مدیریت سازمان های دولتی

هدف کلی پژوهش، طراحی و تدوین الگو تأثیر رسانه های جمعی بر سلامت سازمانی در دانشگاه های ایلام می باشد. جامعه آماری شامل خبرگان و کارشناسان خبره دانشگاه های ایلام اعم از استادان و کارشناسان رشته مدیریت می باشند. در این نگارش با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند و گلوله برفی با توجه به سطح اشباع نظری تعداد 15 خبره برای مصاحبه انتخاب شده است. این پژوهش براساس هدف، کاربردی و از نقطه نظر چگونگی جمع آوری اطلاعات، از نوع پژوهش های آمیخته می باشد. در پژوهش حاضر جهت شناسایی عوامل مؤثر در طراحی مدل تأثیر رسانه های جمعی بر سلامت سازمانی دانشگاه های ایلام از مصاحبه های نیمه ساختاریافته استفاده گردید. تجزیه و تحلیل پژوهش حاضر با استفاده از تحلیل تم انجام شده است. نتایج نشان می دهد که 68 شاخص در قالب 21 مؤلفه (اعتماد، اعتبار رسانه ای، اعتمادپذیری رسانه ای، ابعاد وفاداری مخاطب، بنیان های بهبود عملکرد سازمان خبری، ایجاد گروه های کاری مخاطب محور، امپریالیسم خبری، فیلترهای خبری رسانه ها، امپریالیسم تبلیغی، اصول بازاریابی ارتباطات، اصول اخلاق حرفه ای در خبررسانی، وظایف خبرگزاری ها، شیوه های ارتقای مسئولیت های اجتماعی در رسانه، راهکارهای ارتقای مسئولیت های اجتماعی در رسانه، یگانگی نهادی، نفوذ مدیر، ملاحظه گری، ساخت دهی، پشتیبانی منابع، روحیه، تأکید علمی) در قالب 7 بعد (تقویت اعتماد و اعتبار رسانه ای، وفاداری مخاطب به رسانه خبری، امپریالیسم رسانه ای، تقویت اخلاق حرفه ای رسانه ای، سطح سازمانی، سطح اداری، سطح فنی) در قالب 2 متغیر (رسانه های جمعی، سلامت سازمانی) برای تعیین کفایت لازم جهت انتخاب مقوله های اصلی جهت طراحی مدل تأثیر رسانه های جمعی بر سلامت سازمانی در دانشگاه های ایلام در نظر گرفته شده است. نتایج پژوهش گویای رابطه و نشان دهنده تأثیرگذاری شاخص های رسانه های جمعی بر شاخص های سلامت سازمانی می باشد.

اساساً هر امری که مشارکت شهروندان را در پی دارد، در بستری شکل می گیرد که مقوله های مشترکی آن را احاطه کرده است و بدون توجه به آن ها، مشارکت شهروندان به سختی اتفاق می افتد. هدف از این پژوهش، طراحی مدل جامع مشارکت شهروندی در شهر تهران است. روش پژوهش، کیفی است و براساس رویکرد گلیزر از راهبرد نظریه داده بنیاد، وضعیت موجود، مدل سازی شده است. در این امتداد، با 19 نفر از شهروندان، مدیران شهری و خبرگان حوزه مشارکت شهروندی که به صورت گلوله برفی انتخاب شده بودند، مصاحبه نیمه ساختاریافته انجام پذیرفت و داده ها پس از پیاده سازی، کدگذاری شده و براساس خانواده کدهای شش سی که از سوی گلیزر معرفی شده است، مدل سازی شد. "عدم رویکرد شهروندمحوری در شهرداری"، به منزله پدیده محوری و 12 مقوله نیز به منزله مقوله های فرعی معرفی شد. نتیجه اینکه برای افزایش مشارکت شهروندی، لازم است شهرداری تهران، نسبت به اصلاح نگرشِ سرمایه های انسانی خود، به ویژه مدیران و خط مشی گذاران اقدام کند و این تغییر نگرش خود را در عمل نشان دهد و شهرداری، تبدیل به سازمان مشارکت محور شود و کمک کند تا این تغییر نگرش در شهروندان نیز به وجود آید تا بدین ترتیب مقدمات حضور آنان در عرصه مشارکت شهری فراهم آمده و مشارکت محوری شهرداری تقویت شود و مدیریت شهری، با پیشنهادهایی که در انتهای مقاله ارائه شد، خلأهای مورد اشاره را برطرف نماید.

