مدیریت سازمان های دولتی

مدیریت سازمان های دولتی

مدیریت سازمان های دولتی سال ششم تابستان 1397 شماره 3 (پیاپی 23 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

طراحی مدل اهمال کاری سازمانی در سازمان های دولتی ایران (موردمطالعه: شرکت فرودگاه ها و ناوبری هوایی ایران)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کژ رفتار سازمانی اهمال کاری سازمانی اهمال کاری شناختی اهمال کاری رفتاری اهمال کاری احساسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۴ تعداد دانلود : ۵۰۲
اهمال کاری به عنوان یکی از مهم ترین مظاهر رفتار انحرافی در سازمان های دولتی نقش مهمی در کاهش خروجی های مطلوب سازمان نظیر بهره وری، عملکرد و کارایی و افزایش متغیرهای نامطلوب سازمانی نظیر غیبت و جابجایی، سوانح و خطاهای انسانی دارد. در برخی از عرصه های ارائه خدمات عمومی نظیر صنعت هوانوردی این امر می تواند پیامدهای جبران ناپذیری به دنبال داشته باشد. هدف این پژوهش طراحی مدل اهمال کاری سازمانی در سازمان های دولتی ایران بود. با استفاده از رویکرد کیفی کمی، ابتدا مدل اولیه استخراج شده از مطالعات کتابخانه ای، با پیروی از روش دلفی، در اختیار 18 نفر از خبرگان شرکت فرودگاه ها و ناوبری هوایی ایران و نخبگان دانشگاهی قرار گرفت. سپس، بر اساس نتایج آزمون دلفی مدل نهایی و پرسشنامه پیمایشی اهمال کاری سازمانی طراحی گردید. روایی پرسشنامه با استفاده از روش روایی صوری و پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ مورد تائید قرار گرفت. جامعه آماری شامل حدود 650 نفر مدیران و کارشناسان شرکت فرودگاه ها و ناوبری هوایی ایران بود که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 240 نفر با روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. با کمک نرم افزار لیزرل و تحلیل عاملی تأییدی مدل ترسیم شده مورد تائید قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که مؤثرترین عامل پیش بینی کننده اهمال کاری سازمانی پویایی های گروهی است.
۲.

فرهنگ سازمانی در آینه ی ضرب المثل های فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فرهنگ سازمانی ضرب المثل فارسی تحلیل تم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۹۱ تعداد دانلود : ۴۸۵
ضرب المثل در گستره ادبیات از نقش و جایگاه والایی برخوردار است؛ به طوری که ارزش و اهمیت علمی و تاریخی آن از کتیبه ها و سنگ نوشته ها کمتر نیست. در زندگی تمامی اقشار جامعه، اعم از عامی، تحصیلکرده، کارکرد ضرب المثل بسان آینه است که ویزگی های فرهنگی و اجتماعی یک جامعه و سازمان را به ببینده می نمایاند. بسا ضرب المثلی کار ساعت ها سخن گفتن، دلیل آوردن و استدلال کردن و بحث کردن را انجام داده است. ضرب المثل ها پنجره ای به سوی فرهنگ هستند. این تحقیق به بررسی مولفه های فرهنگ سازمانی در ایران از منظر ضرب المثل های فارسی می پردازد. روش تحقیق کیفی می باشد. جامعه ی آماری شامل 12000 ضرب المثل فارسی است که 1200 ضرب المثل به صورت تصادفی به عنوان نمونه در نظر گرفته شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از فن تحلیل محتوا استفاده شد. نتایج نشان داد که ضرب المثل های فارسی توان تبیین مولفه های فرهنگ سازمانی در ایران را دارند. بدین معنی که ضرب المثل ها نشان می دهند که فرهنگ سازمانی ایرانی دارای ویژگی هایی مانند فرد گردایی، فاصله قدرت زیاد، دوری از تضاد، مرد سالاری، است.
۳.

