فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۹۰۱ تا ۹۲۰ مورد از کل ۲۷٬۴۲۶ مورد.
۹۰۱.

کوروش عیلامی ـ انشانی یا کوروش پارسی؟ نگاهی دوباره به بحث های پیرامون هویت عیلامی ـ انشانی کوروش دوم(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: عیلام پارس داریوش بزرگ کوروش دوم انشان

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی تاریخ ایران باستان ایلام سیاسی
  2. حوزه‌های تخصصی تاریخ گروه های ویژه شخصیت ها
تعداد بازدید : ۳۷۷۸ تعداد دانلود : ۱۴۱۷
ورود پارسی ها به انشان / پارسه و ارتباط گسترده آنان با ساکنان عیلامیِ این سرزمین در جنوب غرب ایران باعث نفوذ فرهنگ و تمدن عیلام در فرهنگ و تمدن هخامنشی به ویژه در زمان کوروش دوم و کمبوجیه دوم شد. به علاوه، ادعاهای کوروش در استوانه مشهور خود به زبان بابلی که خود و اجدادش را پادشاهان انشان معرفی می کند و ذکرنکردن نام پارس و یا هخامنش در این نوشته، باعث شده است که در سال های اخیر تعدادی از اندیشمندان تاریخ ایرانِ پیش از اسلام درباره هویت پارسی کوروش دچار تردید شده و کوروش را دارای هویت عیلامی ـ انشانی بدانند. هرچند که تاکنون نقدهایی بر چنین ادعاهایی نوشته شده است، هنوز این بحث ها ادامه دارد. در این مقاله تلاش شده است تا با استفاده از شیوه پژوهش های تاریخی و با استناد به داده های باستان شناسی، اسناد و نوشته های کهن میان رودانی ـ عیلامی، کتیبه های پارسی، الواح عیلامی، نوشته های یونانی و همچنین پژوهش های جدید تاریخی و با ارزیابی بحث های موافق و مخالفِ ادعای بالا، به بررسی نظر پاتس در رابطه با هویت انشانی ـ عیلامی کوروش دوم بپردازیم.
۹۰۳.

بررسی نقش اصل 4 ترومن در آموزش و پرورش عشایریِ فارس(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مدارس سیار اصل 4 ترومن آموزش عشایری عشایر فارس گلن گیگن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۶۷ تعداد دانلود : ۱۱۷۴
هری ترومن برای تأمین منافع سیاسی و مبارزه با کمونیست ها، سیاست خارجی آمریکا را در قالب 4 اصل ارائه کرد که یکی از اصل های مهم آن ترویج آموزش و پرورش در کشورهای جهان سوم بخصوص ایران بود.ترویج آموزش و پرورش در بین عشایر به عهده دانشگاه بریگم یانگ گذاشته شد و از آنجا که فارس بیشترین جمعیت عشایری را داشت بخش تعلیمات عشایری اصل 4 در شیراز مستقر شد.انتخاب فارس بی دلیل نبود و پژوهش پیش روی نیز درصدد پاسخ به این سئوال اصلی است که چرا فارس به مرکزیت شیراز به عنوان کانون فعالیت های آموزش عشایری اصل 4 انتخاب شد و دولت آمریکا و مجریان محلی چه نقشی در ترویج آموزش و پرورش در بین عشایر این استان داشتند؟یافته های پژوهش حاکی است انتخاب این استان جهت تعلیمات عشایری، هدفمند و با هدایت دولت مرکزی و در راستای یکجانشین کردن عشایر بوده است،زیرا دولت پهلوی دو بار(1307 و 1325 شمسی) با شورش سراسری عشایر این استان مواجه شد و بعد از هر شورش تصمیم گرفت آموزش و پرورش را در راستای یکجانشین کردن عشایر ترویج کند که به دلیل عدم برنامه ریزی و کافی نبودن بودجه توفیق چندانی به دست نیاورد و وقتی کارمندان اصل 4 به شیراز رسیدند با حمایت های مالی و تدارکاتی آمریکا و همکاری محمد بهمن بیگی آموزش و پرورش عشایری عملیاتی شد. در این پژوهش برآنیم تا با روش توصیف همراه با تحلیل و بهره برداری از منابع کتابخانه ای و اسناد، نقش اصل 4 ترومن را در آموزش و پرورش عشایری فارس بررسی کنیم.
۹۰۵.

از انقلاب سفید تا انقلاب اسلامی (نقش انقلاب سفید در پیدایش انقلاب اسلامی ایران با تأکید بر جایگاه امام خمینی (س))(مقاله علمی وزارت علوم)

۹۰۶.