با توجه به اهمیت پیاده سازی تمدن سازمانی، به عنوان رویکردی تکمیل کننده تعالی سازمانی، این پژوهش با هدف طراحی و تبیین مدل تمدن سازمانی در شرکت فولاد مبارکه اصفهان با روش آمیخته (کمّی و کیفی) انجام شد. در این پژوهش، 15 خبره جامعه هدف شامل استادان حوزه مدیریت، متخصصان و خبرگان این شرکت با روش گلوله برفی هدفمند شناسایی و مصاحبه با آن ها به روش عمیق نیمه ساختاریافته انجام گردید. جامعه آماری در بخش کمّی، مدیران و کارکنان با تجربه شرکت می باشند که حجم نمونه از طریق نمونه گیری خوشه ای و فرمول کوکران برابر 200 نفر به دست آمد. روایی و پایایی پرسشنامه باز طریق شاخص های CVR و آلفای کرونباخ مورد تأیید قرار گرفت. براساس یافته های بخش کیفی و روش دلفی، 4 مؤلفه اصلی و 40 مؤلفه فرعی، شناسایی و مدل تمدن سازمانی طراحی شد. همچنین براساس یافته های بخش کمّی، بارهای عاملی در کل مدل در مؤلفه های اصلی شامل انسان مداری، عدالت مداری، جامعه مداری و دانش مداری به ترتیب برابر 50/0، 578/0، 504/0 و 516/0 به دست آمد.

امروزه حکمرانی خوب در مقیاس وسیعی از سطح محلی تا بین المللی به کار برده می شود. در این بین سطح محلی دارای اهمیت ویژه ای است. با توجه به مشخصه هایی چون اصل تمرکززدایی، ساختار دموکراتیک، برنامه ریزی و تصمیم گیری محلی گرا و مردم نهاد، افزایش نقش نهادهای غیردولتی و جامعه مدنی، توجه به منافع عام مردم، توزیع فرصت ها و برقراری عدالت اجتماعی و جغرافیایی، افزایش اثربخشی و کارایی و در نهایت بهره مندی کل جامعه از توسعه و رفاه و ...، می توان دولت محلی را به دلیل ماهیت و کارکردهای خاصی که دارد، نمونه مطلوب و کارآمدی از حکمرانی خوب دانست. در این برداشت؛ تمرکززدایی (از ارکان دولت ملی)، مهم ترین و اصلی ترین هدف دولت محلی در تحقق حکمرانی خوب است. عدم حکمرانی خوب در کشور خصوصاً در مناطق روستایی، می تواند منشأ بسیاری از مشکلات اجتماعی در جامعه باشد. در پژوهش حاضر تلاش شده است علل عدم موفقیت حکمروایی محلی در ایران "مورد مطالعه: دهیاری های استان زنجان" بررسی و موردسنجش قرار گیرد. روش پژوهش حاضر، از حیث هدف پژوهشی کاربردی و روش اجرای پژوهش تلفیقی است بدین معنا که از روش توصیفی- تحلیلی و نیز از روش تحقیق میدانی و پیمایشی استفاده گردیده است. جامعه آماری پژوهش را دهیاری های استان زنجان تشکیل می دهد. شیوه نمونه گیری تصادفی بوده و حجم نمونه 200 دهیاری بوده و ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه است. روایی آن توسط فرمانداران و بخشداران و پایایی آن با استفاده از آلفای 84/0 مطلوب ارزیابی شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار اس. پی. اس. اس. انجام شد. نتایج نشان داد که بین محدودیت های دهیاری ها با عدم موفقیت آن ها رابطه مستقیم و معنا داری دارد و این رابطه با شدت تأثیر 667/0 تأیید شد.

تنوع در محیط کار، فرصت هایی را برای بالندگی سازمان به ارمغان می آورد. اما نه تنها گاه از این ظرفیت در سازمان ها استفاده نمی شود، بلکه گاه در برخی کشورها به آفاتی نظیر فرقه گرایی در سازمان نیز دچار می شود. این پژوهش با هدف رسیدن به فهم های متکثر درباره تبعات فرقه گرایی در سازمان ، به کاوش تجارب زیسته کارکنانی از سازمان های دولتی ولایت هرات افغانستان با پدیدارنگاری پرداخته است. مشارکت کنندگان پژوهش 24 نفر از کارکنان 16 سازمان یادشده بودند که با روش نمونه گیری نوعی تا رسیدن به اشباع نظری به همکاری دعوت شده بودند. روش گردآوری داده ها انجام مصاحبه های عمیق بود. برای تحلیل داده های پژوهش از نرم افزار Maxqda استفاده شد. طبق یافته ها پنج ایستار متفاوت نسبت به پیامدهای فرقه گرایی در سازمان به دست آمدند که عبارت بودند از کنش های هنجارستیزانه اعضای فرقه، ناکامی ها و کنش های منفعلانه اعضای خارج از فرقه، ارتباطات بین فردی تعارض آلود، کژکارکردهای سازمانی و بی اعتمادی عمومی. در ادامه، طبقات بر اساس پیچیدگی سطح آنها، روی سلسله مراتبی با پنج سطح کنش های اعضای فرقه، کنش های اعضای خارج از فرقه، فرد، ارتباطات بین فردی، سازمان و فراسازمان قرار گرفتند و فضای نتیجه ای سلسله مراتبی را برای شیوه های متفاوت ادراک از پیامدهای پدیده فرقه گرایی در سازمان رقم زدند.

