رضا عبدی

اهداف اختلال اضطراب فراگیر و افسردگی، یکی از اختلال های شایع در دوره کودکی و بزرگسالی است و مشکلات زیادی در حوزه سلامت به همراه دارد. هدف این پژوهش، بررسی نقش واسطه ای نشخوار فکری در رابطه بین تحمل نکردن بلاتکلیفی با علائم افسردگی و اختلال اضطراب فراگیر است. مواد و روش ها طرح این پژوهش، از نوع توصیفی همبستگی است. برای این منظور، ۲۵۰ نفر از دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی ایران با استفاده از نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند و به پرسش نامه های تحمل نکردن بلاتکلیفی داگاس، مقیاس نشخوار فکری نالن هاکسما، مقیاس افسردگی بک و مقیاس اضطراب فراگیر که در اختیار آن ها گذاشته شده بود، پاسخ دادند. تحلیل داده ها با استفاده از مدل یابی معادلات ساختاری انجام شد. همچنین برای طبقه بندی، پردازش و تحلیل داده ها و بررسی فرضیه های پژوهش از نرم افزارهای آماری SPSS نسخه ۲۲ و Lisrel ۸/ ۸۵ استفاده شد. یافته ها ارزیابی مدل فرضی پژوهش با استفاده از شاخص های برازندگی نشان داد مدل فرضی با مدل اندازه گیری، برازش دارد ۰/۹۸=NFI= ۰/۹۶ - CFI RMSEA=۰/۶۰ . نتایج نشان داد تحمل نکردن بلاتکلیفی به صورت غیرمستقیم از طریق نشخوار فکری بر افسردگی و همچنین به صورت مستقیم و غیرمستقیم بر اختلال اضطراب فراگیر تأثیر دارد. نتیجه گیری می توان بر اساس یافته های پژوهش، نتیجه گرفت نشخوار فکری در رابطه بین تحمل نکردن بلاتکلیفی و علائم افسردگی و اضطراب فراگیر نقش واسطه ای دارد. توجه به این سازوکارِ تأثیر، می تواند در تدوین مداخلات پیشگیرانه و درمانی کارآمد برای اختلال افسردگی و اضطراب فراگیر مؤثر باشد.

زمینه و هدف : آشفتگی های هیجانی ناشی از عوامل مختلفی می باشد که شامل دو مؤلفه کلی بیولوژیکی و شناختی است. شناخت عوامل مؤثر بر آشفتگی های هیجانی، نقش مهمی در بهبود کیفیت زندگی افراد دارد. پژوهش حاضر با هدف تعیین نقش پذیرش و ذهن آگاهی و حساسیت سیستم های بازداری/ فعال ساز رفتاری در پیش بینی آشفتگی هیجانی دانشجویان انجام شد. مواد و روش ها: این مطالعه توصیفی از نوع همبستگی بود و جامعه آماری آن را کلیه دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز تشکیل داد. بدین ترتیب، 380 نفر به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از مقیاس سیستم های بازداری/ فعال ساز رفتاری Carver و White، نسخه دوم پرسش نامه پذیرش و عمل (Acceptance and Action Questionnaire یا AAQ-II)، پرسش نامه ذهن آگاهی پنج وجهی (Five Facet Mindfulness Questionnaire یا FFMQ) Baer و همکاران و مقیاس های اﻓﺴﺮدﮔی، اﺿﻄﺮاب و اﺳﺘﺮس (Depression Anxiety and Stress Scales یا 21-DASS) استفاده گردید. داده ها با استفاده از روش ضریب همبستگی Pearson و Multiple regression مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: سیستم های فعال ساز رفتاری، بازداری رفتاری و پذیرش و ذهن آگاهی توانستند به طور معنی داری 45 درصد تغییرات مربوط به مؤلفه افسردگی، 53 درصد تغییرات مربوط به مؤلفه اضطراب و 41 درصد تغییرات مربوط به مؤلفه استرس آشفتگی هیجانی را پیش بینی نمایند. نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده می توان گفت که استرس، اضطراب و افسردگی به عنوان آشفتگی های هیجانی، نتیجه تأثیر حساسیت سیستم های فعال ساز رفتاری و بازداری رفتاری و پذیرش و ذهن آگاهی می باشد. جهت تنظیم هیجان بهتر است بر سیستم های فعال ساز و بازداری رفتاری به همراه ذهن آگاهی توجه گردد.

پژوهش حاضر به بررسی تأثیر بازخورد فرازبانی و بازنویسی بر صحت نوشتاری زمان گذشته باقاعده وبی قاعده انگلیسی دانش آموزان ایرانی پرداخت. در این پژوهش شبه تجربی، 56 دانش آموز آذری زبان شرکت کردند. این تحقیق 7 جلسه طول کشید. در جلسۀ اول از تمامی دانش آموزان آزمون تعیین سطح (KET) گرفته شد. سپس هر کلاس به صورت تصادفی به گروه های بازخورد اصلاحی فرازبانی (13 نفر)، بازخورد اصلاحی فرازبانی به همراه بازنویسی (17 نفر)، بازنویسی (14 نفر) و گروه گواه (12 نفر) تقسیم شدند. درجلسۀ دوم، برای ارزیابی عملکرد زمان گذشته دانش آموزان، یک پیش آزمون برگزار شد. از جلسۀ سوم تا ششم از دانش آموزان خواسته شد تا هر جلسه در مدت زمان 20 دقیقه در مورد موضوع تعیین شده، انشای 150 کلمه ای بنویسند. جلسۀ بعد نوشته های دانش آموزان با بازخوردهای مختلف به آن ها بازگردانده شد. زیر خطاهای ساختاری گروه بازخورد اصلاحی فرازبانی خط کشیده شد و توضیح گرامری در بالای آن یادداشت گردید. زیر خطاهای ساختاری گروه بازخورد اصلاحی فرازبانی به همراه بازنویسی نیز خط کشیده شد؛ ولی از آن ها خواسته شد نوشته های خود را بازنویسی کنند. از گروه بازنویسی خواسته شد خودشان خطاهای ساختاری خود را پیدا و نوشتۀ خود را بارنویسی کنند و گروه گواه هیچ نوع بازخوردی دریافت نکردند و بازنویسی انجام ندادند. در جلسۀ هفتم تمامی دانش آموزان پس آزمون و پرسش نامه نظرسنجی را تکمیل کردند. نتایج نشان داد که گروه بازخورد اصلاحی فرازبانی به همراه بازنویسی نسبت به گروه های دیگر پیشرفت معنی داری در مهارت نوشتاری داشت . بر اساس یافته های پژوهش حاضر به معلمان آموزش زبان توصیه می شود بازخورد اصلاحی مناسب با زبان آموزان مختلف را در کلاس های خود به کار گیرند.

هدف: سوءمصرف مواد یک مشکل جدی جهانی است که متاثر از عوامل متعدد روانی-اجتماعی است و برخی از ویژگی های شخصیتی و تکانشگری نقش مهمی در وقوع آن دارند. هدف از مطالعه حاضر پیش بینی گرایش به مصرف مواد در دانشجویان بر اساس ابعاد نابهنجار شخصیت و نقش میانجی گری تکانشگری بود. روش: در یک مطالعه توصیفی از نوع همبستگی، 303 دانشجوی دانشگاه تهران به شیوه نمونه گیری در دسترس در سال تحصیلی 95 انتخاب شدند. پرسش نامه شخصیتی، مقیاس آمادگی به اعتیاد ایرانی و مقیاس تکانشگری بارت در گروه نمونه اجرا شد. داده ها با استفاده از روش مدل یابی معادلات ساختاری با نرم افزار آموس20 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که بین ابعاد نابهنجار شخصیت و تکانشگری و گرایش به مصرف مواد در دانشجویان رابطه وجود دارد. مدل پیشنهادی ار برازش مطلوبی برخوردار بود ( 95 /0= GFI , 91 /0 = AGFI , 96 /0 = CFI , 06 /0 = RMSEA , 30 /2 = χ²/df ) و نتایج از نقش میانجی گری تکانشگری در رابطه بین ابعاد نابهنجار شخصیت و آمادگی به اعتیاد حمایت کرد. نتیجه گیری: ابعاد نابهنجار شخصیت به طور مستقیم و غیرمستقیم از طریق تکانشگری در بروز گرایش به مصرف مواد موثر است. در پیشگیری از آسیب پذیری به اعتیاد، مداخله در صفات شخصیتی نابهنجار و تکانشگری در گروه های دانشجویی می تواند دارای اهمیت باشد.

اختلال فوبی خاص به عنوان ترس افراطی یا غیرمنطقی تعریف می شود که وابسته به حضور شی ء یا موقعیت خاص می باشد. هدف پژوهش حاضر بررسی نقش مدل ترکیبی سرشت عاطفی و هیجانی در پیش بینی علائم اختلال فوبی خاص در دانشجویان بود. بدین منظور تعداد 400 نفر از دانشجویان دانشگاه شهید مدنی آذربایجان به روش نمونه گیری هدفمند براساس معیارهای ورود و خروج، انتخاب و با استفاده از مقیاس های ترکیبی سرشت عاطفی - هیجانی و جدول زمینه یابی ترس مورد آزمون قرار گرفتند. تحلیل داده ها با استفاده از روش های ضریب همبستگی پیرسون ، تحلیل رگرسیون چند گانه و مدل یابی معادلات ساختاری انجام شد. نتایج آزمون همبستگی پیرسون نشان داد که ابعاد هیجانی (شامل سرشت های مقابله، اراده، حساسیت و ترس) و ابعاد عاطفی (شامل سرشت های اضطراب، بی تفاوتی، ادواری خویی، تغییرپذیری و هیجان زدگی) از مدل ترکیبی سرشت عاطفی – هیجانی، همبستگی معناداری با علائم اختلال فوبی خاص دارند. براساس مدل رگرسیونی ، سرشت های هیجانی حساسیت و ترس و ابعاد سرشت عاطفی اضطراب و هیجان زدگی، توانستند علائم اختلال فوبی خاص را به صورت معنادار پیش بینی کنند. نتایج این پژوهش نشان می دهد که مدل سرشت ترکیبی عاطفی هیجانی به عنوان یک مدل تبیینی، قادر به پیش بینی تغییرات آسیب شناختی در اختلال فوبیای خاص می باشد و اختلال فوبی خاص را می توان بر مبنای ابعاد سرشت هیجانی و عاطفی تبیین نمود.

پژوهش حاضر با هدف پیش بینی راهبردهای تنظیم هیجانی بر اساس عوامل شخصیت و مراحل رشد شناختی انجام گرفت. جامعه آماری پژوهش حاضر تمام دانشجویان دانشگاه حکیم سبزواری بودند. 381 نفر (192 زن، 189 مرد) از دانشجویان با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای به عنوان شرکت کنندگان پژوهش انتخاب شدند و به پرسشنامه تنظیم هیجانی (ERQ)، فرم کوتاه پرسشنامه شخصیتی نئو (NEO-FFI) و پرسشنامه عقاید اصول اجتماعی (SPBI) پاسخ دادند؛ برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش همبستگی و رگرسیون چندگانه همزمان استفاده شد. نتایج تحلیل همبستگی پژوهش نشان داد که بازارزیابی با برون گرایی، مردم آمیزی و وجدان، رابطه مثبت معنادار و سرکوب با روان رنجوری و تفکر محافظه کار رابطه مثبت و با برون گرایی، گشودگی، وجدان و تفکر دیالکتیکی رابطه منفی معنادار دارد. نتایج رگرسیون چندگانه نشان داد که عوامل وجدان، تفکر جمعی و تفکر قالبی توانستند به طور معنادار 12 درصد واریانس نهایی بازارزیابی را تبیین و پیش بینی نمایند و همچنین عوامل برون گرایی، گشودگی و تفکر دیالکتیکی توانستند 11 درصد واریانس نهایی سرکوب را به صورت معنادار تبیین و پیش بینی کنند. به طور کلی می توان اینگونه نتیجه گرفت که رشد شناختی افراد و ویژگی های شخصیتی آن ها در نحوه تنظیم هیجان ها توسط افراد نقش مهمی دارند.

مدل ترکیبی سرشت عاطفی و هیجانی (AFECT)، ترکیبی از ساختارهای سرشت عاطفی و هیجانی را با کاربردهای بالینی، روانی- زیستی و درمانی برای اختلال های روانی مطرح می کند. هدف از این پژوهش بررسی نقش مدل ترکیبی سرشت عاطفی و هیجانی در پیش بینی نشانه های اختلال اضطراب فراگیر (GAD) می باشد. 400 نفر از دانشجویان دانشگاه شهید مدنی آذربایجان با استفاده از مقیاس ترکیبی سرشت عاطفی و هیجانی و پرسش نامه نگرانی ایالت پنسیلوانیا مورد آزمون قرار گرفتند. در این پژوهش از روش نمونه گیری خوشه ای طبقه ای استفاده شد. داده ها به وسیله آزمون های همبستگی پیرسون و رگرسیون چند گانه مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج پژوهش نشان دادند که تمامی ابعاد هیجانی و عاطفی مدل AFECT (به استثنای بعد سرخوشی در سرشت عاطفی) همبستگی معناداری با نشانه های اختلال اضطراب فراگیر دارند. هم چنین، نتایج ناشی از رگرسیون چندگانه نشان دادند که در سرشت هیجانی اراده، خشم و حساسیت و  در سرشت عاطفی ابعاد اضطراب، سرحالی و هیجان زدگی توانستند نشانه های GAD را به گونه معنادار پیش بینی کنند. در مجموع می توان نتیجه گرفت که بین ابعاد هیجانی و عاطفی مدل AFECT با نشانه های GAD رابطه وجود دارد و برخی از این ابعاد توان پیش بینی نشانه های GAD را دارند. این یافته ها می توانند در دو زمینه پژوهشی و بالینی مورد استفاده قرار گیرند.

هدف پژوهش حاضر بررسی نقش میانجی جهت گیری اهداف پیشرفت در رابطه بین کمال گرایی و عملکرد تحصیلی در بین دانشجویان بود. بدین منظور 240 دانشجوی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان به صورت تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شده و ابزارهای پژوهش را تکمیل کردند، اما با توجه به ناقص بودن پرسشنامه 6 نفر، تحلیل ها بر روی 234 نفر انجام گرفت. ابزارهای پژوهش شامل مقیاس کمال گرایی هیل، پرسشنامه جهت گیری اهداف (AGQ) بود. یافته ها نشان داد کمال گرایی مثبت تأثیر نیرومند معنی داری بر جهت گیری اهداف تسلط-گرایش، عملکرد-گرایش و عملکرد-اجتناب و کمال گرایی منفی تأثیر مثبت معنی داری بر جهت گیری عملکرد-گرایش و عملکرد-اجتناب دارد؛ همچنین کمال گرایی مثبت تأثیر مثبتی بر عملکرد تحصیلی دارد. علاوه براین جهت گیری هدف تسلط-اجتناب و عملکرد-اجتناب تأثیر معنی دار منفی بر عملکرد تحصیلی دارند. در نهایت یافته ها نشان داد که جهت گیری هدف عملکرد-اجتناب در رابطه بین کمال گرایی مثبت و عملکرد تحصیلی نقش میانجی داشته و موجب کاهش تأثیر مثبت کمال گرایی مثبت بر عملکرد تحصیلی می شود. همچنین جهت گیری عملکرد اجتناب در رابطه کمال گرایی منفی و عملکرد تحصیلی نقش میانجی داشته و موجب شده است که ضریب تأثیر کل منفی باشد.

مولتیپل اسکلروزیس ( MS ) در زمره بیماری های خاص، یک اختلال التهابی مزمن و حادّ سیستم اعصاب مرکزی است که با تظاهرات کلینیکی و ناتوانی عصبی شدید همراه است. درمان مبتنی بر پذیرش و تعهّد یکی از درمان های موج سوم است که در جمعیت پزشکی، به منظور کمک به افراد در مقابله با استرسِ بیماری های جسمانی مورد توجه قرار گرفته است . پژوهش حاضر با هدف ارزیابی اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهّد ( ACT ) بر اجتناب تجربه ای و پذیرش بیماری در افراد مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس ( MS ) انجام گرفت. جامعه آماری مطالعه حاضر شامل کلیه افراد مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس استان آذربایجان شرقی در سال 95 بود. 30 نفر از بین مراجعه کنندگان به انجمن MS به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و به صورت انتساب تصادفی در دو گروه آزمایش (15 نفر ) و گروه کنترل (15 نفر ) قرار گرفتند. گروه آزمایش بصورت هفتگی، 10 جلسه درمان ACT دریافت- کردند. ابزار جمع آوری اطّلاعات، پرسشنامه پذیرش مولتیپل اسکلروزیس ( MSAQ ) و پذیرش و عمل – نسخه دوم ( AAQ-II ) بود. در این پژوهش از تحلیل واریانس با اندازه گیری های مکرر آمیخته ( ANOVA ) استفاده شد و تجزیه و تحلیل داده های مزبور به وسیله برنامه آماری SPSS 21 انجام گرفت . نتایج حاصل از تحلیل واریانس نشان داد که نمره پذیرش بیماری در دو مرحله پس آزمون و پیگیری در گروه آزمایش به طور معناداری افزایش داشته است . بنابراین شایسته به نظر می رسد که علاوه بر مشکلات جسمانی این جمعیت، به مسائل روانشناختی آنها نیز توجه شود و در کنار دارودرمانی، درمان های روانشناختی و از جمله رویکرد درمانی پذیرش و تعهّد، مدّ نظر قرار گیرد.

اهداف مطالعه حاضر به بررسی سهم هر یک از ابعاد نابهنجار شخصیتی معرفی شده در راهنمای تشخیصی و آماری اختلال های روانی- ویرایش پنجم، در پیش بینی ابعاد ناگویی هیجانی می پردازد. مواد و روش ها در سال تحصیلی 92-93، از بین دانش آموزان مقطع دبیرستان شهرستان رامسر، یک نمونه 250 نفری انتخاب شد که با استفاده از پرسشنامه شخصیت براساس DSM- 5 و مقیاس ناگویی هیجانی تورنتو مورد ارزیابی قرار گرفتند. داده ها به وسیله نرم افزار آماری SPSS18 و به روش رگرسیون هم زمان مورد تحلیل قرار گرفتند. یافته ها یافته ها حاکی از این بود که بین ناتوانی در شناسایی هیجان و عاطفه منفی (28/0r=)، مهارگسیختگی (20/0r=) و روان پریش خویی (16/0r=) روابط معنی داری وجود دارد. بین ناتوانی در توصیف هیجان با عاطفه منفی (19/0r=)، گسلش (14/0r=)، مهارگسیختگی (16/0r=) و روانپریش خویی (27/0r=) و همچنین بین تفکر عینی با تمام ابعاد نابهنجار شخصیت (عاطفه منفی منفی (74/0r=)، گسلش (59/0r=)، مخالفت ورزی (57/0r=)، مهار گسیختگی (51/0r=) و روانپریش خویی (56/0r=) رابطه مثبت و معنی دار (01/0>P) وجود دارد. این ابعاد شخصیتی می توانند عامل مؤثری در پیش بینی ناگویی هیجانی به شمار آیند. نتیجه گیری با توجه به همبستگی های به دست آمده بین ابعاد ناگویی هیجانی و ابعاد نابهنجار شخصیت، شایسته است هم آیندی این دو متغیر در فرایند سبب شناسی و درمان اختلال های شخصیتی و هیجانی، مورد توجه قرار گیرد.

اختلال شخصیت مرزی یکی از شایع ترین اختلالات محور دو روانپزشکی می باشد که یکی از مهم ترین مشکلات مبتلایان مربوط به حوزه ی روابط بین فردی آنها می باشد. لینهان معتقد است که مشکلات مبتلایان به این اختلال بیشتر مربوط به بدکارکردی در تنظیم هیجان می باشد و بدتنظیمی هیجانی نیز ناشی از تاثیرگذاری عوامل زیستی به ویژه کارکرد لوب فرونتال و ابعاد شخصیتی نابهنجار می باشد. در همین راستا، تعداد 130 نفر از بیماران مبتلا به اختلال شخصیت مرزی ضمن تکمیل پرسشنامه ی ابعاد سرشت منش کلونینجر و پرسشنامه ی ارزیابی شخصیتی-الگوهای مرزی، تکلیف رابانه ای تمایز هیجانی را نیز انجام دادند. همچنین فعالیت قشری آنها نیز توسط EEG ثبت شده و با استفاده از QEEG مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که توان مطلق آلفا در لوب فرونتال و ابعاد سرشتی(نوجویی، آسیب پرهیزی و وابستگی به پاداش و منش همکاری) توان پیش بینی توانایی تمایز هیجانی و مشکلات بین فردی مبتلایان به اختلال شخصیت مرزی را دارند. همچنین توانایی تمایز هیجانی نیز توانست تا مشکلات بین فردی مبتلایان را پیش بینی نماید. مجموع یافته های پژوهش نشان داد که توانایی تمایز هیجانی به عنوان یک متغیر واسطه ای الگوی تعاملی بین ابعاد سرشت منش و توان مطلق آلفای فرونتال با مشکلات بین فردی مبتلایان به اختلال شخصیت مرزی تاثیر می گذارد.

هدف پژوهش حاضر بررسی کارایی درمان فراتشخیصی یکپارچه در کاهش نشانه های آسیب شناختی افراد مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر دارای یک اختلال هیجانی همایند بود. سه نفر زن مبتلا به اختلال هیجانی اضطراب فراگیر همراه با یک اختلال هیجانی همایند دیگر از طریق مصاحبه تشخیصی و مصاحبه بالینی ساختار یافته براساس معیارهای تشخیصی DSM-IV برای محور یک به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. بیماران پس از احراز شرایط درمان، وارد فرآیند درمان شدند. در این پژوهش از طرح تجربی تک موردی از نوع خط پایه چندگانه ناهمزمان استفاده شد. کارآیی پروتکل درمان فراتشخیصی یکپارچه در طی در سه مرحله مداخله (خط پایه، درمان 12 جلسه ای و پیگیری 6 هفته ای) با استفاده از پرسشنامه نگرانی ایالت پنسیلوانیا (PSWQ)، نسخه چهارم پرسشنامه اختلال اضطراب فراگیر (GAD-Q-V)، مقیاس های عاطفه مثبت و عاطفه منفی (PANAS)، مقیاس سازگاری شغلی و اجتماعی (WSAS) و سنجه های اختصاصی اختلال همایند بیماران مورد بررسی قرار گرفت. داده ها به روش ترسیم دیداری، شاخص تغییر پایا (RCI) و فرمول درصد بهبودی تحلیل شدند. نتایج نشان دادند که تاثیر در مان فراتشخیصی یکپارچه در کاهش شدت آماج های درمان (نگرانی، عاطفه منفی، نشانه های اختلال اضطراب فراگیر و اختلال هیجانی همایند و آسیب عملکرد) بیماران هم از نظر آماری در سطح (05/0>p) و هم از نظر بالینی معنادار است. روش درمان فراتشخیصی یکپارچه در کاهش شدت نشانه های بیماران مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر دارای یک اختلال هیجانی همایند از کارآیی لازم برخوردار است.

هدف پژوهش حاضر، بررسی کارایی درمان فراتشخیصی یکپارچه در کاهش شدت عوامل فراتشخیصی سبب ساز و نشانه های آسیب شناختی در افراد مبتلا به اختلالات هیجانی چندگانه بود. سه نفر زن مبتلا به اختلال هیجانی اضطراب فراگیر دارای اختلال هیجانی همایند دیگر از طریق مصاحبه ی تشخیصی و مصاحبه ی بالینی ساختار یافته بر اساس معیارهای تشخیصی DSM-IV-TR برای محور یک به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. بیماران پس از احراز شرایط درمان، وارد فرآیند درمان شدند. در این پژوهش از طرح تجربی تک موردی از نوع خط پایه ی چندگانه ی ناهمزمان استفاده شد. کارایی پروتکل درمان فراتشخیصی یکپارچه در طی سه مرحله مداخله(خط پایه، درمان 12 جلسه ای و پیگیری 6 هفته ای) با استفاده از پرسشنامه نگرانی ایالت پنسیلوانیا (PSWQ)، زیرمقیاس سیستم بازداری رفتاری(BIS)، مقیاس های عاطفه مثبت و عاطفه منفی (PANAS)، مقیاس دشواری های تنظیم هیجانی(DERS) و سنجه های اختصاصی اختلال همایند بیماران مورد بررسی قرار گرفت. داده ها به روش تحلیل ترسیم دیداری و فرمول درصد بهبودی بررسی شد. نتایج نشان می دهد که تاثیر درمان فراتشخیصی یکپارچه در کاهش شدت آماج های درمان(نگرانی، عاطفه منفی، بازداری رفتاری، مشکلات تنظیم هیجانی و نشانه های اختلالات هیجانی) در بیماران از نظر بالینی معنادار است. روش درمان فراتشخیصی یکپارچه در کاهش همزمان شدت عوامل فراتشخیصی سبب ساز و نشانه های مربوط به اختلالات هیجانی از کارایی لازم برخوردار است.

زمینه و هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی کارایی درمان فراتشخیصی یکپارچه در کاهش نشانه های آسیب شناختی افراد مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر بود. مواد و روش ها: در این پژوهش از طرح تجربی تک موردی از نوع خط پایه چندگانه ناهمزمان استفاده شد. سه نفر زن مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر از طریق مصاحبه تشخیصی و مصاحبه بالینی ساختاریافته براساس معیارهای راهنمای تشخیصی و آماری اختلال های روانی DSM-IV برای محور یک به روش نمونه گیری هدفمند در سال 1390 از بین بیماران دو مرکز خدمات مشاوره ای و روان پزشکی شهر تبریز انتخاب شدند. بیماران پس از احراز شرایط درمان، وارد فرایند درمان شدند. کارآیی پروتکل درمان فراتشخیصی یکپارچه در طی در سه مرحله مداخله (خط پایه، درمان 12 جلسه ای و پیگیری 6 هفته ای) با استفاده از پرسشنامه نگرانی ایالت پنسیلوانیا PSWQ ، نسخه چهارم پرسشنامه اختلال اضطراب فراگیر GADQ-V و مقیاس کلی شدت و آسیب اضطراب (OASIS) مورد بررسی قرار گرفت. داده ها به روش ترسیم دیداری، شاخص تغییر پایا(RCI) و فرمول درصد بهبودی تحلیل شدند. یافته ها: نتایج نشان دادند که تأثیر درمان فراتشخیصی یکپارچه در کاهش شدت آماج های درمان )نگرانی، نشانه های اختلال اضطراب فراگیر و شدت اضطراب و آسیب عملکرد) در زنان مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر هم از نظر آماری در سطح (05/0 >p) و هم از نظر بالینی معنی دار است. نتیجه گیری: روش درمان فراتشخیصی یکپارچه در کاهش نشانه ها و بهبود علایم بالینی اختلال اضطراب فراگیر از کارآیی لازم برخوردار است.

هدف : هدف پژوهش حاضر بررسی سطح حساسیت سامانه گرایش و بازداری رفتاری، به عنوان یک عامل سبب ساز احتمالی در گرایش به سوءمصرف مواد بود. بدین صورت که تفاوت میان سطح حساسیت سیستم فعالیت رفتاری ( BAS ) و سیستم بازداری رفتاری ( BIS ) در سه گروه افراد سوءمصرف کننده مواد و دو گروه گواه سیگاری و بهنجار بررسی شد. روش : در پژوهش علی- مقایسه ای حاضر سطح حساسیت سامانه های گرایش و بازداری رفتاری سه گروه افراد سوءمصرف کننده مواد (43 نفر)، سیگاری (45 نفر) و سالم (55 نفر) با کاربرد مقیاس های BIS/BAS مقایسه شد. داده ها به روش خی دو، تحلیل واریانس یک راهه، تحلیل واریانس چندمتغیره و آزمون های تعقیبی تحلیل شدند. یافته ها : نمره های خرده مقیاس BAS دو گروه سوءمصرف کننده مواد و سیگاری بالاتر از نمره های افراد سالم بود (05/0≥ p )، ولی دو گروه سوء مصرف کننده مواد و سیگاری تفاوتی از این نظر نداشتند. در خرده مقیاس BIS نمره های گروه سیگاری بالاتر از دو گروه دیگر بود (05/0≥ p ). نتیجه گیری : افراد سوءمصرف کننده مواد و سیگاری نسبت به افراد سالم، BAS حساس تری دارند و این امر آنها را نسبت به رفتارهای گرایشی مستعد می کند. این یافته ها هم سو با نظریه حساسیت به تقویت گری، مبنی بر رابطه BAS ، رفتارهای گرایشی و سوءمصرف مواد است.