فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۵٬۰۰۱ تا ۵٬۰۲۰ مورد از کل ۶٬۸۹۳ مورد.
۵۰۰۱.

Quality Analysis and Typology Assessment of Traditional Settlements in Tabriz(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: Typology assessment Plan and façade elements Tabriz traditional houses

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۲ تعداد دانلود : ۱۰۳
Looking from an historical perspective, it can be seen that many civilizations have lived in the country and consequently produced many different cultures and architectural products. One of the oldest cities which contain such historical examples which have lived until present is Tabriz. Its traditional houses are the most important places to represent the life style of the past. Lack of recognition and appreciation of these buildings by authorities and the public will gradually lead to their destruction and replacement by contemporary buildings. The present study seeks to introduce specific architectural features of traditional houses in Tabriz. Preservation of the features of these houses helps maintain the architectural heritage and culture of the region. Most old houses in Tabriz were reconstructed at the beginning of the Qajar era after a devastating earthquake in 1780. The destruction caused by contemporary constructions, in the chaos of modern period, makes it difficult for researchers to gather information about the principles of traditional buildings and to identify their typology. The survey is a compilation of a process in the typology of 52 traditional houses of Qajar and Pahlavi periods in Tabriz. The study revealed that it is possible to accomplish the classification of the monuments with the application of a quantification process in which the qualitative data related to architectural elements was successfully converted into quantitative data by assigning numerical values and using coefficients.
۵۰۰۲.

طراحی فضای شهری بومگرا در توسعه های جدید شهری: آشتی توسعه و پایداری«با تأکید بر طراحی بومگرا در خیابان های شهر یزد»

کلید واژه ها: بومگرایی فضای شهری بومگرا فضای شهری خیابان شهری توسعه شهری پایدار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۳ تعداد دانلود : ۱۱۳
تأمین نیازهای اجتماعی انسان در فضاهای شهری، از اصلیترین اهداف توسعه پایدار محسوب می شود . امروزه تغییرات عینی آن » از فضای شهری در پی تحول ارتباطات و هجوم اطلاعات، همچنین « تصویرذهنی » دگرگونی در به واسطه فهم و کاربرد نادرست از پیشرفت تکنولوژی و الگوبرداری ناشیانه از « در بافتهای جدید شهری تئوری های وارداتی، تعارضی را بین این دو ایجاد کرده که این بی توجهی به بستر مصنوع، طبیعی و فرهنگ به عنوان محصول طبیعت، هویت مکان، این پیش نیاز زندگی اجتماعی را مخدوش نموده و شهروندان را به بحران هوی ت، احساس بیریشگی و در بهترین حالت، انزوا دچار نموده است. از اینرو خلق فضای شهری سازنده؛ با ایجاد بستر مناسب فرهنگی برگرفته از ویژگیهای بوم، ارزشها و هویت جامعه و فضای شهری سرزنده؛ با ایجاد شرایط سالم و سازگار با نیازها و رفتارهای استفادهکننده ضروری به نظر میرسد؛ که این به معنی بومی کردن فضای شهری و برقراری رابطه علی دوسویه میان پدیدههای اجتماعی، فرهنگی و محیط طبیعی و ابعاد انسانی است. تحقیق حاضر درصدد پاسخگویی به سوال چگونگی طراحی فضاهای شهری در یک بستر فرهنگی براساس رویکرد بومگرایی شکل گرفته است. از اینرو در این مقاله، ابتدا ضرورت ایجاد فضای شهری بوم گرا بررسی و با الگوی » ، شناخت مفاهیم فضای شهری و بومگرایی، ویژگیهای فرهنگی و الگوهای رفتاری به روش تحلیل محتوا استخراج گردیده، سپس معیارهای طراحی بو مگرا در ابعاد مختلف « مطلوب فضای (خیابان ) شهری بوم گرا زیست محیطی، اجتماعی- فرهنگی و رفتاری با بررسی الگوهای موجود خیابان های شهر یزد -به عنوان مطالعه موردی- در قالب معیارهای کالبدی، عملکردی و معنایی ارائه شده است . اهم یافته های این پژوهش بیانگر این امراست که جهانی اندیشیدن به توسعه پایدار با بومی طراحیکردن فضای شهری درکالبد، عملکرد و معنی خواهد توانست هر آنکس را که در پی جایگزینی منطق هم این و هم آن ارزشهای سنتی- معاصر یا بومی - جهانی است، برای حضور مستمر و امن به خود فراخوانده و موجبات پاسداری از هویت بومی در توسع ه جدید شهری، پرورش نسل جوان، خودشکوفایی و مهمتر از همه حس تعلق را فراهم کرده که موجب ارتقاء کیفیت محیط زندگی انسان و حفظ قابلیت زیست که هدف غایی طراحی شهری و ارکان اساسی توسعه شهری پایدار است، خواهد شد.
۵۰۰۳.

