مفاهیم علوم اجتماعی (هویت، سرمایه اجتماعی و ...)

نمایش ۱۲۱ تا ۱۴۰ مورد از کل ۳۹۷ مورد.

۱۲۱.

رابطة اعتماد اجتماعی با سلامت اجتماعی در بین زنان شهر یزد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سید علیرضا افشانی حمیده شیری محمدآباد

منبع: مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران دوره چهارم تابستان ۱۳۹۴ شماره ۲ (پیاپی ۱۴)

کلید واژه ها: زنان اعتماد اجتماعی اعتماد نهادی اعتماد تعمیم یافته سلامت اجتماعی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۳۰۱ تعداد دانلود : ۶۹۵

امروزه سلامت اجتماعی زنان به موضوعی مهم و حساس تبدیل شده است. سلامت اجتماعی، بازتاب شرایط جامعه است و از عوامل اجتماعی متعددی ریشه می گیرد. همچنین، در عصر حاضر اعتماد، به موضوعی حیاتی برای جوامع انسانی تبدیل شده است. از این رو، پژوهش حاضر بر آن است تا به بررسی رابطه اعتماد اجتماعی با سلامت اجتماعی زنان شهر یزد بپردازد. در این پژوهش، به روش پیمایش و با نمونه گیری خوشه ای متناسب (PPS)، 288 زن انتخاب شدند. یافته ها بیانگر آن است که ارتباط معنادار و مستقیمی بین اعتماد اجتماعی و سلامت اجتماعی وجود دارد و ابعاد مختلف اعتماد اجتماعی، 23 درصد واریانس سلامت اجتماعی را تبیین می کنند. براساس ضرایب بتای استانداردشده، متغیرهای قابلیت اعتماد به محیط (22/0β=)، اعتماد بین شخصی (21/0β=)، اعتماد تعمیم یافته (18/0β=) و اعتماد نهادی (12/0β=)، به ترتیب بیشترین سهم را در تبیین سلامت اجتماعی دارند؛ علاوه براین، نتایج مدل سازی معادله های ساختاری نشان داد که با افزایش اعتماد اجتماعی، سلامت اجتماعی نیز افزایش می یابد.

۱۲۲.

بررسی سرمایه اجتماعی زنان و عوامل اجتماعی مؤثر بر آن (مورد دانشجویان دختر دانشگاه پیام نور اصفهان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمدعلی زکی

منبع: فصلنامه فرهنگی - تربیتی زنان و خانواده (فرهنگی - دفاعی زنان و خانواده سابق) سال نهم بهار ۱۳۹۴ شماره ۳۰

کلید واژه ها: دانشجویان دانشگاه پیام نور سرمایه اجتماعی زنان عوامل سرمایه اجتماعی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۱۹۶ تعداد دانلود : ۶۹۷

با توجه به نقش و کارکرد زنان در عرصه های گوناگون نظام اجتماعی، هدف این تحقیق، بررسی سرمایه اجتماعی زنان، عوامل آن و هم چنین بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر آن خواهد بود. روش این پژوهش، پیمایشی و ابزار جمع آوری اطلاعات با استفاده از پرسشنامه سرمایه اجتماعی اونیکس و بولن (2000 و 2012) است که این ابزار دو جنبه اصلی ساختاری و شناختی و هم چنین هشت عامل فرعی سرمایه اجتماعی را مورد سنجش قرار داده است. جامعه آماری تمام دانشجویان دختر یکی از واحدهای دانشگاه پیام نور استان اصفهان و نمونه آماری شامل 200 دانشجو در نظر گرفته شد. یافته های تحقیق نشان می دهد که سرمایه اجتماعی زنان در حد کمتر از متوسط ارزیابی شده است. اگرچه بیشترین عوامل سرمایه اجتماعی زنان نمره بیش از متوسط دارد (به ترتیب سه عامل روابط اجتماعی با بستگان و دوستان، فعال بودن در متن و محتوای اجتماعی و مدارای فرهنگی) بقیه پنج عامل سرمایه اجتماعی (احساس اعتماد و امنیت، ارزشمندی زندگی، زمینه های کاری، روابط همسایگی و مشارکت در اجتماع محلی) در بردارنده نمره های میانگین کمتر از سه گزارش شده است. نتایج آزمون فرضیات تحقیق بیانگر این است که تفاوت معناداری در سرمایه اجتماعی زنان بر حسب پنج متغیر اجتماعی و آموزشی وضع تأهل، نوع رشته تحصیلی ، سال تحصیلی آموزشی، گروه های سنی و هم چنین شهر محل اقامت و سکونت وجود ندارد و در سرمایه اجتماعی زنان نوعی همگونی (تجانس) اجتماعی مشاهده شده است.

۱۲۳.

تبیین رابطه سرمایه اجتماعی کاربران ایرانی در شبکه اجتماعی فیس بوک و مشارکت سیاسی در دنیای واقعی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حمید عبداللهیان حسین کرمانی

منبع: مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران دوره چهارم زمستان ۱۳۹۴ شماره ۴ (پیاپی ۱۶)

کلید واژه ها: مشارکت سیاسی سرمایه اجتماعی فیس بوک شبکة اجتماعی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۸۴۴ تعداد دانلود : ۶۴۷

هدف این پژوهش، سنجش و تبیین رابطه بین سرمایه اجتماعی کاربران در شبکه اجتماعی فیس بوک و مشارکت سیاسی آن ها در دنیای واقعی است. بدین منظور، از نظریه سرمایه اجتماعی رابرت پوتنام و نظریه مشارکت سیاسی مایکل راش به عنوان سنتزی نظری استفاده شده است. شبکه اجتماعی فیس بوک به دلیل داشتن کاربران بسیار، به عنوان میدان پژوهش و واحد تحلیل انتخاب شده و دانشجویان ایرانی، به روش پیمایش آنلاین مطالعه شده اند. در این پژوهش، ابتدا به روش نمونه گیری وارونه و به کارگیری فرمول نمونه گیری منعطف- که ویژه پیمایش های آنلاین است- حجم نمونه 669 نفر محاسبه شد. سه ماه پس از طراحی و انتشار پرسشنامه در درایو گوگل، حجم نمونه به 674 نفر افزایش یافت. براساس نتایج، افزایش سرمایه اجتماعی کاربران در فیس بوک، موجب افزایش مشارکت سیاسی آن ها در جهان واقعی می شود. همچنین از میان شاخص های سرمایه اجتماعی، باز یا بسته بودن شبکه دوستان، باز یا بسته بودن شبکه های گروه ها و صفحه ها، تراکم شبکه و شرایط دستیابی به منابع، چهار شاخص تبیین کننده مشارکت سیاسی کاربران هستند.

