ادراک عمل

در دهه گذشته علاقه به چگونگی ادراک عمل و عملکرد آیینه ای کودک نسبت به رفتار دیگران افزایش یافته است و تحقیقات رفتاری روی رشد و اهمیت مکانیسم های ادراک عمل و عمل آیینه وار (تقلید، الگوبرداری و پیش بینی هدف) تمرکز کرده اند. عده ای به پایه های عصبی آیینگی عمل، شناسایی علایم الکتروفیزیولوژیک خاص یا ارتباط نواحی مغز، مکانیسم های اجرایی و کارکردی مفیدی که منجر به عمل آیینه ای می شوند، پرداخته اند. عده ای پیشنهاد کرده اند که عمل آیینه ای نتیجه ی پردازش و فرایندهای سطح بالاتر بوده، و نهایتاً عده ای پیامدهای عملکرد آیینه ای در مورد کارکردهای اجتماعی با توجه به نقش آن در ادراک عمل و تقویت روابط اجتماعی را مورد بحث قرار داده اند. مقاله حاضر مروری است بر مبانی و مفاهیم ادراک عمل و عمل آیینه ای در کودکان، ساز و کارهای زیربنایی عصب شناسی، شناختی و اجتماعی موجود، سیر رشدی و تحولی، نحوه سنجش و ارزیابی و همچنین بررسی رئوس نظریات و ادعاهای محققین اخیر در این زمینه. تاثیرات و کاربرد آیینه سازی عمل در رشد ادراک اجتماعی و شناخت اجتماعی در مراحل رشد کودکان مورد بحث قرار گرفته است.

اثر شرایط فشار بر عملکرد ورزشی همواره یکی از موضوعات مهم پژوهش های حوزه روان شناسی ورزش بوده است و اثر اضطراب بر عملکرد و بررسی مکانیزم های آن هنوز موضوع مورد علاقه روان شناسان ورزش است. هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیر اضطراب حالتی بر دقت پیش بینی و شاخص های خیرگی دروازه بان های فوتبال با دو سطح تبحر خبره و مبتدی بود. ده دروازه بان خبره و 10 فرد مبتدی به صورت همتراز شده متقابل در شرایط عادی و شرایط فشار، مسیر ضربات پنالتی پخش شده در یک ویدئو که در لحظه تماس پا با توپ با استفاده از پارادایم انسداد زمانی، مسدود شده بود را پیش بینی کردند. در حین پیش بینی با استفاده از عینک دوچشمی ردیاب چشم اطلاعات خیرگی شرکت کنندگان (مدت تثبیت و تعداد تثبیت ها) ضبط شد. با استفاده از نرم افزارهای Pupil و افزونه های آن، اطلاعات خیرگی استخراج و مقادیر با تحلیل واریانس مرکب و آزمون t همبسته تحلیل شدند. یافته ها نشان داد اثر اصلی اضطراب بر مدت تثبیت (کاهش) و تعداد تثبیت ها (افزایش) در هر دو گروه معنا دار بود و اضطراب بر دقت پیش بینی در گروه خبره تأثیر معنا داری نداشت؛ اما باعث کاهش دقت پیش بینی گروه مبتدی شد. به طور کلی اثر اضطراب در گروه خبره با پیش بینی های نظریه کنترل توجهی هم راستا بود و نشان داد اضطراب باعث کاهش کارایی پردازش می شود. اما الزاماً به کاهش اثربخشی عملکرد ادراکی-حرکتی منجر نمی شود.