابطه ای معنا دار و معکوس میان متغیرهای احساس محرومیت نسبی در فرزندان و کنترل فرزندان از سوی والدین با انتظارات فرزندان از والدین وجود داشت.

یکی از نیازهای اساسی انسان که می تواند در جنبه های اجتماعی، فرهنگی زندگی او تأثیر داشته باشد، احساس شادمانی و نشاط است. پژوهش حاضر به بررسی عوامل مؤثر در احساس شادمانی در ساکنان شهر اصفهان پرداخته است. جامعه آماری پژوهش شامل جمعیت 15 تا 29 سال اصفهان است که حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران به تعداد 600 نفر، با استفاده از روش نمونه گیری سهمیه ای متناسب با حجم و سپس تصادفی اتفاقی انتخاب شد. چارچوب نظری شامل نظریات دورکم، بوردیو، سیلگمن و الیسون البته نظریه غالب بوردیو است. در محاسبه پایایی کل، مقادیر آلفای کرونباخ برای کل پرسشنامه و شاخص های پژوهش از مقدار 7/0 بیشتر است. نتایج تحقیق نشان داد میزان احساس شادمانی بیشتر نمونه آماری (5/75) متوسط بود و همچنین بین دین داری 38/0r=، سرمایه فرهنگی 41/0r=، برنامه های رسانه های جمعی 47/0r= و امکانات تفریحی و رفاهی 63/0r= همبستگی مثبت و متوسط وجود دارد و بین جنس، سن، تحصیلات، درآمد، شغل و احساس شادمانی نیز رابطه دیده می شود. نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که ضرایب کلیه متغیرهای مستقل در مدل رگرسیونی برازش شده، در سطح خطای 05/0 معنی دار هستند (05/0 p <) و چهار متغیر اصلی و مستقل تحقیق 9/28 درصد تغییرات شادمانی را تبیین نموده و بیشترین تأثیر نیز مربوط به متغیر مستقل دین داری و رسانه های جمعی بوده است.