نظریات فارابی و کاربرد آن در باب مشارکت شهروندی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فارابی جامعه مدنی مدینه فاضله حقوق شهروندی آرمان شهر شهرنشینی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۵۳ تعداد دانلود : ۲۵۵۰
پیدایش پدیدة شهرنشینی، ظهور شهرها و تبعات ناشی از آن سبب جلب توجه اندیشمندان علوم مختلف شده است. در این میان نقش محققان حوزه فرهنگ اسلامی همچون فارابی در پژوهش های تاریخی مربوط به شهر، شهرنشینی و شهروندی بسیار پررنگ است. این پژوهش قصد دارد به بررسی آرای مربوط به مقوله ""شهر و شهرنشینی"" از دیدگاه معلم ثانی و کاربرد آن در دانش برنامه ریزی به خصوص در امر مشارکت شهروندان بپردازد. روش تحقیق در این پژوهش بر اساس روش توصیفی ـ تحلیلی بوده است که از منابع اسنادی و کتابخانه ای استفاده شده است. با بررسی های به عمل آمده به این نتیجه می توان رسید که دیدگاه های مطرح شده این اندیشمند اسلامی با دیدگاه های معاصر اندیشمندان امروزی قرابت و تشابه زیادی داشته است. به عبارت دیگر، می توان گفت که ما با انسانی جمع گرا و البته شهرگرا روبرو هستیم که آینده نگری خاصی نسبت به امور شهری داشته است. به نظر می رسد نظریات وی به بحث مشارکت شهروندی نزدیک است که یکی از مسایل مهم در برنامه ریزی انسان گرا به شمار می رود. نتایج این پژوهش می تواند نقش دیدگاه های بومی را در رشته های علوم انسانی به خصوص علوم شهری به نحو کاربردی تری ارتقا بخشد.
۵۰۰۴.

معماری منظر و شیوههای مدیریت دانش در فرآیند طراحی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: مدل الگو معماری منظر حدود دانش در معماری منظر شیوه های سیستماتیک طراحی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۳۲ تعداد دانلود : ۲۲۰۱
معماری منظر رشتهای جوان در عرصه حرفههای مرتبط با طراحی محیط به شمار میآید و هنوز در حال طی مراحل تکامل خویش است. هرچند معماری منظر در بسیاری از مباحث، به ویژه در زمینه مفاهیم مربوط به خلق و سازماندهی فضا و مکان، قرابت بسیار زیادی به معماری دارد، لیکن عرصه فعالیت آن در محیطهای باز طبیعی و مصنوع و ارتباط ناگزیر آن با فرآیندهای جاری در این عرصه، باعث ایجاد خصوصیات ویژهای برای آن شده است. این خصوصیات ویژه، معماران منظر را به آشنایی با طیف وسیعی از دانش وا میدارد. مهمترین سؤال پیش رو چگونگی ایجاد تلفیق و هماهنگی میان موضوعات گوناگون و دانش وسیع مرتبط با معماری منظر است. همچنین سؤالات دیگری در این زمینه مطرح میشوند. معماری منظر چیست و خصوصیات کلیدی آن کدام است؟ مهارتها و بدنة دانشی که معمار منظر باید آنها را بیاموزد کدام است؟ چگونه میتوان به این حدود دانش نظم بخشید، آن را به کار گرفت و آموزش داد؟ بدین ترتیب این مقاله میکوشد با معرفی اجمالی معماری منظر و حوزههای فعالیت آن به رفع برخی از ابهامات در زمینه ویژگیهای خاص این رشته و وجوه تمایز آن با دیگر رشتهها و همچنین تبیین دانش مرتبط با این رشته اقدام کند. به نظر مهمترین ویژگی حرفهای معماران منظر در حل مشکلات از طریق مدیریت خلاقانه حدود دانش در ارتباط با موضوع است. لذا در این مقاله ساز و کارهایی با تکیه بر مفهوم نگرش سیستماتیک، مدلسازی و الگو برای غلبه بر مشکل پیچیدگی و گستردگی مفاهیم در جریان طراحی مورد بررسی قرار میگیرد تا با پیوند آنها بتوان در نهایت چارچوبی مناسب و قابل تعمیم برای بکارگیری در طراحی منظر و آموزش آن پیشنهاد کرد.
۵۰۰۵.

