اضطراب، خبرگی و رفتارهای خیرگی در حین پیش بینی پنالتی در دروازه بان های فوتبال (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

اثر شرایط فشار بر عملکرد ورزشی همواره یکی از موضوعات مهم پژوهش های حوزه روان شناسی ورزش بوده است و اثر اضطراب بر عملکرد و بررسی مکانیزم های آن هنوز موضوع مورد علاقه روان شناسان ورزش است. هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیر اضطراب حالتی بر دقت پیش بینی و شاخص های خیرگی دروازه بان های فوتبال با دو سطح تبحر خبره و مبتدی بود. ده دروازه بان خبره و 10 فرد مبتدی به صورت همتراز شده متقابل در شرایط عادی و شرایط فشار، مسیر ضربات پنالتی پخش شده در یک ویدئو که در لحظه تماس پا با توپ با استفاده از پارادایم انسداد زمانی، مسدود شده بود را پیش بینی کردند. در حین پیش بینی با استفاده از عینک دوچشمی ردیاب چشم اطلاعات خیرگی شرکت کنندگان (مدت تثبیت و تعداد تثبیت ها) ضبط شد. با استفاده از نرم افزارهای Pupil و افزونه های آن، اطلاعات خیرگی استخراج و مقادیر با تحلیل واریانس مرکب و آزمون t همبسته تحلیل شدند. یافته ها نشان داد اثر اصلی اضطراب بر مدت تثبیت (کاهش) و تعداد تثبیت ها (افزایش) در هر دو گروه معنا دار بود و اضطراب بر دقت پیش بینی در گروه خبره تأثیر معنا داری نداشت؛ اما باعث کاهش دقت پیش بینی گروه مبتدی شد. به طور کلی اثر اضطراب در گروه خبره با پیش بینی های نظریه کنترل توجهی هم راستا بود و نشان داد اضطراب باعث کاهش کارایی پردازش می شود. اما الزاماً به کاهش اثربخشی عملکرد ادراکی-حرکتی منجر نمی شود.