۱۲۴.

بررسی تأثیر رابطه میان دینداری و سرمایه اجتماعی بر میزان نشاط اجتماعی در میان گردشگران مذهبی ایرانی (مورد مطالعه شهر مشهد)(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده: عاطفه ذهبی

منبع: اسلام و علوم اجتماعی سال هفتم پاییز و زمستان ۱۳۹۴ شماره ۱۴

کلید واژه ها: دینداری سرمایه اجتماعی مشهد نشاط اجتماعی گردشگری مذهبی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۷۶۰ تعداد دانلود : ۴۵۴

از جمله نیازهای اساسی زندگی انسان شادابی و زیستن با نشاط است؛ از آنجا که سفر یکی از راهکارها برای شادشدن است، بنابراین گردشگری مذهبی می تواند به نشاط زائران بینجامد و امکان جذب آنان را به مکان مقدس به دفعات بیشتر موجب شود. عوامل مختلفی بر ایجاد نشاط و افزایش آن تأثیرگذارند که از آن جمله مذهب و دینداری و سرمایه اجتماعی می توانند اهمیت بالایی داشته باشند. در واقع مذهب یکی از عوامل سازنده کارکردهایی است که سرمایه اجتماعی می تواند آنها را داشته باشد. فعالیت های مذهبی دارای کارکردهایی هستند که در نهایت موجب افزایش نشاط می شود. پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه میان دینداری و سرمایه اجتماعی افراد و رابطه میان دو متغیر نامبرده با نشاط اجتماعی انجام شده است. روش پژوهش پیمایشی بوده و جامعه نمونه 400 نفر از گردشگران مذهبی ایرانی مشهد مقدس می باشند. رویکرد پژوهش نیز بنیادی−کاربردی است. یافته های پژوهش حاکی از رابطه سرمایه اجتماعی و دینداری با یکدیگر می باشد و رابطه معنادار این دو متغیر با متغیر وابسته نشاط اجتماعی است. نتایج تحلیل رگرسیون نیز نشان می دهد که متغیرهای مستقل اصلی (9/25 درصد) تغییرات متغیر وابسته را تبیین می کنند.

۱۲۵.

بررسی تأثیر ارزش های فرهنگی بر هویت ملی نمونه مورد مطالعه: شهروندان شهر کرمان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حمید نساج راضیه مهرابی کوشکی محمودرضا رهبرقاضی مهدیه پوررنجبر

منبع: تحقیقات فرهنگی ایران سال هشتم بهار ۱۳۹۴ شماره ۱ (پیاپی ۲۹)

کلید واژه ها: فردگرایی هویت ملی ریسک پذیری جمع گرایی پدرسالاری توزیع قدرت زن سالاری فاصلة قدرت اجتناب از عدم اطمینان

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۲۲۳ تعداد دانلود : ۷۶۷

ﻫﻮیﺖ ﻣﻠی ﻓﺮﺍﮔیﺮﺗﺮیﻦ ﻭ ﻣﻬﻢ ﺗﺮیﻦ ﺳﻄﺢ ﻫﻮیﺖ ﺩﺭ ﺗﻤﺎﻡ ﻧﻈﺎﻡ ﻫﺎﻯ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋی ﺍﺳﺖ کﻪ ﺑﺮ کﻠیة ﺣﻮﺯﻩ ﻫﺎﻯ ﻓﺮﻫﻨﮓ، ﺍﺟﺘﻤﺎﻉ و ﺳیﺎﺳﺖ ﺗﺄﺛیﺮﮔﺬﺍﺭ ﺍﺳﺖ. ﭘﮋﻭﻫﺶ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﺎ ﻋﻠﻢ ﺑﻪ ﺍﻫﻤیﺖ ﻫﻮیﺖ ﻣﻠی ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﻬﻢﺗﺮیﻦ مؤلفة ﻧﻈﻢ ﻭ ﺍﻧﺴﺠﺎﻡ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋی، ﺑﻪ ﺑﺮﺭﺳﻰ ﻣﻌﺮﻑﻫﺎﻯ ﻫﻮیﺖ ﻣﻠی ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻪ ﺍﺳﺖ. ﺩﺭ ﺍیﻦ ﺭﺍﺳﺘﺎ، ﺗﺄﺛیﺮ ارزش های فرهنگی ﺑﺮ ﻧﮕﺮﺵ شهروندان ﺑﻪ ﻫﻮیﺖ ﻣﻠی ﻣﻮﺭﺩ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ. ﺗﺤﻘیﻖ ﺣﺎﺿﺮ ﺍﺯ ﻧﻮﻉ ﭘیﻤﺎیﺸﻰ ﻭ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﻣﻮﺭﺩ ﻧیﺎﺯ ﺍﺯ ﻃﺮیﻖ پرسش نامة ﻣﺤﻘﻖ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺟﻤﻊ ﺁﻭﺭی ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ. ﺟﺎمعة ﺁﻣﺎﺭی ﺟﻮﺍﻧﺎﻥ 16 ﺗﺎ 40 ﺳﺎﻝ شهر کرمان هستند کﻪ ﺍﺯ ﺍیﻦ ﺗﻌﺪﺍﺩ 270 ﻧﻔﺮ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻧﻤﻮﻧﻪ، ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﻭ ﻣﻮﺭﺩ ﺑﺮﺭﺳﻰ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ. ﻧﺘﺎیﺞ ﺗﺤﻘیﻖ ﺣﺎکی ﺍﺯ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ کﻪ میزان ارزش های جمع گرایی، پدرسالاری، فاصلة قدرت و اجتناب از عدم اطمینان در حد نسبتاً بالایی قرار دارد. از سوی دیگر، هویت ملی شهروندان نیز بالاتر از حد متوسط است. همچنین یافته ها نشان می دهد که تأثیر متغیرهای جمع گرایی و فاصلة قدرت بر میزان هویت ملی شهروندان معنی دار است و ضریب و جهت تأثیر این دو متغیر بر هویت ملی مثبت است. به عبارت دیگر، افرادی که دارای ارزش های فرهنگی جمع گرایانه هستند، نسبت به کسانی که ویژگی های فردگرایانه دارند، از میزان هویت ملی بیشتری برخوردارند و احتمال بیشتری وجود دارد که در طبقات بالاتر هویت ملی قرار بگیرند. همچنین نتایج نشان می دهد که افرادی که دارای ارزش های فرهنگی با میزان فاصلة قدرت زیاد هستند، نسبت به کسانی که ویژگی های فرهنگی با میزان فاصلة قدرت کم دارند، از میزان هویت ملی بیشتری برخوردارند. یافته ها نشان می دهد که متغیرهای ریسک پذیری و پدرسالاری تأثیری بر میزان هویت ملی شهروندان ندارد.