طراحی مدل توسعه داشبورد سازمانی با منطق هوش تجاری در سازمان های دولتی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: داشبورد سازمانی هوش تجاری تحلیل مضمون گروه کانونی مدلسازی ساختاری تفسیری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۷۵ تعداد دانلود : ۵۵۹
در سال های اخیر، زمانی که مدیران برای اتخاذ تصمیمات تجاری اختصاص می دهند به طور شدیدی کاهش یافته است. در این میان شناسایی اطلاعات مهمی که باید در لحظه مورد پایش قرار گیرد، چگونگی جمع آوری، یکپارچه سازی، نمایش و تحلیل این اطلاعات بیش ازپیش ضروری می نماید. داشبورد سازمانی، ابزاری است غنی از شاخص ها، گزارش ها و نمودارها که به صورت پویا عمل کرده تا مدیران با استناد به آن بتوانند در هرلحظه عملکرد سازمان را مشاهده نمایند. لیکن جهت بهره ور شدن داده ها، استفاده از منطق هوش تجاری اجتناب ناپذیر است. هوش تجاری سیستمی است که داده های مختلف، پراکنده و ناهمگون یک سازمان را یکپارچه و منسجم می کند و از طریق تشکیل پایگاه داده تحلیلی می تواند گزارش های تحلیلی را برای تصمیم گیری مدیران سازمان فراهم کند. این پژوهش با استفاده از مطالعه عمیق ادبیات موضوع، تعداد 357 کد مربوط به توسعه داشبورد سازمانی با منطق هوش تجاری را شناسایی و با استفاده از روش های کیفی تحلیل مضمون و گروه کانونی این کدها را به 24 مضمون پایه و 7 مضمون سازمان دهنده تبدیل کرد. در مرحله بعد در دو مرحله مجرا با استفاده از روش مدل سازی ساختاری تفسیری به مدل سازی مضامین پایه و مضامین سازمان دهنده به طور مجزا پرداخته و با توجه به همخوانی دو مدل سازی اقدام به تلفیق دو مدل و ایجاد مدل نهایی توسعه داشبورد سازمانی با منطق هوش تجاری نموده است که می تواند نقشه راهی دقیق برای سازمان های دولتی جهت طراحی و پیاده سازی این سیستم باشد.
۴.

بررسی داستان مسیرشغلی با رویکرد تحلیل روایت(ساختاری و محتوایی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: برسازنده گرایی تحقیقات روایی داستان مسیرشغلی گونه های داستان مسیرشغلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۷۰ تعداد دانلود : ۵۳۱
تحقیقات روایی در علوم اجتماعی در دهه های اخیر رواج قابل ملاحظه ای داشته اند، تا حدی که از این روی آوری به چرخش روایی یاد می شود. یکی از حوزه های تحقیقاتی اخیر در مطالعات سازمانی که به استفاده از روش روایی روی آورده است، مسیر شغلی است. در این پژوهش سعی شده، ابتدا به مبانی نظری روش های تحقیق روایی در علوم اجتماعی پرداخته شود، و سپس با اتخاذ روش تحقیق مناسب، داستان مسیرشغلی با رویکرد تحلیل روایت(ساختاری و محتوایی) مورد بررسی قرار گیرد. تحلیل ساختاری و محتوایی مسیرشغلی افراد، حاکی از آن است که می توان 4 گونه داستانی، شامل صعود، فرازونشیب، بی تفاوتی و افول را در داستان های مسیرشغلی مشارکت کنندگان شناسایی کرد. به علاوه، مضامین روابط میان فردی، کنترل، آمادگی مقابله، جایگاه شغلی و آسیب روانی نیز از مهم ترین مضامینی است که در داستان مسیرشغلی مشارکت کنندگان تکرار شده است. نتایج این بررسی نشان می دهد روش های روایی به فهم معنای افراد از تجربه مسیرشغلی شان کمک کرده، و امکان تغییر یا بهبود آن را نیز فراهم می آورند.
۵.