معنای پوشش در معماری عصر صفوی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آسمانه (پوشش) معماری ایرانی معماری عصر صفوی معنای گنبد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۳ تعداد دانلود : ۹۵
پوشش، قسمت بالایی حجم بناست که فضای واقع در زیر خود را می پوشاند. در مقایسه با معماری نقاط مختلف جهان، تنوع و غنای پوشش ها در معماری اسلامی ایران خیره کننده است. این امر در عصر صفوی که زبانی نمادین، بر ظاهر و باطن معماری سایه می افکند، جلوه ای ویژه می یابد. هدف اصلی در پژوهش حاضر بررسی معنای نمادین پوشش در عصر صفوی می باشد. این موضوع، با گردآوری اطلاعات کتابخانه ای و میدانیِ شش نمونه موردی از پوشش های مساجد و مدارس صفوی بررسی شده است. در هر نمونه، نمادهای به کاررفته در شکل، آرایه، منظر شهری و جلوه های نور پوشش معرفی و سپس براساس مطالعات تاریخی کتابخانه ای، معنایی که قراین و شواهد معرف آن است، پیشنهاد شده است. تحلیل کیفی (مقایسه) نشانه ها و معانی آنها در نمونه ها نتایج مقاله را شکل می دهد: در عصر صفوی، منظومه ای از معانی نوین شیعی، معنای آسمانه در ادوار پیشین را کامل کرده و غنا می-بخشند. بدین ترتیب، افزون بر دو معنای «آسمان» و «توحید» که از معانی پیشینی گنبد و متعلق به دیگر ادوار معماری اسلامی است، دو معنای «بهشت» و «انسان کامل» بروز می یابد. این مفاهیم نوین، در تزاحم و تقابل با دو مفهوم پیشین نبوده و با آنها هماهنگ، همسو و در طول آنهاست.
۵۰۰۶.

تخمین کارایی کانال های انتقال نور افقی در ساختمان های عمیق* نمونه: بناهای اداری تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نور روز سیستم های پیشرفته نور روز کانال انتقال نور افقی کمیت و کیفیت روشنایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۲
امروزه بخش ساختمان، از مصرف کننده ترین بخش ها در ارتباط با مصرف انرژی الکتریکی می باشد. تلاش برای کاهش مصرف انرژی، انسان ها را در پی یافتن جایگزینی مناسب برای آن، از میان انرژی های تجدید پذیر، به سمت تحقیق و مطالعه بیشتری سوق داده است. یکی از نتایج محقق شده در این زمینه، استفاده از روشنایی طبیعی در طول ساعات روز به جای روشنایی مصنوعی می باشد که این جایگزینی، خود به تمهیدات ویژه ای نیاز دارد. از آنجایی که شهر تهران دارای ساعات آفتابی زیادی در طول سال می باشد، این منبع روشنایی می تواند مورد مطالعه دقیق تر قرار گرفته و ابزار و راهکارهای مناسب در جهت استفاده بهینه از آن شناسایی شود. در این پژوهش به شناسایی و تخمین کارایی یکی از سیستم های پیشرفته نور روز به نام کانال انتقال نور افقی پرداخته شده است تا جایی که بتواند برآورده کننده نیازهای کمی و کیفی روشنایی در اتاقی اداری با پلان عمیق باشد. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی- تحلیلی می باشد. در این راستا از نرم افزارهای شبیه سازی اکوتکت و ردینس استفاده شده و کانال انتقال نوری منطبق با شرایط تابش خورشیدی در تهران طراحی و مورد تحلیل قرار گرفته است. نتایج حاکی از افزایش کمیت و کیفیت روشنایی در اتاق مورد مطالعه برای اکثر ماه های سال در صورت استفاده از این سیستم می باشد.
۵۰۰۷.

ویژگی های بصری شاخص تزئینات گچبری معماری عصر ایلخانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: ه‍ن‍ر ای‍ل‍خ‍ان‍ی گچبری تزئینات معماری نقوش گچبری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۴۰ تعداد دانلود : ۲۱۰۰
ایلخانیان از دست نشاندگان مغولان پس از تصرف ایران بودند که میراث هنر سلجوقیان را در تصرف خود گرفتند و تحولاتی در آن ایجاد نمودند که به شکوفایی برخی از آن ها انجامید. یکی از تزئینات وابسته به معماری که در این دوره بسیار مورد توجه بود و به اوج رسید، هنر گچبری است که آثار بسیار زیادی از آن در قالب تزئینات معماری به جای مانده است. تقریباً تمامی نمونه های موجود از این دوره توسط محققین شناسایی شده، اکثر بررسی های صورت گرفته تنها به توصیف کلی این آثار و تاریخ اجرا و یا محدوده تاریخی آن ها پرداخته و کمتر به نقوش تزئینی و تغییرات سلیقه هنرمندان و جامعه آن زمان، در به کارگیری آن ها توجه کرده اند. در این مقاله، سعی بر آن است تا در راستای رسیدن به هدف، با مقایسه تعدادی از نمونه های موجود، نقوش گچبری دوره ایلخانی مورد بررسی قرار گیرند و نقوش تزئینی شاخص به کار رفته در آن ها و تحولات صورت گرفته توسط هنرمندان ایلخانی شناسایی شوند. در این مقاله، آثار شاخص گچبری ایلخانی به روش توصیفی ـ تحلیلی بررسی شده اند. چنین نتیجه گیری شده است که در دوره ایلخانیان، گچبری برگرفته از دوران پیش از خود، به خصوص سلجوقیان است اما با برجستگی بیشتر و طرح های پیچیده تر، متأثر از تذهیب نسخ خطی است که خود وجه تمایز عمده آن نسبت به دیگر دوره هاست. از جمله ویژگی های بصری شاخص این دوره، ساخت محراب های گچی با گونه های مختلف کوفی و اقلام دیگر خط، انواع گره های هندسی، نقوش اسلیمی پیچیده در لابه لای کتیبه ها و اولین استفاده از کتیبه های «معقلی» و «بنایی» و کتیبه «مادر و فرزند» و کاربرد برخی نقوش مانند گل شاه عباسی، گل روزت و نقش زنجیره خمپا در گچبری است که موجب تحولی بزرگ در این هنر و خلق شاهکارهایی عظیم در این دوره شده است.
۵۰۰۸.