دگردیسی خدایان در ایلام باستان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تمدن ایلام مذهب ایلامیان نقش خدایان نقوش اساطیری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۶۸ تعداد دانلود : ۳۲۱۷
تمدن ایلام، مهم ترین تمدن باستانی و بومی سرزمین ایران پیش از تشکیل حکومت های آریایی ماد و هخامنشی است که با مرکزیت شوش، از حدود 3200 ق.م. وارد عصر شهرنشینی شده و در 646 ق.م. به دست آشوری ها از صحنه تاریخ کنار گذاشته شد. یکی از مهم ترین ارکان تمدن ایلامیان مذهب و جهان بینی خاص آنان است که با ساخت معابد، پیکره خدایان، مراسم و آیین های مذهبی مانند قربانی و نذورات و... جلوه گر می شود. بر اساس مدارک و شواهد باستان شناختی مذهب ایلامیان در گذر زمان بسیار دگرگون شده است که مهم ترین وجه این دگرگونی را می توان در اشکال مختلف خدایان ایلامی به طرزی آشکار مشاهده کرد. مقاله حاضر می کوشد تا با تکیه بر شواهد باستان شناختی، سیر تحول اشکال خدایان ایلامی را از آغاز شکل گیری تا سقوط این تمدن در قالب ظاهر: حیوانات (دیوسانان)، ترکیب حیوان – حیوان، ترکیب انسان – حیوان، انسان و در نهایت به صورت ایزدانی مجرد و نادیدنی به نمایش بگذارد.
۹۰۸.

جایگاه اصناف در نظام سیاسی، اقتصادی و اجتماعی ایران از دوران صفویه تا انقلاب اسلامی

کلید واژه ها: صفویه انقلاب اسلامی مالیات قاجاریه تشکیلات اصناف (اتحادیه های صنفی)

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی تاریخ ایران اسلامی حکومت های ایرانی- اسلامی صفوی سیاسی
  2. حوزه‌های تخصصی تاریخ ایران اسلامی حکومت های ایرانی- اسلامی صفوی اقتصادی
  3. حوزه‌های تخصصی تاریخ ایران اسلامی حکومت های ایرانی- اسلامی افشار سیاسی
  4. حوزه‌های تخصصی تاریخ ایران اسلامی حکومت های ایرانی- اسلامی افشار اقتصادی
  5. حوزه‌های تخصصی تاریخ ایران اسلامی حکومت های ایرانی- اسلامی زندیه اجتماعی
  6. حوزه‌های تخصصی تاریخ ایران اسلامی حکومت های ایرانی- اسلامی پهلوی دوم اجتماعی
  7. حوزه‌های تخصصی تاریخ گروه های ویژه باستان شناسی
تعداد بازدید : ۳۷۶۲ تعداد دانلود : ۵۶۹۲
این پژوهش بر آن است تا شناختی کلی و همه جانبه از اصناف و پیشه وران در طول تاریخ ایران از دوره ساسانی تا انقلاب اسلامی به دست دهد. در این پژوهش، پس از توضیحاتی درباره اصطلاح اصناف و بیان برخی از دیدگاه ها و بحث از وجود یا عدم وجود اصناف در دوره ساسانی و اوایل ایران اسلامی؛ با اشاره به اینکه از 1600م. به بعد اطلاعات بیش تر و کامل تری درباره اصناف در دسترس قرار دارد، به ارائه ی مطالبی درباره تشکیلات، کارکردهای سیاسی، اقتصادی و اجتماعی اصناف، به عنوان یکی از نهادهای مدنی مهم و تأثیرگذار در دوره صفویه، قاجاریه، پهلوی و نقش آن ها در پیروزی انقلاب اسلامی پرداخته شده است.
۹۰۹.

شفافیت اسنادی و حق دسترسی آزاد به اطلاعات(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اعلامیه جهانی حقوق بشر حق دسترسی به اطلاعات شفافیت اسنادی قانون آزادی اطلاعات

