شعبان الهی

امروزه تحقیقات کمی به ارزیابی طرح های داده کاوی در زمینه حل مشکلات سازمانی پرداخته اند. یک داده کاو موفق به دنبال حل یک مسأله تجاری تعریف شده است. برای اینکه نتایج داده کاوی، کاربردی و در عمل قابل -استفاده باشد، داده کاو باید این نتایج را برای افراد اهل کسب و کار شرح دهد. فرآیند تعاملی بین داده کاو و افراد درون حوزه کسب و کار، در واقع یک فرآیند تسهیم دانش است. در این تحقیق با ارائه یک چارچوب، تأثیر تصمیم گیرندگان سازمانی بر فرآیند و نتایج داده کاوی بررسی گردید. با بررسی مبانی نظری موضوع، عوامل حیاتی موفقیت طرح های داده کاوی شناسایی شد و نقش تصمیم گیرندگان سازمانی در هر یک از گام های داده کاوی مورد بررسی قرار گرفت. سپس، چارچوب مفهومی تأثیر تصمیم گیرندگان سازمانی بر موفقیت فرآیند داده کاوی تدوین شد. براساس نظرات خبرگان، چارچوب پیشنهادی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و در نهایت، چارچوب نهایی تأثیر تصمیم گیرندگان سازمانی بر موفقیت فرآیند داده کاوی ارائه گردید. تحلیل نظرات خبرگان نشان داد که با تسهیم دانش نتایج داده کاوی با تصمیم گیرندگان سازمانی، «یادگیری در عمل» و «اقدام یا درونی سازی» و «یادگیری زدایی (اجرا کردن)»، به عنوان عوامل موفقیت طرح های داده کاوی حاصل می شوند. همچنین، نتایج بررسی اهمیت بازخورد تصمیم گیرندگان بر روی گام های داده کاوی نشان داد که گرفتن بازخورد از تصمیم گیرندگان می تواند بیشترین تأثیر را بر روی گام «استخراج دانش و نمایش مدل» و کمترین تأثیر را بر گام «پاک سازی و پیش پردازش داده» داشته باشد.

فرهنگ سازمانی پشتیبانی کننده مدیریت دانش، یکی از عوامل حیاتی پیاده سازی موفقیت آمیز مدیریت دانش است. عدم وجود چنین فرهنگی، از موانع اصلی پیاده سازی مدیریت دانش خواهد بود و منجر به اتلاف سرمایه های سازمانی خواهد شد. در این پژوهش، سعی می شود تا چارچوبی مبتنی بر رویکرد تصمیم گیری چندمعیاره فازی ارائه شود و برای ارزیابی آمادگی فرهنگی سازمان به عنوان پیش نیازی برای مدیریت دانش و اجرای آن در سازمان به کار گرفته شود. از این چارچوب برای ارزیابی آمادگی فرهنگی اداره نشر اسکناس بانک مرکزی ایران بهره گرفته شده است. نوع پژوهش، کاربردی- توصیفی است و داده های پژوهش از طریق پرسشنامه و توسط جوامع آماری خبرگان موضوع و مدیران اداره نشر اسکناس گردآوری شده است. بر این اساس، میزان آمادگی فرهنگی اداره نشر اسکناس جهت پیاده سازی مدیریت دانش ارزیابی شد که مطابق آن انجام اقدامات اصلاحی در جهت آمادگی شرایط فرهنگی سازمان پیشنهاد می شود..