چالشهای فناوریهای نوین در معماری و تعامل آن با ارزشهای معماری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: هویت معماری اسلامی فناوری های نوین هنر و معماری آفرینشی نوبنیاد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۲۰ تعداد دانلود : ۷۶۰۶
ورود فناوریهای نوین به سرزمینهایی که هویت و تاریخ غنی آنها در زمینه هنر و معماری در تقابل با نمودهای تکنولوژیک قرار دارند، چالشهایی را دامن میزند؛ چراکه در اکثر این جوامع همانند ایران، زیرساختهای لازم جهت مواجهه با موضوع جهانی شدن فراهم نبوده است. در هزاره جدید، جهانی تازه در دست ساخته شدن است و معماری اجتماعیترین هنری است که میتواند با ایجاد انسجام مکانی، نوعی نوعی تداوم زمانی را جهت آفرینشی نوبنیاد برای شکوفایی یک تمدن منجر شود. پرسش اصلی و هدف نهایی پژوهش آن است که آیا میتوان شاخصهایی را جهت کاربرد فناوریهای نوین در راستای ارتقای کیفیات فضایی معماری معاصر با حفظ مبانی هویتی معماری ایرانی- اسلامی تعریف کرد؟ در این راه با انتخاب نمونههای موردی، انجام کار میدانی و نظرسنجی از افراد با استفاده از پرسشنامههای هدفمند، شاخصهای بدست آمده از نتایج بررسیها به صورت کیفی و کمی تحلیل و الگویی جهت کاربرد فناوریهای نوین در معماری معاصر ارائه شده است. براساس نتایج این پژوهش بهرهگیری از فناوریهای نو در ترکیب با عناصر و فرمهای بومی و سنتی، هماهنگی با شرایط اقلیمی، حفظ ارزشهای فرهنگی- اجتماعی و اصول معماری بومی و همچنین استفاده از فناوریهای ساخت و مصالح جدید در ایجاد هماهنگی، تضاد، شفافیت و...، بسته به شرایط مکانیـ زمانی، مهمترین شاخصهای ایجاد مطلوبیت در معماری معاصر ایران به شمار میآیند.
۵۰۰۹.

ارتقای فضای گردشگری دریاجه پارک جنگلی تلو (پیشنهاد طراحی بر مبنای رویکردهای سه گانه اکولوژ یکی، زیبایی شناختی و اجتماعی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: پارک جنگلی بهسازی مناظر ویژگی های اکولوژیکی زیبایی شناختی و اجتماعی پارک جنگلی تلو