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی تاریخ گروه های ویژه سند شناسی و سندپژوهی
  2. حوزه‌های تخصصی تاریخ گروه های ویژه سند شناسی و سندپژوهی کلیات و منابع
تعداد بازدید : ۳۷۶۲ تعداد دانلود : ۱۵۹۱
هدف: هدف این پژوهش، بررسی عوامل محدود کننده شفافیت اسنادی ناشی از رفتار مقامات عمومی در برخورد با درخواست های دریافت اطلاعات از ناحیه شهروندان، بر اساس ماده 19 اعلامیه جهانی حقوق بشر و همچنین ارائه راهکار مناسب در رسیدن به استاندارد شفافیت اسنادی است. روش/ رویکرد پژوهش: این پژوهش به روش توصیفی و تحلیلی با استفاده از کتاب ها و مقالات و قوانین، به صورت منابع کتابخانه ای و تجزیه و تحلیل آنها سازماندهی شده و به نتیجه گیری پرداخته است. یافته ها و نتایج: یافته ها حاکی از آن است که بر­اساس ماده 19 اعلامیه جهانی حقوق بشر، اشخاص، بدون نیاز به توجیه ماهیت درخواست، حق دارند اطلاعات یا اسناد حاوی اطلاعات را مطابق میل خود از نهادهای عمومی مطالبه کنند. حال، برای تحقق این حق، شفافیت به ­عنوان ابزاری مهم در نظر گرفته می شود که بر­اساس آن، اسناد حاوی اطلاعات که توسط نهادهای عمومی منتشر می شوند باید از شفافیت استاندارد برخوردار باشند؛ اما نتایج نشان می دهد دولت ها و مقامات دولتی، به ­دلایل مختلف، در مقابل این حق بنیادین مقاومت می کنند.
۹۱۰.

عوامل تضعیف دیوانسالاری آل بویه و نقش آن در انحطاط حکومت

کلید واژه ها: آل بویه وزارت دیوان سالاری عوامل تضعیف دیوان

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی تاریخ ایران اسلامی حکومت های ایرانی- اسلامی آل بویه اجتماعی
  2. حوزه‌های تخصصی تاریخ گروه های ویژه تاریخ فرهنگی-اجتماعی-اداری ایران
تعداد بازدید : ۳۷۵۹ تعداد دانلود : ۱۸۰۱
حاکمان آل بویه پس از تسلط بر ایران مرکزی و بغداد، برای حفظ و استقرار حکومت، خود را مجبور به داشتن یک دستگاه دیوانسالاری گسترده و قدرتمند یافتند. از این رو، برای تحکیم ساختارهای حکومتی خویش به اقتباس تشکیلات دیوانسالاری از خلفای عباسی و برخی حکومتهای ایرانی که متأثر از ایران پیش از اسلام بودند، روی آوردند ولی بر اساس نیازها و شرایط حاکم به تغییرات و ابداعاتی در فروعات آن پرداختند که این تغییرات از سویی اقتدار و استمرار حکومت آنان را در پی داشت و از سوی دیگر باعث انحطاط و سقوط آن ها گردید. این پژوهش با استفاده از داده های کتابخانه ای و با بهره گیری از روش توصیفی ـ تحلیلی به تبیین عملکرد مهمترین دیوان های آل بویه پرداخته تا با بررسی تغییرات و تحولات صورت گرفته در هر یک، نقش آنان در اقتدار و تضعیف حکومت آل بویه مورد بررسی قرار گیرد. یافته های پژوهش حاکی از این است که انحطاط دیوانسالاری آل بویه بیشتر به تعارضات ساختاری دیوان ها باز می گردد تا عوامل بیرونی و صوری و تعارضات ساختاری بود که تشکیلات درونی آل بویه را متلاشی ساخت.
۹۱۲.

جان اف کندی و طرح اتحاد برای پیشرفت در آمریکای لاتین

کلید واژه ها: آمریکای لاتین جان اف. کندی کمونیسم اتحاد برای پیشرفت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۵۰ تعداد دانلود : ۴۶۰
در 13 مارس 1961 رئیس جمهور آمریکا جان اف. کندی طرح اتحاد برای پیشرفت را به جمهوری های آمریکای لاتین پیشنهاد نمود که برای اجرای این طرح بیست میلیارد دلار در نظر گرفته شد و در نشستی که در پونتادل استه اوروگوئه برگزار شد منشور اتحاد برای پیشرفت به امضای جمهوری های آمریکای لاتین به جز کوبا رسید. کشورهای آمریکای لاتین متعهد شدند که در ازای کمک آمریکا به منظور دستیابی به توسعه از سیاست های آمریکا پیروی کنند و روابط خود را با کوبا، شوروی و کشورهای سوسیالیستی قطع نمایند. کندی قصد داشت تا با کمک به کشورهای فقیر مانع از گرایش آنان به کمونیسم گردد و بتواند ضمن اتحاد کشورهای آمریکای لاتین برای دستیابی به توسعه، به اعتبار خود در آمریکای لاتین بیفزاید. به منظور اجرای این پروژه نهادهای اجرائی گوناگونی به فعالیت پرداختند. این برنامه اگر چه توانست به بهبود نسبی زندگی مردم بیانجامد اما به دلیل ضعف در فرایند اجرا نتوانست اهداف اصلی طرح را تحقق بخشد. این مقاله درصدد است شرایط، فرایند و نتایج این مسئله را مورد ارزیابی قرار دهد. 
۹۱۳.

میرزا ملکم خان ناظم الدوله و تأملی بر اندیشه های آموزشی او(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: میرزا ملکم خان نظام آموزشی جدید اصلاح الفبا عرفی شدن آموزش آموزش نسوان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۴۹ تعداد دانلود : ۱۶۳۹
میرزاملکم خان ناظم الدوله از جمله روشنفکرانی است که با نگارش رساله های متعدد در زمینه های سیاسی، فرهنگی و آموزشی در بیداری اجتماعی ایرانیان سهمی به سزا داشته است. درباره وی و در خدمت یا خیانت او قضاوت های گوناگونی شده است که این داوری های متفاوت و حتی متضاد تا حدودی به نحوه نگرش رسمی جامعه در باب ورود افکار جدید مربوط می شود. ملکم خان در زمینه علت شناسی پریشانی احوال ایرانیان و راه نجات آنان مکتوبات فراوانی دارد. یکی از جنبه های پرمحتوای افکار او، توجه به مسائل آموزشی و فرهنگی است. او در خلال رساله هایش، ترقی غرب را در ترویج علوم و باسوادی مردم می دانست و عقب ماندگی ممالک اسلام را در بی سوادی و علت بی سوادی را در مشکلات الفبا و خط جستجو می کرد. مقاله حاضر به بررسی آراء آموزشی ملکم خان می پردازد و محور اندیشه های انتقادی او، که همان اصلاح الفبا و عرفی شدن نظام آموزشی است، دیگر مساله ای است که مورد واکاوی قرار می گیرد.
۹۱۴.

آوردگاهِ سلطان محمد خوارزمشاه و لشکر مغول(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: خوارزمشاهان حمله مغول سلطان محمد خوارزمشاه عراق عجم فراهان دولت آباد ذلفاباد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۴۴ تعداد دانلود : ۱۲۶۰
صرف نظر از آنکه چه عوامل و عللی به ایلغار مغول در قلمرو خوارزمشاهی منتهی شد، واکنش خوارزمشاه در قبال این حمله و نحوه مواجهه یِ او با لشکر مغول در خور تأمل و بررسی است. منابع تاریخی نشان می دهند که سلطان در زمان فرار از دست مغولان، فقط یک بار با لشکر مهاجم مواجه شد، ولی زمان و مکان این نبرد چندان واضح نیست. این مقاله در صدد است تا با روش توصیفی- تحلیلی و از طریق به پرسش کشیدن داده های موجود، ضمن تبیین چگونگی مواجه شدنِ سلطان محمد خوارزمشاه با حمله مغول تا حدّ امکان به چگونگی تنها نبرد او با لشکر مغول و زمان و مکانِ وقوعِ آن وضوح بیشتری ببخشد. این مطالعه نشان می دهد که اگرچه سلطان محمد با ترس از لشکر مغول، شهر به شهر از ماوراءالنهر تا عراق عجم عقب نشینی نمود، ولی سرانجام، در رجب 617ه.ق لشکر مغول به اردوی سلطان رسیده و اگرچه شخص سلطان توانست از معرکه بگریزد ولی لشکر سلطان قتل عام شدند. بر خلاف ادعای پژوهشگرانی که مکان این نبرد را دشت ملایر دانسته اند، این واقعه در دشت فراهان (منطقه ذلفاباد) به وقوع پیوست.
۹۱۵.