آینده نگری یکی از ابزارهای مناسب برای حرکت بر روی موج های عدم قطعیت است و انتخاب روش مناسب از مهم ترین نکاتی است که برای موفقیت آینده نگری لازم است. یکی از راه های دسترسی به نتایج بهتر در آینده نگری، در اختیار داشتن تصویر روشن از روش های مختلف و آگاهی از به کارگیری آنها در پروژه های پیشین است. از دهه 1990 تاکنون روش های متعددی برای انجام پروژه های آینده نگری ارائه و در سطوح مختلف به کار گرفته شده اند. با این وجود، بسیاری از آنها با شکست مواجه شده یا دچار مشکلات و نقایص بسیاری هستند و به دلیل پویایی های آینده نگری، مجموعه مشخصی از فرایند استفاده از آنها در دسترس نیست. هدف اصلی این پژوهش، ایجاد تصویری روشن از کاربرد روش های آینده نگری در پروژه های کاربردی است. بدین منظور، مرور نظام مند بر روی مقالات منتشرشده در سه پایگاه داده: ساینس دایرکت، اسکوپوس و امرالد انجام شده است و پس از غربال در مراحل مختلف، 45 مقاله مورد مطالعه عمیق قرار گرفته و تحلیل شدند. نتایج حاصل از تحلیل مرور سیستماتیک، نشان دهنده تنوع به کارگیری روش های آینده نگری تا سال 2017، سلایق کشورها در به کارگیری روش های آینده نگری، زمینه ها و دامنه کاربرد روش هاست. همچنین عوامل مؤثر بر انتخاب روش ها استخراج شد و بر اساس نظرات خبرگان بومی سازی و درجه اهمیت آنها نیز مشخص شده است. در این تحقیق سعی شده با مروری بر پژوهش های کاربردی، شکاف دانش موجود در حوزه های مربوط به آینده نگری شناسایی و به آینده پژوهان برای پروژه های آتی پیشنهاد شود.

مبحث بافت های ناکارآمد و توجه به بهبود فضای زیستی در نواحی فرسوده شهری یکی از مباحث پیچیده و چند وجهی در حوزه شهرسازی و مدیریت شهری به شمار می رود. نظر به اهمیت بازآفرینی بافت ناکارآمد شهری تاکنون قوانین و مصوبه های زیادی سعی در ایجاد شرایط و تسهیل امور مربوط به آن داشته اند، اما با این وجود به نظر می رسد پیشرفت چندانی در این حوزه صورت نگرفته است. یکی از دلایل قابل ذکر، ماهیت چند تخصصی و متنوع پروژه ها همراه با حضور ذی نفعان متعدد از نهادهای خصوصی و عمومی در حوزه بازآفرینی بافت ناکارآمد است که هماهنگی و هم راستایی عملکرد این ذی نفعان موجب پیچیدگی فرایند بازآفرینی می شود. در واقع می توان گفت که بازآفرینی بافت ناکارآمد شهری دارای خصوصیات یک طرح1  است که شبکه ای از ذی نفعان در اجرا و پیش برد اهداف آن دخیل هستند و مطابق مطالعات پیشین یکی از مهم ترین عوامل در پیش برد این طرح ها مسئله حاکمیت ذی نفعان آن است. لذا شناخت حاکمیت این شبکه و نقد آن می تواند در موفقیت این طرح ها تأثیرگذار باشد. به این منظور، این مقاله با استفاده از روش گروه های کانونی میزان تعامل بین هر دو ذی نفع شناسایی شده را کمی سازی می کند و سپس با استفاده از روش تحلیل شبکه اجتماعی که ابزاری قدرتمند برای شناسایی و تحلیل ابعاد مختلف شبکه ها محسوب می شود، شبکه قدرت حاکم بر سازمان ها و نهادهای مرتبط با برنامه بازآفرینی شهر تهران را به منظور بررسی میزان تعامل که یکی از مهم ترین ملزومات حاکمیت این شبکه هاست، مورد بررسی قرار می دهد. در انتها با تمرکز بر ادبیات موضوع و تطبیق نتایج حاصل از تحلیل شبکه اجتماعی با شرایط مطلوب، ضعف های وضع موجود را بررسی و رویکرد مناسب حاکمیت را پیشنهاد می کند.

