راهبرد اجتماعی فرهنگی

این مقاله کیفیت محتوای فضای مجازی در افق ایران ۱۴۰۴ را مدنظر دارد و به دنبال شناسایی انواع آینده های پیش رو است که در ادبیات آینده پژوهی به آن ها «سناریو» می گویند. با دسته بندی ۱۵ پیشران دارای اهمیت و عدم قطعیت بالا، چهار عدم قطعیت کلیدی برای ساخت سناریوها شناسایی شد: کاربر- فناوری محوری، وضعیت شبکه، توازن قدرت های جهانی فضای مجازی و خط مشی ایرانی. از ترکیب حالات این عدم قطعیت ها ۳۶ سناریوی ممکن ایجاد شد که با بهره گیری از روش تحلیل بالانس اثرات متقابل و نرم افزار محاسباتی سناریو ویزارد در نهایت پنج سناریو که دارای بیشترین سازگاری بودند به عنوان سناریوهای باورپذیرتر مشخص شدند. این سناریوها با این عناوین نام گذاری شده اند: نهنگ در اقیانوس، ماهی در آکواریوم، دلفین در خلیج، لاک پشت در تشت و قورباغه در برکه. هرکدام از سناریوها تصویری متفاوت از آینده محتوای فضای مجازی در ایران سال ۱۴۰۴ ترسیم می کنند و تحقق هرکدام از آن ها بستگی به تصمیم ها و اقدام های امروز ما دارد. در نهایت شاخص ها و علائم راهنمای سناریوها مشخص شد تا امکان نظارت مداوم بر سناریوها و رصد تحولات فراهم شود.

سکونتگاه های روستایی از دیرباز بخش اصلی نظام سکونتگاهی کشور را تشکیل می دادند. این سکونتگاه ها به رغم تحولات نظام های اسکان و سکونت گزینی در کشور همچنان دارای جایگاه ویژه ای هستند. بنا بر مستندات، به رغم کاهش جمعیت روستاهای کشور در یک صد سال اخیر به ویژه در دوره های سرشماری سال های 1395-1335 که از 70 درصد به 30 درصد کاهش یافته، اما همچنان به عنوان مراکزی برای تأمین امنیت غذایی کشور و محل تأمین محصولات راهبردی مانند گندم و پروتئین شناخته می شوند. از این رو به نظر می رسد اساس حیات اجتماعی- اقتصادی ایران مطابق با یافته های مستشرقان و محققان داخلی، همچنان سکونتگاه های روستایی است. این مقاله برنامه های پنج ساله پس از انقلاب اسلامی را به لحاظ میزان توجه و تأکید بر ابعاد و شاخص های توسعه روستایی در سال 1395 ارزشیابی کرده است. در این راستا روش تحقیق توصیفی- تحلیلی بوده و گردآوری داده ها با استفاده از مطالعات کتابخانه ای و مرور مفاد برنامه های پنج ساله صورت گرفته است. جهت تحلیل داده ها، از روش تحلیل محتوای کیفی بهره گرفته شده است. نتایج تحقیق نشان داد، در فرایند برنامه های توسعه کشور از آغاز برنامه اول توسعه در سال 1368 تا برنامه پنجم توسعه منتهی به سال 1395، محتوای عمومی و ابعاد برنامه ها در ارتباط با سیاست های توسعه روستایی افزایش و ارتقاء یافته است. سپس، در میان برنامه های اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی توجه به برنامه های اجتماعی بیشتر از سایر ابعاد توسعه روستایی بوده است. درنهایت درخصوص توسعه روستایی، برنامه پنج ساله پنجم که بالاترین جایگاه را داشته، وضعیت برنامه سوم توسعه نسبت به سایر برنامه ها چشم گیر بوده است.

