حسین زارع

هدف: تحقیق حاضر به منظور بررسی تحولی حافظه آشکار و ناآشکار کودکان انجام شد تا مشخص شود که با استفاده از تکالیف معمولی و روزمره، عملکرد کودکان در حافظه آشکار و ناآشکار به موازات افزایش سن چه تغییری می یابد. روش: در یک بررسی مقطعی، با استفاده از نمونه گیری چندمرحله ایی 120 کودک دبستانی از پایه های سوم، چهارم و پنجم برای اجرا انتخاب شدند. ابزار آزمون مجموعه واژگان پربسامد بود. تعداد این واژگان در طی فرآیند آزمون سازی 32 واژه بود که برای حافظه آشکار و ناآشکار از طریق بازشناسی (حافظه آشکار) و تکمیل کلمه با حروف نخستین (حافظه ناآشکار) اجرا گردید. داده ها با کمک تحلیل واریانس و مقایسه های چندگانه با 99% اطمینان بررسی شد. یافته ها: کودکان پایه های تحصیلی مختلف در هر دو حافظه آشکار و ناآشکار افزایش در عملکرد را نشان دادند. نتیجه گیری: مهمترین نتیجه پژوهش حاضر این بود که به موازات رشد حافظه آشکار، حافظه ناآشکار هم با گذشت زمان و افزایش سن رشد می یابد.

سالهاست که ارایه دروس به شیوه متداول ادامه دارد و هر دو گروه معلم و دانش آموزان از کم بازدهی و کسل کنندگی کلاس ها ناراضی اند. روش های آموزش فعال، از جمله روش پازل، می توانند نقش مؤثری در ارتقاء کیفیت یادگیری فراگیران داشته باشند. بر این اساس این مطالعه با هدف تأثیر روش تدریس پازل بر میزان یادگیری دانش آموزان پسر پایه ششم ابتدایی انجام شد. روش این مطالعه نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بوده است. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه دانش آموزان پسر پایه ششم شهر کرمانشاه در سال تحصیلی93-92 بود. نمونه گیری به صورت تصادفی خوشه ای چندمرحله ای انجام گرفت و دو کلاس به عنوان نمونه تحقیق به تعداد 50 نفر انتخاب و دروس علوم تجربی، مطالعات اجتماعی، هدیه های آسمانی و بنویسیم با روش پازل به گروه آزمایش آموزش داده شد. برای تحلیل داده های آماری جهت تعیین تفاوت و محاسبه و مقایسه نمره های پیش آزمون و پس آزمون در دو گروه آزمایش و گواه از آزمون مانکوا استفاده شد. نتایج نشان داد که اثربخشی آموزش روش تدریس پازل بر میزان یادگیری دانش آموزان پایه ششم ابتدایی معنادار است. به عبارت دیگر روش تدریس پازل بر میزان یادگیری دانش آموزان تأثیر گذاشته است.