۱۲۶.

بررسی رابطه سرمایه نمادین با سرمایه فرهنگی (مورد مطالعه دانشجویان دانشگاه دولتی ایلام)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: ولی محمد درینی محمد تابان احسان نامدار جویمی ناصر باهنر

منبع: مطالعات فرهنگ - ارتباطات سال شانزدهم پاییز ۱۳۹۴ شماره ۳۱

کلید واژه ها: سرمایه فرهنگی سرمایه نمادین فرهنگی سرمایه نمادین اقتصادی سرمایه نمادین اجتماعی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۶۸۱ تعداد دانلود : ۸۰۲

رابطه میان سرمایه و نرخ تبدیل سرمایه ها به یکدیگر از اهمیت شایانی برخوردار است. هدف، این تحقیق بررسی رابطه سرمایه نمادین با ابعاد سرمایه فرهنگی است. در این راستا یک فرضیه کلی و سه فرضیه جزئی شکل گرفت. سرمایه نمادین شامل سه بعد نمادین اقتصادی، نمادین اجتماعی و نمادین فرهنگی است. سرمایه فرهنگی شامل سه بعد تجسم یافته، عینیت یافته، نهادینه شده است. روش تحقیق برای هدف کاربردی و از نظر ماهیت، توصیفی و از نظر روش، پیمایشی است و تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار spss19و lisrel8/8 صورت گرفته است. جامعه مورد نظر، 4620 نفر است. تعداد نمونه با استفاده از جدول کرجسی مورگان بالغ بر 353 نفر است. میزان آلفای کرونباخ برای پرسش نامه های سرمایه نمادین و سرمایه فرهنگی برابر با0/846 و 934/0 بود. یافته ها، شدت رابطه (r) سرمایه اجتماعی با ابعاد سرمایه فرهنگی (تجسم یافته، عینیت یافته، نهادینه شده( به ترتیب برابر با 91/0، 75/0، 71/0 و میزان رابطه کلی سرمایه اجتماعی با سرمایه فرهنگی برابر با 89/0 بود. نتایج به دست آمده نشان می دهد، افرادی که سرمایه نمادین بیشتری دارند، از سرمایه فرهنگی بیشتری برخوردار هستند؛ چنانچه در سازمان یا جامعه، بخواهیم فرهنگی را تغییر بدهیم یا روی آن تأثیر بگذاریم، باید از انواع سرمایه نمادین(اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی) استفاده کنیم و سرمایه فرهنگی موجود را به سمت هدف نهایی (سرمایه نمادین مقبول جامعه ایرانی و اسلامی) تغییردهیم.

۱۲۷.

بررسی نقش سرمایه اجتماعی در توسعه پتانسیل کار آفرینی (مورد مطالعه: دانشجویان دانشگاه تبریز)

نویسنده: محمد عباس زاده محمدباقر علیزاده اقدم مجتبی میرزایی

منبع: جامعه شناسی اقتصادی و توسعه سال چهارم پاییز و زمستان ۱۳۹۴ شماره ۲

کلید واژه ها: کارآفرینی سرمایه اجتماعی دانشگاه تبریز هنجار اجتماعی عمل گرایی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۰۹۹ تعداد دانلود : ۴۴۲