آسیب شناسی پژوهش های داخلی در زمینه مسئولیت پذیری اجتماعی با رویکرد فراترکیب(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مسئولیت پذیری اجتماعی شرکت ها فرا مطالعه فراترکیب آسیب شناسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۲ تعداد دانلود : ۴۵۵
هدف: شناسایی عوامل اساسی و تعیین کننده در کاربردی بودن پژوهش های مربوط به مسئولیت پذیری اجتماعی شرکت ها در شرایط کنونی که این دسته از فعالیت های شرکت ها در حال افزایش است، اجتناب ناپذیر است. بر همین اساس، هدف این پژوهش پی بردن به دلایل ضعف پژوهش های مربوط به مسئولیت پذیری اجتماعی شرکت ها در کشور ایران است.روش شناسی: این پژوهش با استفاده از مبنای پارادایم تفسیری، رویکرد استقرایی، روش فرامطالعه و استراتژیِ فراترکیب اجرا شده است. جامعه آماری آن تمام پژوهش هایِ داخلیِ صورت گرفته در حوزه مسولیت اجتماعی و نمونه آماری 35 پژوهش در این حوزه است. برای تحلیل اطلاعات از تکنیک تحلیل مضمون بهره گرفته شد.نتایج و یافته های پژوهش: پس تحلیل تمام مقاله ها، تعداد 26مضمون پایه استخراج شد. مضامین پایه در قالب پنج مضمون سازمان دهنده که همان نتایج نهایی پژوهش می باشد، جای گرفتند. این مضامین شامل مضمون ساختاری، فرهنگی، اسلامی، انگیزشی و روش شناختی می شود. فهم نتایج این پژوهش که عصاره ی پژوهش های پیشین است می تواند راهنمایی برای پژوهش های آتی باشد.
۶.

تحلیل گفتمان مدیریت دولتی ایران در بخش آموزش و پرورش(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تحلیل گفتمان شمول معنایی مجهول سازی مدیریت دولتی نوین ارزش عمومی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶۷ تعداد دانلود : ۴۴۱
رویکردهای نوین اداره امورعمومی برویژگی هایی همچون دموکراتیک بودن، شفافیت، مشارکت عامه مردم وغیره، به عنوان شاخص های سازمانها درعصر پست مدرن اشاره دارد. در سطح گفتاری و سازه های صوری، زبان مدیران دولتی به این ادبیات نزدیک است. اما یکی از موانع مهم در تعاملات بین سازمانهای دولتی (ارائه دهنده خدمات عمومی) با مردم (گیرندگان خدمات) موانع زبانی است. درتحقیق حاضرمحققین کوشیده اند تا مختصات گفتمان مدیریت دولتی در سه دوره حاکمیت دولتهای مختلف طی 24 سال از 1368 تاپایان سال 1391 را بررسی نموده و میزان دوری و نزدیکی آن به پارادایم های نوین مدیریت دولتی مورد تحلیل قرار دهند. روش تحقیق تحلیل گفتمان انتقادی فرکلاف گویای آنست که به رغم استعمال زیاد مدیران دولتی از مفاهیم و متغیرهای پارادایم های نوین مدیریت،این کاربرد درحد قابل توجهی جنبه صوری وظاهری داشته و درعمل استفاده از بازیهای زبانی، مجهول نگه داشتن نیت ازطریق تاکید بر قواعد بوروکراتیک و استعمال زبان معیار تخصصی در تعامل با عامه مردم، شعارزدگی و شمول معنایی پائین از مختصات گفتمان مدیریت دولتی در جامعه مورد بررسی می باشد.
۷.