در سال های اخیر تعداد مقاله هایی که فناوری اینترنت اشیا در مدیریت زنجیره تأمین را مورد مطالعه قرار داده اند، به سرعت رشد کرده است. در پژوهش حاضر تلاش می شود با مرور نظام مند ادبیات مرتبط، مطالعه هایی که در این حوزه انجام شده مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد و ضمن شناسایی شکاف های نظری موجود، مسیرهای پژوهشی آینده در این زمینه معرفی شود. در این مقاله با استفاده از روش مرور نظام مند و رویکرد قیف پارادایمی به جمع آوری و تحلیل اطلاعات پرداخته می شود. روش مرور نظام مند شیوه ای معتبر برای پژوهش است که بسیاری از مقالات علمی استفاده از آن را توصیه می کنند. با وجود این، باید توجه داشت که انتخاب معیارهای مشخص برای شمول و عدم شمول مقالات شناسایی شده می تواند باعث سوگیری شود که باید به عنوان محدودیت ذاتی روش مرور نظام مند در نظر گرفته شود. تاکنون مطالعه های متعددی در زمینه اینترنت اشیا و مدیریت زنجیره تأمین انجام شده است، اما هیچ دانش تلفیقی از ماهیت تکامل پژوهش ها در این حوزه وجود ندارد تا با بررسی روند تحقیقات انجام شده زمینه گسترش نظریه های مطرح شده در این حوزه را فراهم آورد. در این مقاله تلاش می شود با استفاده از رویکرد قیف پارادایمی، این شکاف پژوهشی پوشش داده شود. برای این منظور، پایگاه های استنادی «اسکوپوس» و پایگاه های اطلاعاتی «ساینس دایرکت»، «امرالد» و «فرانسیس اند تیلور» جست وجو و از این طریق تعداد ۲۰۹ مقاله پژوهشی شناسایی شد. پس از انجام غربالگری اولیه، تعداد ۱۰۵ مقاله به دلیل عدم تطابق با معیارهای شمول کنار گذاشته شد و سرانجام، پس از غربالگری کیفی تعداد ۳۶ مقاله جهت تحلیل و بررسی گزینش شد. نتایج حاصل از تحلیل ۳۶ مقاله منتخب نشان می دهد که بیشتر پژوهش ها روی سطح ۲ و ۳ قیف پارادایمی تمرکز دارند و تنها دو مقاله در سطح اول قیف پارادایمی قرار می گیرند و هیچ مطالعه ای در حوزه فرضیه های عمیق (سطح چهارم) مشاهده نشد. بیشتر مطالعه ها از روش های کیفی برای گردآوری و تحلیل داده ها استفاده کرده بودند. همچنین، یافته ها نشان می دهد که در پژوهش های آینده می توان با استفاده از مشاهدات تجربی و تولید داده، کاوش های بیشتر در زمینه اینترنت اشیا در مدیریت زنجیره تأمین را مورد توجه قرار داد.

شرکت های کوچک صنعت برنامه های کاربردی که زیرمجموعه صنعت نرم افزار است، می تواند نقش مهمی در اقتصاد کشور داشته باشد؛ اما علی رغم وجود توانمندی های فنی، توسعه دهندگان این برنامه ها نمی توانند در تجاری سازی محصولات و کسب درآمد کافی موفق عمل کنند. هدف از این مطالعه، شناسایی مدل مفهومی تجاری سازی محصولات این شرکت هاست. در این مطالعه، با استفاده از روش تحقیق مطالعه موردی بسط یافته، عملکرد 12 شرکت توسعه دهنده برنامه کاربردی مستقر در تهران که در دوره زمانی بهمن 96 تا بهمن 97 حداقل یک برنامه کاربردی در پایگاه کافه بازار منتشر کرده اند، مطالعه شد. با بررسی و تبیین ابعاد فعالیت ها، محرک ها، ظرفیت-های درون سازمانی و برون سازمانی و عملکرد تجاری سازی و شناخت روابط آنها، مدل مفهومی تجاری سازی در این شرکت ها ارائه شد. سپس، با تطبیق یافته ها با چهار مورد از این موارد، مدل به دست آمده تحت آزمون قرار گرفت. شناسایی ظرفیت های درون و برون سازمانی، توجه به پورتفوی پروژه های تجاری سازی و تأکید بر تغییر مسیر تجاری سازی بر اساس فرصت های جدید یا چالش ها و مسائل رخ داده در طول زمان، از نوآوری های این مطالعه است.

طی دهه گذشته، حوزه دولت الکترونیکی در سراسر جهان توجه زیادی را به خود جلب کرده است. دولت ها جهت دستیابی به سطح مطلوب رضایت، درصدد ارائه خدمات باکیفیت به شهروندان هستند. بنابراین برای ارائه خدمات باکیفیت، ضروری است تا شیوه ارزیابی کیفیت خدمات دولت الکترونیکی موردمطالعه قرار گیرد. در این پژوهش، ابتدا با مرور سامانمند پژوهش های پیشین، مدل ها و چارچوب هایِ ارزیابیِ کیفیتِ خدماتِ سنتی، الکترونیکی و دولتِ الکترونیکی مورد شناسایی قرار گرفته و جهتِ ارزیابی کیفیت خدمات، فهرستی از ابعاد تهیه شده است. لذا در این پژوهش 14 مدلِ ارزیابی کیفیت خدمات (سنتی، الکترونیکی و دولت الکترونیکی) با روش مرور سامانمند و با توجه به سؤال های پژوهش، تحلیل شده و مدلی برای ارزیابی کیفیت خدمات دولت الکترونیکی استخراج شده است. هدف، پوشش نقاط ضعف مدل های مختلف با نقاط قوت سایر مدل ها و بهبود کاستی ها در مدل جدید است. در ادامه، با در نظر گرفتن وضعیت ایران، ابعاد و مؤلفه های مدل پیشنهادی، از طریق پرسشنامه ای نیمه ساخت یافته (ترکیبی از سؤالات باز و بسته) با نظرسنجی خبرگان دولت الکترونیکی تحلیل و مدلی برای کشور ایران ارائه گردید. در چارچوب ارائه شده، ضمن شناسایی چهار بُعد: مدیریت، اطلاعات، خدمات و فنی، شاخص های مربوط به هر بعد مشخص شده است.

هدف اصلی این مقاله فراهم سازی تعامل اکوسیستم ها با یکدیگر (اکوسیستم- اکوسیستم) از راه اکولوژی خلق ارزش است. اکولوژی به عنوان استعاره ای برای سیستم های اطلاعاتی در سازمان ها به کاربرده می شود. تمایز اصلی بین اکولوژی خلق ارزش با زنجیره عرضه و زنجیره ارزش عبارت از اکولوژی خلق ارزش، زنجیره ارزش شبکه ای است؛ بنابراین از آن جا که اکوسیستم ها مفهومی گسترده تر از شبکه دارند و پیچیده تر از آن هستند، بهره گیری از اکولوژی ارزش آفرینی برای برقراری تعامل بین اکوسیستم ها کارآمدتر خواهد بود. به این ترتیب ارزش های اکولوژیک به وجود می آید. نخست با استفاده از روش تحلیل کیفی، تم مربوط به هر یک از مقوله ها و با تحلیل کیفی صورت گرفته توسط نرم افزار اِن ویوو همبستگی بین مقوله ها شناسایی می شود. سپس با پرسش نامه ای مشتمل بر 135 پرسش که هر یک کدهای داده شده به مضامین در مرحله کدگذاری هستند، رگرسیون و همبستگی بین مقوله ها سنجیده می شود. روایی تم حاصل با محاسبه روایی مرکب سنجیده می شود. از سویی امکان برقراری ارتباط مؤثر بین اکوسیستم اسمک و اکوسیستم کسب و کار دیجیتال از طریق اکولوژی خلق ارزش نیز آزمون شده که نتیجه این آزمون تأیید اثر این تعامل است.

مطالعات نشان می دهد که در زمینه بکارگیری اینترنت اشیاء در زنجیره تامین محصولات کشاورزی به ویژه در حوزه کنترل کیفیت و در بخش لجستیک، کمبودهایی وجود دارد و پژوهشگران می توانند از طریق مدل سازی و بهینه سازی، شکاف های نظری موجود در این زمینه را پوشش دهند. لذا، هدف این پژوهش شناسایی مهمترین مقوله های موثر بر بکارگیری اینترنت اشیاء در بخش ذخیره سازی زنجیره تامین گندم و تبیین نحوه ارتباط بین این مقوله ها و در قالب نقشه مضمون است. برای این منظور، مقاله حاضر با استفاده از روش شناسی مرور نظام مند و روش فراترکیب و با جستجوی پایگاه های استنادی وب آو ساینس و اسکوپوس، به جمع آوری اطلاعات و کدگذاری آنها می پردازد و برای این هدف از رویه کدگذاری نظریه داده بنیاد بهره می برد. در نهایت، نتایج حاصل از فراترکیب منجر به شناسایی و استخراج 3 مقوله کلان؛ فناوری اینترنت اشیاء، مقوله اصلی (ذخیره سازی مبتنی بر اینترنت اشیاء)، و نتایج و پیامدهای بکارگیری اینترنت اشیاء گردید.

دانش یک منبع استراتژیک اصلی برای توسعه توان رقابتی سازمانها تلقی می شود. در عصر اقتصادی کنونی، مدیریت دانش به یک مزیت رقابتی برای سازمانها تبدیل شده است. اما پیاده سازی آن هنوز هم با چالش هایی همراه است؛ که پژوهشگران را به سوی ارائه راهکارهایی، سوق داده است. یکی از این راهکارها، استفاده از رهنگاری مدیریت دانش است. رهنگاشت ها با تامین یک تصویر کل گرایانه از انواع دانش مورد نیاز سازمان براساس استراتژی و محیط سازمان؛ قادر به هدایت فرایند پیاده سازی مدیریت دانش خواهند بود. در ادبیات پژوهش نیز به اهمیت استفاده از رهنگاری در فرایند پیاده سازی مدیریت دانش اشاره شده است. لذا در این پژوهش چارچوب رهنگاری مدیریت دانش سازمان ارائه شده است. در فاز اول با استفاده از بررسی سیستماتیک ادبیات پژوهش، تحلیل محتوا کیفی و مصاحبه با خبرگان؛ مولفه های اصلی رهنگاری مدیریت دانش سازمانی شناسایی می شود. این مولفه ها به هفت دسته کلی طبقه بندی شده اند: "شرایط علّی"، "مولفه های رهنگاشت مدیریت دانش"، "شرایط لازم تدوین رهنگاشت"، "شرایط لازم پیاده سازی مدیریت دانش"، "راهبردها و فرایند تدوین رهنگاشت مدیریت دانش"، "مشخصات ظاهری و محتوایی رهنگاشت" و "نتایج ناشی از تدوین و کاربرد رهنگاشت". در مرحله بعدی با استفاده از محاسبه ضریب همبستگی (پیرسون) مولفه ها و زیر مولفه ها، چارچوب رهنگاری مدیریت دانش سازمان ارائه شده است. چارچوب نهایی تامین کننده "جریان فیمابین مولفه ها" جهت ترسیم رهنگاشت تسهیل کننده مدیریت دانش در سازمان می باشد. پایایی فرایند تحلیل محتوای کیفی مزبور با ضریب کاپا 0.743، ارزیابی شده است.

در این پژوهش به منظور تبیین نقش نهادها و انواع سیاست های مداخله ای نهادی در اشاعه نوآوری های فاوا در کشور، نخست از طریق مطالعات نظری، ریشه های مبحث نوآوری بررسی و عنوان می شود. مطالعات گذشته در زمینه نوآوری در اقتصاد نئوکلاسیک و نظریه سازمان برای توضیح پویایی های تغییرات نوآورانه در حوزه فاوا کفایت نمی کند؛ بلکه دیدگاهی وسیع تر که برگرفته از مکتب نهادگرایی در اقتصاد و نو نهادگرایی در جامعه شناسی است، مبنای قوی تری برای فهم نقش نهادها در نوآوری فاوا فراهم می آورد؛ همچنین از طریق انجام مصاحبه های تخصصی و استفاده از پرسشنامه، فهرستی از مهم ترین نهادهای مؤثر در توسعه نوآوری های فاوا در سه سطح نهادهای فیزیکی (سازمان ها)، مقرراتی (قوانین) و عرفی (هنجارهای فرهنگی) شناسایی و معرفی شده است. به علاوه، انواع سیاست های مداخله نهادی در زمینه اشاعه فاوا در کشور در قالب مدلی دوبعدی و به مدد ارائه نمونه های تجربی بررسی و تحلیل شده است. درنهایت ضمن تأکید بر ضرورت توجه به عوامل نهادی در اشاعه نوآوری فاوا، چنین نتیجه گیری شده است که شکل گیری سیاست های اثربخش نهادی در زمینه فناوری اطلاعات از طریق فهم نقش چندوجهی نهادها در فرایند نوآوری و مقتضیات حاکم بر آن ها تسهیل می شود.

نظریه کنش گر-شبکه، در مفهوم اجتماعی آن، رویکردی برای تجزیه و تحلیل جامعه شناختی در حوزه مطالعات علم و فناوری است که بر درک چگونگی رسیدن چیزها به موقعیت هایی که در آن قرار دارند متمرکز است؛ اما در سال های اخیر، این نظریه به عنوان رویکردی روش شناختی جهت تحلیل نحوه استفاده از محصولات فناوری در محیط کار و توصیف ابعاد مختلف سیستمهای اجتماعی-فنی، مورد توجه پژوهش گران قرار گرفته است. با وجود نمونه های متعددی از پژوهش های مبتنی بر روش شناسی کنش گر-شبکه، چارچوب مدونی برای آن معرفی نشده است و در داخل کشور نیز نمونه ای برای استفاده از این نظریه در قالب روش شناسی یافت نشد. پژوهش حاضر می کوشد تا ضمن تبیین روش شناختی از این نظریه، به روش تحلیلی-توصیفی، چارچوبی نظام مند برای گردآوری و تحلیل داده ها در بستر این نظریه معرفی نماید. امکان و اعتبار چارچوب پیشنهادی در قالب مطالعه موردی، مورد سنجش قرار گرفته است. نتایج پژوهش می تواند در کاربست نظام مند روش شناسی کنش گر-شبکه، به ویژه در داخل کشور مفید باشد.

در سازمان های امروزی، مدیریت دانش موجب تغییرات قابل توجهی در سطوح مختلف سازمانی می گردد. مؤلفه های انسانی اشتراک گذاری دانش و انگیزه کارکنان به عنوان اجزای پیاده سازی موفق مدیریت دانش حائز اهمیت می باشند. هدف این مقاله وضعیت یابی مؤلفه های انگیزه کارکنان و اشتراک گذاری دانش قبل و بعد از پیاده سازی مدیریت دانش و ارائه چارچوبی در صنایع برودتی است. در این پژوهش پس از مطالعه مبانی نظری 9 شاخص تأثیرگذار بر انگیزه کارکنان و اشتراک گذاری دانش شامل تعاملات اجتماعی، فرهنگ، هنجارهای ذهنی، کاربرد فناوری رسانه اجتماعی، دانش کارآمد، لذت کمک به دیگران، اعتماد، بازخورد مناسب و درک سودمندی رسانه های اجتماعی شناسایی و آزمون شد. سپس چارچوب وضعیت یابی انگیزه کارکنان و اشتراک گذاری دانش ارائه گردید. بر اساس این چارچوب، وضعیت انگیزه کارکنان و اشتراک گذاری دانش قبل و بعد از پیاده سازی مدیریت دانش در دو شرکت برودتی بر اساس این شاخص ها بررسی شد. نتایج نشان داد که انگیزه کارکنان و اشتراک گذاری دانش بعد از پیاده سازی مدیریت دانش در مقایسه با قبل از آن تفاوت معناداری دارد و بهبود یافته است. با کمک این چارچوب، شرکت های صنایع برودتی می توانند تأثیرات پیاده سازی مدیریت دانش را بر دو مؤلفه انگیزه کارکنان و اشتراک گذاری دانش بررسی نمایند .