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۱ تعداد دانلود : ۲۲۹
پدیده هایی نظیر تغییرات جغرافیایی جمعیت، شهرنشینی، جریان های اکولوژیکی انسانی نظیر مهاجرت روستاییان به شهرها و تهاجم شهرنشینان و روستاییان به پایتخت و مراکز صنعتی، پراکنش نامنظم جمعیت در شهرهای بزرگ و مراکز صنعتی، مشکلاتی است که برنامه صنعتی شدن کشور را طی سا لهای اخیر به همراه داشته است. یک شهر بزرگ و احیاناً صنعتی (مانند تهران) با آلودگی های هوا، خاک، آب و صوتی روبرو می باشد. به دلیل مهاجرت بی رویه به شهر تهران و ازدیاد جمعیت و تراکم ساختمان ها، این شهر را با کمبود فضای سبز که می تواند محلی برای استراحت مردم خسته از سر و صدا و آلودگی هوا باشد، مواجه کرده است. در عین حال فضای سبز برای حفاظت از محیط زیست و نیز بهسازی مناظر داخل و اطراف این شهر نقش مهمی را به عهده دارد. به کمک جنگل کاری (ایجاد پارک هایی درحومه شهر و احداث کمربند سبز در اطراف آن) می توان بهسازی و زیباسازی محیط را فراهم ساخت. وجود منابع عظیم و با ارزش از جمله جنگل ها به علت آنکه یک رشته از عوامل جالب توجه نظیر سکوت و خلوت، پناهگاه مقدار زیادی حیات وحش، گیاهان و دیگر عوامل طبیعی توجه علاقه مندان به تفریح (مثلاً با ایجاد پیاده رو در منطقه جنگلی می توان از آن به عنوان محل گردش و تفریح استفاده کرد) هستند، زمینه به کار گیری بیشتر از آن تحت عنوان پارک های جنگلی مورد استفاه قرار می گیرند، دارد. این تحقیق برای پاسخگویی به نیاز طراحی پارک های جنگلی تدوین شده و با بررسی و تحلیل مدارک جمع آوری شده، تعریف دقیقی از پارک جنگلی شهری و دریاچه های موجود در این پارک های جنگلی و اصول طراحی، در توسعه این پارک ها را ارائه می دهد. هدف اصلی این تحقیق ارائه راهکاری برای طراحی این پارک ها و امکان توسعه آنها در قالب عملکردی است. پارک جنگلی تلو، به عنوان فضای سبز کلان و حیاتی در شمال شرق شهر تهران واقع شده است. در فرآیند طراحی پارک جنگلی تلو نخست ویژگی های اجتماعی، اکولوژیکی و زیبایی شناختی شناسایی شد و سپس با ارزیابی های اکولوژیکی، ویژگی های دید و منظر و ترجیحات مردمی با استفاده از پرسش نامه ها، نیازها و مکان یابی کاربری ها و ارتباط آنها با یکدیگر با استفاده از نرم افزار Excell و آزمون خی دو توسط نرم افزار Spss گردید. در گام آخر با انطباق یافته های تحقیق، طرح راهبردی پارک جنگلی با رعایت اصول طراحی و ارتقای کیفیت محیط تهیه گردید. این طرح پاسخی بر ایجاد ارتباط بین محیط ساخته شده و محیط طبیعی و شناخت مکان های مناسب برای طراحی به عنوان فضاهایی برای تفریح و گردشگری می باشد که متعاقب آن می توان پیشنهاد ایجاد محیط و فضایی که بر فعالیت های اجتماعی اثرگذار باشد (مانند ورزش های گروهی، پیاده روی های چندنفره و ...) را ارائه کرد.
۵۰۱۰.

خوانش ساختار شهر؛ گامی به سوی شکل شناسیِ شهری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ساختار شهر شکل شهر شکل شناسی ساختارگرایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۴ تعداد دانلود : ۳۱۰
یکی از پرسش های مهم طراحان و برنامه ریزان شهری که پاسخ های آن، گاه، محل افتراق و اختلاف نظر اهالی این رشته ها بوده، این است که؛ شکل شهر چیست؟ وقتی از شکل یک شهر صحبت میکنیم، دقیقاً کدام اجزا و عناصر و ابعاد آن شهر مد نظر ماست؟! این پرسش در زمره پرسش های بنیادی و مبنایی شهرسازیست و پرواضح است که پیش از هر نگاه هنجاری به شکل شهر پاسخ بدین پرسش ضروری می نماید. در این میان به نظر می رسد مفهوم «ساختار شهر» نیز به عنوان یکی از مفاهیم اصلی که در دوران بعد از مدرن، جایگاه خاصی در ادبیات شهرسازی یافته است، در ارتباطی مستقیم با مفهوم «شکل شهر » قرار دارد. اگر شناختِ شکل شهر را در قالب یک فرآیند تصور کنیم، بی شک، شناخت «ساختار شهر »، اجزاء و عناصر و ابعاد آن، چه با رویکردهای انسان شناختی شهرسازان ساختارگرای هلندی و چه با نگاه های سایبرنتیک شهرسازان ژاپنی، از مهم ترین گام های طیّ این فرآیند خواهد بود. لذا به نظر می رسد تبیین و تدقیق مناسبات میان این دو مفهوم، نه تنها به وضوحِ بیشتر زوایای پنهان هر دوی این مفاهیم خواهد انجامید، بلکه گامی مؤثر در راستای شناخت شکل شهر نیز به شمار خواهد آمد. این نوشتار در پی آن است که با بررسی ادبیات موجود، ضمن تبیین مناسبات و تعاملات «شکل » و «ساختار » یک شهر، شناخت ساختار یک شهر را به عنوان گامی مهم در راستای شناخت شکل آن شهر معرفی نماید.
۵۰۱۱.