در پژوهش حاضر با رویکرد کیفی از طریق روش تحلیل استادی، اصول، روش ها، فرصت ها و چالش های یادگیری الکترونیکی با توجه به روان شناسی شناختی مورد بررسی قرار گرفته است. هدف از انجام تحقیق ارائه اصول و روش های کاربردی یادگیری الکترونیکی با توجه به روان شناسی شناختی بوده است. جامعه آماری، منابع مرتبط با یادگیری الکترونیکی و روان شناسی شناختی است که در نشریات و پژوهش های مرتبط با موضوع تحقیق موجود می باشد و نمونه گیری به شیوه هدفمند انجام شده و بر این اساس از منابع فوق الذکر استفاده گردیده است. ابزار پژوهش نیز فیش برداری بوده و یافته های حاصل از پژوهش مورد تحلیل کیفی قرار گرفته است که عمده ترین یافته های تحقیق نشان می دهد، یکی از مهم ترین بخش های مرتبط به یادگیری الکترونیکی محتوای آموزشی است و تحقق یا عدم تحقق اهداف آموزشی را از طریق تحلیل محتوا می توان بررسی کرد، یادگیرنده الکترونیکی تمایل دارد، محتوای مورد نظر را متناسب با شیوه دلخواه خود دریافت کند. فعالیت های یادگیری، تمرین ها و مطالعات موردی گوناگون را متناسب با سبک های یادگیری و ویژگی های فردی خود انجام دهد و منابع یادگیری را هماهنگ با سطح شناختی و نیازهای یادگیری خود جستجو و بررسی کند و بر این اساس لازم است ساختارهای مناسب فراهم شود با توجه به اینکه بر اساس روان شناسی شناختی انسان ظرفیت محدود برای پردازش اطلاعات دارد و از دو کانال این پردازش را انجام می دهد و همچنین یادگیری به وسیله پردازش فعال در سیستم حافظه رخ می دهد لازم است از پتانسیل های محیط های الکترونیکی از طریق طراحی محتوای الکترونیکی تعاملی و مبتنی بر چند رسانه ای ها در جهت تقویت یادگیری استفاده شود و از راهبردهایی که به یادگیرندگان در جهت توجه به اطلاعات و بازیابی اطلاعات از حافظه بلند مدت کمک می کند، استفاده کرد که به این منظور استفاده از پیش سازماندهنده ها، الگوهای مفهومی و سؤالات پیش آزمون در جهت تقویت یادگیری توصیه می شود. در ضمن تنوع در نظام ارزشیابی و تأکید بر ارزشیابی تکوینی و مشاهدات تدریجی رفتار جهت ارائه بازخورد و تأکید بر استفاده از فعالیت های یادگیری متنوع با توجه به سبک یادگیری فراگیر و توجه به ارائه اطلاعات با شیوه های گوناگون (دیداری، شنیداری و...) با توجه به تفاوت های فردی یادگیرندگان مورد توجه قرار گرفت.

مطالعه حاضر با هدف بررسی ارتباط بین سبک های تفکّر با خلّاقیّت در دانشجویان انجام شد. این پژوهش در قالب یک طرح توصیفی- همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش شامل دانشجویان دختر و پسر دانشگاه پیام نور مرکز تهران در سال تحصیلی 1389-1390 است که تعداد کل آن ها در حدود 139000 نفر بود. از این تعداد 53 درصد دختر و 47 درصد پسر بودند. پس از تعیین حجم نمونه به روش کوکران نمونه ای به حجم 300 آزمودنی (160دختر و 140 پسر) به شیوه نمونه گیری خوشه ای طبقه ای انتخاب شدند. به منظور جمع آوری داده ها از پرسشنامه های سبک های تفکّر استرنبرگ- واگنر و خلّاقیّت تورنس و برای تحلیل داده ها از روش های آمار توصیفی، ضریب همبستگی و مدل آماری رگرسیون گام به گام استفاده شد. تحلیل داده ها رابطه مثبت بین سبک های تفکّر قانونی، قضایی، درونی و آزادمنشی با خلّاقیّت و رابطه منفی بین سبک های تفکّر تک سالاری، سلسله مراتبی و کلی با خلّاقیّت را نشان داد. از بین متغیر سبک های تفکّر این 7 سبک در پیش بینی خلّاقیّت دانشجویان سهیم بودند. در نتیجه می توان گفت سبک های تفکّر با خلّاقیّت همبستگی دارد و باید در مطالعات علمی و تدابیر آموزشی به آن توجه شود.