معمولا اولین گام برای توسعه ی پایدار و مداوم اجتماعی، داشتن نیروی انسانی خلاق و با کیفیت بوده است. نیرویی که توانایی ایجاد تغییر را داشته و مدام به دنبال پایه ریزی حرکتی نو و تازه باشد. لذا عدم توجه کافی به شرایط و ویژگی های تربیتی چنین افرادی لطمه ای جبران ناپذیر بر پیکره جوامع است. از اینرو مقاله حاضر، به بررسی تاثیر سرمایه اجتماعی و ابعاد آن بر پتانسیل کارآفرینی دانشجویان به عنوان یکی از عوامل موثر بر تربیت افراد کارآفرین و خلاق توجه نموده است. جامعه آماری تحقیق را کلیه دانشجویان دانشگاه تبریز در تمامی مقاطع در سال تحصیلی 93-92 تشکیل می دهد که از بین آنها، 404 نفر با استفاده از نمونه گیری طبقه ای تصادفی انتخاب، و داده ها جمع آوری شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه استفاده شده است.نتایج تحقیق حاضر نشان داد که بین سرمایه اجتماعی و ابعاد آن با پتانسیل کارآفرینی دانشجویان رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد. یعنی با افزایش سرمایه اجتماعی و ابعاد آن می توان به بهبود سطح پتانسیل کارآفرینی کمک نمود. نتایج تحقیق همچنین میانگین نمره دانشجویان را برای پتانسیل کارآفرینی، متوسط رو به بالا و برای سرمایه اجتماعی متوسط ارزیابی نمود. عمل گرایی بیشترین میانگین را در بین ابعاد پتانسیل کارآفرینی و هنجار اجتماعی بیشترین میانگین را در بین ابعاد سرمایه اجتماعی به خود اختصاص داده است. همچنین براساس نتایج تحقیق پتانسیل کارآفرینی بیشتر از همه از متغیر هنجار اجتماعی متاثر است. بعد از آن نیز متغیرهای اعتماد اجتماعی و شبکه اجتماعی به ترتیب بیشترین نقش را در تبیین متغیر وابسته دارند.

۱۲۸.

تحلیل رفتارهای زیست محیطی ساکنان شهر رشت با تأکید برسبک زندگی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: ضرغام فتحی محمدامین کنعانی حسن چاوشیان

منبع: جامعه پژوهی فرهنگی سال ششم پاییز ۱۳۹۴ شماره ۳ (پیاپی ۱۷)

کلید واژه ها: سبک زندگی رشت مسائل زیست محیطی رفتارهای زیست محیطی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۸۹۹ تعداد دانلود : ۵۶۷

مسائل زیست محیطی بعنوان یکی از تهدید های عمده برای بشر در قرن بیست و یکم شناخته شده اند.اکثر مسائل زیست محیطی پیامد رفتار انسان است و این رفتارها در خلأ صورت نمی پذیرند و انوع تعیین کننده های زمینهای، هویتی در آن دخیل می باشند به طوری که در بررسی رفتارهای زیست محیطی توجه به سبک زندگی و نحوه مواجه افراد با محیط زیست حائز اهمیت است. هدف اصلی این پژوهش بررسی رابطه بین سبک زندگی و رفتار های زیست محیطی ساکنان شهر رشت می باشد. روش مورد استفاده در این پژوهش پیمایشی می باشد. جامعه آماری این پژوهش افراد بالای 16 سال ساکن شهر رشت می باشند که از طریق نمونه گیری خوشه ای بصورت تصادفی انتخاب شده اند. یافته های این پژوهش نشان می دهد که بین سبک زندگی و رفتارهای زیست محیطی رابطه ی معناداری وجود ندارد. به نظرمی رسد مسئله محیط زیست در شهر هایی مانند رشت به عنوان یک مسئله ی مهم اجتماعی تلقی نمیشود و بحثی است که هنوز وارد عرصه عمومی نشده و محدود به نخبگان جامعه می باشد.

۱۲۹.

چرایی خودداری نخبگان از مهاجرت: بازنمایی هویت استادی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: کیوان بلندهمتان شیرکوه محمدی

منبع: راهبرد فرهنگ سال هشتم پاییز ۱۳۹۴ شماره ۳۱

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۹۸۵ تعداد دانلود : ۵۱۱

۱۳۰.

سرمایه اجتماعی در خانواده و احساس امنیت اجتماعی دربین ساکنان شهر سبزوار(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حسین قدرتی طوبی شاه جهانی

منبع: مطالعات اجتماعی ایران سال نهم بهار ۱۳۹۴ شماره ۱ (پیاپی ۲۹) «ویژه نامه یزد»

کلید واژه ها: احساس امنیت اجتماعی سرمایه اجتماعی عینی میزان معاشرت سرمایه اجتماعی ذهنی اعتماد به نسل ها

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۹۱۶ تعداد دانلود : ۴۷۹

خانواده به منزله شبکه ای غیررسمی، بارزترین و واضح ترین سرمایه اجتماعی درون گروهی است که امنیت و پایداری جامعه را فراهم می کند. پژوهش حاضر با هدف بررسی سرمایه اجتماعی در خانواده و احساس امنیت اجتماعی دربین ساکنان شهر سبزوار صورت گرفته است. جهت تبیین رابطه سرمایه اجتماعی در خانواده و احساس امنیت اجتماعی از نظریه کلمن و ویور استفاده شده است. این پژوهش با استفاده از روش تحقیق پیمایشی و ابزار پرسش نامه 400 نفر از ساکنان شهر سبزوار را که در محدوده سنی 18 تا 65 سال قرار گرفته اند آزمون کرده است. روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای است. در نمونه تحت مطالعه، توزیع پراکندگیِ متغیر وابسته پژوهش نشان داد که میانگین کمتر از میانه است و بیشتر پاسخگویان کمتر از میانگین احساس امنیت می کنند. به علاوه، بیشترین میزان اعتماد، به مثابه سرمایه اجتماعی در خانواده، به افراد سال خورده و سپس به افراد جوان و میان سال اختصاص می یابد، که نشان می دهد میزان رابطه ها و معاشرت ها در بین افراد سال خورده قوی تر از افراد جوان و میان سال است. نتایج ضریب همبستگی اسپیرمن نشان داد که بین میزانِ اعتماد به افرادِ جوان و میان سال به منزله مؤلفه های ذهنیِ سرمایه اجتماعی در خانواده و احساس امنیت اجتماعی، رابطه ای مثبت و معنادار وجود دارد، اما بین میزان اعتماد به سال خورده ه ا و احساس امنیت اجتماعی رابطه ای مشاهده نشد. نتایج دیگر این پژوهش نشان داد که بین میزان معاشرت به منزله مؤلفه عینی سرمایه اجتماعی در خانواده و احساس امنیت اجتماعی رابطه ای وجود ندارد.