گرایش به ذی نفعان در سازمان های دولتی غیرانتفاعی و اثرگذاری آن بر عملکرد مالی: بررسی نقش واسطه ای گرایش به یادگیری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: گرایش به ذی نفعان گرایش به یادگیری عملکرد مالی مدل یابی معادلات ساختاری سازمان های دولتی غیرانتفاعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۵ تعداد دانلود : ۲۸۷
هدف پژوهش حاضر، بررسی تاثیر گرایش به ذینفعان بر عملکرد مالی و نیز نقش واسطه ای گرایش به یادگیری است. این پژوهش دارای گرایش کاربردی، رویکرد قیاسی، استراتژی پیمایشی، انتخاب تک روشه، و افق زمانی تک مقطعی است. برای پایه ریزی فرضیه ها، از یک مدل مفهومی استفاده شده است و براساس داده هائی که به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای از 228 نفر از کارشناسان و مسئولین سازمان های دولتی غیرانتفاعی در شمال غرب ایران گرد آوری شده است، در قالب مدل یابی معادلات ساختاری مورد آزمون قرار گرفته اند. نتایج داده ها از تاثیر مثبت گرایش به ذینفعان روی عملکرد مالی حکایت دارد. همچنین، یافته ها از واسطه گری گرایش به یادگیری بین گرایش به ذینفعان و عملکرد مالی پشتیبانی می کنند. آزمون مدل پیشنهادی تحقیق برای اولین بار و در جامعه مورد نظر از جنبه های نوآورانه آن به شمار می آید. پیشنهاداتی به مدیران سازمان های دولتی غیرانتفاعی و نیز محققات آتی ارائه شده است.
۸.

طراحی مدل انتخاب و پیاده سازی سیستمهای برنامه ریزی منابع سازمانی در سازمان های دولتی و تابع دولتی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: برنامه ریزی منابع سازمانی انتخاب و پیاده سازی ERP مدیریت سیستم های اطلاعاتی بازمهندسی فرایندهای کسب و کار فناوری اطلاعات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۴۵ تعداد دانلود : ۴۳۷
جهانی شدن رقابت سازمان ها و شرکت ها جهت عرضه محصولات و خدمات خود، آن ها را ناگزیر به پیوستن به بازارهای جهانی کرده است. یکی از ابزارهای مهم فناوری اطلاعات و ارتباطات که نقش مهمی در یکپارچگی اطلاعات در سازمان دارد و از شروط اصلی پیوستن به بازارهای جهانی است، سیستم های برنامه ریزی منابع سازمانی ( ERP ) است. این سیستم هم اکنون به عنوان جدیدترین و مؤثرترین ابزار برنامه ریزی کل منابع سازمان مطرح بوده و شامل یک نظام به هم پیوسته اطلاعاتی، مهندسی و مدیریتی است که همه نیازهای یک سازمان را با نگرشی فرایندی (در جهت میل به اهداف سازمان و یکپارچه سازی تمام عملیات ) برآورده می کند. ERP با یک نگاه متفاوت روند کلیه فعالیت های سازمان ها را از حالت وظیفه گرایی به فرایند محوری تغییر جهت می دهد. پیاده سازی ERP علاوه بر پرهزینه و وقتگیر بودن، با ایجاد تغییرات بنیادین در فرایندها باعث ایجاد تنش هایی در اکثر بخش های سازمان می شود که اگر سازمان بدون توجه و اطلاع از مشکلات و چالش هایی که هنگام پیاده سازی ERP با آن ها مواجه خواهد شد، اقدام به پیاده سازی کند، قطعاً با شکست مواجه خواهد شد. هدف از این پژوهش، درک نحوه انتخاب و پیاده سازی مدیریت منابع سازمانی در سازمان ها است. ما با در کنار هم نهادن یافته های محققان مختلف و ترکیب آن ها به نحوی که مبنای این پژوهش را تشکیل دهند، پژوهشی عمدتاً توصیفی انجام دادیم.
۹.