هدف از پژوهش حاضر بررسی تأثیر و پایش نقش میانجی گری توسعه مسیر شغلی در رابطه کاهش عدالت سازمانی ادراک شده با سقف شیشه ای بود. این پژوهش از حیث ماهیت و روش، توصیفی- علّی، از حیث هدف، کاربردی و از لحاظ جهت گیری های پژوهش، بنیادی و ابزار گردآوری داده های آن پرسشنامه بوده است. جامعه آماری پژوهش را کلیه کارکنان زن آموزش و پرورش شهرستان هشتگرد تشکیل دادند که از جدول گرجسی و مورگان 316 نفر به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. برای تحلیل داده ها از تحلیل عاملی تأییدی و برای محاسبه ضرایب مسیر از تحلیل مسیر معادلات ساختاری به کمک برآوردهای نرم افزار Amos Graphics بهره گرفتیم. براساس نتایج تحلیل مسیر صورت گرفته، به ترتیب اثرات کل کاهش عدالت تعاملی و رویه ایی ادراک شده، توسعه مسیر شغلی و کاهش عدالت توزیعی ادراک شده بر سقف شیشه ای معنادار بوده و متغیرهای یاد شده توانستند فقط 20 درصد تغییرات متغیر وابسته را تبیین نمایند. با مقایسه ضرایب بتاها می توان گفت که سقف شیشه ای بیش از هر چیزی متأثر از کاهش عدالت تعاملی و رویه ای ادراک شده است.

ابزار ارزیابی فرهنگ سازمانی کامرون و کویین به عنوان یکی از معتبرترین مدل های فرهنگ سازمانی به منظور شناخت فرهنگ سازمانی غالب در بسیاری از سازمان ها مورد استفاده قرارگرفته است. هدف از پژوهش حاضر نقد، واکاوی نقاط ضعف و شناسایی گفتمان های اصلی نسبت به این مدل در سازمان های دولتی ایران است. بدین منظور ابزار ارزیابی فرهنگ سازمانی کامرون و کویین که در سال 1999 ارائه شده است به دقت مطالعه شد و داده های موردنیاز از طریق مطالعه کتابخانه ای منابع موجود و مصاحبه نیمه ساختاریافته دومرحله ای (20 نفر، 15 نفر) گردآوری شد. جامعه آماری در پژوهش حاضر کلیه مدیران و خبرگان سازمانی در سازمان های دولتی بودند. در بخش نخست پژوهش 20 مصاحبه با خبرگان انجام شد که به شیوه هدفمند انتخاب شده بودند و با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی جهت دار 94 واحد معنادار، 33 رمز، 12 طبقه و 4 درون مایه از داده ها احصا گردید. پایایی یافته های بخش نخست با استفاده از روش پی اسکات مورد تأیید قرار گرفت. در بخش دوم پژوهش به منظور واکاوی گفتمان ها و احصای گفتمان های اصلی نسبت به این مدل، مصاحبه با 15 نفر از خبرگان انجام شد و با شیوه تحلیل گفتمان انتقادی سه گفتمان اصلی کارکردی، اقتضایی و غیرکارکردی احصا گردید. در ادامه با استفاده از نظر خبرگان با روش رتبه بندی واسپاس، گفتمان های اصلی با اولویت غیرکارکردی، اقتضایی و کارکردی رتبه بندی شدند، به این معنا که از نگاه خبرگان سازمان های دولتی ابزار ارزیابی فرهنگ سازمانی کامرون و کویین مناسب برای پیاده سازی در سازمان های دولتی ایران نیست. در پایان نیز پیشنهادهایی برای بهبود مدل ارائه شد.