۱۳۱.

عوامل اجتماعی و فرهنگی مرتبط با احساس امنیت در فضای خانواده(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حسین افراسیابی یاسین پورخرم سجاد ممبینی

منبع: مطالعات اجتماعی ایران سال نهم بهار ۱۳۹۴ شماره ۱ (پیاپی ۲۹) «ویژه نامه یزد»

کلید واژه ها: رضایت از زندگی احساس امنیت دین داری روابط اجتماعی فضای خانواده امکانات زندگی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۹۰۸ تعداد دانلود : ۵۲۶

خانواده از بنیادی ترین عوامل توسعة فردی و اجتماعی در جوامع مختلف است و نقش بی بدیلی در رشد احساس امنیت کنشگران اجتماعی دارد. برای آنکه خانواده نقش و کارکرد اجتماعی خود را به خوبی انجام دهد، قبل از هرچیز باید از فضایی امن و پویا برخوردار باشد. تحقیق حاضر با هدف تعیین عوامل مرتبط با احساس امنیت در فضای خانواده های شهر شیراز انجام شد. رویکرد تحقیق کمی و روش آن پیمایشی بوده است. داده ها با استفاده از پرسش نامة محقق ساخته جمع آوری شد. برای پایایی پرسش نامه از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد. جامعة آماری شامل خانواده های شهر شیراز بوده است که به این منظور 500 خانواده به شیوة طبقه ای تصادفی به عنوان نمونه انتخاب شدند. یافته ها نشان داد که رابطة معناداری بین احساس امنیت در فضای خانواده با میزان دین داری، رضایت از زندگی، امکانات زندگی، انحرافات اجتماعی، روابط اجتماعی، تحصیلات والدین و درآمد خانواده وجود دارد. براساس رگرسیون چندمتغیره، رضایت از زندگی و انحرافات اجتماعی اعضای خانواده، مهم ترین متغیرهای تبیین کنندة احساس امنیت در فضای خانواده افراد مورد مطالعه است.

۱۳۲.

تعداد فرزندان در خانواده و اثرگذاری آن بر کسب سرمایة انسانی فرزندان (مورد مطالعه: جوانان 15 تا 19 ساله مناطق شهری ایران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سعدالله دارابی محمد ترکاشوند

منبع: برنامه ریزی رفاه و توسعه اجتماعی تابستان ۱۳۹۴ شماره ۲۳

کلید واژه ها: جوانان سرمایة انسانی تعداد فرزندان کسب سرمایة انسانی خانوادة ایرانی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۴۲۴ تعداد دانلود : ۴۸۷

سرمایة انسانی به دانش، مهارت و دیگر توانایی هایی گفته می شود که به افزایش کیفیت و سطح توسعه منجر می شوند. سرمایه ای که در سنین پایین تر کسب شود تأثیر قوی تری در موفقیت های سنین بالاتر دارد. خانواده مهم ترین واحد تأثیرگذار در کسب و سرمایه گذاری در حوزة سرمایة انسانی در سنین پایین است و هم چنین موفقیت های آیندة آن ها را نیز تعیین می کند. در سال های اخیر، خانوادة ایرانی با کاهش باروری، بالا رفتن سطح سواد والدین و سطح رو به بالایی از طلاق مواجه بوده است. با استفاده از داده های پیمایش گذران وقت انجام شده در سال های 1387 و 1388، در این مقاله قصد بررسی اثر تعداد فرزندان در کسب سرمایة انسانی فرزندان 15 تا 19 سالة خانوارهای شهری ایران را داریم. نمونة مورد بررسی شامل 2183 فرزند 15 تا 19 ساله است که ازدواج نکرده اند. نتایج نشان می دهد که بین شمار فرزندان و کسب سرمایة انسانی رابطة منفی برقرار است. تفاوت گسترده ای در کسب سرمایة انسانی بین خانواده های با یک و دو فرزند و خانواده های با سه فرزند و بیش تر وجود دارد. نتایج تحلیل چندمتغیره نشان دهندة اثرگذاری معنادار جنسیت و سن فرزندان و سطح تحصیلات مادران در کسب سرمایة انسانی است. با وجود این متغیرهای کنترل کننده هنوز اثر تعداد فرزندان پایدار است. این نتیجه می تواند نشان از پذیرش و تداوم تعداد کم فرزندان (خانواده های دو فرزندی) در آینده باشد.

۱۳۳.

موج کره ای در ایران: انگیزه ها و آثار اقبال به فرهنگ عامه پسند کره ای در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمدسعید ذکایی متین عزیزی همدانی

منبع: مطالعات رسانه های نوین سال اول پاییز ۱۳۹۴ شماره ۳

کلید واژه ها: هویت شبکه های اجتماعی فضای مجازی جهان - محلی شدن هواداری فرهنگ عامه پسند کره ای تکنولوژی های جدید ارتباطی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۵۷۸ تعداد دانلود : ۱۱۵۹

رواج فناوری ها رسانه های جدید اطلاعاتی، ارتباطی و اجتماعی در سال های ابتدایی قرن بیست و یکم تغییرات شگرفی را در هویت یابی های فردی و اجتماعی مخاطبان آن ها و به ویژه جوانان بر جای گذاشته است. گذران ساعت های متمادی در فضای مجازی به عنوان جهان جایگزین و یا اولیه زندگی انسان های این عصر با غوطه ور ساختن آن ها در دنیایی از اطلاعات معتبر و غیر معتبر و مجموعه ای از ابژه ها و کالاهای فرهنگی، تجارب و ذهنیت ها و لذت های ویژه ای را برای آن ها به ارمغان آورده و فرصت های فراوانی برای بروز عاملیت فردی و تقویت ارتباطات اجتماعی مهیا می سازد. مقاله حاضر بر آن است تا بامطالعه مردم نگارانه ویژگی های طرفداران فرهنگ عامه پسند کره ای در ایران در فضای مجازی، به بررسی آثار این هواداری بر هویت نوجوانان و جوانان پرداخته و نشان دهد چگونه صور گوناگون تولیدشده در عرصه موسیقی و درام کره ای در فضای مجازی به تدریج هواداران را به سمت تولید یک هویت جهانی-محلی از خویشتن می کشاند. نتایج پژوهش نشان دهنده کارکردهای متمایزکننده، جبران کننده و نیز تکمیل کننده فراغتی این فرهنگ هواداری در میان نوجوانان ایرانی است که در روندی پیچیده و رو به رشد، هویت های جهان وطن را در میان آن ها تقویت می کنند.