طراحی میدان راه آهن مشهد با تکیه بر اصول ادراک محیط(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: طراحی محیطی ادراک زیبایی شناسی رویکرد نظریه اطلاعات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۳ تعداد دانلود : ۳۶۰
شکل گیری رفتار انسان در محیط برآیندی از انگیزه ها، نیازهای فرد، قابلیت محیط و نحوه ادراک اوست. در این بین فضای شهری مکانی برای مکاشفه، صحنه ملاقات و دیدار انسان ها شده و عدم توجه به آن موجب بحران ادراکی و تضاد الگوهای رفتاری با محتوای عملکردی فضا می شود. در این راستا طراحی شهری ادراکی با تاکید بر مولفه زیبایی شناسی از دهه 1970 ، آغاز و تاکنون در اشکال گوناگون بر ابعاد طراحی شهری موثر بوده است. اطلاعات زیبایی شناختی، با تاثیر بر روان انسان، موجب یک نوع احساس رضایت می شود. در میان نظریات زیباشناسی، رویکرد نظریه – اطلاعات، کیفیت محیط را وابسته به ساختار پیام های منظم می داند. چک لیست طراحی حاضر مبتنی بر مولفه های ادراکی و رفتاری، در جهت ارتقاء کیفیت محیط تدوین شده است، تا راهنمای طراحی میدان راه آهن مشهد، به عنوان یکی از مهم ترین مبادی ورودی شهر قرار گیرد. تحلیل وضع موجود، برگرفته از برداشت های میدانی، نقشه های شناختی و رفتاری، نمایانگر تضادهای رفتاری و بحران های ادراکی و عدم انطباق فضایی با نیازهای استفاده کنندگان می باشد. طرح پیشنهادی طی چهار گام 1) طراحی کلیت فضا با تکیه بر نظم ساختاری 2) کلیت فضایی اجزا 3) سکانس ها و 4) نظم عملکردی میدان تدوین شده است.
۵۰۱۲.

تبیین مکان یابی خانه در واحد همسایگی با تکیه بر آیات قرآن کریم

کلید واژه ها: مکانیابی خانه آیات قرآن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۰ تعداد دانلود : ۹۶
مکانیابی به عنوان روند تصمیم گیری همه جانبه، مستلزم در نظر گرفتن الگو و رعایت اصول و مراحل پیوسته ای می باشد. جهت بررسی مکانیابی در اسلام به مفهوم مکان در اسلام و مکانشناسی قرآن، می پردازیم. ماهیت تحقیق، استقرایی و براساس روش توصیفی-تحلیلی و با تکیه بر اسناد معتبر، قرآن و تفاسیر و بررسیهای میدانی خانه مناطق گرم و خشک ایران، سامان مییابد. واحد همسایگی به عنوان زمینه صحت سنجی و دو گروه اساتید معماری و نیز اندیشمندان حوزه علوم قرآنی به عنوان گروه نظرسنجی به روش دلفی انتخاب گردید و نتایج اولیه تحقیق به این افراد ارائه گردید. پس از جمع آوری داده ها و دسته بندی آنها ارزش دهی و اولویت گذاری انجام پذیرفت. بر این عقیدهایم که سه عامل، وحدت واحد همسایگی، هدفمندی در ساخت، طراحی و کارکردهای خانه و نیز بکارگیری اصول محرمیت، طهارت و امنیت درونی و بیرونی در خانه و بافت همسایگی، همپیوندی با پیرامون طبیعی و شهری واحد همسایگی، عوامل مؤثر بر مکان یابی خانه در واحد همسایگی هستند.
۵۰۱۳.

منظر ورودی میدان نقش جهان اصفهان؛ ارزش ها و مسئله ها(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بازار قیصریه تباین فضایی عناصر شاخص میدان نقش جهان اصفهان منظر ورودی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۴ تعداد دانلود : ۳۱۳
علیرغم مطالعات گسترده پیرامون آثار ایرانی ثبت جهانی، تحقیقات چندانی در رابطه با منظر این مجموعه های باارزش و اهمیت آنها در حفظ هویت میراثی آنها انجام نشده است. در این تحقیق با استفاده از روش توصیفی تحلیلی منظر اصلی ورودی میدان نقش جهان اصفهان به عنوان یکی از ارزش های برجسته این اثر جهانی مورد مطالعه قرار گرفته است. مروری تاریخی در ویژگی های ورودی های میدان نشان می دهد که بازار قیصریه ورودی اصلی میدان در دوره صفوی بوده است. با تکیه بر این موضوع و با عنایت به مطلوبیت های بصری، کارکردی و معنایی این ورودی، می توان نتیجه گرفت که امکان دریافت منظر فرهنگی کل مجموعه تنها از طریق این ورودی امکان پذیر می شود و بنابراین به عنوان بخشی مهم و تاثیرگذار از مجموعه میدان باید مورد توجه قرار گرفته، اصالت و سلامت آن حفظ گردد. با این حال، تحولات گوناگونی که از دوره پهلوی به بعد در میدان، محیط پیرامونی و محدوده بافت تاریخی اصفهان به وجود آمده و همچنان ادامه دارد، اصالت و ارزش های بصری منظر این ورودی را کاهش داده است. پس از بررسی مسئله ها و تهدیدها در وضعیت موجود، مقاله حاضر پیشنهاداتی در راستای برنامه ریزی و مدیریت بصری منظر ورودی اصلی میدان ارائه نموده است.
۵۰۱۴.