با توجه به اهمیت هوشمندی کسب وکار، سازمان ها برای ارزیابی قابلیت های خود در این زمینه نیازمند ابزاری هستند که بتواند آن ها را نه تنها در ارزیابی بلکه در برنامه ریزی مسیر ارتقاء و مقایسه ی سطح قابلیت ها در زمان های مختلف به آن ها کمک کند. مدل های بلوغ ابزارهایی بسیار سودمند برای حل این موضوع هستند. در مسیر ارزیابی سطح بلوغ، تصویری از وضعیت سازمان با توجه به شاخص های موردنظر به دست می آید. بدین منظور مطالعات متعددی در زمینه ی توسعه ی مدل های بلوغ هوشمندی کسب وکار انجام شده است و سازمان های متعددی نیز در جهت توسعه ی تجربی این مدل ها اقداماتی انجام داده اند. در پژوهش حاضر سعی شده است با مرورنظام مند ادبیات پژوهش در این زمینه، مدل های بلوغ مرتبط با هوشمندی کسب وکار استخراج و سپس از نظر مبانی نظری مدل، روش شناسی توسعه و حوزه های فرایندی کلیدی پوشش داده شده، مورد بررسی قرار گیرند. این بررسی به سازمان ها کمک می کند تا با توجه به پیچیدگی های صنعت خود از یک یا ترکیبی از مدل های معرفی شده بهره مند شوند و در صورت نیاز به توسعه ی مدل خاص خود، به جنبه های ضروری در توسعه مدل بلوغ هوشمندی کسب وکار توجه داشته باشند.

زنجیره تأمین گندم همواره یکی از با اهمیت ترین مباحث مدیریتی در زمان های مختلف بوده است. آنچه که زنجیره تأمین این محصول را متمایز می کند اهمیت عواملی همچون احتمال به مخاطره افتادن سلامت و کیفیت گندم و همچنین حجم بالای هدر رفت آن به ویژه در بخش ذخیره سازی است. برخی از پژوهشگران عقیده دارند که اینترنت اشیاء را می توان به عنوان یکی از بهترین راهکارهای موجود برای حل مسائل زنجیره تأمین کشاورزی در نظر گرفت. لذا، این پژوهش با هدف ارزیابی تأثیر بکارگیری اینترنت اشیاء در بخش ذخیره سازی زنجیره تامین گندم صورت گرفته است. داده های این پژوهش از طریق پرسشنامه از 54 شرکت خصوصی و دولتی فعال در حوزه ذخیره سازی گندم در استان خراسان رضوی در سال 1399 فراهم شده است. برای آزمون فرضیه های پژوهش از روش تحلیل عاملی تائیدی، آزمون ویلکاکسون تک نمونه ای و آزمون فریدمن استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد بکارگیری اینترنت اشیاء در بخش ذخیره سازی زنجیره تأمین گندم می تواند پیامدهای مثبت متعددی در حوزه های اقتصادی، عملکردی و بازاریابی به همراه داشته باشد و روی کاهش هزینه ها، افزایش درآمد، حفظ کیفیت، بهبود نظارت و افزایش رضایت مشتریان تاثیر مثبت دارد. همچنین، یافته های این مطالعه نشان داد که افزایش درآمد با میانگین 52/3 مهمترین تاثیر بکارگیری اینترنت اشیاء محسوب می شود و پس از آن به ترتیب حفظ کیفیت گندم و رضایت مشتریان (06/3)، بهبود نظارت (71/2) و کاهش هزینه ها (70/2) در رتبه های بعدی قرار می گیرند.

