ارزیابی، سنجش وآمار

نمایش ۱۸۱ تا ۲۰۰ مورد از کل ۱٬۱۸۴ مورد.

۱۸۱.

ساخت و بررسی روایی و پایایی پرسشنامه خودکارآمدی تحصیلی دانش آموزان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: زینب مظاهری احمد صادقی

منبع: رویکردهای نوین آموزشی سال دهم پاییز و زمستان ۱۳۹۴ شماره ۲ (پیاپی ۲۲)

کلیدواژه‌ها: روایی پایایی دانش آموزان ساخت پرسشنامه خودکارآمدی تحصیلی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۸۴۱ تعداد دانلود : ۱۷۳۵

هدف از این پژوهش، ساخت و بررسی روایی و پایایی پرسشنامه خودکارآمدی تحصیلی دانش آموزان بود که به روش توصیفی و از نوع تحلیل عاملی انجام شد. جامعه آماری پژوهش، کلیه دانش آموزان دبیرستانی خمینی شهر بودند که به روش نمونه گیری تصادفی چندمرحله ای تعداد 696 نفر(356 دختر و 340 پسر) از آنان انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل دو پرسشنامه خودکارآمدی تحصیلی دانش آموزان (محقق ساخته) و پرسشنامه خودکارآمدی تحصیلی جینکز و مورگان بود. داده ها به روش تحلیل عاملی اکتشافی، روش مؤلفه های اصلی و چرخش واریماکس و آلفای کرونباخ تحلیل و سپس نرمال بودن توزیع داده ها در نمره کل و زیرمقیاس ها مطالعه شد. نتایج تحلیل عامل اکتشافی تعیین سه عامل بود که با عنوان خودکارآمدی مهارت های تحصیلی، خودکارآمدی عملکرد تحصیلی و خودکارآمدی آینده تحصیلی نام گذاری شدند که همگی دارای توزیع نرمال بودند. این عوامل همگی از مقدار ویژه بالاتر از 1 برخوردار بودند. روایی همگرای خودکارآمدی تحصیلی دانش آموزان با استفاده از همبستگی با پرسشنامه خودکارآمدی تحصیلی مورگان و جینکز (73/0 r= 001/0 p=) و همچنین، بررسی تفاوت در دو جنس تأیید شده است و پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ برای کل پرسشنامه 93/0، و برای خرده مقیاس های عملکرد تحصیلی 89/0، مهارت های تحصیلی 84/0 و آینده تحصیلی 83/0 محاسبه شد. پرسشنامه 26 سؤالی خودکارآمدی تحصیلی برای جامعه دانش آموزان می تواند به عنوان ابزاری معتبر به منظور سنجش میزان باور و اعتماد به توانایی های تحصیلی استفاده شود.

۱۸۲.

ساخت مقدماتی مقیاس تشخیصی افسردگی «مبتنی بر بعضی سوره های قرآن کریم»(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده: فاطمه فیاض هادی بهرامی احسان احمدرضا اخوت

منبع: مطالعات اسلام و روانشناسی سال نهم پاییز و زمستان ۱۳۹۴ شماره ۱۷

کلیدواژه‌ها: افسردگی روان شناسی اسلامی قرآن پژوهی روان سنجی اسلامی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۳۴۸ تعداد دانلود : ۱۳۳۸

هدف این پژوهش عبارت بود از ساخت مقدماتی مقیاس تشخیصی افسردگی براساس بعضی از آیات قرآن؛ به این منظور از روش های تحلیل محتوا، تحلیل عاملی اکتشافی و بررسی ویژگی های روانسنجی استفاده شد. ابتدا تحت نظر متخصصان قرآنی، شش مدل افسردگی و ملاک های روان شناختی آنها از قرآن کریم به دست آمد. سپس گویه ها تنظیم و روایی محتوایی آن توسط ده متخصص دینی ارزیابی و در نمونه ای صد نفره، اجرای مقدماتی شد. در تحلیل عاملی، نتایج به دست آمده در بخش نظری در عمل نیز تأیید شدند؛ شش عامل به دست آمده عبارت بودند از «انزواطلبی»، «احساس شکست و پوچی»، «دین گریزی»، «ضعف اعتماد به خدا»، «خودجانبداری» و «نوسانات خلقی».

۱۸۳.

ساخت و اعتباریابی پرسش نامه مهارت تمرکز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: کریم سواری محمد اورکی

منبع: اندازه گیری تربیتی سال ششم زمستان ۱۳۹۴ شماره ۲۲

کلیدواژه‌ها: مهارت تمرکز تمرکز ارادی تمرکز غیر اردای

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی روانشناسی ارزیابی، سنجش وآمار آزمونهای پیشرفت تحصیلی

تعداد بازدید : ۶۶۱ تعداد دانلود : ۱۳۷۵

زمینه : مهارت تمرکز یکی از مهارت های ضروری یادگیری بشمار رفته و از آن به عنوان مهم ترین عامل موفقیت عملکرد یاد می شود لذا در همین زمینه برای شناخت بهتر آن به ابزار اندازه گیری دقیق نیاز دارد. هدف : هدف از تحقیق حاضر، ساخت و تعیین ویژگی های روانسنجی ( پایایی و روایی) پرسش نامه مهارت تمرکز است. روش : کلیه دانشجویان دختر و پسر دانشگاه پیام نور اهواز، جامعه آماری تحقیق حاضر را تشکیل داده اند که از بین آنان 200 نفر (100 پسر و 100 دختر) به شیوه تصادفی چند مرحله ای انتخاب شدند. روش تحقیق توصیفی– اکتشافی است و داده ها با کمک پرسش نامه محقق ساخته بدست آمد و جهت تجزیه و تحلیل آنها از تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی استفاده شد. یافته ها : نتایج تحلیل عاملی اکتشافی نشان داد که پرسش نامه مهارت تمرکز از 13ماده و دو خرده مقیاس تمرکز ارادی با 8 ماده، و تمرکز غیر اردای با 5 ماده تشکیل شده و از پایایی و روایی نسبتا خوبی برخوردار است. بحث و نتیجه گیری : برای سنجش میزان تمرکز افراد از این پرسش نامه می توان در تحقیقات یادگیری و بالینی استفاده کرد.

۱۸۴.

بررسی ساختار عاملی تاییدی مقیاس اضطراب ریاضیات-فرم ایرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: غلامرضا رجبی مهدی حریزاوی

منبع: مطالعات آموزش و یادگیری دوره هفتم بهار و تابستان ۱۳۹۴ شماره ۱ (پیاپی ۶۸/۲)

کلیدواژه‌ها: تحلیل عاملی تاییدی اضطراب ریاضیات

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۹۰۷ تعداد دانلود : ۶۵۱

اضطراب ریاضی شامل بیم و برانگیختگی در ارتباط با دستکاری اعداد در محیط های تحصیلی، خصوصی و اجتماعی است این مطالعه به بررسی ساختار عاملی تاییدی نسخه فارسی مقیاس درجه بندی تجدیدنظرشده اضطراب ریاضی در دانش آموزان دبیرستانی بخش حمیدیه شهر اهواز پرداخته است. شرکت کنندگان پژوهش 350 دانش آموز (137 دختر و 213 پسر) دبیرستانی بودند که به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای نسبتی، از میان پایه های اول تا پیش دانشگاهی بخش حمیدیه شهر اهواز انتخاب شدند. شرکت کنندگان، مقیاس درجه بندی تجدیدنظرشده اضطراب ریاضی (20-MARS-R) و پرسشنامه اضطراب یک (21-BAI) را تکمیل نمودند. نتایج تحلیل عامل تاییدی نشان داد که مدل 3-عاملی برازنده داده ها است. ضریب آلفای کرونباخ برای کل شاخص و سه عامل استخراج شده رضایت بخش است و ضریب روایی همگرای این مقیاس با پرسشنامه اضطراب یک معنی دار بود. بنابراین بر اساس پایایی و روایی به دست آمده از نسخه فارسی مقیاس درجه بندی تجدیدنظرشده اضطراب ریاضی می توان از این ابزار برای بررسی دانش آموزانی که در زمینه ریاضیات در محیط های آموزشی دچار مشکل هستند استفاده کرد.

۱۸۵.

ویژگی های روانسنجی مقیاس خودشیفتگی مرضی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مهدی سلیمانی نگین پاست مهری مولایی ابوالفضل محمدی معصومه دشتی پور یاسمین صفا آیرون پینکاس

منبع: روانشناسی معاصر دوره دهم بهار و تابستان ۱۳۹۴ شماره ۱ (پیاپی ۱۹)

کلیدواژه‌ها: روایی سازه پایایی بازآزمایی مقیاس خودشیفتگی مرضی روایی همگرا

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی روانشناسی ارزیابی، سنجش وآمار آزمونهای تشخیص بیماری

تعداد بازدید : ۱۵۹۱ تعداد دانلود : ۱۱۵۰

هدف پژوهش حاضر، بررسی ویژگی های روانسنجی مقیاس خودشیفتگی مرضی در نمونه ای از دانشجویان ایرانی بود. مقیاس خودشیفتگی مرضی از طریق فرایند ترجمه معکوس با مقیاس اصلی مطابقت داده شد. تعداد 473 نفر (278 زن، 195 مرد) از دانشجویان مقاطع مختلف تحصیلی دانشگاه های شهر تهران شامل دانشگاه تهران، دانشگاه علوم پزشکی تهران، دانشگاه علامه طباطبایی، دانشگاه تربیت مدرس، دانشگاه امیرکبیر، دانشگاه مذاهب اسلامی و دانشگاه الزهرا در پژوهش حاضر شرکت کردند و مقیاس خودشیفتگی مرضی (PNI)، مقیاس حرمت خود آیسنک (ESES) و مقیاس تجدیدنظرشده شخصیت (NEOPI-R) را تکمیل کردند. نتایج پژوهش نشان داد که مقیاس خودشیفتگی مرضی از روایی همگرا با مقیاس حرمت خود آیسنک و عامل نورزگرایی مقیاس تجدیدنظرشده شخصیت برخوردار است. هم چنین مقیاس خودشیفتگی مرضی همسانی درونی بالایی بر اساس آلفای کرونباخ داشت و پایایی بازآزمایی مطلوبی در فاصله زمانی 15 روز نشان داد. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی و تحلیل موازی از مدلی 7 عاملی حمایت کرد، اما در سطح گویه ها روایی سازه این ابزار تایید نشد. از سوی دیگر، تحلیل عاملی تاییدی در سطح سازه خودشیفتگی بزرگ منشانه و خودشیفتگی آسیب پذیر، حاکی از روایی مطلوب این مقیاس بود. این پژوهش نشان داد که مقیاس خودشیفتگی مرضی از روایی و پایایی مطلوبی برخوردار است. از این رو، کاربرد های پژوهشی و بالینی این ابزار در ایران توصیه می شود.

۱۸۶.

معرفی یک ابزار؛ نسخه ی سوم آزمون های پیشرفت تحصیلی وودکاک- جانسون (WJ III)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: یوسف خدابنده لو نظام الدین رستمکلایی فاطمه غلامعلی نژاد رضا رستمی

منبع: رویش روان شناسی سال چهارم پاییز ۱۳۹۴ شماره ۳ (پیاپی ۱۲)

کلیدواژه‌ها: ارزیابی نسخه ی سوم آزمون پیشرفت تحصیلی وودکاک- جانسون مهارت تحصیلی مهارت شناختی

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی روانشناسی ارزیابی، سنجش وآمار آزمونهای پیشرفت تحصیلی

تعداد بازدید : ۴۳۲۷ تعداد دانلود : ۱۲۱۹

نسخه ی سوم آزمون های وودکاک- جانسون (WJ III) ابزاری روا و پایا برای ارزیابی توانایی های شناختی و پیشرفت تحصیلی در کودکان و بزرگسالان می باشد. این آزمون ها بر اساس نظریه کتل- هورن- کارول (CHC)، رایج ترین مدل نظری هوش، طراحی و ساخته شده اند. آزمون های WJ III شامل دو مجموعه ی متمایز می باشد که به طور همزمان هنجار شده اند: آزمون های توانایی های شناختی وودکاک- جانسون (WJ III COG) و آزمون های پیشرفت تحصیلی وودکاک- جانسون (WJ III ACH). آزمون های WJ III ACH به ارزیابی مهارت های تحصیلی از قبیل ریاضیات، زبان شفاهی، زبان نوشتاری، خواندن و دانش تحصیلی می پردازد. استفاده ی گسترده از آزمون های WJ III توسط روانشناسان به دلیل فرآیندهای استانداردسازی و هنجاریابی دقیق آن، جامعیت محتوی و ارایه راهکارهای درمانی مرتبط می باشد. این گزارش به معرفی آزمون های WJ III ACH به عنوان مبنایی برای شناسایی حوزه های تحصیلی، آگاهی از فرآیندهای شناختی درگیر در مهارت های تحصیلی، یادگیری کاربردهای آن و راهنمایی برای گسترش آزمون های پیشرفت تحصیلی می باشد. نتایج این گزارش می تواند کاربرد آموزشی و پژوهشی داشته باشد.

۱۸۷.

بررسی نسبت روایی محتوایی و سازه ای پرسشنامه انتظارات آموزشی در زمینه محتوای درسی الکترونیکی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سعید طالبی حسین زارع

منبع: شناخت اجتماعی سال چهارم پاییز و زمستان ۱۳۹۴ شماره ۲ (پیاپی ۸)

کلیدواژه‌ها: تحلیل عاملی مرتبه دوم تغییر نگرش انتظارات آموزشی محتوای درسی الکترونیکی نسبت روایی محتوایی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۹۸۰ تعداد دانلود : ۵۳۸

مقدمه: این پژوهش با هدف بررسی نسبت روایی محتوایی و ارزیابی اعتبار سازه پرسشنامه انتظارات آموزشی از یکسو و از سوی دیگر بررسی نقش انتظارات اطرافیان بر تغییر نگرش نسبت به استفاده از محتوای درسی الکترونیکی انجام شده است. روش: روش پژوهش همبستگی و جامعه آماری آن دانشجویان دانشگاه های پیام نور فارس هستند برای تعیین حجم نمونه، از فرمول کرجسی و مورگان و روش نمونه گیری خوشه ای استفاده شده است. ابزار مورد استفاده پرسشنامه های تئو (2006) و پرسشنامه محقق ساخته انتظارات آموزشی است. داده ها از طریق آزمون های تحلیل عاملی مرتبه دوم و رگرسیون چند متغیری بررسی شد. یافته ها: عامل های سه گانه دوستان و همکلاسی ها، اساتید و والدین روی هم رفته،712/53 درصد از کل واریانس پرسشنامه انتظارات آموزشی را تبیین می کند اگرچه در روش نسبت روایی محتوایی لاواشی تعداد 3 سؤال حذف شد اما در تحلیل عاملی مرتبه دوم هیچ کدام از سؤالات حذف نشدند. همچنین بین انتظارات آموزشی دوستان و همکلاسی ها (369/0= ß)، اساتید (302/0= ß) و والدین (287/0= ß) با تغییر نگرش نسبت به محتوای درسی الکترونیکی رابطه معناداری وجود دارد. علاوه بر این انتظارات والدین (173/0= ß) و اساتید (230/0= ß) بر انتظارات دوستان و همکلاسی ها از یکدیگر مؤثر است. نتیجه گیری: مقیاس انتظارات آموزشی از روایی محتوایی و سازه ای مطلوب برخوردار است و می توان از آن برای ارزیابی انتظارات اطرافیان از دانشجویان استفاده کرد همچنین مدل رگرسیونی ارائه شده در پژوهش حاضر، مدل مناسبی برای بررسی انتظارات اطرافیان در تغییر نگرش نسبت به محتوای درسی الکترونیکی است.

۱۸۸.

بررسی روند عملکرد ریاضی دانش آموزان پایه هشتم در فاصله زمانی معادل1390–1374(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مریم صفرخانی علیرضا کیامنش

منبع: اندازه گیری تربیتی سال ششم بهار ۱۳۹۴ شماره ۱۹

کلیدواژه‌ها: کشورهای منطقه عملکرد ریاضی مطالعه TIMSS پایه هشتم

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی روانشناسی ارزیابی، سنجش وآمار آزمونهای پیشرفت تحصیلی

تعداد بازدید : ۷۴۵ تعداد دانلود : ۳۶۰

زمینه:در این مقاله روند عملکرد ریاضی دانش آموزان پایه هشتم (سوم راهنمایی) ایران در 5 مطالعه متوالی تیمز (TIMSS) با روند عملکرد دانش آموزان کشورهای منطقهو شرکت کننده در این مطالعه هامقایسه شده است.هدف:مقایسه با هدف تعیین جایگاه نظام آموزشی کشور در ریاضی دوره عمومی در میان کشورهای منطقه با توجه به هدفهای ذکر شده در سند چشم انداز 20 ساله کشور انجام شده است. روش:با استفاده از روند پژوهی، متوسط عملکرد ریاضی دانش آموزان به تفکیکجنسیت، حیطه های محتوایی و سطوح شناختیو همچنین میزان دسترسی به نقاط معیار بین المللیدر 5 مطالعه با هم مقایسه شده است.یافته ها:یافته ها بیانگر آن است که به غیر از مطالعه 1995 در 4 مطالعه دیگر، جایگاه دانش اموزان ایران تقریباً در وسط جدول رده بندی کشورهای شرکت کننده قرار دارد. این وضعیت به تفکیک جنسیت، حیطه های محتوایی، سطوح شناختی و درصد دانش آموزان در دستیابی به نمره های معیار نیز کم و بیش صادق است. متوسط عملکرد دانش آموزان ایران در مطالعه 2011 از مطالعه 1995 و1999 کمتر است و متوسط عملکرد دانش آموزان ارمنستان، ترکیه، تونس، گرجستان و لبنان در مطالعه های مختلف از متوسط عملکرد دانش آموزان ایران بیشتراست.بیشترین رشد مثبت در متوسط عملکرد دانش آموزان قطر، عربستان، فلسطین، گرجستان و ترکیه رخ داده است.بحث ونتیجه گیری:یافته ها نشان می دهند که تلاش های موجود برای رسیدن به صدر جدول رده بندی در بین کشورهای منطقه کافی نبوده و در صورت ادامه روند موجود این مهم دست یافتنی بنظر نمی رسد.

۱۸۹.

ساختار عامل تاییدی نسخه فارسی مقیاس درجه بندی تجدیدنظر شده شفقت-خود در گروهی از زندانیان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مسعود شهبازی غلامرضا رجبی ابراهیم مقامی آرش جلوداری

منبع: روش ها و مدل های روان شناختی سال پنجم بهار ۱۳۹۴ شماره ۱۹

کلیدواژه‌ها: زندانیان شفقت خود ساختار عامل تاییدی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۵۰۹ تعداد دانلود : ۷۲۹

این مطالعه با هدف بررسی ساختار عاملی تاییدی نسخه فارسی مقیاس درجه بندی تجدیدنظرشده شفقت-خود در گروهی از زندانیان مرد زندان سپیدار شهر اهواز انجام گرفت. 178 مرد زندانی به روش نمونه گیری داوطلب- در دسترس از میان زندانیان مرد برگزیده شدند و نسخه فارسی مقیاس 12 ماده ای درجه بندیتجدیدنظر شده شفقت-خود و پرسشنامه سلامت عمومی 11 ماده ای را تکمیل نمودند. داده ها با روش تحلیل عوامل تاییدی و با استفاده از نرم افزارهای آماری 21-SPSS و AMOS تجزیه و تحلیل شدند. تحلیل عاملی به روش تحلیل تاییدی، 6- عامل همانندسازی افراطی، مهربانی به خود، ذهن آگاهی، انزوا، تجارب مشترک انسانی و قضاوت کردن خود را بر اساس یافته های پیشین مورد تایید قرار داد. ضرایب آلفای کرونباخ کل مقیاس 91/0، برای عامل های ششگانه از 77/0 تا 92/0 و ضریب روایی همزمان آن با پرسشنامه سلامت عمومی 45/0- (001/0>p) و برای خرده مقیاس های ششگانه با پرسشنامه سلامت عمومی از 28/0- (036/0>p) تا 48/0- (001/0>p) محاسبه شدند. در نهایت، مقیاس شفقت-خود را می توان به عنوان یک ابزار پایا و معتبر در اندازه گرایی جنبه هایی از شفقت خود در جامعه ی مردان زندانی مورد استفاده قرار داد.

۱۹۰.

روایی سنجی واعتباریابی روشی برای پرورش مهارت تفکر انتقادی درنظام یادگیری بر خط(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: زهره خوش نشین

منبع: اندازه گیری تربیتی سال ششم پاییز ۱۳۹۴ شماره ۲۱

کلیدواژه‌ها: مهارت تفکر انتقادی روایی سنجی سنجش پایایی روش بحث سقراطی

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی روانشناسی ارزیابی، سنجش وآمار آزمونهای شخصیت

تعداد بازدید : ۶۸۹

زمینه: برای تحقیق درخصوص روش مناسب برای پرورش مهارت تفکر انتقادی در نظام یادگیری بر خط ضروریست در ابتدا فرایند مفهوم سازی تفکر انتقادی ، درقالب بحث های همزمان و غیر همزمان مورد بررسی قرارگیرد. هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی و ارائه گزارشی از روایی سنجی و اعتباریابی مراحل منتهی به پرورش مهارت تفکر انتقادی به واسطه تبیین ساخت دهی زنجیره یادگیری مفاهیم تا بالاترین سطح و فرایند رشد مهارتهای شناختی در نظام یادگیری برخط با استفاده از مدل بحث سقراطی صورت پذیرفت.روش: برمبنای روش تحقیق طولی در طول دو ترم تحصیلی- دانشگاهی به بررسی روایی و پایایی مراحل پرورش مهارت تفکر انتقادی(بر اساس مقیاس آزمون تفکر انتقادی کالیفرنیا) از طریق روش بحث سقراطی وبررسی تاثیرات آن بر 42 دانشجو در محیط برخط پرداختیم.یافته ها: روایی سازه یا ارتباط بین اجزاء سازنده این مهارت و روایی عاملی در مرحله روایی سنجی و سنجش پایایی مهارت در پایان اجرای آزمون تائید شد. نتیجه گیری: بازسازی مفاهیم و پرورش مهارت تفکر انتقادی از طریق روش بحث سقراطی و با به کارگیری مشوق های مدل بحث سقراطی در فرایند پرورش این مهارت ودر محیط برخط امکانپذیر است#,

۱۹۱.

تعیین پایایی و روایی نسخه فارسی مقیاس دلسوزی برای زندگی دیگران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: نادر حاجلو فرزانه رنجبر نوشری

منبع: شناخت اجتماعی سال چهارم پاییز و زمستان ۱۳۹۴ شماره ۲ (پیاپی ۸)

کلیدواژه‌ها: پایایی روایی و دلسوزی

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی روانشناسی ارزیابی، سنجش وآمار آزمونهای شخصیت

تعداد بازدید : ۱۱۳۴ تعداد دانلود : ۵۳۸

مقدمه: دلسوزی سازه ای بین فردی است که نقش مهمی در بهزیستی افراد ایفا می نماید و مطالعه حاضر باهدف بررسی پایایی و روایی مقیاس دلسوزی برای زندگی دیگران انجام گرفت. روش: در این راستا 281 دانشجو (170 زن و 111 مرد) با میانگین سنی 41/23 سال با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای مرحله ای از بین دانشجویان دانشگاه پیام نور استان گیلان انتخاب شدند و به مقیاس های دلسوزی برای زندگی دیگران چانگ و همکاران (2014)، مقیاس همدلی عاطفی مهرابیان و اپستین (1972) و زیر مقیاس شخصیت آزارگر پرسشنامه شخصیتی میلون پاسخ دادند. یافته ها نتایج حاصل از تحلیل عاملی اکتشافی نشان داد که این مقیاس دو عامل همدلی و تسکین درد و رنج را در بر می گیرد که حدود 50 درصد از واریانس مقیاس را تبیین می نمایند و بر اساس نتایج تحلیل عاملی تأییدی، این عامل ها به خوبی با داده ها برازش داشت (94/0,GFI= 88/0NFI= ,91/0CFI=). روایی همگرا و افتراقی مقیاس، از طریق همبستگی با مقیاس همدلی عاطفی و زیر مقیاس شخصیت آزارگر محاسبه گردید که نتایج معنادار بودند (01/0>p). همسانی درونی مقیاس بر اساس آلفای کرونباخ 87/0 و همبستگی گویه ها با نمره کل در دامنه 41/0 تا 60/0 به دست آمد. نتیجه گیری: با توجه به نتایج این مطالعه، می توان نتیجه گرفت که مقیاس دلسوزی برای زندگی دیگران از روایی و پایای نسبتاً مطلوبی در نمونه ایرانی برخوردار است و در پژوهش های آتی می توان آن را مورد استفاده قرار داد.

۱۹۲.

تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی مقیاس انگیزش وظایف شغلی اساتید(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: داریوش نوروزی محمدرضا وحدانی اسدی زهرا روحانی

منبع: روانشناسی تربیتی سال یازدهم تابستان ۱۳۹۴ شماره ۳۶

کلیدواژه‌ها: تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی انگیزش وظایف شغلی

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی روانشناسی ارزیابی، سنجش وآمار آزمونهای مشاوره شغلی

تعداد بازدید : ۱۳۶۶ تعداد دانلود : ۹۷۵

پیشرفت و توسعه جوامع در گروه نوع و چگونگی فعالیت هایی است که در دانشگاه ها انجام می شود. اساتید نقش اساسی در پیشرفت دانشگاه ها و در نهایت توسعه و پیشرفت جوامع دارند. مطالعه انگیزش اساتید ، چرایی رفتار و عوامل مؤثر بر آن می تواند بر ارتقاء عملکرد و پیشرفت نظام آموزشی بسیار اثر گذار باشد. پژوهش حاضر با هدف بررسی ساختار عاملی مقیاس انگیزش وظایف شغلی اساتید به اجرا در آمد. این پژوهش از نوع توصیف- مقطعی است. نمونه پژوهش شامل 268 نفر از اساتید دانشگاه آزاد واحد تهران مرکز بودند که با روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی نشان از حضور تمام عوامل مقیاس در جامعه مورد مطالعه داشت و تحلیل عاملی تأییدی نیز حاکی از برازش مطلوب با داده ها بود. ضریب آلفای کرونباخ نیز نشان داد که مقیاس انگیزش وظایف شغلی اساتید از پایایی قابل قبولی برخوردار است. بالاخره نتایج این پژوهش نشان داد به لحاظ روایی همزمان بین مؤلفه های انگیزش وظایف شغلی اساتید و خودکارآمدی رابطه مثب دارد و با فرسودگی شغلی رابطه منفی دارد. پژوهش حاضر مفهوم تازه ای از انگیزش را به همراه ابزار سنجش آن در نظام آموزش عالی فراهم نمود.

۱۹۳.

ساختار عاملی و ویژگی های روان سنجی مقیاس درجه بندی اختلال های رفتار مخرب نسخه والدین

نویسنده: فرشته باعزت احمد احمدی قوزلوجه

منبع: سلامت روانی کودک (تحول روانشناختی کودک) دوره دوم پاییز ۱۳۹۴ شماره ۳ (پیاپی ۴)

کلیدواژه‌ها: ویژگی های روان سنجی اختلال نافرمانی مقابله ای اختلال های رفتاری مخرب

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی روانشناسی ارزیابی، سنجش وآمار آزمونهای تشخیص بیماری

تعداد بازدید : ۸۳۹ تعداد دانلود : ۷۵۷

زمینه و هدف: اختلال رفتاری مخرب طبقه ای از اختلال های رفتاری است که با رفتار مزاحمت بار اجتماعی مشخص می شود و موجب ناراحتی دیگران می شود. هدف این پژوهش بررسی ساختار عاملی و ویژگی های روان سنجی نسخه فارسی مقیاس درجه بندی اختلال های رفتار مخرب نسخه والدین در میان دانش آموزان دوره اول مقطع ابتدایی بود. روش: 303 نفر (136 پسر و 167 دختر) از بین دانش آموزان دوره اول مقطع ابتدایی شهر بابلسر، در سال تحصیلی 93-1392 به روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی به عنوان نمونه انتخاب شدند و والدین آنها نسخه فارسی مقیاس درجه بندی اختلال های رفتار مخرب را با در نظر گرفتن ویژگی های رفتاری دانش آموز مورد نظر تکمیل کردند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از ضریب آلفای کرونباخ و تحلیل عاملی اکتشافی استفاده شد. یافته ها: ضریب آلفای کرونباخ برای ترجمه فارسی مقیاس اولیه ی 45 گویه ای برابر با 94/0 به دست آمد. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی (تحلیل مولفه های اصلی) پنج عامل فزون کنشی/ تکانشگری، اختلال رفتار هنجاری، نافرمانی مقابله ای، نارسایی توجه، و رفتار مخرب نامشخص را نشان داد. با توجه به حذف 8 گویه، نسخه فارسی مقیاس با 37 گویه تدوین شد. ضریب آلفای کرونباخ برای عامل های استخراج شده بین 74/0 تا 88/0 و برای کل مقیاس 92/0 به دست آمد که نشان دهنده اعتبار مطلوب نسخه فارسی مقیاس است. همچنین ضرایب همبستگی به دست آمده بین عامل های استخراج شده با یکدیگر و با کل مقیاس نیز نشان دهنده روایی سازه مطلوب مقیاس بود. نتیحه گیری: با توجه به ساختار عاملی مطلوب نسخه فارسی مقیاس می توان از آن برای غربالگری و شناسایی به موقع دانش آموزان دوره اول مقطع ابتدایی مشکوک به اختلال های رفتار مخرب استفاده کرد.

۱۹۴.

ساخت و اعتباریابی و رواسازی پرسش نامه پایبندی زنان به آموزه های همسرداری اسلام(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده: سید ابوالفضل قدوسی محمدرضا احمدی صادق کریم زاده

منبع: روانشناسی و دین سال هشتم پاییز ۱۳۹۴ شماره ۳ (پیاپی ۳۱)

کلیدواژه‌ها: پرسش نامه روایی و اعتبار پایبندی زنان آموزه های همسرداری

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۲۵۸ تعداد دانلود : ۵۷۱

این پژوهش با هدف ساخت، اعتباریابی و رواسازی پرسش نامه پایبندی زنان به آموزه های همسرداری در اسلام انجام گرفت. آموزه های همسرداری در اسلام مربوط به زنان به روش تحلیل محتوا، استخراج شد و ارزیابی روایی محتوا، روایی سازه و اعتبار آزمون به روش پیمایشی با انتخاب خوشه ای، از نمونه 374 نفر از جامعه زنان متأهل اصفهان انجام شد. 80 گویه از 123 گویه اولیه پیشنهادی از نظر کارشناسان دارای روایی محتوایی بالایی بودند. در روایی سازه به روش تحلیل عاملی، شش عامل به دست آمد که شاخص کفایت نمونه برداری 847/0 و نتیجه آزمون بارتلت، نشان داد حجم نمونه برای تحلیل عاملی مناسب است. از سوی دیگر، همبستگی مثبت و معنی دار هر یک از سؤالات پرسش نامه با نمرة کل پرسش نامه و هر یک از عامل ها و کل پرسش نامه، بیانگر روایی سازه به روش همسانی درونی است. ضریب آلفای کرونباخ در مرحله آزمایشی و نهایی به ترتیب (827/0 و 895/0) نشان دهنده اعتبار پرسش نامه است. میزان همسانی درونی بر اساس ضریب اسپیرمن – براون و ضریب دونیمه سازی گاتمن و همبستگی دو فرم در مرحله آزمایشی و در مرحله نهایی معنی دار است و ضریب آلفای نیمه اول و نیمه دوم در مرحله نهایی به ترتیب 839/0 و 8/01/0 است. ضریب همبستگی آزمون – باز آزمون در نمونه 31 نفری به فاصله زمانی یک ماه 927/0 در سطح معناداری 001/0 به دست آمد. بنابراین پرسش نامه، از روایی و اعتبار مطلوبی برخوردار است.

۱۹۵.

تعیین شبکه معنایی برای کلمات منتخب فارسی و طراحی مقیاس حافظه کاذب (محک) مبتنی بر آن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: وحید نجاتی سامان کمری اسماعیل شیری فرهاد رادفر

منبع: روانشناسی شناختی دوره سوم پاییز و زمستان ۱۳۹۴ شماره ۳ و ۴ (پیاپی ۷)

کلیدواژه‌ها: حافظه زبان فارسی شبکه معنایی حافظه کاذب

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی روانشناسی ارزیابی، سنجش وآمار آزمونهای تشخیص بیماری

تعداد بازدید : ۱۶۱۷ تعداد دانلود : ۱۲۸۵

هدف از پژوهش حاضر تعیین شبکه معنایی واژگانی برای کلمات منتخب فارسی و طراحی مقیاس حافظه کاذب (محک) مبتنی بر آن بود. روش پژوهش حاضر از نوع تحقیقات مقطعی است. پژوهش حاضر از دو مطالعه مجزا تشکیل شده است. در مطالعه نخست با ارائه واژه های منتخب به30 نفر، کلمات تداعی شده با هر واژه تعیین شد. کلمات منتخب (کلمات کلیدی) لیست کلمات دیس، رودیگرز و مک درموت (1995) در آزمایش خطاهای حافظه بودند. در مطالعه دوم که بر روی 80 نفر اجرا شد لیست های کلمات بدون کلمات کلیدی به افراد ارائه شد و میزان یادآوری و بازشناسی لیست ها مورد سنجش قرار گرفت. برای تحلیل داده ها از آمار توصیفی و نیز آزمون همبستگی پیرسون استفاده شد. نتایج نشان داد که بین میزان یادآوری با بازشناسی در سطح (001/0p<) رابطه معناداری وجود داشت. همچنین بین میزان بازشناسی با بازشناسی کلمات کلیدی رابطه معناداری وجود داشت (66%r=)، بین یادآوری کلمات کلیدی با بازشناسی کلمات کلیدی نیز رابطه معناداری بدست آمد (41%r=). از طرفی دیگر، نتایج تحلیل آماری بیانگر آن بود که آزمودنی ها در لیست کلمات یادآوری 19% از کلمات کلیدی را یادآوری و در لیست کلمات بازشناسی 51% از کلمات کلیدی را بازشناسی کردند. مطالعه حاضر لیستی را برای آزمون حافظه کاذب بدست داده است که از آن می توان برای مطالعه حافظه کاذب در فارسی زبانان استفاده کرد.

۱۹۶.

هنجاریابی پرسشنامه احساس شکست و ارتباطش با ناامیدی و افسردگی در میان دانشجویان دانشگاه علامه طباطبائی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مهدیه ترصفی سید محمد کلانتر کوشه دیوید لستر

منبع: مطالعات روان شناسی بالینی سال پنجم تابستان ۱۳۹۴ شماره ۱۹

کلیدواژه‌ها: افسردگی روایی پایایی ناامیدی احساس شکست نظریه جایگاه اجتماعی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۴۸۹ تعداد دانلود : ۱۴۶۸

نظریه جایگاه اجتماعی نظریه ای در مورد افسردگی و رفتارهای منجر به خودکشی است. الگوی نظریه مذکور احساس شکست و احساس ناکامی در حیوانات است؛ که درنهایت منجر به افسردگی آنان می شود. بر این اساس، گیلبرت و آلن (1998) پرسشنامه ای را برای سنجش احساس شکست ابداع نموده اند. پژوهش حاضر به منظور هنجاریابی اکتشافی پرسشنامه احساس شکست و بررسی روایی و پایایی آن در بین دانشجویان دانشگاه علامه انجام شده است. نمونه ای مشتمل بر 306 نفر (102 مرد و 204 زن) از دانشجویان به روش تصادفی انتخاب شدند. تحلیل عاملی اکتشافی با چرخش واریماکس بکار گرفته شد؛ همچنین به منظور محاسبه روایی همگرا از پرسشنامه های ناامیدی و افسردگی بک استفاده شد. اگرچه نسخه اصلی پرسشنامه بدون خرده مقیاس است، پژوهش حاضر وجود سه عامل به نام های ""احساس رکود""، ""احساس بازندگی"" و ""احساس رضایتمندی"" را نشان می دهد. درمجموع این سه عامل قادر به تبیین حدود 63% از واریانس کل هستند. ضریب پایایی روش آلفای کرونباخ برای کل آزمودنی ها 91/0، در جامعه زنان 91/0 و مردان 92/0 به دست آمد. همچنین همبستگی بالایی بین پرسشنامه های ناامیدی و افسردگی بک با پرسشنامه احساس شکست و نیز سه خرده مقیاس آن به دست آمد. بر اساس نتایج پژوهش، مقیاس احساس شکست از روایی و پایایی مناسبی در میان دانشجویان ایرانی برخوردار است.

۱۹۷.

ساخت و اعتباریابی مقیاس سرمایه معنوی و بهزیستی معنوی سالمندان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محسن گل پرور محمدرضا مصاحبی حسن عابدینی زهرا ادیبی فهیمه عبدلی

منبع: اندازه گیری تربیتی سال ششم بهار ۱۳۹۴ شماره ۱۹

کلیدواژه‌ها: سالمندان سرمایه معنوی سرای سالمندان بهزیستی معنوی

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی روانشناسی ارزیابی، سنجش وآمار آزمونهای شخصیت

تعداد بازدید : ۹۳۷ تعداد دانلود : ۵۷۵

زمینه: طی سال های اخیر روان شناسان معنویت را به عنوان یکی از سازه های بسیار موثر بر حوزه های مختلف زندگی معرفی نموده اند. پژوهشگران در نقاط مختلف دنیا نیز این پدیده را از جهات مختلف مورد بررسی و پژوهش قرار داده اند. هدف: هدف این پژوهش تهیه مقیاس سرمایه معنوی و بهزیستی معنوی سالمندان بود. روش: جامعه آماری پژوهش سالمندان شهر اصفهان بودند، که از میان آن ها، 245 نفر از طریق نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل مقیاس سرمایه معنوی و بهزیستی معنوی محقق ساخته بود. داده ها از طریق تحلیل عامل اکتشافی و تاییدی، محاسبه ضریب پایایی (آلفای کرونباخ)، ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل واریانس چند متغیری تحلیل گردید. یافته-ها: نتایج نشان داد که مقیاس سرمایه معنوی با بیست و یک سوال و مقیاس بهزیستی معنوی با هشت سوال از روایی سازه مناسبی برخوردار هستند. آلفای کرونباخ خرده مقیاس های سرمایه معنوی (ارزش-گرایی معنوی، خلوت با خدا، اهمیت معنویت و تاثیر گذاری معنوی) به ترتیب برابر با 9/0، 87/0، 84/0 و86/0 و آلفای کرونباخ مقیاس بهزیستی معنوی برابر با 89/0 به دست آمد. همچنین نتایج نشان داد که بین سرمایه معنوی و بهزیستی معنوی سالمندان غیر ساکن در سرای سالمندان، و سالمندان ساکن در سرای سالمندان دولتی و خصوصی تفاوت معناداری وجود دارد (01/0p<). بحث و نتیجه-گیری: با توجه به نقش موثر و سازنده سرمایه معنوی در زندگی سالمندان، پژوهشگران می توانند پرسشنامه های ساخت و ارائه شده در این پژوهش را برای مقاصد پژوهشی و کاربردی در ایران مورد استفاده قرار دهند.

۱۹۸.

بررسی ویژگی های روان سنجی شاخص آرزو(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: میلاد سبزه آرای لنگرودی مهدی رضا سرافراز نیما قربانی

منبع: مطالعات روانشناختی دوره یازدهم بهار ۱۳۹۴ شماره ۱

کلیدواژه‌ها: ویژگی های روان سنجی تحلیل عامل تأییدی آرزوهای ذاتی و بیرونی شاخص آرزو

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی روانشناسی ارزیابی، سنجش وآمار آزمونهای شخصیت

تعداد بازدید : ۱۴۲۱ تعداد دانلود : ۵۵۷

پژوهش حاضر با هدف بررسی ویژگی های روان سنجی شاخص آرزو در میان نمونه ای از دانشجویان ایرانی انجام شد. روش این پژوهش توصیفی-پیمایشی از نوع ابزارسازی بود. 502 نفر از دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه پیام نور شهرستان لنگرود به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و شاخص آرزو (AI؛ کیسر و رایان، 1996)، مقیاس خودشناسی انسجامی (ISK؛ قربانی، واتسن و هارگیس، 2008)، مقیاس شفقت خود-فرم کوتاه (SCS-SF؛ ریس و همکاران، 2011)، مقیاس خودشیفتگی مارگولیس-توماس (MTNS؛ مارگولیس و توماس، 1980) و مقیاس حرمت خود رزنبرگ (RSES؛ رزنبرگ، 1965) در میان آن ها اجرا شد. تحلیل عامل تأییدی مرتبه دوم نشان داد که ساختار عاملی نمونه ایرانی با ساختار عاملی به دست آمده در نمونه های آمریکایی (کیسر و رایان، 1996) برازش دارد. علاوه بر این، ضرایب همبستگی شاخص آرزو با سایر مقیاس ها تأییدی بر روایی همگرا و واگرای شاخص آرزو بود. ضرایب آلفای کرونباخ نیز همسانی درونی مناسب شاخص آرزو را نشان داد. یافته های پژوهش مطابق با مطالعات انجام شده در نظریه خودمختاری و نظریه وابستگی های ارزش خود بر نوع اهداف و ارزش ها و نه فقط دست-یابی به آن ها تأکید کرد.

۱۹۹.

شاخص های روانسنجی مقیاس نارسایی کنشی نگرش(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: نادره سهرابی شگفتی

منبع: روش ها و مدل های روان شناختی سال پنجم بهار ۱۳۹۴ شماره ۱۹

کلیدواژه‌ها: ساختار عاملی تحلیل عامل مقیاس نارسایی کنشی نگرش

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۰۰۶ تعداد دانلود : ۴۳۳

هدف از این مطالعه، ارزیابی شاخص های روانسنجی مقیاس نارسایی کنشی نگرش بود. این مقیاس شامل 40 گویه ی مدرج هفت نمره می باشد. این مقیاس توسط وایزمن و بک ساخته شده است. قبل از هرچیز متن این مقیاس مورد ترجمه به فارسی و ترجمه بازگردان قرار گرفت. پس از اطمینان در خصوص کفایت نحوه ترجمه ی متن مقیاس، مقیاس مورد نظر توسط 300 دانش آموز مقطع دبیرستان تکمیل گردید. در اولین گام داده های گردآوری شده مورد تحلیل عامل به شیوه مولفه های اصلی قرار گرفت که پس بررسی مقدارKMO و مقدار آزمون کرویت بارتلت، برای ساختار عاملی این مقیاس، راه حل پنج عاملی مناسب ترین ترکیب محتوایی تشخیص داده شد. عوامل استخراج شده با عناوین اهمیت قضاوت دیگران، نیاز به خشنودی دیگران، آسیب پذیری، کمال گرایی و نیاز به توجه نام گذاری گردید. مقادیر ضریب آلفا برای این پنج عامل و مقدار روایی همگرا برای این مقیاس نیز حاکی از کفایت شاخص های روانسنجی آن بود. در مجموع نتایج این مطالعه نشان داد که مقیاس نارسایی کنشی نگرش دارای روایی و اعتبار مناسب برای استفاده در امور پژوهشی می باشد.

۲۰۰.

بررسی روایی، پایایی و ساختار عاملی فرم فارسی پرسشنامه کیفیت دل بستگی بزرگ سالان (MAQ) در همسرها: مفهوم سازی چندبعدی دل بستگی زناشویی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: امید عیسی نژاد منصور آگشته مهران علی پور

منبع: مشاوره و روان درمانی خانواده سال پنجم زمستان ۱۳۹۴ شماره ۱ (پیاپی ۲۰)

کلیدواژه‌ها: اعتبار روایی ساختار عاملی پرسشنامه کیفیت دل بستگی

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی روانشناسی ارزیابی، سنجش وآمار آزمونهای مشاوره خانواده

تعداد بازدید : ۸۵۵ تعداد دانلود : ۹۶۶

رویکردهای نوین به مفهوم سازی و سنجش ابعاد دل بستگی، الگوی مبتنی بر طبقه بندی را نا پذیرفته می دانند. بااین وجود هنوز ابزارهای سنجش دل بس تگی بزرگ سالان که در ایران مورداستفاده قرار می گیرد، افراد را بر پایه نوع دل بستگی طبقه بندی و جایگذاری می کنند. این پژوهش با هدف طرح مدل های نوین سنجش دل بستگی، به ترجمه و بررسی ویژگی های پایایی، روایی و بررسی ساختار عاملی پرسشنامه کیفیت دل بستگی (MAQ) در میان بزرگ سالان متأهل پرداخت. پژوهش به روش توصیفی و زمینه یابی انجام گرفت. نمونه دربرگیرنده 520 نفر بود که از میان افراد متأهل مراجعه کننده به مراکز مشاوره و فرهنگسراهای شهر اصفهان که حاضر به همکاری بودند به شیوه تصادفی انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش دربرگیرنده پرسشنامه کیفیت دل بستگی، مقیاس حرمت خود و مقیاس رضایت از زندگی بود. یافته ها افزون بر تائید درستی ترجمه پرسشنامه کیفیت دل بستگی، نشان داد که میزان آلفای کرون باخ و ضریب دونیمه گاتمن برای تمام ابعاد پرسشنامه بالاتر از 7/0 است و همب ستگی هر گویه با عامل مربوطه بالاتر از 6/0 است. همبستگی نمرات باز آزمایی با فاصله 3 ماه برای تمام ابعاد بالاتر از 7/0 به دست آمد. نتایج تحلیل عاملی تائیدی، ساختار 4 عاملی پرسشنامه را تائید نمود. نتایج آزمون همبستگی نشان داد که میان دل بستگی ایمن با رضایت از زندگی و حرمت خود رابطه مثبت و معنی دار وجود دارد. همچنین رابطه میان دل بستگی اجتنابی، دل بستگی دوسوگرای اضطرابی- اجتنابی و دل بستگی دوسوگرای نگران با رضایت از زندگی منفی به دست آمد (01/0 > p). رابطه میان دل بستگی اجتنابی و دل بستگی دوسوگرای اضطرابی- اجتنابی با حرمت خود منفی به دست آمد (05/0 >p ). ارتباط میان دل بستگی اجتنابی و دل بستگی دوسوگرای اضطرابی- اجتنابی و دل بستگی دوسوگرای نگران باهم مثبت به دست آمد (01/0 > p). بر پایه یافته های پژوهش می توان گفت پرسشنامه کیفیت دل بستگی (MAQ) در جامعه پژوه ش دارای روایی و اعتبار بهینه است و می تواند در امور بالینی و پژوهشی گستره زوج و خانواده به ویژه مشاوره پیش از ازدواج کاربرد داشته باشد.

درخت حوزه‌های تخصصی