بررسی وضعیت اجتماعی زنان در دوره قاجار با تکیه بر دیدگاه سفرنامه نویسان

کلید واژه ها: زنان ازدواج وضعیت اقتصادی قاجار ح‍رم‍س‍را

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۴۳ تعداد دانلود : ۱۷۷۹
از دوران کهن، شرق و جاذبه های آن همواره حس کنجکاوی سیاحان جهان و به ویژه اروپایی ها را تحریک می کرد. به همین دلیل تاریخ شاهد تعداد کثیری جهانگرد و سیاح بوده که همواره سفر به سرزمین های شرقی را برای ارضای حس کنجکاوی و پژوهشگری خویش انتخاب می نمودند. این گردشگران با سفر به کشورهای با تمدنی کهن همچون ایران همّ خود از تجارب عظیم بهره مند می شدند و هم به گزارش مشاهدات خود در شرق، سایر جوامع بشری را از تحولات در این منطقه جهان آگاه می نمودند. کشور ایران یکی از کشورهایی بود که شاید بیشترین این سیاحان را به خود جلب می کرد. از رهگذر این توجه امروز بخشهای زیادی از تاریخ ایرانی براساس سفرنامه های این افراد شکل گرفته، در مقاله حاضر تلاش می شود که اوضاع اجتماعی و پایگاه اقتصادی زنان ایران دوره قاجاریه با تکیه بر همین سفرنامه ها که نگاهی دقیق به نیمی از جمعیت ایرانی است به رشته تحریر درآید. روش پژوهش مبتنی بر کار کتابخانه ای و عمدتاً بر یک مطالعه تاریخیتحلیلی استوار است. سؤال اصلی تحقیق این است که وضعیت اجتماعی زنان در دوران قاجار چگونه بوده است؟
۹۱۶.

تحلیل تاریخ تصوف و تشیع صفوی در مثنوی بحرالاسرار(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تصوف تشیع صفوی مظفرعلیشاه بحرالاسرار

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی تاریخ ایران اسلامی حکومت های ایرانی- اسلامی صفوی فرهنگی
  2. حوزه‌های تخصصی تاریخ گروه های ویژه منابع و کلیات
تعداد بازدید : ۳۷۴۲ تعداد دانلود : ۳۰۳۴
در ایران، پیش از هر سرزمینی، تصوف و تشیع مجال پیدایش یافته است و بسیاری از بزرگان عرفان، ایرانی بوده اند که مستقیم یا غیرمستقیم آثاری در این زمینه آفریده اند. یکی از اندیشمندان بزرگ عرفان ایران محمدتقی مظفر کرمانی، ملقب به مظفرعلیشاه بود که در اوایل دوره قاجار می زیست. تفسیر منظوم بحرالاسرار که تفسیر عرفانی سورﮤ حمد است، از مهم ترین آثار این شاعر است. در این مثنوی، مظفرعلیشاه در خلال بیان مراتب وجود براساس فلسفه ابن عربی و فراگیری آن بر سوره حمد، ولایت علی(ع) را شرط اساسی تصوف و عرفان اسلامی و راهیابی به سعادت ابدی دانسته است. در مثنوی بحرالاسرار، شاعر پس از بیان اشتمال سوره حمد بر بحرهای بیست گانه، ظهور و بطون اسلام، ایمان و عرفان را به هفت دور تقسیم کرده است و به ادوار سبعه موسوم کرده است. او درضمن بیان این ادوار، از دیدگاه خود، ظهور تشیع و تصوف (عرفان) را از آغاز ظهور اسلام تا ظهور موعود بیان کرده است. در این نوشتار ضمن بیان اعتقاد سرایندﮤ مثنوی بحرالاسرار در زﻣیﻨﮥ ریشه های تصوف و تشیع، دیدگاه او دربارﮤ تشیع صفوی مطرح شده است و کوشش شده است براساس منابع موجود در زﻣیﻨﮥ تاریخ تشیع و تصوف صفوی، نظریه های مظفرعلیشاه دراین باره تحلیل و نقد شود؛ همچنین دیدگاه او دربارﮤ تقیه بررسی شده است که از اصول بسیار مهم تشیع بوده است. در این مقاله، سعی نگارندگان براین است که تشیع و تصوف صفوی که از دیدگاه این شاعر براساس تصوف حقیقی بوده است، تحلیل و نقد شود.
۹۱۸.

روزی که دیگ سنگی تبریز جوشید

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۳۰
قیام عمومی مردم تبریز در 29 بهمن ماه سال 56، بزرگترین حضور توده ای و یکپارچه مردم در سیر تکوین انقلاب اسلامی تا به آن روز بود و شوک سیاسی بزرگی به رژیم پهلوی وارد کرد. تبریز که به محوریت شاگرد برجسته امام خمینی، یعنی آیت الله سیدمحمدعلی قاضی طباطبایی به جوش وخروش آمده بود، واقعه ای در نمودار انقلاب اسلامی ترسیم کرد که اتوریته نظام شاهنشاهی را مخدوش ساخت، نشانه هایی از فروپاشی به همراه داشت و زمینه مهمی برای فراگیر شدن انقلاب عمومی مردم ایران شد. مقاله ای که می خوانید روایتی مستند از این رویداد بزرگ عصر انقلاب است که به مناسبت بیست و پنجمین سالگرد این قیام تقدیم حضورتان می شود.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان