مجله جهانی رسانه

پژوهش حاضر تغییرات اتفاق افتاده در بکارگیری واژگان پرکاربرد گویش وران فارسی را به تفکیک سن و جنسیت آنان مورد مطالعه قرار داده است. زبان به عنوان مهمترین ابزار ارتباطی بشر از طریق فناوری های روز مانند شبکه های اجتماعی زمینه ی ارتباط گسترده تر مردم در گوشه و کنار دنیا را فراهم آورده است. شبکه های اجتماعی مجازی با وجود این که زمان اندکی از تولد آن ها سپری شده است، به باور تعدادی از کارشناسان توانسته اند تغییرات قابل توجهی را در حوزه فرهنگی، اجتماعی و سیاسی به وجود آورند. یکی از حوزه های بارزی که تغییر در آن ها اتفاق می افتد زبان است و از همین رو به نظر می رسد برای ارایه ی تصویری بهتر از تغییراتی که در زبان فارسی روی می دهد مطالعات نظام مندی لازم است. برای این منظور پرسش نامه ای ویژه تهیه و بین 1300 نفر از گویش وران به صورت چاپی و مجازی توزیع گردید. داده ها جمع آوری و برای سنجش معناداری تفاوت موجود در بکار بستن واژگان زبان فارسی و انگلیسی بین افراد از آزمون خی -دو استفاده شد. نتایج نشان داد که بکارگیری واژگان انگلیسی به جای فارسی در میان گویش وران زبان فارسی با گسترش استفاده از شبکه های اجتماعی و فضای مجازی به طور معنی داری ترویج یافته است. نتایج این پژوهش ضرورت توجه ویژه ی زبان شناسان و جامعه شناسان را به روند شتابان تغییر زبان فارسی یادآوری می نماید.

هدف تحلیل گفتمان انتقادی ایجاد ارتباط میان زبان شناسی، مسائل اجتماعی و سیاسی است تا موارد تبعیض و نابرابری در اجتماع را در گفتمان اصحاب قدرت آشکار سازد و اهمیت زبان را در روابط اجتماعی قدرت نشان دهد. این تحقیق با به کارگیری روشی توصیفی - تحلیلی، بر اساس تحلیل گفتمان انتقادی و با بهره گیری از مؤلفه های جامعه شناختی -معنایی الگوی تحلیلی ون لیوون (1996)، در پی ارزیابی نحوه و میزان بکارگیری مؤلفه های فعال سازی و منفعل سازی الگوی فوق در گزیده ای از عناوین روزنامه های داخلی و خارجی پیرامون برنامه هسته ای ایران در سال 1390 است. بدین منظور 242 عنوان از دو روزنامه داخلی کیهان و ایران و دو روزنامه خارجی واشنگتن پست و گاردین در رابطه با این موضوع مورد مطالعه قرار گرفت. یافته ها نشان داد که این دو مؤلفه و به ویژه فعال سازی به میزان بالایی در هر دو گروه روزنامه مورد استفاده قرار گرفته اند اما نحوه استفاده از آن ها متفاوت و منطبق بر دیدگاهی است که آن روزنامه ها از آن حمایت می کرده اند. همچنین تحلیل داده ها دو نکته جدید را نشان داد که در الگوی ون لیوون اشاره ای به آن نشده بود، یکی فعال سازی در قالب جملات پرسشی و دیگری فعال سازی کارگزاران به صورت مثبت یا منفی که به خصوص روزنامه های خارجی اغلب با فعال سازی منفی، فعالیت های هسته ای ایران را به عنوان تهدیدی برای صلح منطقه و جهان قلمداد کرده اند.

هدف این مقاله شناخت صناعات به کار رفته در فیلم ستاره است به عنوان یک اثر پسامدرن است. این فیلم به نویسندگی و کارگردانی فریدون جیرانی دارای ویژگی هایی است که آن را از فیلم هایی که به سبک و سیاق فیلم های مدرن ساخته شده اند متمایز می سازد. این ویژگی ها قالبی به این فیلم بخشیده اند که نگارندگان را بر آن داشته تا آن را از نمایی نزدیک تر مورد کاوش و ارزیابی قرار دهند تا بدینوسیله اثبات کنند که این فیلم نمونه ای قابل قبول از ساختار و صناعت یک اثر پسامدرنیستی است. فیلم ستاره است نمونه ای قابل قبول و نه تمام عیار از این ژانر خاص می باشد که با برجسته ساختن جنبه های خاصی از این قالب همچون ویژگی های فرا داستانی، دور باطل، نوسان بین استعاره و مجاز، آشکارسازی تمهید، حضور نویسنده در داستان، پارانویا، درآمیختن ژانرها و مرگ اقتدار مؤلف به برخی جنبه های دیگر کمتر می پردازد. اما، در هر حال، این نقصان از ماهیت پسامدرنیستی این فیلم نمی کاهد چرا که هر بیننده ای به راحتی متوجه تفاوت ویژه ی این اثر با آثار ساخته شده در شکل و قالب مدرن می گردد. این تفاوت حاصل همان صناعاتی است که نویسنده و یا کارگردان در این فیلم برجسته ساخته و در واقع عناصر غالب این اثر را تشکیل می دهند. علاوه بر این، خوانش پسامدرنیستی این اثر با ارائه ی نمونه ای از یک اثر پسامدرنیستی در صنعت سینما، جهت خوانش های نقادانه ی آثار دیگری از این قبیل راه گشا خواهد بود.

مطالعه حاضر، با بهره جستن از جامعه شناسی ادبیات و مطالعات فرهنگی، به تحلیل تأثیرِ ترویج و تبلیغ رسانه های جمعی برای به شهرت رساندن برخی از آثار هنری می پردازد. رسانه های جمعی تلاش می کنند که «اعتبار» آفرینش های هنری را توجیه کرده و باعث «شهرت» آن ها نزد عوام و خواص شوند که این دو مهم در فیلم 12 سال بردگی (2013) به کارگردانی استیو مک کوین مورد مطالعه قرار گرفته اند. علی رغم تفاوت های بنیادی در گفتمانِ رسانه های ایران و ایالات متحده آمریکا، این فیلم مورد توجه هر دو طرف قرار گرفته است. پرسشی که این مقاله به آن پاسخ می دهد این است که چه عواملی باعث شهرت این فیلم شده اند؟ یافته ها نشان می دهند که جوایزی که فیلم به خود اختصاص داده، زمان پخش و انتخاب بازیگر همه بخشی از روندِ ساخت و ایجاد برچسب «شهرت» می باشند. با تحلیل سازوکارهای رسانه در تبلیغ گفتمان غالب و ایدئولوژی نهفته در فیلم، نتیجه حاصله نشان می دهد که گفتمان ها به جای نشان دادن واقعیت، آن را برمی سازند و سعی دارند دیدگاه مخاطب نسبت به پدیده های اطراف را شکل دهند. به لحاظ نظری، پژوهش حاضر از نظریه های نیل کمبِل و توبی میلر پیرامون مطالعات فرهنگی و از نظریه های لوسین گلدمن در رابطه با جامعه شناسی ادبیات استفاده می کند تا به تحلیل مفهوم «شهرت» و «اعتبار» هنری بپردازد. پژوهش حاصل از نوع کتابخانه ای و کیفی است. از منابع اطلاعاتی شامل کتب و سایت های خبری و تحلیلی رسانه های ایران و آمریکا برای ارائه تحلیلی جامع استفاده شده است.

این پژوهش با روش نظریه داده- بنیاد تلاش کرده دلایل تصدی گری دولت در حوزه مطبوعات و وابستگی مطبوعات بخش خصوصی به حمایت های دولت را روشن کند. امروزه رقابت گسترده رسانه ها باعث شده تا نقش مطبوعات به عنوان رسانه ای قدرتمند در جامعه ایران کم رنگ شده و از سوی دیگر سرمایه گذاری بخش خصوصی در این حوزه کاهش یابد. این دغدغه و همچنین دغدغه لزوم ارتقاء جایگاه اقتصادی، سیاسی و اجتماعی بخش خصوصی در حوزه مطبوعات مسئله این پژوهش را شکل داده اند. نتایج این پژوهش نشان می دهد که اقتصاد نفتی ایران، بزرگ بودن دولت و عدم اطمینان دولت به بخش خصوصی سبب گسترش تصدی گری دولت در حوزه مطبوعات بوده و از سوی دیگر، عدم نگاه صنعتی به حوزه مطبوعات از سوی مدیران مطبوعاتی و عدم همگامی با نیازهای مخاطبین و نیز عدم بهره برداری از فناوری های نوین ارتباطی، سبب کاهش اقبال عمومی به مطبوعات و نیز کاهش تمایل سرمایه گذاران بخش خصوصی به سرمایه گذاری در حوزه مطبوعات شده است. در نهایت این پژوهش مدلی برای ارتقاء جایگاه مطبوعات بخش خصوصی ارائه می دهد. این مدل از شش بُعد یا شش گزاره به شرح زیر تشکیل شده است: شکل گیری مکانیسمهای سیاسی مناسب جهت پذیرش خصوصی سازی مطبوعات از سوی بهره برداران (پ1)، طراحی مکانیسمهای اقتصادی مناسب (پ2)، شکل گیری برخی از مکانیسمهای قانونی (پ3) و اصلاح مکانیسمهای فرهنگی (پ4) و پژوهشی (پ5)، موجب ارتقاء جایگاه بخش خصوصی در حوزه مطبوعات خواهد شد (پ6).

هدف این تحقیق، مطالعه تأثیر رسانه ها بر چگونگی عرضه هنر در عصر حاضر است. نقش پر رنگ و حیاتی رسانه های جدید در زندگی انسان امروز، موجب می شود تا در شناخت و مطالعه همه ابعاد زندگی، از جمله هنرها، نیاز مبرمی به مطالعه رسانه های نوین احساس شود. تحقیق حاضر، که به روش کتابخانه ای و با مطالعه یک نمونه از تعامل مخاطب با هنر و رسانه جدید، انجام گرفته است، دارای رویکردی نظری به آراء والتر بنجامین، فیلسوف معاصر آلمانی است. این رویکرد نظری از آن جهت انتخاب شده است که بنجامین نظریات قابل توجهی درباره تأثیرپذیری هنر از رسانه و نیز عمومی شدن و بازتولید پذیری مکانیکی اثر هنری دارد. نتایج تحقیق حاضر نشان می دهد که هنر جدید از رسانه های نوین تأثیر پذیرفته و تبدیل به هنری تعاملی شده است. یافته های این مطالعه نشان می دهد که هنرمند امروز، با کمک فن آوری های نوین رسانه ای، مخاطب آثار هنری خود را منفعل و مجهول الهویه نمی خواهد، بلکه مترصد آن است که نقشی پویا و فعال در فرایند خلق و سودمندی اثر، داشته باشد.

هدف این مقاله، ارزیابی رابطه بین استفاده از شبکه های اجتماعی اینترنتی و سرمایه اجتماعی دانشجویان دانشگاه یاسوج می باشد. این مقاله پژوهشی با اتکا به چارچوبی تلفیقی و با استفاده از روش پیمایش انجام شده است. بر اساس فرمول لین، حجم نمونه 400 نفر محاسبه شده که با روش نمونه گیری تصادفی از نوع طبقه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها، پرسش نامه ترکیبی محقق ساخته و دیگران ساخته بوده که پس از تأیید اعتبار آن توسط صاحب نظران، پایایی پرسشنامه سرمایه اجتماعی با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ (953/0)، محاسبه و مورد استفاده قرار گرفت. نتایج نشان داد که متغیر سابقه عضویت در شبکه های اجتماعی اینترنتی (متغیر مستقل) تأثیر معکوس و معناداری بر سرمایه اجتماعی (متغیر وابسته) داشته و با افزایش سابقه عضویت، از میزان سرمایه اجتماعی کاسته شده و بالعکس. این یافته با نظریه پاتنام و کلمن همخوانی داشت. در مقابل، رابطه معناداری بین سرمایه اجتماعی و میزان استفاده از شبکه های اجتماعی اینترنتی (متغیر مستقل) وجود نداشت. نتایج همچنین نشان داد تفاوتی در سرمایه اجتماعی دانشجویان با توجه به وضعیت عضویت و نوع استفاده آنها از شبکه های اجتماعی اینترنتی (متغیرهای مستقل) وجود نداشته است. به بیان دیگر، وضعیت و نوع استفاده از شبکه های اجتماعی تأثیری بر سرمایه اجتماعی دانشجویان نداشته است.