درخت حوزه‌های تخصصی

هدف اصلی این مقاله بررسی تاثیرها و پیامدهای اشاعه هیچ انگاری پسانوگرایی و نولیبرالیستی بر توسعه نظریه اجتماعی در دهه های پایانی قرن بیستم است. فضای فرهنگی حاکم بر این جریان به گونه ای است که گویی بازسازی نظریه اجتماعی، امری بی قاعده و بیهوده است. عوامل گوناگونی را که می تواند مبانی و زمینه های این طغیان ضد نظریه را تبیین کند، به طور مشروح در مقاله مطرح شده است. نکته محوری بحث حاضر این است که ضرورت جدی بازسازی نظریه اجتماعی، نیاز مبرم به اجتناب از چشم اندازهای مرزبندی شده فراتخصص گرایی رشته ای (میراث سنت پوزیتیویسم)، و به جای آن پیش گرفتن طرحی از جمع نگری و حدگرایی نظری (کلیت نگری) دارد.

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه هویت قومی و سنخیت فرهنگی با ارزش های سیاسی و اجتماعی دانشجویان است. به همین منظور 412 دانشجوی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمانشاه با روش خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند و پرسشنامه ویژگی های جمعیت شناختی، مقیاس های هویت قومی و سنخیت فرهنگی و پرسشنامه سلسله مراتب ارزش ها را تکمیل نمودند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از همبستگی پیرسون، رگرسیون و مانوا استفاده شد. نتایج نشان داد که بین هویت قومی (453/0=r)، جست وجوی هویت قومی (403/0=r)، تعهد و تعلق به گروه قومی (388/0=r) و سنخیت فرهنگی (385/0=r) با ارزش های سیاسی و بین هویت قومی (317/0=r)، جست وجوی هویت قومی (294/0=r)، تعهد و تعلق به گروه قومی (301/0=r) و سنخیت فرهنگی (382/0=r) با ارزش های اجتماعی دانشجویان رابطه مثبت معنی دار وجود دارد. نتایج رگرسیون نشان داد که هویت قومی و سنخیت فرهنگی 25 درصد واریانس ارزش های سیاسی و 17 درصد واریانس ارزش های اجتماعی را تبیین نموده است. نتایج مانوا نشان داد که میانگین ارزش های سیاسی و اجتماعی در دانشجویان پسر بیشتر از دانشجویان دختر بوده است (05/0< p). اما میانگین هویت قومی و سنخیت فرهنگی در دانشجویان دختر و پسر تفاوت معنی دار نداشت. بر اساس نتایج، پیشنهاد می شود که به نقش مثبت هویت قومی و سنخیت فرهنگی توجه شود تا از شکل گیری ارزش های سیاسی و اجتماعی منفی در دانشجویان پیشگیری کرد.

حکومت پذیری سازوکاری است که شهر مدرن را به شهری منضبط بدل کرده است. پیامدهای چنین شهری موضوع تاملات جامعه شناسان و فیلسوفان بوده است. برخی از نظریه ها بر اخلاق اجتماعی و فردگرایی دگرخواهانه و برخی دیگر بر شکلی از جامعه انضباطی تاکید کرده اند. نحوه تکوین جامعه انضباطی و شهر منضبط در کانون اصلی چنین مباحثی بوده است. چنین نظریه هایی عمدتاً جهت توضیح شکل گیری جامعه ای با انضباط به کار گرفته می شوند، در حالی که در موضوع بحث ما چنین نظریه هایی بناست به تشریح آن چه که ما شهر بی انضباط می نامیم کمک کنند. این مقاله ضمن بحث حول نتایج یک تحقیق درباب نظارت و کنترل در جامعه نشان می دهد شهر بی انضباط در ایران از خصایصی چون احساس بی هنجاری در میان شهروندان، عدم احساس نظارت و کنترل، بی اعتمادی به نهادهای انضباطی و احساس عدم قطعیت قانون برخوردار است. سپس بر اساس چنین شاخص هایی به مولفه هایی از عقلانیت در زندگی روزمره می رسیم که متناسب با شهر بی انضباط است. شهر بی انضباط از نظر ما قبل از هرچیز متاثر از سازمان اجتماعی جامعه ای است که به چنین بی انضباطی ای دامن می زند.

شبکه های اجتماعی به محلی برای حضور اقشار مختلف جامعه، به ویژه جوانان و مکان تبادل آرا و افکار و تأمین نیازهای متناسب با زندگی اجتماعی ایشان تبدیل شده اند. علاوه بر اینکه مرجع تأمین بسیاری از نیازهای فرهنگی و اجتماعی اعضای خود هستند، این امکان را برای اعضا فراهم می کنند که هم زمان با انجام دیگر فعالیت های اجتماعی از طریق رایانه یا تلفن همراه، فعالیت خود را در این جوامع مجازی نیز پیگیری کنند. از سوی دیگر برای این که یک رسانه بتواند تأثیرات ژرف بر مخاطب خود بگذارد باید به تکنیک های اغنایی دست یازد. پس از اقناع شدن مخاطب قاعدتاً نحوه نگرش و بینش وی تغییر یافته و سبک زندگی و رفتاری کسی را تقلید می کند که وی را اقناع کرده است. پس رسانه می تواند معبری برای اقناع باشد یا خود سبک خاصی از زندگی را ترویج دهد. این مقاله در پی آن است که مؤلفه های شبکه اجتماعی را با توجه به تعاریف بین المللی و مورد وثوق، استخراج کرده و به این پرسش کلیدی پاسخ دهد که ارتباط میان اقناع رسانه ای شبکه های اجتماعی و سبک زندگی مخاطبان خود چگونه است. در این پژوهش که با روش توصیف، تبیین و تحلیل اطلاعات گردآوری شده، مشخص می شود که اقناع رسانه ای که توسط شبکه اجتماعی انجام می گردد ممکن است باعث تغییراتی در سبک زندگی کاربران شود.

این نوشتار به ذکر نکاتی چند در ارتباط با چت و نگاهی به نتایج یک نظرسنجی درمورد استفاده جوانان ایرانی از چت پرداخته است همچنین اشاره ای کوتاه به چت به عنوان یک رسانه نموده و لزوم فرهنگ سازی استفاده از آن را یاد آور شده است. سپس،ابعاد مختلف ضرورت آسیب شناسی چت را نام برده و به ذکر یک داستان واقعی ازیکی از کاربران پرداخته و نتایج آن را برشمرده است.

هرچند ظهور تحرکات قومی در ایران را نمی توان صرفاً به نقش آفرینی جنبش چپ فروکاست، اما نقش آفرینی جنبش مزبور در مناطق قومی ایران، واقعیتی قابل توجه در بررسی تحولات قومی ایران می باشد. بلوچستان ازجمله این مناطق قومی است. در جریان پیروزی انقلاب اسلامی، بلوچستان برای اولین بار شاهد ظهور و فعالیت گروه های چپ گرا بود. بانیان اصلی این گروه ها تحصیل کردگان بلوچ بودند. با توجه به نوظهور بودن این گروه ها، بانیان و خواسته های آن ها، ساختارهای اجتماعی - سیاسی دیرپا در بلوچستان، این گروه ها در بلوچستان باکم اقبالی مواجه شده و برنامه هایشان به شکست انجامید. در این مقاله یک ادبیات قومی برای تبیین نظری گرایش گروه های قومی به سمت جنبش چپ در ایران مورد استفاده قرار گرفته و پس از آن، برای درک عوامل شکست جنبش چپ در بلوچستان، ساختارهای اجتماعی – سیاسی بلوچستان به عنوان بستر نامناسب فعالیت گروه های چپ گرا از زمان شکل گیری دولت مدرن پهلوی تا وقوع انقلاب اسلامی مورد بررسی قرارگرفته است. در نتیجه گیری از این تحقیق می توان گفت قدرت نخبگان و جریانات سنتی، قوت روابط مبتنی بر طایفه و قبیله، سطح نازل آموزش، ضعف شهرنشینی، کوچک بودن طبقه روشنفکر و نخبگان مدرن و استراتژی نامتناسب گروه های چپ، باعث ناکامی جنبش چپ در بلوچستان گردید.

مقاله حاضر، پژوهشی است در زمینه بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر میزان سلامت اجتماعی که با هدف بررسی و شناخت مهم ترین عوامل اجتماعی مؤثر بر میزان سلامت اجتماعی سالمندان شهر کوهدشت و با روش پیمایش انجام شده است. این بررسی مطالعه ای تبیینی است که جامعه آماری آن کل سالمندان 60 سال و بالاتر شهر کوهدشت در سال 1385 که حدوداً 5508 نفر سالمند را تشکیل می دهند، است و از آن میان تعداد 359 نفر از طریق فرمول کوکران مشخص و با روش نمونه گیری در دسترس مورد مطالعه قرار گرفتند. جهت سنجش میزان سلامت اجتماعی و متغیرهای اجتماعی تأثیرگذار به ترتیب از پرسشنامه استاندارد کییز و پرسشنامه محقق ساخته که اعتبار و روایی آن مورد تأیید قرار گرفت، استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که اکثریت پاسخگویان از میزان سلامت اجتماعی متوسطی برخوردار بودند. همچنین میان پایگاه اجتماعی، حمایت اجتماعی، مهارت های ارتباطی با میزان سلامت اجتماعی رابطه معنا دار و مستقیم وجود دارد، ولی میان اوقات فراغت و میزان سلامت اجتماعی رابطه معناداری یافت نشد.

امنیت یکی از مهمترین نیازهای اساسی بشر است و نخستین شرط لازم برای پیشرفت و رسیدن به توسعه پایدار برای جامعه متمدن محسوب می شود. تحقیقات نشان داده اند که دینداری و میزان استفاده از رسانه ها، عوامل فرهنگی تأثیرگذار بر احساس امنیت اجتماعی هستند. بر همین اساس هدف از این تحقیق، تأثیر دینداری و رسانه های جمعی بر احساس امنیت اجتماعی است. روش تحقیق پیمایشی است. جامعه آماری تحقیق، کلیه دانشجویان دانشگاه مازندران می باشند. بدین منظور نمونه ای 400 نفری از دانشجویان به صورت نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شده­اند. ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه دینداری، میزان استفاده از رسانه ها و احساس امنیت اجتماعی می باشد. یافته های توصیفی در این تحقیق حاکی از آن بودند که میزان احساس امنیت اجتماعی در حد پایین است. اگرچه میزان دینداری در حد بالایی قرار دارد. میزان استفاده از رسانه ها نیز در حد متوسط می باشد. نتایج حاصل از آزمون همبستگی نشان می دهد که دینداری و تمامی ابعادش (بعد اعتقادی، عاطفی، پیامدی، مناسکی) با احساس امنیت اجتماعی رابطه مستقیم و معنی داری دارد. همچنین احساس امنیت اجتماعی با میزان استفاده از رسانه های داخلی، تلویزیون، رادیو و ماهواره رابطه معنی داری دارد ولی با میزان استفاده از اینترنت، مجله و روزنامه رابطه معنی داری ندارد. رابطه احساس امنیت اجتماعی با میزان استفاده از تلویزیون، رادیو و رسانه های داخلی به طور کلی، مستقیم، ولی با میزان استفاده از ماهواره معکوس است. نتایج تحلیل رگرسیون چند متغیره نیز نشان می دهد که میزان استفاده از تلویزیون و بعد اعتقادی دینداری به ترتیب بیشترین تأثیر را بر احساس امنیت اجتماعی دارند. مقدار R2 ب ه دست آمده در تحقیق نیز، 33/0 می­باشد که نشان می­دهد تنها میزان استفاده از تلویزیون و بعد اعتقادی دینداری 33 درصد از تغییرات متغیر وابسته احساس امنیت اجتماعی را تبیین می­کند.