هدف این پژوهش بررسی اثربخشی برنامه پیشگیری از عود سوء مصرف مواد مخدر مبتنی بر ذهن آگاهی بر بهزیستی روان شناختی و کاهش عود سوء مصرف مواد مخدر در افراد ترک کرده است. روش پژوهش حاضر به لحاظ هدف کاربردی و به لحاظ نحوه گردآوری اطلاعات از نوع آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری با گروه کنترل است. جامعه آماری پژوهش پیش رو، عبارت است از تمام مردان مبتلابه سوء مصرف مواد مخدر صنعتی (در دامنه سنی 20 تا 50 سال) که سوءمصرف مواد مخدر را ترک کرده اند که از میان آنان، نمونه 30 نفری با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند به دست آمد که در دو گروه آزمایش (n=18، M=41.2 و S=3.1) و کنترل (n=12، M=39.9 و S=2.8) جاگماری شدند. داده های آماری با استفاده از مقیاس بهزیستی روان شناختی ریف، (2002) گردآوری و با روش اندازه گیری های مکرر و خی دو مورد تحلیل قرار گرفتند. یافته های پژوهش نشان داد که برنامه پیشگیری از عود سوء مصرف مواد مخدر مبتنی بر ذهن آگاهی منجر به افزایش معنی دار بهزیستی روان شناختی و کاهش معنی دار عود سوءمصرف مواد مخدر در شرکت کنندگان گروه آزمایش می شود.

شبکه های اجتماعی به محلی برای حضور اقشار مختلف جامعه، به ویژه جوانان و مکان تبادل آرا و افکار و تأمین نیازهای متناسب با زندگی اجتماعی ایشان تبدیل شده اند. علاوه بر اینکه مرجع تأمین بسیاری از نیازهای فرهنگی و اجتماعی اعضای خود هستند، این امکان را برای اعضا فراهم می کنند که هم زمان با انجام دیگر فعالیت های اجتماعی از طریق رایانه یا تلفن همراه، فعالیت خود را در این جوامع مجازی نیز پیگیری کنند. از سوی دیگر برای این که یک رسانه بتواند تأثیرات ژرف بر مخاطب خود بگذارد باید به تکنیک های اغنایی دست یازد. پس از اقناع شدن مخاطب قاعدتاً نحوه نگرش و بینش وی تغییر یافته و سبک زندگی و رفتاری کسی را تقلید می کند که وی را اقناع کرده است. پس رسانه می تواند معبری برای اقناع باشد یا خود سبک خاصی از زندگی را ترویج دهد. این مقاله در پی آن است که مؤلفه های شبکه اجتماعی را با توجه به تعاریف بین المللی و مورد وثوق، استخراج کرده و به این پرسش کلیدی پاسخ دهد که ارتباط میان اقناع رسانه ای شبکه های اجتماعی و سبک زندگی مخاطبان خود چگونه است. در این پژوهش که با روش توصیف، تبیین و تحلیل اطلاعات گردآوری شده، مشخص می شود که اقناع رسانه ای که توسط شبکه اجتماعی انجام می گردد ممکن است باعث تغییراتی در سبک زندگی کاربران شود.

امروزه استفاده از شبکه های اجتماعی در میان جوانان به طور چشمگیری گسترش یافته است. در این میان استفاده از این شبکه ها در امر آموزش کمی مورد غفلت قرار گرفته است. هدف پژوهش حاضر، بررسی و شناسایی عوامل کلیدی موفقیت آموزش از طریق شبکه های اجتماعی است. رویکرد پژوهش، کیفی و روش آن سنتزپژوهی است. جامعه پژوهش، متشکل از 723 مقاله درباره استفاده از شبکه های اجتماعی در آموزش است که بین سال های 2018-2007 در مجلات علمی یا کنفرانس های معتبر ارائه شده اند. نمونه پژوهش شامل 43 مقاله است که به صورت هدفمند جمع آوری شده اند و بر اساس پایش موضوعی، داده ها انتخاب شدند. داده های پژوهش از تحلیل کیفی اسناد مورد مطالعه، گردآوری شده اند. بر اساس تجزیه وتحلیل داده ها، عوامل کلیدی موفقیت شبکه های اجتماعی در امر آموزش در 4 بُعد، 9 عامل و 41 مقوله طبقه بندی شدند. این ابعاد شامل بُعد ساختاری (مشتمل بر عوامل سازمانی و کیفیت شبکه ها)؛ بُعد سیستم های مدیریتی (مشتمل بر عوامل سیستم مدیریت یادگیری، مدیریت محتوا و مدیریت شبکه)؛ بُعد رفتاری (مشتمل بر عوامل یادگیرنده و یاددهنده) و ُبعد زمینه ای (مشتمل بر عوامل فناوری و فرهنگی) می باشند. در پایان، الگوی جاری عوامل موفقیت آموزش از طریق شبکه های اجتماعی با توجه به پژوهش های موجود ترسیم شده است.

