تحلیل راهبردی امنیت غذایی کشور به روش SWOT-QSPM (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
تأمین امنیت غذایی، کشاورزی پایدار و حفظ منابع طبیعی پایه (به ویژه آب و خاک) از موضوعات اساسی حکمرانی سرزمین هستند که با امنیت ملی گره خورده اند. با توجه به برنامه های پنج ساله توسعه و سند چشم انداز بیست ساله کشور، محدودیت منابع طبیعی پایه، تنوع اقلیمی و ظرفیت های بالقوه اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی، ارتقای امنیت غذایی سرزمین با رویکردهای صرفاً فنی و مهندسی ممکن نیست، بلکه نیازمند خط مشی گذاری و حکمرانی خوب است. در این پژوهش مفهوم امنیت غذایی تبیین شده و سپس عملکرد دو ساله وزارت جهاد کشاورزی و دولت سیزدهم ارزیابی شده است. در این راستا از روش تحلیلی SWOT و ماتریس QSPM برای رتبه بندی راهبرد اصلی بهره گرفته شده است. در انتهای این پژوهش، پیشنهادهایی راهبردی برای بهبود شرایط امنیت غذایی ارائه شده است. بر اساس نتایج به دست آمده از این تحلیل، در شرایط موجود کشور (به لحاظ موجودی غذا، دسترسی به غذا و کیفیت و سلامت غذا)، میزان ضعف در حوزه امنیت غذایی بیش از میزان قوت است؛ در عین حال، وضع موجود کشور با فرصت های مناسبی روبه رو است که باید با تدبیر عقلانی و بهره گیری از رویکردهای حکمرانی از این فرصته ها به بهترین شکل استفاده نماید. تحلیل ماتریس SWOT نشان داد که سیاست های محافظه کارانه، از جمله راهبردهای اصلی در جهت تأمین امنیت غذایی در کشور است و اولویت اجرای این سیاست های محافظه کارانه از طریق تحلیل ماتریس QSPM با راهبرد ایجاد و تقویت خط مشی کلان و نظام حکمرانی خوب در حوزه کشاورزی از طریق بهره گیری از توان و ظرفیت مراکز علمی است.Strategic Analysis for Food Security in Iran using the SWOT-QSPM Method
Ensuring food security, sustainable agriculture, and the preservation of basic natural resources. Given the five-year development plans and the country's twenty-year vision document, the limitation of basic natural resources, climatic diversity, and the potential social, economic, and cultural capacities, improving the food security of the land is not possible with solely technical and engineering approaches, but requires policymaking and good governance. In this research, the concept of food security is explained, and then the two-year performance of the Ministry of Jihad and Agriculture and the 13th government is evaluated. In this regard, the SWOT analytical method and the QSPM matrix have been used for ranking the main strategies. Also, at the end of this research, strategic suggestions have been presented to improve the food security conditions. At the same time, the current situation of the country is facing suitable opportunities, which should be used in the best way through rational planning and using governance approaches. Also, the results of the SWOT matrix analysis showed that conservative policies are among the main strategies to ensure food security in the country, and the priority of implementing these conservative policies through the QSPM matrix analysis is with the strategy of creating and strengthening the macro policy and good governance system in the field of agriculture by using the power and capacity of scientific centers.
تبلیغات