۱۳۴.

رابطه سرمایه اجتماعی و حمایت اجتماعی در بین بیماران مبتلا به دیابت در شهر یزد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سید علیرضا افشانی نفیسه محمدی

منبع: پژوهشنامه مددکاری اجتماعی زمستان ۱۳۹۴ شماره ۶

کلید واژه ها: دیابت حمایت اجتماعی سرمایه اجتماعی اعتماد اجتماعی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۵۲۵ تعداد دانلود : ۲۸۳

پژوهش حاضر به بررسی وضعیت حمایت اجتماعی بیماران مبتلا به دیابت شهر یزد و رابطه آن با سرمایه اجتماعی پرداخته است. این پژوهش یک مطالعه توصیفی- تحلیلی است که به شیوه مقطعی بر روی 245 بیمار دیابتی مراجعه کننده به مرکز تحقیقات درمانی دیابت یزد انجام شده است. نمونه پژوهش به روش تصادفی از میان بیماران مراجعه کننده به این مرکز انتخاب شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه حمایت اجتماعی ادراک شده چندبعدی ( MSPSS ) زیمت و همکاران (1988) و سرمایه اجتماعی محقق ساخته است. داده ها به وسیله نرم افزار SPSS نسخه 20 و با کمک آزمون های آمار توصیفی، جدول توزیع فراوانی و آزمون های آماری (آزمون t ، ضریب همبستگی پیرسون) تجزیه وتحلیل شدند. یافته ها نشان داد میانگین حمایت اجتماعی در بین بیماران مبتلا به دیابت در شهر یزد بالاتر از حد متوسط است و میانگین شاخص سرمایه اجتماعی در حد متوسط است. ضریب همبستگی پیرسون میزان حمایت اجتماعی و ابعاد سرمایه اجتماعی عبارت است از: اعتماد اجتماعی (218/0 = r )، هنجار اجتماعی (184/0 = r )، شبکه اجتماعی (277/0 = r ) که به لحاظ آماری معنادار بودند. نتایج نشان می دهد که بین میزان حمایت اجتماعی و ابعاد سرمایه اجتماعی رابطه معنی دار و مستقیمی وجود دارد و با افزایش سرمایه اجتماعی، حمایت اجتماعی افزایش می یابد.

۱۳۵.

برآورد روند سرمایه فرهنگی در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سید کمال صادقی رضا رنج پور محمدعلی متفکر آزاد احمد اسدزاده سعید گرشاسبی فخر

منبع: راهبرد اجتماعی فرهنگی سال چهارم تابستان ۱۳۹۴ شماره ۱۵

کلید واژه ها: فرهنگ تحلیل عاملی تولید ناخالص داخلی سرمایه فرهنگی طبقه بندی JEL

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۱۴۸ تعداد دانلود : ۹۶۰

هدف این مقاله، مطالعه اجزای سرمایه فرهنگی و تخمین آن برای استان های ایران است. طبق تعریف تراسبی، سرمایه فرهنگی ذخیره ای از ابزارهای فرهنگی ملموس و ناملموس شامل ساختمان ها، ساختارها، مکان ها و موقعیت هایی با بار معنایی فرهنگی، آثار هنری و صنایع دستی و مجموعه ای از ایده ها، اعمال، باورها، سنت ها و ارزش هاست. با استفاده از 36 متغیر مرتبط با سرمایه فرهنگی، داده های مورد نیاز جمع آوری و نرمالیزه شد و سرمایه فرهنگی و روند آن برای 28 استان در بازه زمانی 92-1383 محاسبه شد. نتایج نشان می دهد: استان مرکزی دارای بالاترین میانگین سرمایه فرهنگی و سیستان و بلوچستان دارای پایین ترین میانگین سرمایه فرهنگی است. به طور میانگین، بالاترین سرمایه فرهنگی کشور در دوره مورد بررسی مربوط به سال 1391 و پایین ترین مربوط به سال1384 است.

۱۳۶.

عوامل مؤثر بر جامعه پذیری سیاسی دانشجویان دانشگاه های دولتی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: غلامرضا خواجه سروی

منبع: جستارهای سیاسی معاصر سال ششم زمستان ۱۳۹۴ شماره ۴ (پیاپی ۱۸)