هدف اصلی این پژوهش پیشنهاد راهبردهایی به منظور ارتقاء اخلاق شهروندی در شهر تهران بوده است. بر این مبنا، استراتژی پژوهشی در این تحقیق شناسایی و بررسی میزان تأثیر متغیرهایی در نظر گرفته شد که امکان دست کاری و تغییر وضعیت آن ها برای مدیران شهری فراهم باشد. در همین راستا، استراتژی این پژوهش به جای انجام پیمایش کلی در سطح شهر و سنجش کلی میزان پایبندی شهروندان تهرانی به اصول و ارزش های اخلاق شهروندی و عوامل فردی مؤثر بر آن، پیمایش به صورت مقایسه ای و معطوف به سنجش میزان تأثیر دو متغیر میزان فضای ارتباطی در محله ی مورد سکونت و میزان تعامل و همزیستی با دیگری ناشناس بر روی میزان پایبندی به اخلاق شهروندی سامان داده شده است. بر مبنای یافته های به دست آمده، از میان دو متغیر رقیب، تأثیر متغیر میزان تعامل و همزیستی با دیگری ناشناس بر متغیر اخلاق شهروندی مورد تائید قرار گرفت و در مقابل تأثیر میزان فضای ارتباطی بر میزان پایبندی به اخلاق شهروندی مورد تائید شواهد تجربی قرار نگرفت. با توجه به این نتایج، محور اصلی راهبردهای پیشنهادی، بر در نظر گرفتن تسهیلاتی در دریافت خدمات مختلف ارائه شده از سوی شهرداری تهران به گروه ها به جای محوریت ارائه خدمات متمرکز شده است.

پژوهش حاضر با هدف شناسایی عوامل مؤثر جهت تبدیل دانشگاه ها به دانشگاه کارآفرین صورت گرفت. در این راستا، ابتدا به بررسی ادبیات و مبانی نظری موجود در این حوزه پرداخته و پس از استخراج عوامل موجود در ادبیات پژوهش، این عوامل دسته بندی و در قالب پیش نویس پرسشنامه محقق ساخته طراحی گردید. سپس با استفاده از مصاحبه نیمه ساختمند با متخصصان حوزه کارآفرینی، عوامل استخراج شده بررسی و ماحصل آن رد تعداد کمی از آن ها و تأیید دیگر عوامل شناسایی شده گردید. در مرحله بعد بر اساس عوامل شناسایی شده، به بررسی وضعیت موجود دانشگاه الزهرا (س) در این خصوص پرداخته شد. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی، از نظر رویکرد، کمی و از لحاظ گردآوری داده ها، توصیفی از نوع پیمایشی محسوب می شود. جامعه آماری پژوهش مشتمل بر اعضای هیئت علمی دانشگاه الزهرا (س) برابر با 344 نفر است که با استفاده از جدول مورگان، 182 نفر از آن ها از طریق نمونه گیری طبقه ای نسبتی به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته بود. در بخش نخست پژوهش، یافته ها حاکی از شناسایی 8 عامل و 50 شاخص مشتمل بر عامل رهبری کارآفرینانه (8 شاخص)، عامل ساختار سازمانی کارآفرینانه (4 شاخص)، عامل آموزش کارآفرینی (9 شاخص)، عامل فرهنگ کارآفرینانه (9 شاخص)، عامل اعضای هیئت علمی و کارکنان خلاق و نوآور (7 شاخص)، عامل بازاریابی کارآفرینانه (4 شاخص)، عامل تأمین اقدامات حمایتی کارآفرینانه (4 شاخص)، عامل تجاری سازی تحقیقات (5 شاخص) است که همه آن ها تأیید شدند. در بخش دوم پژوهش که بر مبنای عوامل شناسایی شده، به بررسی وضعیت دانشگاه الزهرا (س) پرداخته شد، یافته ها حاکی از آن است که دانشگاه الزهرا (س)، جز در عامل «ساختار سازمانی کارآفرینانه»، در سایر عوامل شناسایی شده در وضعیت مطلوبی به سر نمی برد.

در دوران کنونی، گردشگری میراث از اشکال بسیار مهم و رو به توسعه گردشگری بین الملل به شمار می رود. محوطه های تاریخی اصلی ترین منابع گردشگری میراث هستند. برای حفظ اهمیت محوطه های تاریخی و ایجاد جاذبه برای گردشگران، برقراری توازن بین گردشگری و میراث فرهنگی مهم ترین دغدغه مسئولان و تصمیم گیران میراث فرهنگی کشور است تا بتوانند برای احیا و حفاظت از این آثار اقدام کنند. در این پژوهش، ضمن شناسایی نقاط قوت و ضعف، فرصت ها و تهدیدها در زمینه توسعه گردشگری محوطه های تاریخی ایران (با تأکید بر حفاظت از محوطه ها)، برای رتبه بندی راهبردهای حفاظتی توسعه گردشگری محوطه های تاریخی از ترکیب روش تصمیم گیری چند معیاره با برنامه ریزی آرمانی و تئوری فازی استفاده شده است. این تحقیق از نظر نتایج، کاربردی است. به منظور گردآوری داده ها (با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند) از نظرات خبرگان آشنا به حوزه تحقیق استفاده شده است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که راهبردهای حفاظتی: «هماهنگی بین سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، دولت (نیروی انتظامی، شهرداری، وزارت کشور، وزارت اطلاعات، وزارت راه، قوه قضائیه و ...) و کشورها و سازمان های بین المللی برای حفاظت از محوطه ها»، «تنظیم دستورالعمل هایی برای حفاظت، مرمت، نگهداری و مدیریت محوطه های تاریخی» و «رعایت ضوابط حفاظتی اعلام شده از سوی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور، ضوابط ملی و بین المللی و ظرفیت محوطه های تاریخی برای انجام عملیات عمرانی (مانند تغییر کاربری، ساخت جاده و ...) مربوط به محوطه های تاریخی» به ترتیب از اولویت بیشتری در توسعه گردشگری محوطه های تاریخی ایران برخوردار هستند.

بازارگرایی که به شرکت ها کمک می کند تا از طریق خلق ارزش های مشتری به عملکرد برتری دست پیدا کنند، قلب تفکر و شیوه بازاریابی مدرن است. هدف این پژوهش بررسی تأثیر بازارگرایی، قابلیت های بازاریابی و قابلیت تجاری سازی نوآوری بر عملکرد شرکت های بیمه با توجه به نقش تعدیل گر استراتژی های بازاریابی و قدرت سازمانی است. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر شیوه جمع آوری داده ها، توصیفی پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل نمایندگان شرکت بیمه سینا است. با استفاده از نرم افزار PLS3 برای تجزیه وتحلیل 86 مجموعه پرسشنامه از نمایندگان این شرکت جمع آوری شده است. محققان دریافتند که بازارگرایی شرکت های بیمه بر قابلیت تجاری سازی نوآوری، عملکرد و قابلیت های بازاریابی آن شرکت ها تأثیر دارد. قابلیت های بازاریابی شرکت های بیمه بر عملکرد آن شرکت ها تأثیر دارد. قابلیت تجاری سازی نوآوری شرکت های بیمه بر عملکرد آن شرکت ها تأثیر دارد. استراتژی های بازاریابی، تأثیر قابلیت های بازاریابی شرکت های بیمه بر عملکرد آن شرکت ها را تعدیل می کند و تعدیل آن مثبت است، اما قدرت سازمانی تأثیر قابلیت های بازاریابی شرکت های بیمه، عملکرد آن شرکت ها را تعدیل نمی کند. همچنین مشخص شد که قابلیت های بازاریابی و قابلیت تجاری سازی نوآوری میانجی جزئی هستند.