درخت حوزه‌های تخصصی

هدف از مطالعه حاضر بررسی عوامل مؤثر بر هویت اجتماعی زنان می‌باشد که به شیوه پیمایش انجام شده است. اطلاعات لازم از طریق پرسشنامه از یک نمونه 410 نفری از بین زنان 18 تا 64 ساله شهر شیراز که به صورت تصادفی انتخاب شده‌اند، جمع‌آوری گردیده است. در این بررسی از نظریه آنتونی گیدنز جهت تبیین هویت اجتماعی زنان استفاده شده است. طبق این نظریه شاخص‌هایی نظیر اعتماد به نفس، گستره شبکه ارتباطی افراد، میزان رضایت از خود در اجتماع و میزان عقلانیت، عوامل مؤثر بر شکل‌‌گیری هویت اجتماعی می‌باشند. لازم به ذکر است که هویت اجتماعی خود از پنج بخش هویتی: هویت دینی، قومی، ملی، گروهی و جنسی تشکیل شده است. نتایج تحلیل چند متیغره نشان می‌دهد که متغیرهای تحصیلات فرد، میزان رضایت از خود در اجتماع، درآمد خانوار، به ترتیب بیشترین اثرات را در تبیین متغیر وابسته هویتی دینی داشته‌اند و حدود 26 درصد از واریانس هویت دینی را تبیین کرده‌اند. متغیرهای گستره شبکه ارتباطی، تحصیلات فرد، میزان رضایت از خود در اجتماع و اعتماد به نفس متغیرهایی‌اند که به ترتیب بیشترین تأثیر را بر هویت قومی افراد داشته‌اند و حدود 36 درصد از واریانس مربوطه را تبیین کرده‌اند. متغیرهای گستره شبکه ارتباطی، تحصیلات فرد و تحصیلات پدر که تأثیر بیشتری نسبت به سایر متیغرها در تبیین هویت جنسی افراد داشته حدود 30 درصد از واریانس مربوطه را تبیین کرده‌اند. متغیرهای گستره شبکه ارتباطی، تحصیلات فرد و تحصیلات پدر تأثیر عمده‌ای در تبیین هویت گروهی افراد داشته و حدود 40 درصد از واریانس هویت گروهی را تبیین کرده‌اند و نهایتاً متغیرهای تحصیلات مادر، تحصیلات پدر و تحصیلات فرد بیشترین تأثیرات را در تبیین متغیر هویت ملی افراد داشته‌اند و حدود 40 درصد از واریانس مربوط را تبیین کرده‌اند. با توجه به اینکه متغیرهای مستقل، میزان قابل توجهی از واریانس متغیر وابسته را تبیین می‌کنند. به نظر می‌رسد که مدل مفهومی برگرفته از نظریه گیدنز، جهت سنجش هویت اجتماعی مدل مناسبی باشد.

"«دسترسی همگان به آموزش به ویژه آموزش‎های پایه و اساسی» رویکرد اصلی شبکه آموزش سیماست. استفاده از فراگیری تلویزیون در گسترش آموزش و عبور از برخی محدودیت‎های آموزش سنتی، مانند محدودیت فضای آموزشی، استاد و... فضای گسترده‎ای را فرا روی شبکه آموزش قرار می‎دهد. اما شبکه آموزش از این فضای گسترده چگونه سود می‎برد؟ با سیستم آموزش سنتی چه مناسباتی دارد و چگونه می‎تواند مکملی در کنار آن لحاظ شود؟ نکته دیگری که غفلت از آن روا نیست، توجه به آموزش‎های عمومی است که شاید در برخی موارد متولی خاص هم نداشته باشد. شبکه آموزش در این زمینه چه مسئولیت‎هایی بر عهده دارد؟ گذشته از این موارد، بحث کنترل کیفیت در آموزش و توجه کافی به مسئله پرورش در کنار آموزش دو نکته مهم و اساسی هستند، زیرا وقتی از طریق تلویزیون محیط آموزشی در سطح کشور فراگیر می‎شود، کاستی‎ها نیز بزرگ‎تر و انبوه‎تر نمایان می‎شوند. در این موارد چه تدبیری می‎توان اندیشید؟ کوشیده‎ایم تا در بحث و گفتگو با دکتر بیابانی مدیر محترم شبکه آموزش سیما، جوانب گوناگون کار این شبکه را بررسی کنیم. "

"این مقاله از منظری پدیدارشناسانه به نسبت سنجی میان دین و فلسفه با رسانة تلویزیون می‌پردازد. نویسنده در ابتدا دو سنت فلسفی و دینی غرب را در برابر هم قرار می‌دهد. از دیدگاه او مسیحیت به مقام شنیدار که مترادف ایمان است و مکتب افلاطونی به مقام دیدار تعلق دارد. به دیگر سخن، سنت دینی مسیحی به روی ایمان تکیه می‌کند، حال آن که اندیشة یونانی مشاهده را به مثابة معیار به کار می‌گیرد. نویسنده سپس جمله‌ای از مرلو پونتی را محور بررسی خود قرار می‌دهد. این جمله به تحلیل پدیدة دیدن ناظر است. در این میان از دو نظرِ پدیدار شناسانة مهم دیگر نیز سخن به میان می‌آورد که یکی متعلق به ژان‌لوک ماریون و دیگری از آن ژیل‌دلوز است. ژان‌لوک ماریون اساس نظرات خود را بر پایة تفاوت میان شمایل و بت بنا می‌نهد و با تفاوت‌گذاری میان دو نوع دیدن، نسبت به تلویزیون نگاه بدبینانه‌ای ابراز می‌دارد، حال آن که ژیل‌دلوز از منظر تعدیل یافته‌ای به قضیه روی می‌آورد؛ هر چند او خود را وابسته به سنت پدیدار‌شناسی نمی‌داند. در هر حال سخنان مرلو‌ پونتی قاعدة هرم بحث قرار می‌گیرند و نتیجه‌گیری‌ها نیز بر آن مبتنی هستند. نویسنده در پایان تضاد میان ایمان و دیدن را امری غیرواقعی به شمار می‌آورد و با تکیه بر اختیار آدمی تلویزیون را در برزخ دو گونه واکنش متفاوت جای می‌دهد: اعتماد کورکورانه یا ایمان آگاهانه. "

" این مقاله به بررسى تحولات ذهنى و عینى پدید آمده در عرصه گفتارهاى جارى در عرصه بین المللى مى پردازد و مى کوشد که نسبت میان نظم هاى گفتارى را در عرصه هاى فکرى و فرهنگى با ارتباطات نشان دهد. مدعاى اصلى این است که اگر جهان به سوى «گفت و گو» رو آورده و ایده گفت و گوى تمدن ها مورد اقبال قرار گرفته است، پیدایى این رویکرد، خود، مسبوق به وقوع دگرگونى هایى در عالم ذهن و عین است. براى نیل به این مهم سعى شده است که در بعد ذهنى، اندیشه فیلسوفان و متفکران برجسته گفت وگو یعنى گادامر، باختین، هابرماس، و اجتماع گرایانى همچون مک اینتایر و رولز مورد بررسى قرار گیرد و سهم اندیشه هر یک در پیشبرد و توسعه مفهوم گفت و گو نشان داده شود. در بعد عینى، گفتارهاى تولید شده در سه دهه پایانى سده بیستم در یونسکو با استفاده از روش تحلیل گفتمان انتقادى، واکاوى و نشان داده مى شود که در دهه 1970 که دوره اول این پژوهش را تشکیل مى دهد، گفتمان «توسعه و پیشرفت» گفتمان غالب است. توسعه عادلانه و توام با جنبه هاى انسانى گفتمان و محوریت داشتن دولت ـملت ها و واحدهاى ملى در بازى هاى بین المللى از مشخصه هاى دوره اول به شمار مى رود. در دهه 1980 یا دوره اى که تاریخ نگاران آن را دوره دومین جنگ سرد جهانى نامیده اند، یک چرخش پارادایمى از توسعه به گفت وگو روى مى دهد، که شباهت هاى زیادى با روایت هاى هابرماس از گفت وگو دارد. از جمله ویژگى هاى این دوره مى تون به فاصله گیرى از دوگانه سازى هاى دوران جنگ سرد و گفتمان توسعه، خوش بینى نسبت به ظهور یک جامعه جهانى صلح آمیز و توام با گفت وگو، تکیه بیش تر بر افراد و مردمان در کنار کشورها و دولت ـ ملت ها و تکیه قابل توجه به وجوه فرهنگى توسعه در مقابل رجوه صرفاً اقتصادى نام برد. بالاخره در دهه 1990 که زوال دوران دوقطبى است، با تکثریافتن بازیگران فرهنگى و رواج الگوهاى جمع گرایانه، گفت وگوى میان ملت ها و فرهنگ هاى متکثر مجال مطرح شدن یافت. در این دوره اگرچه همچنان گفت وگو شاکله ارتباط اجتماعى بوده است اما این گفت وگو از مبانى لیبرالى فاصله گرفته و به مبانى نظرى تازه اى متکى شده است که مى توان آن ها را به نظریه هاى «اجتماع گرایان» نزدیک دید. مطالعه تحول ساختارهاى گفتمانى در این پژوهش نشان مى دهد که گفتارهاى جارى در عرصه بین الملل طى سه دهه پایانى سده بیستم، با تاثیرپذیرفتن از فن آورى هاى نوین ارتباطى از صورت بندى هاى فردگرایانه به سوى صورت بندى هاى جمع گرایانه و از تکیه بر سطح دولت ـ ملت ها به سوى سطوح فراتر و فروتر از دولت ـملت یعنى نهادهاى مدنى و بین المللى (سطوح تمدنى و فرهنگى) تحول یافته و همین تحول امکان طرح و تقویت نظرى ایده «گفت وگوى تمدن ها» را فراهم کرده است. "

"کاربرد سیاست اجتماعی در موارد ذیل نمود آشکاری دارد: 1) سیاستهای اعمال شده از طرف دولت برای بهزیستی و حمایت اجتماعی؛ 2) روشهایی که با به کارگیری آنها بهزیستی در جامعه گسترش می یابد؛ 3) و مطالعات آکادمیک یا دانشگاهی در مورد این مقاله (سیاست اجتماعی). در اولین نگاه، مفهوم سیاست اجتماعی بر خدمات اجتماعی متمرکز است که زمینه های آن را دولت فراهم کرده است. اما در برداشت دوم، سیاست اجتماعی به مثابه طیفی از مفاهیم گسترده و رای قوانین و احکام دولتی است؛ یعنی امکانات، راهکارها یا وسایلی که به کمک آنها بهزیستی می تواند ارتقا یابد و همچنین بهزیستی و بهورزی افراد می گردد. باید به خاطر داشت که هدف نهایی سیاست اجتماعی صرف بقا نیست، بلکه دستیابی فراگیر و شمول اجتماعی، وقار، فرهمندی و شایستگی اجتناب ناپذیر انسانی برای رسیدن به یک جامعه نیک و پسندیده است. کلیدواژگان: بهزیستی، خدمات اجتماعی، رفاه اجتماعی، سیاست اجتماعی "

مرگ ژان روش در سن 86 سالگی در حالی که تا آخرین روزهای عمر تلاش خود را برای ساخت فیلم های اتنوگرافیک و به کارگیری ابزار سینما در تعمیق و گسترش دانش انسان شناختی ادامه می داد، نه فقط این عل بلکه عرصه فیلم را دچار ضایعه ای جبران ناپذیر کرد. شخصیت روش بدون شک دارای ابعادی استثنایی و بی نظیر بود که سبب نفوذ بی همتای او در طول بیش از 60 سال در هر دو حوزه فیلم و انسان شناسی شد. دوش در هنگام مرگ بیش از 120 فیلم مردمنگارانه ساخته بود و بیش از 20 فیلم دیگر را نیز در مراحل مختلف ساخت و تدوین در دست داشت.

فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) و حرکت از جوامع سنتی به جوامع اطلاعاتی، تمامی ابعاد و نیازمندی‌های جوامع بشری را تحت تأثیر قرار داده است. (Habermas, 1984:8) روش‌های آموزشی نیز تابع چنین تغییر و تحولاتی بوده‌اند. مسلماً بهره‌گیری از روش‌های نوین که موجبات کارایی و اثربخشی بیش از پیش نظام‌های آموزشی را فراهم می‌کند در کشور ما نیز در اجرای آموزش‌ها، اعم از آموزش‌های مدرسه‌ای، حرفه‌ای و تخصصی ضروری است. استفاده از چنین فنونی، با فراهم آوردن امکان افزایش کیفیت و بهره‌وری آموزشی در کلیة سازمان‌ها چشم‌انداز نویدبخشی در گسترش دانش به همراه خواهد آورد؛ چشم‌اندازی که سیستم آموزش عالی با راه‌اندازی دانشگاه‌های مجازی و سازمان‌ صداوسیما (مهدوی نور و فتحیان؛ 1382:1) با راه‌اندازی شبکه آموزش، نوید آن را داده‌اند

"در این مقاله به تأثیر وضعیت اقتصادی – اجتماعی خانوار بر تقاضا برای آموزش‎عالی در ایران پرداخته می‎شود. رویکرد آن شناسایی عوامل مؤثر بر تصمیم‎گیری افراد در باره ورود یا عدم ورود به دانشگاهها و مؤسسات آموزش‎عالی است. مطالعات و بررسی‎های انجام شده درباره تقاضا برای آموزش ‎عالی در سطح خرد، به تحلیل الگوی انتخاب افراد برای ورود یا عدم ورود به یک مؤسسه آموزش عالی یا تصمیم ‎‎گیری خانوار برای سرمایه‎گذاری در تحصیلات عالی فرزندانشان دلالت دارد. از این رو الگوهایی معرفی شده ‎اند که قادر به توصیف انتخاب افراد برای ورود به مؤسسات آموزش عالی باشند. براین اساس، الگوسازی رفتارتقاضا نیازمند بهره برداری از روشهایی است که امکان توصیف و تخمین تابعی را که متغیر وابسته آن فقط دو حالت را اختیار می‎کند، فراهم سازد. در این تحقیق از مدلهای دو وجهی (choice binary) استفاده شده است که متغیر های آنها برگرفته از نظریه سرمایه انسانی است. یافته ‎های پژوهشی نشان می‎دهند که : 1. اگر سطح تحصیلات سرپرست خانوار دیپلم و بالاتر باشد، به طور متوسط و با فرض ثبات سایر شرایط احتمال ورود فرد به دانشگاه افزایش می یابد. 2. هرچه تعداد اعضای خانوار بیشتر باشد ، به طور متوسط احتمال ورود فرد به دانشگاه کمتر می شود. 3. جنسیت مذکر به طور متوسط با احتمال کمتری وارد دانشگاه می شود. 4. هرچه فرد روزانه فعالیت اقتصادی بیشتری انجام دهد، احتمال ورود به دانشگاه برای وی کمتر خواهد بود. 5. هر چه زیربنای محل سکونت خانوار (نماینده طبقه اقتصادی اجتماعی ) بیشتر باشد، احتمال ورود فرد به دانشگاه افزایش می یابد. 6. هرچه سن فرد بیشتر باشد، احتمال ادامه تحصیل وی بیشتر است. علی‎رغم محدودیتهای بسیار از نظر اطلاعات و داده‎های آماری ، نتایج یاد شده در اکثر موارد با نتایج تحقیقات مشابه همخوانی و تطابق دارد."

" تاثیر افکار میزوژینى (به حساب نیاوردن زنان) ارسطو که غالباً از مکتب کلاسیک به افکار فلاسفه سده هجدهم راه یافته بود تا پایان قرن همچنان ادامه یافت. مردانى که براى اعتلاى تفکر بشرى راه بسیار پرفراز و نشیبى را طى کردند، درباره جامعه زنان قضاوت بسته اى داشتند. منتسکیو، حقوقدانى که تحلیل هاى حقوقى و سیاسى اش هنوز مرجع تحقیق متخصصان است، گرچه نسبت به گذشتگان تحت تاثیر روشن بینى خود در مورد جامعه زنان به نکات مثبتى دست یافت، اما در مورد حقوق مدنى و حقوق شهروندى زنان دیدى سنتى و کاملاً ارسطویى داشت. همین خط فکرى نزد فلاسفه دیگر چون دیدرو و بعضى دیگر از نویسندگان دایره المعارف و بالاخره روسو ادامه یافت و در دوره انقلاب فرانسه در وضع قوانین تاثیر گذاشت و سهم اجتماعى زنان نادیده گرفته شد. انتقادات و دفاعیات زنان اهل قلم و دیگر فیلسوفان دایره المعارف نظیر دالامبر و کندرسه و پیروان خط تفکرش، نظریه پردازانى که در مقابل اظهارنظرهاى فلاسفه ایستادند، بالاخره دریچه هاى فضاى قابل استشمامى را در پس انقلاب گشود و از آن پس تکامل یافت. "