ﺻﻨﺪوق ﻫﺎى ﻗﺮض اﻟﺤﺴ ﻨﻪ ﻧﻬﺎدﻫﺎﯾﻰ ﻣﺮدﻣﻰ در ﺑﺴﺘﺮ ﻓﺮﻫﻨﮓ اﺳ ﻼﻣﻰ هستند که با در اختیار داشتن مبلغی بالغ بر 150 هزار میلیارد از نقدینگی کشور نقش انکارناپذیری در اقنصاد دارند در حالی که اطلاعات شفافی از مبادلات آنها وجود ندارد. بدین منظور هدف اصلی این پژوهش تبیین نقش فناوری اطلاعات به طور عام و سیستم یکپارچه بانکی به طور خاص بر شفافیت مبادلات صندوق های قرض الحسنه و بررسی این موضوع است که آیا با استفاده از یک سیستم یکپارچه پولی بانکی می توان شفافیت اطلاعات پولی و مالی موسسات مذکور را بهبود بخشید. با توجه به مرور ادبیات حاصله و با توجه به نظرات خبرگان معیارهای پرسشنامه تعیین گردید، سپس با توجه به ابعاد موجود در مدل مفهومی تحقیق، سوالات مربوط به هربعد به عنوان گویه ی مورد بررسی جهت تجزیه و تحلیل در مدلسازی معادلات ساختاری در نظر گرفته شد. در مرحله ی بعد تعداد 278 نفر از کارکنان و مدیران موسسات قرض الحسنه به شیوه ی نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند و به توزیع پرسشنامه بین آنها اقدام شد. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل نشان از تایید تاثیر ابعاد عوامل استراتژیک، عوامل فنی، عوامل سازمانی و عوامل فرهنگی بر شفافیت مبادلات صندوق های قرض الحسنه داشتند.

شواهد تجربی نشاندهنده نقش مؤثر فناوری اطلاعات (فاوا) در توسعه اقتصادی کشورهای پیشرفته است. لذا، کشورهای در حال توسعه نیز برای جهش اقتصادی مبتنیبر فناوری اطلاعات، باید تحلیل درستی از راهکارهای بهرهگیری از تحولات فناورانه در راستای رشد اقتصادی خویش داشته باشند. رویکرد نظام نوآوری، یکی از تئوریهای شایع در تحلیل توسعه نوآوریهای فناورانه محسوب میشود. گرچه، این رویکرد هنوز انسجام مفهومی کامل نداشته و همچنین  از غنای متدلوژیک و ابزارهای تحلیلی گسترده برخوردار نیست. در این مقاله، با عاریه گرفتن مفهوم معماری از حوزه دانش معماری سازمانی فناوری اطلاعات، به معرفی مفهوم بدیع معماری نظام نوآوری فناوری اطلاعات و ارائه چارچوبی برای تعریف دقیق این مفهوم پرداختهایم. چارچوب ارائه شده با الهام از چارچوب معروف زکمن و با استفاده از مفاهیم مطرح در تئوری نظامهای نوآوری طراحی شده است. همچنین در قالب چارچوب مزبور، با استفاده از مطالعه پیمایشی مدل نهادی (فهرست نهادها) اشاعه فاوا در ایران تحلیل شده است. روششناسی استفاده شده در این پژوهش، روش تحقیق ترکیبی است. درمجموع 42 نهاد در سه سطح نهادهای عینی (فیزیکی)، مقرراتی و هنجاری مورد بررسی قرار گرفتهاند. در مورد وضعیت فعلی نهادهای مؤثر در اشاعه فاوا در ایران نیز، نتایج پژوهش نشان میدهد که در هر گروه نهادی در کشور مواجه با کاستیهای نهادی در اشاعه فاوا هستیم. البته این استنتاج در سطح مصادیق، برای تمام مصادیق نهادی صادق نمیباشد. نهایتاً، با ذکر الزامات سیاستی استفاده از چارچوب طراحی شده میتوان آن را در تحلیل سایر فناوریها و حتی کلیت نظام نوآوری کشور نیز بهکار برد.