این پژوهش با هدف بررسی میزان اثربخشی نظام یادگیری الکترونیکی دانشکده مجازی علوم حدیث شهر ری انجام شد. روش پژوهش توصیفی و از نوع مطالعات پیمایشی بود. جامعه آماری آن را کلیه دانشجویان مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد رشته های مجازی دانشکده مذکور تشکیل می داد که تعداد آنها در سال تحصیلی 89-1388، 1926 نفر بود و از این میان تعداد 325 نفر نمونه به شیوه در دسترس انتخاب شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات در این پژوهش ""پرسشنامه سنجش ارزش- رضایتمندی از خصوصیات نظام های یادگیری الکترونیکی"" لوی(2006)، بود. برای وارسی روایی از شیوه های روایی محتوایی، سازه و صوری و نیز برای تعیین میزان پایایی آن از آزمون آلفای کرونباخ استفاده شد و برای ابزار مذکور در سازه های ارزش و رضایتمندی میزان پایایی به ترتیب 953/0 و 944/0 بود. نتایج نشان داد که هیچگونه رابطه معناداری بین سازه های ارزش و رضایتمندی وجود ندارد. همچنین نتایج حاصل از تحلیل عاملی نشان داد که این دو سازه ساختارهای عاملی متفاوتی داشته و تحلیل عاملی هر یک به استخراج عوامل متفاوت منجر شد. بر این اساس تحلیل عاملی تأییدی در سازه ارزش چهار عامل پشتیبانی محیطی یادگیرنده ها؛ فن آوری؛ پشتیبانی فنی و همکلاسی ها و درس و استاد با واریانس تراکمی حدود 5/61%؛ در سازه رضایت مندی به استخراج عوامل چهارگانه درس و استاد؛ دسترسی پذیری؛ فنآوری و پشتیبانی فنی؛ یادگیرنده و همکلاسی ها، با واریانس تراکمی حدود 50%، منجر شد. علاوه بر این ها نتایج بررسی داده ها با استفاده از «ابزار تحلیل ماتریسی شبکه ارزش رضایتمندی» نشان داد که وضعیت اثربخشی نظام یادگیری الکترونیکی مورد نظر(دانشکده مجازی علوم حدیث) در هر یک از ابعاد چهارگانه و در ارتباط با کل نظام نیز نسبتاً متوسط است. ضمناً، نتایج تحلیل داده ها با «ابزار محک زنی لویس» نیز نشان داد که وضعیت اثربخشی نظام یادگیری الکترونیکی مورد نظر، در هر یک از ابعاد چهار گانه نسبتاً متوسط و در ارتباط با کل نظام نیز متوسط و تا حدی خوب است.

" مقدمه: حالات خلقی، متغیرهای شناختی بسیاری از جمله توجه و حافظه را تحت تأثیر قرار می‌دهد.بنابراین هدف از پژوهش حاضر مقایسه نحوه بازشناسی حافظه در افراد مبتلا به اضطراب اجتماعی و افراد عادی در میان دانش آموزان تهرانی است. روش: در این پژوهش با استفاده از نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای از میان 200 نفر دانش آموز دختر مقطع متوسطه شهر تهران 60 دانش آموز انتخاب شدند. کلیه آزمودنی‌ها به گویه‌های پرسشنامه سنجش علایم هراس اجتماعی مشاوری (1380) و مجموعه واژگان دارای بار عاطفی اضطراب اجتماعی و خنثی پاسخ دادند. حافظه بازشناسی از طریق بازشناسی واژگان مورد ارزیابی قرار گرفت. داده‌ها با استفاده از آزمون t در سطح 99/0 اطمینان بررسی شد. یافته ها: سوگیری حافظه نسبت به واژگان دارای بار عاطفی در افراد مبتلا به اضطراب اجتماعی در مقایسه با افراد عادی معنادار بود. نتیجه گیری: اضطراب در افراد مبتلا منجر به سوگیری حافظه ای در بازشناسی واژگان و اطلاعات دارای بار عاطفی می‌شود."

زمینه: هدف از پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش مهارت های حل مسئله بر راهبردهای مقابله ای در والدین کودکان کم توان ذهنی بود روش: بدین منظور 60 نفر از والدین کودکان کم توان ذهنی شهر تهران به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی به 2 گروه آزمایش و کنترل (هر یک 30نفر) تقسیم شدند. روش پژوهش آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. گروه آزمایش به مدت 7 جلسه تحت آموزش مهارت های حل مسئله قرار گرفتند و از پرسش نامه راهبردهای مقابله ای لازاروس به عنوان ابزار پژوهش استفاده شد. در پایان داده های به دست آمده با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که آموزش مهارت های حل مسئله بر راهبرد مقابله مستقیم، فاصله گرفتن، خودکنترلی، طلب حمایت اجتماعی، اجتنابی و ارزیابی مجدد مثبت والدین کودکان کم توان ذهنی اثرگذار است اما آموزش مهارت حل مسئله بر راهبرد پذیرش مسئولیت و حل مسئله برنامه ریزی شده والدین کودکان کم توان ذهنی اثرگذار نیست. نتیجه گیری: می توان نتیجه گرفت که آموزش مهارت های حل مسئله بر تغییر برخی از راهبردهای مقابله ای در والدین کودکان کم توان ذهنی اثرگذار است.

هدف اصلی این پژوهش بررسی تأثیر بازی های رایانه ای خشن و فکری بر چگونگی پردازش اطلاعات (زمان واکنش و دقت عملکرد ) نوجوانان و همچنین مطالعة تفاوت پردازش اطلاعات آنها در زمینة اطلاعات خودکار و تلاش بر است. در یک بررسی مقطعی به روش نیمه تجربی تعداد 90 دانش آموز پسر دوم راهنمایی به صورت تصادفی در قالب گروه های آزمایش و کنترل به مدت دو ماه برای مطالعه انتخاب شدند. در گروه آزمایش دو دسته از دانش آموزان قرار داشتند. دسته ای به بازی خشن و دستة دیگر به بازی های فکری پرداختند. در گروه کنترل دانش آموزانی قرار داشتند که هیچ گونه آشنایی با بازی های رایانه ای نداشتند . ابزار اندازه گیری آزمون رایانه ای اثر استروپ بود که زمان واکنش و دقت عملکرد را در اطلاعات خودکار و تلاش بر برای هر کدام از افراد گروه آزمایش و کنترل در پیش آزمون و پس آزمون به صورت جداگانه اندازه گیری و ثبت می کرد. اطلاعات به دست آمده با استفاده از آزمون t وابسته تحلیل شده است. نتایج پژوهش نشان داد که بازی های رایانه ای فکری در زمان واکنش اطلاعات خودکار (p = 0.04) و تلاش بر (p = 0.01) و دقت عملکرد اطلاعات خودکار (p = 0.00) و تلاش بر (p = 0.00) تأثیر معناداری دارد. در زمینة بازی های رایانه ای خشن نتایج تحقیق مبین آن است که این گونه بازی ها در زمان واکنش اطلاعات خودکار (p = 0.001) و تلاش بر (p = 0.002) و دقت عملکرد اطلاعات خودکار (p = 0.00) تأثیر معناداری دارد، ولی در دقت عملکرد اطلاعات تلاش بر (p = 0.08) تأثیر معنا داری ندارد. همچنین با مشاهدة عملکرد گروه کنترل در پیش آزمون و پس آزمون تفاوت معناداری از لحاظ زمان واکنش و دقت عملکرد در اطلاعات خودکار و تلاش بر مشاهده نگردید. به طور کلی نتایج پژوهش حاضر حاکی از بهبود پردازش اطلاعات خودکار و تلاش بر نوجوانان در نتیجة بازی های رایانه ای فکری بود، ولی در بازی های خشن تأثیر به صورت افت و کاهش عملکرد مشاهده گردید.

مقدمه: جهت سنجش تأثیر فشارگروهی بر فرضیه آزمایی از جامعه دانشجویان دوره کارشناسی دانشگاه آزاد اسلامی 103 نفر (51 نفر گروه کنترل و 52 نفر گروه آزمایش) به ­روش تصادفی انتخاب شدند. روش: با تکلیف انتخاب واسون تصریح شده لطفی و زارع­، و سنجه فشار گروهی ذهنی مورد سنجش و آزمایش قرار گرفتند. داده­ های به دست آمده با آزمون­ های آماری نیکویی برازش مجذور خی و مستقل بودن متغیرهای طبقه ای مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ­ها: نتایج نشان داد که 1) حجم اصلی آزمودنی­ ها در موقعیت آزمون تعیین کننده فرضیه به دو انتخاب پاسخ بی ربط و پاسخ درست گرایش بیشتری نشان دادند. 2) آزمودنی­ ها در سه انتخاب گزینه ـ پاسخ­ های الف) تمایل روان شناختی به حفظ فرضیه ب) پاسخ درست و ج) پاسخ غلط تفاوت معناداری با یکدیگر نداشتند. 3) وقتی افراد در موقعیتی قرار می گیرند که خلاف تمایل روان شناختی آن­ها است در مقابل فشارگروهی ذهنی نیز مقاومت می کنند. نتیجه ­گیری: نتایج با توجه به­ نظریه روش شناختی توصیف و تبیین دوگانه رفتار اجتماعی، مؤلفه های شناختی و روانی ـ اجتماعی مورد بحث قرار گرفته است.

کیفیت زندگى یکى از اجزاء ذهنى رفاه محسوب مى شود. کیفیت زندگى در سالمندان به معناى تاکید بیشتر بر سیاست اجتماعى و اصلاح اهداف اجتماعى به منظور ایجاد زندگى مولد براى سالمندان است. یکى از راه هاى بهبود کیفیت زندگى استفاده از انواع حمایت هاى اجتماعى و رفاهى مى باشد. مطالعه حاضر با هدف بررسى کیفیت زندگى سالمندان سازمان تامین اجتماعى و سازمان بازنشستگى کشورى طراحى شد. روش بررسی: این مطالعه از نوع مقطعى مقایسه اى مى باشد که در آن 150 سالمند مستمرى بگیر(75 نفر در گروه تامین اجتماعى و 75 نفر در گروه بازنشستگى کشورى) از لحاظ کیفیت زندگى با هم مقایسه شدند. ابزار گرد آورى داده ها در این مطالعه چک لیست اطلاعات دموگرافیک و پرسشنامه کیفیت زندگى لیپاد بود. تجزیه و تحلیل داده ها بوسیله نرم افزار آمارى SPSS و با آزمون هاى آمارى آنالیز واریانس یکطرفه، ضریب همبستگى پیرسون و تى تست تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: نتایج نشان داد که تفاوت بین کیفیت زندگى کل و ابعاد آن در بین دو صندوق از نظر آمارى معنى دار نداشت و تنها در بعد عملکرد ذهنی روانى تفاوت معنى دار آمارى مشاهده شد. همچنین بین سن، وضعیت تاهل، وضعیت تحصیلى و جنس سالمندان با کیفیت زندگى شان ارتباط آمارى معنى دار مشاهده شد (05/0 P <). اما ارتباط بین وضعیت مسکن و درآمد سالمندان با کیفیت زندگى شان از نظر آمارى معنى دار نبود (05/0 P >). نتیجه گیری: در این مطالعه به لحاظ نوع سازمان مستمرى دهنده تفاوتى در کیفیت زندگى سالمندان مورد بررسى مشاهده نشد. "

پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر آموزش دلگرم سازی بر ارتقاء خودکارآمدی عمومی و تاب آوری زنان سرپرست خانوار اجرا شده است. روش پژوهش، نیمه آزمایشی و در قالب پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل می باشد. جامعه آماری پژوهش کلیه زنان سرپرست خانوار تحت پوشش موسسه خیریه می باشد که با استفاده از روش نمونه گیری داوطلبانه در دسترس، 28 نفر آنان انتخاب شدند و این تعداد به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. آزمودنی ها در گروه آزمایش، در معرض آموزش دلگرم سازی، در 10 جلسه120 دقیقه ای قرار گرفتند. دو گروه، قبل و بعد از مداخله آموزشی به وسیله پرسشنامه خودکارآمدی عمومی (شرر، 1982) و مقیاس تاب آوری (کانرو دیویدسون، 2003) مورد ارزشیابی قرار گرفتند. سپس داده های جمع آوری شده با آزمون تحلیل کوواریانس تک متغیره، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد که بین گروه آزمایش و گروه کنترل تفاوت معنا داری وجود دارد. به این صورت که آموزش دلگرم سازی به طور معنی داری موجب افزایش میزان خودکارآمدی عمومی و تاب آوری زنان سرپرست خانوار در گروه آزمایش شده است. در نتیجه آموزش دلگرم سازی به عنوان یک مهارت، می تواند باعث ارتقاء خودکارآمدی عمومی و میزان تاب آوری زنان سرپرست خانوارگردد.

هدف از پژوهش حاضر بررسی تأثیر فرآیند تدریس - یادگیری، پژوهش و کیفیت تدریس بر کارآیی آموزش از دور است. عامل فرایند تدریس- یادگیری نیز متشکل از چهار زیر عامل استفاده از بازخورد، ارزشیابی پیشرفت تحصیلی، استفاده از منابع و وسایل آموزشی و الگوها و روش های تدریس است. عامل پژوهش نیز دارای سه زیر مؤلفه قراردادهای پژوهشی، سمینارها و همایش ها و فرصت های مطالعاتی است و عامل کیفیت تدریس نیز دارای سه زیر مؤلفه طرح درس، اجرای تدریس و ارزشیابی از تدریس است. بر اساس ادبیات نظری و مدل تدوین شده پرسشنامه پژوهش که شامل 36 سؤال بود تهیه و تدوین گردیده است. پس از تعیین پایایی ابزار پژوهش، روایی آن نیز با استفاده از تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی مورد تأیید قرار گرفت. یافته های به دست آمده نشان می دهد که عامل های تناسب برنامه آموزشی و درسی، امکانات و تجهیزات آموزشی و پژوهشی، منابع مالی، اهداف، فرآیند تدریس-یادگیری، پژوهش، کیفیت تدریس، رضایت دانشجویان، آثار علمی تولیدشده و دانش آموختگان از عوامل اصلی تأثیرگذار بر کارآیی آموزش از دور است. بنا بر تحلیل های انجام گرفته می توان عنوان کرد که تأثیر فرآیند تدریس یادگیری، پژوهش و کیفیت تدریس بر کارآیی آموزش از دور معنادار و مثبت است.

هدف از این پژوهش بررسی تأثیر تصویرسازی ذهنی تعاملی و بار هیجانی بر یادآوری و بازشناسی می باشد. این پژوهش روی 40 آزمودنی از دانشجویان کارشناسی که به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شده است، انجام شد. در طول دو جلسه به آزمودنی های گروه آزمایش یادیار تصویر سازی ذهنی تعاملی آموزش داده شد. سپس فهرستی از 30 کلمه با بار هیجانی مثبت، منفی و خنثی به هر دو گروه آزمایش و کنترل ارائه گردید و میزان یادآوری و بازشناسی آنها مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج این پژوهش نشان داد که میزان یادآوری و بازشناسی آزمودنی هایی که یادیار تصویر سازی ذهنی تعاملی به آنها آموزش داده شده بود، تفاوت معناداری با گروه کنترل که از یادیارها استفاده نکرده اند، داشت و بین میزان یادآوری و بازشناسی در گروه آزمایش و کنترل نیز تفاوت معناداری وجود داشت. همچنین میزان کلمات یادآوری شده با بار هیجانی بیشتر از کلمات خنثی بدست آمد و میزان بازشناسی نیز در کلمات مثبت بیشتر بود. این نتایج می تواند بیانگر تآثیر آموزش یادیار تصویرسازی ذهنی تعاملی و بار هیجانی بر یادآوری و بازشناسی باشد.

زمینه و هدف: هوش معنوی نوعی هوش غایی است که مسایل معنایی و ارزشی را نشان داده، مسایل مرتبط با آن را حل می کند. هدف پژوهش حاضر این است که آیا می توان بین ویژگی های شخصیتی و هوش معنوی در گروهی از دانشجویان دانشگاه اصفهان به یک رابطه آماری دست یافت. مواد و روش ها: این مطالعه توصیفی- تحلیلی به روش همبستگی در سال تحصیلی 1390-1389 انجام شد. نمونه پژوهش 284 نفر از دانشجویان کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری دانشگاه اصفهان (130 مرد و 154 زن) بودند که با روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی انتخاب شدند و با استفاده از پرسش نامه شخصیتی نئو و مقیاس هوش معنوی مورد ارزیابی قرار گرفتند. داده های پژوهش با روش های آماری توصیفی، ضریب همبستگی Pearson و رگرسیون تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: از بین پنج عامل شخصیت، روان آزرده گرایی با هوش معنوی همبستگی منفی (001/0 > P) و متغیرهای برون گرایی، توافق جویی و وجدانی بودن با هوش معنوی همبستگی مثبت (001/0 > P) داشتند. همچنین برون گرایی، توافق جویی و وجدانی بودن با هوش معنوی همبستگی چندگانه داشتند (63/16 = F). نتیجه گیری: این مطالعه نشان دهنده نقش ویژگی های شخصیتی در هوش معنوی دانشجویان است. از پنج عامل بزرگ شخصیت متغیرهای برون گرایی، توافق جویی و بیش از همه وجدانی بودن پیش بینی کننده هوش معنوی است. بنابراین ارزیابی و توجه به ویژگی های شخصیتی به عنوان یک عامل پیش بینی کننده در افزایش هوش معنوی ضروری به نظر می رسد.

پژوهش حاضر به منظور اثربخشی آموزش تاب آوری گروهی بر سلامت عمومی دانش آموزان دختر دبیرستانی انجام شد. پس از اجرای پرسشنامه های تاب آوری کانر و دیویدسون (2003) و سلامت عمومی گلدبرگ (1972)، تعداد 30 دانش آموز دختر سال اول دبیرستانی با میانگین سنی 15 سال و 2 ماه (دامنه سنی17-15) انتخاب شدند که نمرات تاب آوری و سلامت عمومی پایین را در پرسشنامه های مذکور کسب کرده بودند و به طور تصادفی در دو گروه 15 نفره جایگزین شدند. آزمودنی های هر گروه به کلیه گویه های پرسشنامه های تاب آوری و سلامت عمومی در دو وهله قبل از مداخله و پس از مداخله پاسخ دادند. روش این پژوهش آزمایشی و طرح این پژوهش دو گروهی، پیش آزمون پس آزمون با گروه کنترل بود. پس از اجرای 10 جلسه آموزش تاب آوری گروهی کراگر(2006)، تحلیل یافته ها با استفاده از آزمون t حاکی از افزایش معنادار تاب آوری و سلامت عمومی آزمودنی ها بود. با توجه به یافته های فوق می توان گفت آموزش تاب آوری گروهی به واسطه تغییر سازه های روان شناختی به افزایش سلامت عمومی منجر می شود. بنابراین، به نظر می رسد آموزش تاب آوری برای مدیریت مؤلّفه های سلامت عمومی اثربخش است.

مسئلة چگونگی ارتباط بدن با نفس پس از مرگ از مسائل مهم عرفان نظری است. ابن عربی و پیروان مکتب عرفانی وی در تبیین چگونگی این ارتباط مرتبه مثالی نفس ناطقه انسانی و روح بخاری را که وظیفة وساطت میان نفس و بدن را بر عهده دارند، مطرح می کنند. اثبات مرتبه مثالی برای انسان و تبیین نقش آن در ایجاد ارتباط میان نفس ناطقه و بدن مادی از ابتکارات ابن عربی است. ابن عربی و شارحان مکتب وی با تبیین مبانی خاص هستی شناسی عرفانی، نظیر وحدت وجود، مبحث تجلی و ظهور، و مبانی انسان شناختی، نظیر جداناپذیری روح از بدن، تناسب بدن با نشئه موجود در آن و بقای هویت انسانی در نشأت دیگر، در بررسی مسئله ارتباط بدن با نفس پس از مرگ به تبیین بدن مثالی که معلول افکار و اعمال انسان است پرداخته و تناسخ ملکوتی به معنای تحول باطن و تصور ظاهر به صورت باطن را معقول و مقبول می دانند، ازاین رو گفتاربرخی طرفداران تناسخ را بر تناسخ ملکوتی حمل می کنند. هدف این نوشتار که با روش تحلیلی- توصیفی و از نوع کتابخانه ای به کند و کاو مسأله می پردازد آن است که رابطه بدن با نفس را پس از مرگ تحت عنوان تناسخ ملکوتی از منظر مکتب ابن عربی و شارحان وی تبیین کند.