کلید واژه ها: بیکاری دانشجویان دینداری جامعه پذیری سیاسی رسانه ها

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۲۷۵ تعداد دانلود : ۵۲۶

عوامل بسیار زیادی بر فرایند جامعه پذیری سیاسی شهروندان یک جامعه تاثیر گذار می باشند. در این مقاله میزان تاثیر برخی از این عوامل بر جامعه پذیری سیاسی دانشجویان در جمهوری اسلامی مورد بررسی قرار گرفته است. تاثیر میزان استفاده از رسانه های دولتی بر میزان جامعه پذیری سیاسی، تاثیر معضل بیکاری و تفکرات ناشی از مشکلات اقصادی بر میزان جامعه پذیری سیاسی و همچنین تاثیر تفکرات مذهبی خانواده بر میزان جامعه پذیری سیاسی دانشجویان این روند، سه فرضی می باشند که در این مقاله مورد تحلیل قرار گرفته شدند. اطلاعات پژوهش نیز با روش پیمایشی، از نمونه ای با حجم 1210 نفر از میان دانشگاه های دولتی سراسر کشور با روش نمونه گیری طبقه ای انتخاب و جمع آوری شده و تحلیل آنها نیز با نرم افزار spssانجام شده است. نتایج مربوط به بررسی این فرضیات نشان می دهد که استفاده بیشتر از رسانه های دولتی باعث جامعه پذیری سیاسی بیشتر دانشجویان شده و همچنین در فرض دوم، به هر میزانی که افراد دانشجو مشکلات اقتصادی و بیکاری جامعه را بیشتر بداند، از جامعه پذیری سیاسی کمتری برخوردار می باشد و در نهایت فرض سوم نیز نشان می دهد که دانشجویان با پایگاه خانوادگی مذهبی سنتی از جامعه پذیری سیاسی بیشتری نسبت به دانشجویان با پایگاه خانوادگی غیر مذهبی برخوردارند.

۱۳۷.

بررسی ابعاد و رابطه فناوری های اطلاعات و ارتباطات با سرمایه اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمدحسین پناهی حسین پناهی

منبع: مطالعات رسانه های نوین سال اول پاییز ۱۳۹۴ شماره ۳

کلید واژه ها: سرمایه اجتماعی دانشجویان ایرانی تکنولوژی اطلاعاتی و ارتباطی سرمایه اجتماعی دانشجویان ایرانی مصرف ICT دانشجویان ایرانی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۳۵۰۹ تعداد دانلود : ۹۴۴

سرمایه اجتماعی که از شبکه روابط بین انسان ها به وجود می آید نقش زیادی در زندگی ما بازی می کند. یکی از عواملی که بر وضعیت سرمایه اجتماعی اثر می گذارد کم و کیف استفاده از فناوری های اطلاعاتی و ارتباطی است. در این پژوهش رابطه استفاده از فناوری های اطلاعاتی و ارتباطی با سرمایه اجتماعی مورد بررسی قرار گرفته است. برای مطالعه سرمایه اجتماعی، از تعریف و سنخ شناسی کلمن استفاده شده، و سپس اثر فناوری های اطلاعاتی و ارتباطی در چهار بعد وسایل ذخیره، مبادله، انتقال و پردازش اطلاعات بر آن مطالعه شده است. روش این تحقیق پیمایشی بوده و جمعیت آماری آن را دانشجویان دانشگاه های علامه طباطبائی و خواجه نصیرالدین طوسی تهران تشکیل داده اند، که از آنان نمونه ای به حجم 388 نفر انتخاب شدند. یافته های توصیفی تحقیق درباره ابعاد سرمایه اجتماعی نشان می دهد که در بعد ساختاری تبعیت از هنجارها و قوانین در میان دانشجویان در سطح بالایی است، در حالی که میزان عضویت و مشارکت در گروه ها و سازمان ها در سطح پایینی است. در بعد کارکردی سرمایه اجتماعی نیز اعتماد بین شخصی و اعتماد تعمیم یافته سطح نسبتاً بالایی را نشان می دهد. به طورکلی، نتایج تحقیق نشان می دهد که سرمایه اجتماعی در بین دانشجویان در حد نسبتاً بالایی است. فرضیه اصلی این تحقیق، یعنی تأثیر مثبت استفاده از فناوری های جدید اطلاعات و ارتباطات بر سرمایة اجتماعی، مورد تأیید قرار گرفت، هر چند شدت این تأثیر در حد نسبتاً پایینی است.

۱۳۸.

ایدئولوژی مقاومت و مخاطب فعال: نگاهی به مطالعات خوانش در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: عباس کاظمی محبوبه حاج محمدحسینی

منبع: تحقیقات فرهنگی ایران سال هشتم بهار ۱۳۹۴ شماره ۱ (پیاپی ۲۹)

کلید واژه ها: مقاومت مخاطب فعال مطالعات خوانش سوژة لذت طلب مطالعات فرهنگی در ایران

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۲۰۳ تعداد دانلود : ۱۰۴۳

مقالة حاضر مطالعه ای است بر روی تحقیقات انجام شده در دپارتمان های مطالعات فرهنگی در ایران (پایان نامه ها و تحقیقات پژوهشگران) و مقالات دو مجلة علمی پژوهشی در حوزة مطالعات فرهنگی (تحقیقات فرهنگی و مطالعات فرهنگی و ارتباطات). پرسش های اصلی ای که مقاله حول آنها سامان گرفته است عبارت اند از اینکه مطالعات فرهنگی در ایران چگونه شرایط و امکان خوانش را به تصویر کشیده است؟ آیا می توان گونه شناسی ای از انواع قرائت کنندگان از متن در ایران به دست داد؟ به طور خاص این پرسش برای ما اهمیت دارد که چه درکی از مخاطب در مطالعات فرهنگی ایرانی وجود دارد؟ و در نهایت هدف فهم محدودیت های تحقیقات مبتنی بر خوانش در ایران است. نتایج نشان داده است که مطالعات فرهنگی در آموزش عالی ایران، بیشتر تمایل داشته است از نوعی مخاطب فعال که مستمراً مقاومت می کند سخن بگوید و کمتر به عنصر ایدئولوژی و نقش قدرت در برساختن مخاطب اشاره داشته است. درعین حال، مخاطبی که مطالعات فرهنگی آموزش عالی ایران از آن پرده برداشته است، سوژة طبقة متوسط تهرانی است که عمدتاً دارای سرمایة فرهنگی بالاست. شکل دیگری از مخاطب که اخیراً تحقیقات از آن یاد کرده اند نه حول مقاومت، بلکه بیشتر حول لذت معنا می شود. مخاطب لذت طلب اساساً از الگوی هال خارج می شود و الگوی متفاوتی از مواجهه با متن را ابداع می کند.