بازشناسی نقش و تأثیر جریان های فکری عصر صفوی در شکل گیری ورودی مساجد مکتب اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سلسله مراتب مراتب ورود مساجد اصفهان مکتب اصفهان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۸ تعداد دانلود : ۷۹
اعتقادات و ارزش های حاکم بر جامعه، همواره بر هنر و معماری دوران مؤثر بوده است. در دوره ای که مکتب اصفهان به مدد اندیشه ی بزرگان و نفوذ بی سابقه تفکر شیعی به بالندگی رسید؛ بستری برای رشد و امتزاج جریان های فکری مبتنی بر تفکر شیعی فراهم آمد. از مجموع دیدگاه های مطرح در این دوره، سه جریان فکری شاخص قابل درک است که به واسطه هم پوشانی، شرایط بی سابقه فلسفی دوران را شکل می دادند. این شرایط به بروز نوآوری هایی در معماری منجر شد که بیش از همه در نظام کالبدی و فضایی مساجد مجال بروز یافت. در این مقاله، جهت بازشناسی نقش جریان های فکری عصر صفوی در معماری، یکی از اصول حاکم بر ساماندهی فضای معماری انتخاب شد. با بررسی زمینه های فکری اصل سلسله مراتب در اندیشه حاکم، تأثیر آن بر شکل گیری نظام ورودی مساجد مورد مطالعه قرار گرفت. از مقایسه ورودی مساجد مکتب اصفهان با دوره های پیشین -که دارای وجوه مشترکی برای مقایسه بودند- نتایج معناداری حاصل شد. این مقایسه، پیشرفت در مراتب فضایی مساجد این مکتب را نشان می دهد. همچنین در این دوره، نوع جدیدی از نظام ورودی ابداع گردیده است که به شیوه ای هوشمندانه، به افزایش مراتب فضایی و ایجاد آمادگی در مخاطب در سیر از ظاهر به باطن کمک نموده است.
۵۰۱۵.

بازسازی قصرشیرین از روایت تا واقعیت: پژوهشی برای دست یافتن به محتوای نظری طرح های بازسازی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: بازسازی محتوای نظری گفتمان مصالح عمومی ذینفعان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۲ تعداد دانلود : ۶۸
افزایش آثار مخرب سوانح طبیعی نشان می دهد که برنامه ریزی های جامع تری برای جبران آثار این رویدادها باید انجام شود. توصیه های جهانی بر ادغام تجربه ها و توجه به محتوای نظری بازسازی ها تأکید دارد. منظور از جنبه های نظری، یکپارچه سازی دیدگاه ها و راهبردها برای رسیدن به چارچوب نظری جامعی در رویارویی با مسائل بازسازی می باشد. قصرشیرین، نمونه ای از شهرهایی است که پس از جنگ بازسازی شدند و الگوی مناسبی برای بررسی محتوای نظری و تجربی روند بازسازی می باشد. فرضیه تحقیق آن است که هم اندیشی درباره آنچه که باید انجام شود و انتخاب راه کارهای مناسب برای اجرا، نظمی ایجاد می کند که ماهیت و محتوای نظری دارد و موجب هدایت روند بازسازی می شود. در این تحقیق با استفاده از روش تحقیق کیفی و محتوایی و مصاحبه با افراد مرتبط، این نتایج به دست آمد که محتوای نظری روند بازسازی با گفتمان میان عوامل ذینفع آغاز و تشکیل می شود، نیازهای بازسازی و مصلحت عمومی را تشخیص می دهد، نظرات ذینفعان را به تصمیم های اجرایی تبدیل می کند، فاصله تصمیم گیری و اجرا را کاهش می دهد و چشم انداز آینده شهر را ترسیم  می کند.
۵۰۱۶.

The Role of Open Spaces in Neighborhood Attachment (Case Study: Ekbatan Town in Tehran Metropolis)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: Open spaces residential complex Neighborhood attachment Architectural design

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۵ تعداد دانلود : ۱۲۱
This paper intends to highlight one of the key concerns of housing designers i.e. the influence of open space on human satisfaction as well as their attachment to a particular place. Consequently, neighborhood open spaces with their meaningful layout seem to be constituent elements of residential complexes. Although, architects and designers try to create qualitative areas among buildings, the function of open spaces has not fully been defined yet. As such, the current research aims not merely to elaborate on the role of open spaces, rather tries to propose designing criteria for residential complexes. Based on previous researches, the paper has investigated open space characteristics by taking into account Ekbatan residential complex in the west of Tehran metropolis, hence; proposed a model with effective variables. A survey was done after randomly selecting household samples there. Findings demonstrated the principal role of open spaces in the attachment to neighborhood. Security and quietness were the two other important criterions for those residents. Based on these findings, it can be said that the physical attributes play two roles in the neighborhood attachment; first, they facilitate social activities and provide opportunities to develop social attachment and second, enhance architectural attributes including aestheticism and density.
۵۰۱۷.

ارزیابی پایداری کاربری اراضی کلانشهر تهران بر اساس تلفیق مدل های ANP و Fuzzy DEMATEL گروهی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ارزیابی پایداری کاربری زمین طرح جامع تهران ANP س Fuzzy DEMATEL گروهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۳ تعداد دانلود : ۱۲۵
در طرح های توسعه شهری، کاربری اراضی شهری از مهم ترین ابزارهای برنامه ریزی در دستیابی به اهداف به شمار می آید، و تمامی فعالیت ها و عملکرد های شهری و منطقه ای، هر کدام به طریقی محتوایی در آن نمایان است. در کنار کاربری اراضی شهری به مفهوم عام، موضوع پایداری کاربری اراضی شهری به مفهوم خاص، مقوله ای پراهمیت در پژوهش های کنونی شهرسازی جهان است که موفقیت طرح های پیشنهادی را به لحاظ تحقق پذیری و استقبال عمومی فراهم می آورد. مقاله حاضر بر آن است تا موضوع پایداری کاربری اراضی شهری و معیارهای مربوط به آن را در اسناد مطالعات طرح جامع (ساختاری راهبردی) شهر تهران مورد بررسی و ارزیابی قرار دهد. روش تحقیق در این مطالعه تبیینی و تحلیلی است و مدل های مورد استفاده در آن مدل های ANP و Fuzzy DEMATEL گروهی است. یافته های تحقیق نشان می دهند که در طرح جامع تهران، به برخی از معیارهای علّی از جمله کاربری های مختلط توجه چندانی نشده است؛ و این در حالی است که بر اساس دیدگاه های افراد متخصص، این معیارها اهمیت زیادی در پایداری کاربری زمین دارند. از سوی دیگر، به معیارهای معلولی همچون حفظ زمین های کشاورزی، توجه بیشتری معطوف گردیده است.    
۵۰۱۸.

Religious spaces in Islamic traditional Cities(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: Moslem-settled city Mosque Religious functioning buildings takiyeh حسینiye Masjid Al-Nabi1 Jamie Mosque

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۱ تعداد دانلود : ۱۰۳
The present paper aims for the most part to prove the fact that religious and spiritual places and above all, mosques play major roles within Islamic urban areas. They are in fact the basis of civil infrastructures. A historical analysis focusing on where mosques stand in Islamic urban areas reveals that mosques have always been the center of development and growth and that they must be studied as a cultural and historical component of Islamic cities. The study also argues that considering mosques as works of architecture in isolation would be a far cry from reality. There are indisputable ties between mosques and historical –cultural developments in such cities.
۵۰۱۹.

Reading the Hidden Concepts in the Text of Tehran Highways Walls(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: Art context reading Street art Visual arts semiotic Context decoding

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۳ تعداد دانلود : ۱۲۷
Because of the dispersion of activities in big cities, employing highways as the most important connecting way is indispensable. In today world, highways are connection arteries of cities transporting people to their social activities. Because of continual use of highway, their walls prepare a context for conveying many Social, Cultural, Economic, etc concepts. That is why most economic promotions,communication of social concepts and cultural teachings are provided on highways walls and margins.In few recent years, given the same potential, highway walls has created a site for appearance of street art. Street art is demonstration of author’s personal signs on the walls and public places of the city and public audience decode the concepts embeded in the text of that art. Currently Tehran municipality, in a general policy, tried to spread and pay attention to street art particularly in the highways contexts. In this paper, we classify these designs on Tehran highway walls while indicating present examples and interpret the concepts lying in these designs from a semiotic view point.
۵۰۲۰.

Investigating Sustainability Factors According to the Image of Iranian Bazar (Case Study: Tabriz )(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: bazaar Image of Bazaar Social sustainability Iranian urbanism

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۶ تعداد دانلود : ۶۹
The aim of this paper is investigate the social sustainability of the bazaar according to viewpoint of citizens as the main owners. What factors are the main reasons for back to this place in the image of people. Bazaar is not only a shopping center like modern commercial center in the city, but as one of the oldest urban spaces which is also active today, has an important role in shaping urban communities, creating interactions between citizens and has been known as the center of economic exchange in the Iranian cities too. In this term, causes of obtaining this long-term’s stability according to the image of citizens is the main purpose of this paper. Methodology of the paper is Qualitative and quantitative. First we used questionnaire, then we had formal/informal interviews. Parameters of the questionnaire obtained from studying samples and review main factors in creating bazaar. Findings show that “memorable” is the most important factor in viewpoints of people. “Responsibility”, “diversity”, “safety”, and “accessibility” are the other factors. Results express “economic dependence of cities and citizens is not the main reason for bazaar sustainability, there are more important meaningful factors such memorable and diversity with determinant roles

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان