شناسایی مؤلفه های اخلاق ارزشیابی در آموزش عالی از دیدگاه اعضای هیئت علمی و میزان کاربست آن از منظر دانشجویان (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
هدف از اجرای این پژوهش، شناسایی مؤلفه های اخلاق ارزشیابی از دیدگاه اعضای هیئت علمی و بررسی میزان کاربست آن از دیدگاه دانشجویان بود. روش پژوهش، رویکرد ترکیبی از نوع اکتشافی متوالی است. مرحله اول کیفی و مرحله دوم کمّی و از نوع توصیفی- پیمایشی است. مشارکت کنندگان بخش کیفی، اعضای هیئت علمی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان و جامعه آماری بخش کمّی، دانشجویان کارشناسی ارشد و کارشناسی این دانشگاه به تعداد 6065 نفر بود که با نمونه گیری هدفمند با 16 عضو هیئت علمی مصاحبه شد و 362 نفر از دانشجویان نیز با روش نمونه گیری طبقه ای نسبتی انتخاب شدند. ابزار بخش کیفی، مصاحبه نیمه ساختارمند و ابزار بخش کمّی، پرسشنامه اخلاق ارزشیابی محقق ساخته شامل 34 گویه بود. برای تحلیل یافته ها از تحلیل محتوای کیفی از نوع عرفی و آزمون t تک نمونه ای و t مستقل برای بخش کمّی استفاده شد.یافته های کیفی شامل 6 مؤلفه که به عنوان مؤلفه های اخلاق ارزشیابی شناسایی شد. نتایج کمّی نشان داد، میزان کاربست مؤلفه ارتباطات مؤثر در ارزشیابی مطلوب و مؤلفه های «سوگیری نکردن در ارزشیابی، ملاحظات اخلاقی در ارزشیابی و پایایی و روایی ابزارهای ارزشیابی» از دیدگاه دانشجویان کارشناسی ارشد کمتر از میانگین مفروض گزارش شدند. همچنین از دیدگاه دانشجویان کارشناسی مؤلفه های: ارزشیابی به مثابه یادگیری، ارزشیابی اصولی و صحیح، ارتباطات علمی مؤثر در ارزشیابی مطلوب گزارش شدند. بررسی تفاوت میزان کاربست مؤلفه های اخلاق ارزشیابی بین دانشجویان دختر و پسر نشان دهنده آن است که در مؤلفه های سوگیری نکردن در ارزشیابی، ارتباطات علمی مؤثر در ارزشیابی و پایایی و روایی ابزارهای ارزشیابی تفاوت معنی داری وجود دارد و در سایر مؤلفه ها تفاوتی دیده نشد. نظام اخلاقی در آموزش عالی به ویژه در ارزشیابی دانشجویان، منعکس کننده رفتارهای حرفه ای و تعهد اخلاقی استادان است.Identification of Components of Ethics of Evaluation in Higher Education from the Faculty Members’ Viewpoints and Its Application from Students' Perspectives
The aim of the present study was to identify the components of ethics of evaluation in higher education from the faculty members’ viewpoints and its application from students' perspectives. A mixed-method (sequential exploratory) approach focusing on qualitative and quantitative methods was used in the research. The research was conducted in a descriptive-survey design. The participants of the qualitative section were composed of faculty members of Azarbaijan Shahid Madani University and the statistical population of the quantitative section was consisted of MA/MSc and BA/BSc students of Azarbaijan Shahid Madani University (N=6065). Accordingly, 16 faculty members were selected and interviewed via the purposive sampling method. In addition, 362 Students were selected using the proportionate stratified random sampling method. The tool used for the qualitative section was semi-structured interviews technique and the quantitative tools were a Researcher-Made Ethics of Evaluation, which was composed of 34 items. Regarding the data analysis, it was tried to make use of qualitative content analysis (conventional type) for qualitative section and one-sample T-test and Independent T-test were used for the quantitative section. The qualitative findings were categorized into 6 components identified as ethics of evaluation. The quantitative results showed that the application of the component of effective communication in favorable evaluation as well as components of unbiased evaluation, ethical considerations in evaluation and reliability and validity of evaluation instruments were rated lower than the hypothetical mean from MA/MSc students’ viewpoint. Moreover, given the BA/BSc students’ perspective, the components of evaluation as learning, principled and correct evaluation and effective scientific communications in the favorable evaluation were reported. Regarding the difference in the application of components of ethics of evaluation between female and male students, the results indicated that there was a significant difference in such components as unbiased evaluation, effective scientific communications, and the reliability and validity of the evaluation instruments but no difference was observed in other components. The ethical system in higher education, especially in student’s evaluation, reflected professional-scientific behaviors and the sense of ethical commitment on the part of professors.
تبلیغات