۱۳۹.

بررسی میزان سرمایه اجتماعی معلمان مقاطع سه گانه تحصیلی استان ایلام(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: اسحاق قیصریان بهروز سپیدنامه

منبع: برنامه ریزی رفاه و توسعه اجتماعی تابستان ۱۳۹۳ شماره ۱۹

کلید واژه ها: سرمایه اجتماعی شبکه های اجتماعی اعتماد اجتماعی هنجارهای اجتماعی معلمان استان ایلام

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی مفاهیم علوم اجتماعی (هویت، سرمایه اجتماعی و ...)

تعداد بازدید : ۱۱۵۰ تعداد دانلود : ۴۶۸

سؤال اساسی که در این مقاله دنبال می شود، بررسی میزان سرمایه اجتماعی و شاخص های آن در بین معلمان استان ایلام می باشد. با مرور مطالعات انجام شده در ارتباط با موضوع و همچنین بهره گیری از نظریه های سرمایه اجتماعی، سرمایه اجتماعی از طریق اعتماد اجتماعی، هنجارهای اجتماعی و شبکه های اجتماعی شاخص سازی شده است. روش تحقیق به صورت پیمایشی بوده که با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای متناسب با حجم و از طریق ابزار پرسشنامه، تعداد 350 پرسشنامه در بین معلمان استان توزیع و گردآوری شده است. از آزمون های آماری تی مستقل، تحلیل واریانس یک طرفه، آزمون تعقیبی شفه و ضریب همبستگی پیرسون استفاه شده است. یافته های مطالعه نشان می-دهد که در یک طیف 5 قسمتی، متوسط میزان سرمایه اجتماعی معلمان استان ایلام 9/2، اعتماد اجتماعی 2/3، هنجارهای اجتماعی 8/2 و شبکه های اجتماعی آنان 7/2 است. متوسط میزان سرمایه اجتماعی، اعتماد اجتماعی، هنجارهای اجتماعی و شبکه های اجتماعی در بین معلمان مقطع ابتدایی، بیش از معلمان مقطع راهنمایی و متوسطه است. تحلیل و بررسی فرضیات در سطح دو متغیره حاکی از آن است که میزان اعتماد اجتماعی، هنجارهای اجتماعی، ساختار شبکه های اجتماعی و سرمایه اجتماعی معلمان مقطع ابتدایی تفاوت معنی داری با معلمان مقطع راهنمایی و متوسطه دارد. بین میزان سرمایه اجتماعی زنان و مردان تفاوت معنی داری مشاهده شده و متوسط سرمایه اجتماعی در بین زنان بیش از مردان است. بین سن، میزان تحصیلات و سرمایه اجتماعی رابطه معنی دار و مثبتی مشاهده شده است. تحلیل دو متغیره و چندمتغیره با استفاده از نرم افزارهای آماری SPSS و Lisrel انجام شده است.

۱۴۰.

بررسی رابطه نوع ساختار سازمانی دانشگاه و سرمایه اجتماعی گروه های آموزشی با رضایت تحصیلی دانشجویان دانشگاه شیراز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: جعفر ترک زاده معصومه محترم

منبع: جامعه شناسی کاربردی سال بیست و پنجم بهار ۱۳۹۳ شماره ۱ (پیاپی ۵۳)

کلید واژه ها: دانشجو سرمایه اجتماعی ساختار سازمانی دانشگاه رضایت تحصیلی گروه آموزشی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۶۴۲ تعداد دانلود : ۱۱۸۲

هدف کلی از انجام این پژوهش، بررسی رابطه نوع ساختار سازمانی دانشگاه و سرمایه اجتماعی گروههای آموزشی با رضایت تحصیلی دانشجویان بود. جامعه آماری پژوهش، شامل کلیه گروههای آموزشی دانشگاه شیراز بود که در قالب یک مطالعه چند موردی، پنج گروه به صورت تصادفی انتخاب شدند؛ به گونه ای که اعضای هیأت علمی (50 نفر) و دانشجویان سال چهارم کارشناسی (167 نفر) آنها پرسشنامهها را تکمیل نمودند. ابزار تحقیق شامل دو پرسشنامه نوع ساختار سازمانی ترکزاده و محترم (1390) و پرسشنامه سرمایه اجتماعی گروههای آموزشی (ترک زاده و محترم، 1390) و همچنین، مقیاس رضایت تحصیلی ترکزاده (1386) بود که پس از محاسبه و تأیید روایی و پایایی، توزیع و گردآوری شد. دادههای بهدست آمده با نرم افزار لیزرل و با استفاده از روش رگرسیون چند متغیره تحلیل شد. نتایج نشان داد: 1- رضایت تحصیلی از طریق متغیر نوع ساختار سازمانی دانشگاه پیشبینی میشود؛ به این ترتیب که بین ساختار سازمانی تواناساز با رضایت تحصیلی دانشجویان رابطه مثبت معنادار و بین ساختار سازمانی بازدارنده با رضایت تحصیلی دانشجویان رابطه منفی معناداری وجود دارد. 2- رضایت تحصیلی از طریق متغیر سرمایه اجتماعی پیشبینی میشود؛ به این معنا که بین سرمایه اجتماعی با رضایت تحصیلی رابطه منفی معناداری وجود دارد. 3- مدل معادله ساختاری نیز نشان داد که رضایت تحصیلی از طریق ورود همزمان متغیر ساختار سازمانی تواناساز؛ بازدارنده و سرمایه اجتماعی پیشبینی میشود؛ به این ترتیب که بین ساختار سازمانی تواناساز با رضایت تحصیلی رابطه مثبت معنادار و بین ساختار سازمانی بازدارنده با رضایت تحصیلی و همچنین سرمایه اجتماعی گروهها با رضایت تحصیلی رابطه منفی معناداری وجود دارد.

درخت حوزه‌های تخصصی