اانقلاب نسل چهارم فناوری، به طور قابل توجهی فرآیندهای سازمانی را متحول کرده است. جهت دست یابی به موفقیت در چنین شرایطی، توسعه سرمایه انسانی سازگار با این نسل یک ضرورت غیرقابل انکار است. پژوهش حاضر با هدف طراحی و ارائه الگوی توسعه سرمایه انسانی نسل 4.0 در شهرداری تهران صورت گرفت. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از نظر شیوه جمع آوری داده ها از نوع اکتشافی است که با رویکرد آمیخته (کیفی- کمی) مورد تحلیل قرار گرفته است. در مرحله اول جهت شناسایی مؤلفه های الگو، از روش کیفی و مصاحبه های عمیق استفاده شد. مشارکت کنندگان در بخش کیفی، 17 نفر از خبرگان دانشگاهی و مدیران ارشد شهرداری های شهر تهران بودند که به روش هدفمند انتخاب شدند. در مرحله دوم جهت برازش الگوی طراحی شده در بخش کیفی، از روش کمی و رویکرد مدل سازی معادلات ساختاری استفاده شد. جامعه آماری این بخش شامل مدیران، کارشناسان و کارکنان شهرداری های تهران بزرگ بودند که 336 نفر با فرمول کلاین (2005) و به روش تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها در این بخش پرسشنامه محقق ساخته بود که روایی و پایایی آن مورد تأیید قرار گرفت. تحلیل داده های بخش کیفی به روش کدگذاری و با استفاده از نرم افزار مکس کیودا و تحلیل داده های بخش کمی با نرم افزار اسمارت پی. ال. اس انجام شد. نتایج بخش کیفی نشان داد الگوی سرمایه انسانی نسل 4.0 شامل 64 کد اولیه، 11 مقوله فرعی و 4 مقوله اصلی شایستگی دیجیتال، مهارت های دیجیتال، سازمان دیجیتال و منابع دیجیتال است. نتایج بخش کمی الگوی طراحی شده از تناسب قابل قبولی برخوردار است.

هدف از انجام این مطالعه، طراحی و تبیین الگوی ارزیابی عملکرد استانداران دولت جمهوری اسلامی ایران بوده است. این مطالعه براساس هدف کاربردی و از نظر ماهیت در حیطه مطالعات توصیفی قرار دارد. جامعه کیفی مورد مطالعه در پژوهش حاضر را کلیه استادان دانشگاهی در حوزه مدیریت دولتی و مدیریت استراتژیک و استانداران دولت جمهوری اسلامی ایران به همراه مدیران ارشد وزارت کشور تشکیل دادند. تعداد مشارکت کنندگان در این مطالعه 18 نفر بوده اند. جامعه آماری مطالعه در بخش کمی را خبرگان آگاه به موضوع همچون استانداران دولت جمهوری اسلامی ایران، معاونین و مدیران ارشد استانداری های دولت ج. ا. ا تشکیل دادند. نمونه گیری با استفاده از روش غیراحتمالی در دسترس صورت گرفت که تعداد 48 نفر از جامعه آماری موردنظر به عنوان نمونه پژوهش تعیین شدند. یافته های این مطالعه در بخش کیفی منجر به شناسایی 12 مقوله اصلی شامل دانش جغرافیایی، آگاهی فرهنگی، بلوغ اجتماعی، ادراک سیاسی، رشد اقتصادی، توسعه رفاهی، رضایت ذی نفعان، سطح امنیت، سرمایه اجتماعی، مشارکت سیاسی، تعاملات و بهره وری به عنوان ابعاد ارزیابی عملکرد استانداران شد. مدل سازی، ابعاد ارزیابی عملکرد را در 5 سطح طبقه بندی نمود که در آن دانش جغرافیایی به عنوان اثرگذارترین و رضایت ذی نفعان، مشارکت سیاسی و بهره وری به عنوان اثرپذیرترین ابعاد در نظر گرفته شدند.

از آنجایی که تدوین یک الگوی پرمحتوی در مدیریت اسلامی برای کشورهای منطقه، جهان اسلام و کل دنیا دارای اهمیت زیادی است، وجود یک الگوی جامع مدیریت اسلامی برای پاسخگویی به نیازهای مدیریتی و اداره کشورهای جهان در سایه مکتب غنی و نجات بخش اسلام یک ضرورت اجتناب ناپذیر است. هدف اصلی این پژوهش طراحی الگوی جهانی شدن مدیریت اسلامی است با رویکرد کیفی، نوع پژوهش براساس هدف کاربردی، روش پژوهش از نوع گراندد تئوری  و گردآوری داده ها پیمایشی و ماهیت پژوهش اکتشافی است. جامعه آماری عبارت است از کلیه افراد خبره در مدیریت اسلامی در کشور و نمونه آماری با روش نمونه گیری گلوله برفی و براساس قاعدۀ اشباع نظری، با 45 نفر از خبرگان مصاحبۀ عمیق صورت گرفت، ابزار پژوهش مصاحبۀ باز و عمیق از خبرگان و اسناد بالادستی است. برای تحلیل یافته ها براساس مطالعات گلیزر و اشتراوس در مطالعات کیفی، از روش مقایسه مداوم در طی سه مرحلۀ کدگذاری باز، محوری و انتخابی استفاده شد. طبق یافته ها، 26 عامل مؤثر برای جهانی شدن مدیریت اسلامی در پنج بعد شامل جنبه حکومتی، جنبه ترویج فرهنگی، ترویج اقتصادی، اسلامی رفتاری و جنبه علمی معرفی شد و در نهایت الگوی پژوهش توسط خبرگان تأیید گردید.