امین پاشایی هولاسو

علم ژئوپلیتیک را می توان با توجه به ارتباط گسترده ای که میان سیاست، قدرت و جغرافیا برقرار می کند، دانش تأمین کننده امنیت در سطوح مختلف دانست که علاوه بر نقش آفرینی در سطوح مختلف امنیت بین المللی، منطقه ای و ملی، در سطح امنیت محلی نیز دارای نقش های مؤثر هستند. مقالة حاضر با هدف شناسایی و اولویت بندی عوامل ژئوپلیتیکی مؤثر بر امنیت داخلی با استفاده از روش تصمیم گیری چندمعیاره ( MCDM ) به رشتة تحریر درآمده است و تلاش می کند به پرسشِ اصلیِ «عوامل ژئوپلیتیکی مؤثر بر امنیت داخلی کدامند؟» و پرسشِ فرعیِ «عوامل ژئوپلیتیکی مؤثر بر امنیت داخلی چه اولویتی نسبت به همدیگر دارند؟» پاسخ دهد. برای پاسخ به این پرسش ها، عوامل ژئوپلیتیکی در قالب 6 گروه و 49 زیرگروه مورد بررسی قرار گرفتند. این پژوهش با روش توصیفی- پیمایشی صورت گرفته و جامعة آماری آن نخبگان دانشگاهی آشنا با مفهوم امنیت ملی بودند که با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامة محقق ساخته استفاده شد که ضریب آلفای کرونباخ برابر 966/0 است و برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های تحلیل عاملی تأییدی، آزمون کولموگروف- اسمیرنوف و آزمون تی تک نمونه ای و همچنین برای اولویت بندی عوامل از روش AHP و TOPSIS استفاده شد که عمده ترین نتایج آن به این قرار است: عوامل طبیعی، سیاسی، امنیتی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و به عنوان عوامل ژئوپلیتیکی مؤثر بر امنیت محلی به ترتیب اولویت زیر می باشند: عوامل اقتصادی، عوامل سیاسی، عوامل اجتماعی، عوامل فرهنگی، عوامل امنیتی و عوامل طبیعی.

امروزه، آموزش سازمانی به یکی از مهم ترین ضروریات سازمان های نوین برای بقا در شرایط متغیر کنونی درآمده است. پویایی سازمانی، انعطاف پذیری ساختاری، افزایش بهره وری، و اثربخشی همگی در گرو داشتنِ نظام آموزش سازمانی کارآمد و مؤثر است. از طریق آسیب شناسی آموزشی است که می توان نقاط ضعف و معایب دوره های آموزشی را شناسایی کرد. در تحقیق حاضر به ارزش یابی دوره های آموزشی در یکی از مراکز نظامی نیروهای مسلح با استفاده از الگوی FPSS پرداخته شده است. این پژوهش به روش توصیفی- پیمایشی است و جامعه آماری آن کلیه مدیران و کارشناسان سازمان مورد مطالعه است و با استفاده از جدول مورگان تعداد آنان 120 نفر برآورد شد. برای جمع آوری اطلاعات، از یک پرسش نامه محقق ساخته، متشکل از 32 سؤال، استفاده و پایایی آن 964/0 محاسبه شد. از آنجا که داده ها نرمال بودند، برای تجزیه و تحلیل آن ها از آزمون تحلیلی عاملی تأییدی و تیِ تک نمونه ای بهره جویی شد. بر اساس نتایج این تحقیق، سازمان مورد مطالعه در دو بُعد کارکردی و فرایندی الگوی FPSS وضعیت نسبتاً خوبی دارد؛ ولی در دو بُعد سیستمی و ساختاری الگوی FPSS وضعیت مناسبی ندارد.

در دنیای رقابتی امروزی که تغییر یکی از مهم ترین ویژگی های آن می باشد، ضرورت دارد سازمان ها برای حفظ و بقاء حیات خود به دنبال چابکی باشند تا بتوانند در کوتاه ترین زمان و با کمترین هزینه به بهبود کیفیت و ایجاد نوآوری در محصولات و خدمات خود بپردازند. مقاله حاضر با هدف بررسی تاثیر فرهنگ سازمانی بر قابلیت های چابکی سازمانی در یکی از سازمان های نیروهای مسلح با روش توصیفی – پیمایشی و از نوع همبستگی به رشته تحریر درآمده است و سعی می کند پنج فرضیه وجود رابطه بین ""فرهنگ تصمیم گیری گروهی""، ""فرهنگ یادگیری""، ""فرهنگ اشتراک قدرت""، ""فرهنگ مشارکت"" و ""فرهنگ تحمل مخاطره"" بر ""چابکی سازمانی"" را به آزمون گذارد. برای آزمون فرضیه های فوق از یک پرسشنامه محقق ساخته متشکل از 48 سوال استفاده شد که ضریب آلفای کرونباخ آن با استفاده از نرم افزار SPSS، 994/0 محاسبه شد. نمونه آماری تحقیق نیز با استفاده از جدول مورگان تعداد 140 نفر برآورد شد که به سوالات پرسشنامه پاسخ دادند. نتایج معادلات ساختاری به قرار زیر می باشد. بین ""فرهنگ تصمیم گیری گروهی""، ""فرهنگ یادگیری""، ""فرهنگ اشتراک قدرت""، ""فرهنگ مشارکت""، ""فرهنگ تحمل مخاطره"" و ""چابکی سازمانی"" رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد.

یکی از مهم ترین نیازهای صنایع دفاعی کشورهای در حال توسعه، تصمیم گیری در رابطه با چگونگی نوآوری در بخش های دفاعی به دلیل گستردگی مأموریت ها در بخش های مختلف عملیاتی و رزمی، فرماندهی و کنترل، فناوری، ساخت و نگهداری تجهیزات و ادوات نظامی و حتی پشتیبانی و خدمات اداری و مالی یک موضوع کلیدی محسوب می شود. به همین دلیل، مقاله حاضر با هدف تحلیل تعامل عوامل مؤثر بر نوآوری سازمان های دفاعی با استفاده از رویکرد مدل سازی ساختاری تفسیری (ISM) به رشته تحریر درآمده است و تلاش می کند به این پرسش اصلی که برای نوآوری سازمان های دفاعی چه عوامل و معیارهایی می تواند مثمرثمر باشد، پاسخ دهد. این مقاله حاصل پژوهشی است که از نظر هدف، کاربردی از نظر روش تحلیلی - پیمایشی و از نوع همبستگی است. جامعه آماری مورد مطالعه در این پژوهش صاحب نظران دانشگاهی و خبرگان آشنا به مباحث نوآوری، نوآوری سازمانی، مباحث مدیریت دولتی، مدیریت آموزشی و مدیران میانی و عالی سازمان های دفاعی می باشند که به صورت نمونه گیری هدفمند و بر اساس جدول مورگان تعداد 150 نفر تعیین گشت. برای جمع آوری اطلاعات از یک پرسشنامه محقق ساخته متشکل از 100 سؤال استفاده شد و پایایی آن 980/0 محاسبه شد و از آنجایی که داده ها نرمال بودند، برای تجزیه و تحلیل آن ها از آزمون تحلیل عاملی با استفاده از نرم افزار لیزرل بهره جویی شد و برای سطح بندی آن ها از رویکرد مدل سازی ساختاری – تفسیری (ISM) استفاده گردید. عمده ترین نتایج پژوهش به این قرار است: برای دستیابی به نوآوری سازمانی سازمان های دفاعی محرک های فضای کاری مناسب؛ عوامل درونی سازمانی؛ بینش و اهداف مشترک بین کارکنان؛ برنامه های انگیزشی و حمایتی؛ مدیریت فناوری اطلاعات؛ مدیریت افراد؛ مدیریت دانش؛ آموزش و فرآیند یادگیری کارکنان؛ تحقیق و توسعه؛ ویژگی های مدیریتی؛ فرآیند محوری بودن؛ آینده نگری؛ مدیریت خلاقیت؛ نوآوری در رفتار؛ نوآوری در فرآیند؛ نوآوری در محصول؛ نوآوری در راهبرد و نوآوری در بازار مؤثر هستند.

مجموعه اقدامات و افتخارآفرینی های شهید قاسم سلیمانی در دوران چهل ساله انقلاب اسلامی، ایشان را به چهره ای بین المللی و نماد مقاومت تبدیل کرده است. بنابراین بررسی مکتب شهید قاسم سلیمانی به عنوان مکتبی جهانشمول و اخروی و الگو سازی آن برای الگو قرارگیری از سوی فرماندهان و مدیران از ضرورتهای اساسی جامعه امروزی ماست. با عنایت به این موارد، این پژوهش با هدف «تدوین الگوی مکتب  فرماندهی شهید  قاسم سلیمانی» به رشته تحریر درآمده است که با بررسی کتابخانه ای در زندگینامه، سخنرانیها، یادداشتها و وصیتنامه شهید و هم چنین مصاحبه با افراد صاحبنظر و استفاده از نظر خبرگان با بهره گیری از روش تحلیل مضمون، مکتب این شهید والامقام در پنج بُعد «معنوی و ارزشی»، «فردی و رفتاری»، «فرماندهی و مدیریتی»، «نظامی» و «تأثیرگذاری (عملکردی)» مشخص شد و در نهایت نتیجه گرفته شد که پیامد مکتب سلیمانی، «سعادت و شهادت» است.

پژوهشگران در سال های اخیر مفهومی را با عنوان «مدیریت کیفیت زنجیره تامین» معرفی و توسعه داده اند و از آن به عنوان آخرین مرحله در حرکت به سوی «مدیریت کیفیت فراگیر» نام می برند و به عنوان یک رویکرد سیستمی برای بهبود عملکرد سازمان ها تعریف می شود که فرصت های ایجاد شده به وسیله ارتباطات پایین دست و بالادست با تامین کنندگان و مشتریان را در سازمان جاری می سازد. مقاله حاضر با هدف تعیین تاثیر مدیریت کیفیت زنجیره تامین بر عملکرد سازمانی با در نظر گرفتن نقش متغیرهای میانجی مدیریت کیفیت و مدیریت زنجیره تامین به رشته تحریر درآمده است و تلاش می کند پنج فرضیه را به آزمون بگذارد. این پژوهش با روش توصیفی- پیمایشی صورت گرفته و جامعه آماری آن به صورت هدفمند انتخاب شده است. برای جمع آوری اطلاعات از یک پرسشنامه محقق ساخته متشکل از 27 سوال استفاده شد که 150 نفر به سوالات آن پاسخ دهند و  پایایی آن نیز توسط نرم افزار SPSS، 990/0 محاسبه و از آنجائی که داده ها نرمال بودند، برای تجزیه و تحلیل آن ها از تحلیل عاملی تائیدی با استفاده از نرم افزار LISREL بهره جویی شده است. عمده ترین نتایج پژوهش به این قرار است: متغیر زمینه ای 92% بر مدیریت کیفیت و 90% بر مدیریت زنجیره تامین تاثیرگذار است. مدیریت کیفیت 83% بر کیفیت زنجیره تامین و مدیریت زنجیره تامین نیز 90% بر کیفیت زنجیره تامین تاثیرگذار است. کیفیت زنجیره تامین نیز 98% بر عملکرد سازمانی تاثیرگذار است.

هدف: اقتصاد مقاومتی، اقتصادی دانش بنیان، بهره ور، مولّد، باعث ارزش افزوده بالا و کاهنده خطرپذیری های اقتصادی در جهان پرتلاطم امروز خواهد بود و به مجموعه رفتارهای اقتصادی دلالت می کند که منجر به تقویت زیرساختهای حکومت اسلامی می شود؛ به گونه ای که باید از همه ظرفیتهای بالقوه و بالفعل برای ارتقای رفاه عادلانه در جامعه استفاده شود. لازمه تحقق چنین اقتصادی و بخش جدایی ناپذیر آن، فرهنگ است. تحقیق حاضر با اذعان به این موضوع، باهدف طراحی مدل تعاملی گونه های فرهنگ سازمانی بر تحقق اقتصاد مقاومتی دانش بنیان مبتنی بر دیدگاه حضرت امام خامنه ای به رشته تحریر درآمده است. روش: این پژوهش با روش توصیفی- پیمایشی انجام شد. جامعه آماری آن به صورتهدفمند انتخاب شد و بر اساس جدول مورگان، تعداد 140 نفر از آنان برای نمونه آماری برگزیده شدند. برای بررسی فرضیه ها از پرسشنامه محقق ساخته شامل 36 سؤال استفاده شد که پایایی آن توسط آزمون آلفای کرونباخ در نرم افزار اس.پی.اس.اس، 984/0 محاسبه شد. از آنجا که داده ها نرمال بودند، برای تجزیه و تحلیل آنها از مدل یابی معادلات ساختاری استفاده شد. یافته ها: بین فرهنگ سازمانی و اقتصاد مقاومتی دانش بنیان رابطه مثبت و معنادار وجود دارد. نتیجه گیری: فرهنگ سازمانی 96 درصد بر تحقق اقتصاد مقاومتی دانش بنیان تأثیرگذار است.

نوآوری چابک برای سازمان های صنعتی دفاعی به معنای مجموعه ای از فرآیندها، ابزارها و روش ها در جهت بهبود توانایی واکنش سریع به نیازهای متغیر بازار و مشتریان، تهدیدات بالفعل و بالقوه توأم با کنترل هزینه ها و بهبود سطح کیفیت محصولات و خدمات است و یک سیستم صنعتی نوآور چابک با قابلیت های فوق العاده (قابلیت های داخلی هم چون فناوری های سخت افزاری و نرم افزاری، نیروی انسانی و مدیریت ماهرانه) برای رسیدن به تغییرات سریع و آنی بازار (اعم از سرعت، انعطاف پذیری، مشتریان و پاسخ گویی) و تهدیدات بالفعل و بالقوه است. با عنایت به موارد فوق، پژوهش حاضر با هدف تدوین الگوی راهبردی نوآوری چابک سازمان های صنعتی دفاعی به رشته تحریر درآمده است و داده ها از طریق بررسی اطلاعات کتابخانه ای در ادبیات و مبانی نظری پژوهش و مصاحبه با 20 نفر خبره موضوع احضاء و پس از کدگذاری باز، محوری و انتخابی در سی و هفت مقوله تحت عنوان الگوی راهبردی نوآوری چابک تدوین شد و نظریه نوآوری چابک سازمان های صنعتی دفاعی در ده قضیه بیان گردید. همچنین به منظور بررسی روایی و پایایی مدل ارائه شده، نسبت به تدوین پرسشنامه محقق ساخته اقدام و یک نمونه آماری 110 نفره به سؤالات پاسخ دادند و به دلیل غیرنرمال بودن داده ها از نرم افزار اسمارت-پلاس برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده گردید و در نهایت روایی و پایایی مدل نیز اثبات شدند. با عنایت به آنچه که در پژوهش حاضر گذشت می توان پیامد نوآوری چابک سازمان های صنعتی دفاعی را پایداری نوآوری جدید در محیط متغیر، استقرار نظام  صنعتی دفاعی هوشمند و کسب مزیت برتری بخش دفاعی بیان نمود.

مدیریت دانش به عنوان یکی از رویکردهای مهم و ارزشمند سازمان های پیشرو محسوب می شود که با استقرار چنین سیستمی می توان از خروج و زائل شدن داراییهای فکری سازمان جلوگیری کرد. با توجه به اهمیت موضوع مدیریت دانش، این مقاله با هدف بررسی زیرساخت های مدیریت دانش در یکی از دانشگاه های نیروهای مسلح، به رشته تحریر درآمده است و تلاش می کند به این پرسش اصلی "آیا زیرساخت مدیریت دانش در دانشگاه مورد مطالعه وجود دارد؟"پاسخ دهد. این پژوهش با روش توصیفی- پیمایشی صورت گرفته و جامعه آماری آن به صورت هدفمند انتخاب شدند برای جمع آوری اطلاعات از یک پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد و از آنجائیکه داده ها نرمال بودند، برای تجزیه و تحلیل آن ها از آزمون تی تک نمونه ای استفاده گردید که عمده ترین نتایج تحقیق به این قرار است: به طور کلی زیرساخت دانشگاه برای پیاده سازی مدیریت دانش مناسب است و از فرهنگ سازمانی، تعهد مدیران ارشد، مشارکت کارکنان، کارگروهی، توانمندسازی کارکنان و الگو برداری بالایی برخوردار است و دانشگاه باید اهتمام بیشتری نسبت به آموزش کارکنان و سنجش عملکرد آنان داشته باشد.

چابکی سازمانی برای واکنش استراتژیک نسبت به عدم اطمینان است و موجب بهبود عملکرد در بلندمدت در شرایط تغییر و عدم اطمینان خواهد شد. مقاله حاضر با هدف شناسایی و اولویت بندی عوامل مؤثر بر چابکی سازمانی ناجا با استفاده از رویکرد مدل سازی ساختاری تفسیری (ISM) به رشته تحریر درآمده است و تلاش می کند به این پرسش اصلی پاسخ دهد که برای چابکی سازمانی ناجا چه عوامل و معیارهایی می تواند مفید باشد.  این پژوهش با روش توصیفی پیمایشی انجام گرفته و جامعه آماری آن به صورت هدفمند انتخاب شده است. برای جمع آوری اطلاعات از یک پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد و از آنجا که داده ها نرمال بودند، برای تجزیه و تحلیل آنها از آزمون تحلیل عاملی تأییدی با استفاده از نرم افزار lISREL بهره گرفته شد. عمده ترین نتایج پژوهش به این قرار است: برای دستیابی به چابکی سازمانی ناجا عوامل محرک های چابکی، ساختار سازمانی، شایستگی، انسجام و هماهنگی، هوشمندی و آگاهی، فرهنگ توانمندسازی، مدیریت دانش، مدیریت اطلاعات، تغییر، آموزش، انعطاف پذیری، سرعت، فناوری و مهندسی شغلی مؤثرند.

بازسازی تمدن اسلامی همواره یکی از مسائل مهم مورد توجه متفکران مسلمان بوده است و پیروزی انقلاب اسلامی در ایران نیز که در عصر تحول دانش بشری و جهانی شدن، تحولی نو و جدید مبتنی بر بنیان های متعالی و ارزشی ایجاد نموده و ارزش های متعالی و انسانی را به بشر عرضه کرد بستر مناسبی برای حرکت به سمت ایجاد تمدن نوین اسلامی را فراهم نموده است. امروزه، بعد از گذشت چهار دهه از عمر انقلاب اسلامی، سازوکارهای رسیدن به این جایگاه بزرگ و نحوه ساخت بنای رفیع آن به شدت مورد توجه قرار گرفته است. تا پیش از انقلاب اسلامی، دو گفتمان لیبرالیسم و سوسیالیسم همچون بنیان های نظری و تجربی برای دیگر جوامع عمل می کردند اما انقلاب اسلامی، ضمن معرفی و ابداع جریان سوم، مناسبات معرفتی را در عرصه نظری متحول نمود. گفتمان انقلاب اسلامی به پشتوانه مبانی نظری برخاسته از تعالیم الهی، می تواند در عرصه های مختلف اجتماعی به ارائه الگو از خرده نظاماتی مانند سیاست، اقتصاد، امنیت، تعلیم و تربیت (آموزش) و خانواده بپردازد؛ در این میان، نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران نیز به عنوان یکی از پایه ها و زیرمجموعه های انقلاب اسلامی می تواند تأثیر بسزایی در تحقق تمدن نوین اسلامی ایفا کند. بدین منظور، پژوهش حاضر با هدف شناسایی الزامات راهبردی ناجای آینده در افق تمدن نوین اسلامی به رشته تحریر درآمده است. برای استخراج مولفه های اولیه از دو روش مطالعه کتابخانه ای گسترده و فن دلفی با استفاده از 12 نفر از خبرگان دانشگاهی و طراحان راهبردی استفاده شد که انتخاب خبرگان  به روش  نمونه گیری گلوله برفی انجام پذیرفت.  ضریب هماهنگی کندال 83/0 به دست آمد که نشان دهنده اتفاق نظر بسیارقوی بین پنل خبرگان است. برای ارزیابی مولفه ها از نرم افزار لیزرل استفاده شد. بر اساس نتایج پژوهش، 30 مولفه به عنوان الزامات راهبردی ناجای آینده در افق تمدن نوین اسلامی شناسایی شدند.