تبیین مدل بهینه مدیریت منابع انسانى با استفاده از مدل نقاط مرجع استراتژیک در شرکت هواپیمایی آتا(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مدیریت منابع انسانی نقاط مرجع استراتژیک چشم انداز ارزش های کاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۶ تعداد دانلود : ۴۸۵
این تحقیق به دنبال طراحی مدل بهینه مدیریت منابع انسانى با استفاده از مدل نقاط مرجع استراتژیک در شرکت هواپیمایی آتا می باشد. این تحقیق به لحاظ هدف کاربردی و به لحاظ روش انجام تحقیق، توصیفی از نوع همبستگی می باشد و از این جهت که نتایج مورد انتظار آن را می توان در ایرلاین آتا به کار برد از نوع کاربردی می باشد. از کاربردهای مدیریتی این تحقیق می توان به استفاده از نتایج آن در برنامه ریزی مدیریت منابع انسانی در شرکت هواپیمایی آتا اشاره نمود. جامعه آماری این تحقیق کلیه مدیران و کارشناس ارشد ایرلاین آتا می باشد. با توجه به نوع روش بکارگرفته شده در این تحقیق برای بار اول تعداد 24 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شده است. بنابراین در این تحقیق از روش نمونه گیری ترکیبی برای جمع آوری اطلاعات استفاده شده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها در این تحقیق از روش های آمار توصیفی و استنباطی استفاده شده است. نتایج بدست آمده از آزمون فرضیات بیانگر این است که بین چشم انداز و ارزشهای سازمانی، ارزش های کاری و ارزشهای سازمانی، چشم هویت سازمانی، چشم انداز و سلامت سازمانی و پیاده سازی رویکرد نقاط مرجع استراتژیک (SRP) در ایرلاین آتا رابطه معناداری وجود دارد. از نوآوری های این تحقیق می توان به طراحی مدل در شرکت هواپیمایی آتا اشاره نمود که آن را از سایر تحقیقات موجود متمایز نموده است که در پایان پیشنهاداتی نیز ارایه شده است.
۱۰.

تحلیل و ارزیابی جایگاه دانشگاه های کشور در شاخص های بین المللی سازی آموزش عالی از دیدگاه دانشجویان (مطالعه موردی دانشگاه تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بین المللی سازی آموزش عالی شاخص رویکرد های بین المللی سازی دانشگاه تهران دانشجویان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۸۹ تعداد دانلود : ۳۹۰
در دانشگاه تهران اجرا شده است. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی است. جامعه آماری این پژوهش دربرگیرنده کلیه دانشجویان دکترای دانشگاه تهران در پردیس های علوم انسانی، اجتماعی و رفتاری بود که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 301 دانشجو به عنوان نمونه تحقیق انتخاب شد . جمع آوری داده ها با استفاده از دو روش کتابخانه ای و میدانی انجام و مولفه و گویه های شناسایی شده در مرحله مطالعه کتابخانه ای، مبنای طراحی چهار پرسشنامه؛ آمادگی و تمایل به بین روایی سازه با استفاده از تحلیل عاملی تاییدی محاسبه شد. پایایی ابزارهای تحقیق نیز با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ محاسبه و تایید شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روشهای آماری توصیفی مثل فراوانی، درصد، میانگین، انحراف شد. یافته های پژوهش نشان داد دانشجویان نسبت به جریان یافتن روند بین المللی سازی در دانشگاه ها تمایل دارند. دانشجویان عوامل علمی مشوق های اقتصادی و فرهنگی اجتماعی را در الویت های بالاتر بین المللی سازی در دانشگاه ها قرار داده اند . در بین موانع سازمانی ضعیف، بروکراسی سنگین و عدم روان بودن برقراری ارتباطات بین المللی و سیاست زدگی دانشگاه ها و مانع شدن از همکاری بین المللی به بهانه سیاسی را به عنوان سه اولویت اول خود انتخاب کردند و در بین موانع بیرونی بین المللی سازی در دانشگاه ها، عدم در اولویت بودن بین المللی شدن آموزش عالی، محدودیت ویزا توسط کشورهای دیگر و ترس از هژمونی غربی و جهان تک فرهنگی را انتخاب کردند

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۴۶