تاب سنجی،علم سنجی

شبکه ارتباطات علمی، هم در جامعه شناسی مطرح میشود و هم اینکه میتوان با استفاده از کتاب سنجی ارزیابانه ای که «استیونز» داعیة آن را داشت، به ترسیم آن مبادرت ورزید. در رویکرد شبکة استنادی، با استفاده از رفتار استنادی دانشمندان و پژوهشگران، رفتار ارتباطی آنها پیش بینی میشود. در این مقاله ابتدا به مفاهیمی چون جامعه شناسی دانش، جامعه علمی، ارتباطات علمی و انواع آن پرداخته میشود. انواع کتاب سنجی (توصیفی و ارزیابانه) بررسی میگردد و سپس شبکة استنادی که یکی از کاربردهای رویکرد ارزیابانه به کتاب سنجی است مورد بررسی قرار میگیرد و مفاهیم آن تشریح میشود.

۱۴۷.

نگاهی به وضعیت علم وفناوری کشور(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: علی ناصحی

منبع: کتابداری و اطلاع رسانی دوره نهم پاییز ۱۳۸۵ شماره ۳ (پیاپی ۳۵)

کلید واژه ها: نیروی انسانی تحقیقات ارزیابی علم و فناوری شاخصهای ارزیابی علم و فناوری شاغلان تحقیقاتی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۳۹۰ تعداد دانلود : ۸۳۴

تحقیقات انجام شده در خصوص توسعه ، که تجربه جوامع مختلف نیز آن را تأیید میکند، نشان میدهد توسعه متوازن و پایدار در زمینه های مختلف اقتصادی و اجتماعی، بر توسعه علم و فناوری مبتنی است. تحقق این امر نیازمند فرایند کلان و گسترده ای شامل سیاستگذاری، تعیین راهبردها، برنامه ریزی منظم و دقیق و اجرای علمی، کامل و مؤثر این فرایند است. در این میان، شناخت دقیق نقاط قوت و ضعف و چالشهای پیش رو، داشتن تصویری روشن از وضعیت اقتصادی و اجتماعی و بخصوص وضعیت علم و فناوری، امری اجتناب ناپذیر است. با توجه به شاخصهای ارزیابی علم و فناوری مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی (شاخصهای نیروی انسانی) و گزارشهای ارزیابی کلان علم و فناوری، تصویری از روند تحولات علم و فناوری کشور طی یک دوره چهار ساله ترسیم شده است. آمار و ارقام نشان میدهد که وضعیت بخش نیروی انسانی تحقیقات تا سال 1379 دارای رشد نسبی مناسبی بوده است، لیکن با توجه به رشد 5/1 درصدی جمعیت، این رشد متوقف شده است.

۱۴۸.

نشریه های کتابداری و اطلاع رسانی : بررسی ( نحوه ) ویراستاری

نویسنده: دلفگانگ پیتشینگ اسماعیل حبیبی کریستیان اسگوگل مترجم: رحمان معرفت

منبع: کتاب سال هفدهم بهار ۱۳۸۵ شماره ۱ (پیاپی ۶۵)

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۳۸۴ تعداد دانلود : ۶۹۵

۱۴۹.

مطالعه کتابسنجی کتابهای ترجمه شده در حوزه های علوم پایه، مهندسی، کشاورزی و پزشکی بین سالهای1379-1370(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: علی نقدی محمدرضا داورپناه

منبع: کتابداری و اطلاع رسانی دوره هشتم زمستان ۱۳۸۴ شماره ۴ (پیاپی ۳۲)

کلید واژه ها: ترجمه انتقال اطلاعات مترجم ترجمه های فارسی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۸۲۷ تعداد دانلود : ۹۲۶

با استفاده از روش کتابسنجی، وضعیت کلی کتابهای ترجمه شده بر اساس متغیرهایی نظیر: موضوع، زبان، نویسنده، کشوراصلی محل نشر، تجدید چاپ، نوع فعالیت ناشران، جنسیت و فعالیت مترجمان در زمینه های علوم پایه، مهندسی، کشاورزی، پزشکی بین سالهای 1379-1370 در سطح کشور به تصویر کشیده است. همچنین سمت و سوی دانش انتقال یافته، میزان حضور علمیکشورهای مختلف در ایران و رابطه زمینه های موضوعی کتابهای ترجمه شده با متغیرهایی نظیر زبان و کشور در حوزه های مختلف مورد مطالعه قرار گرفته است. نتایج نشان میدهدکه از کل 6677 عنوان کتاب مترجم در طول سالهای مورد بررسی در رده موضوعی علوم 2484 عنوان، پزشکی 2206 عنوان، مهندسی 1568 عنوان و کشاورزی 419 عنوان کتاب ترجمه شده است. بیشترین کتابهای ترجمه شده از زبان انگلیسی با فراوانی 2/87 درصد است. دو کشور انگلستان و آمریکا به میزان 91/79 درصد در عرصه کتابهای ترجمه شده حوزه های چهارگانه حضور داشته ا ند

۱۵۰.

بررسی پژوهش های رفتار اطلاعیابی در ایران: مطالعه کتابسنجی

نویسنده: معصومه کربلاآقایی کامران سعید رضایی شریف آبادی

منبع: تحقیقات کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاهی تابستان ۱۳۸۴ شماره ۴۳

کلید واژه ها: رفتار اطلاعاتی کتابسنجی رفتار اطلاع‏یابی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۵۳۶ تعداد دانلود : ۷۸۸

هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی وضعیت مقاله های منتشرشده در زمینه رفتار اطلاعیابی در نشریات فارسی طی سال های 1375 تا 1388 است. روش: این پژوهش با روش کتابسنجی و با ابزار سیاهه وارسی انجام شد. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد از 81 مقاله بازیابی شده 6/92 درصد تالیف و 40/7 درصد ترجمه است. سهم مردان 4/58 درصد است و64/66 درصد از مقاله ها دارای یک پدید آورنده می باشند. 37/70 درصد از مقاله ها پژوهشی است که 96/85 درصد آنها به روش پیمایش توصیفی انجام شده است و ابزار گردآوری اطلاعات 49/96 درصد از پرسشنامه میباشد. 35/40 درصد از پژوهش ها به بررسی رفتار اطلاعیابی اعضای هیئت علمی پرداخته اند. در این بین فصلنامه کتاب، نشریه مرکز اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران دارای درجه علمی _ ترویجی، با انتشار 23 مقاله در زمینه رفتار اطلاعیابی بیشترین مقاله های مورد بررسی را منتشر کرده است.

۱۵۱.

مشارکت ایران و مالزی در تولید علم: بررسی الگوی هم تألیفی در وبگاه علوم

نویسنده: فرشته دیده گاه محمدامین عرفان منش

منبع: تحقیقات کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاهی تابستان ۱۳۸۴ شماره ۴۳

کلید واژه ها: ایران مالزی تولید علم همکاری علمی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۰۱۴ تعداد دانلود : ۹۶۷

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان مشارکت و همکاری علمی دو کشور ایران و مالزی در تولید علم جهانی طی سال های 1975 تا 2008 انجام گرفته است. روش: پژوهش حاضر به روش علم سنجی انجام گرفت و در آن به روند همکاری دو کشور در بازه زمانی مورد نظر، ملیت نویسندگان اول در تولیدات علمی مشترک دو کشور، سایر کشورهای مشارکتکننده در تولید علم مشترک ایران و مالزی، حیطه موضوعی اصلی که دو کشور در آن همکاری داشته اند، و پرتولیدترین نویسندگان و مؤسسه های علمی-پژوهشی ایرانی در همکاری با مؤسسه های مالزیایی مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت یافته: نتایج پژوهش نشان داد که نخستین همکاری علمی دو کشور در سال 1975 انجام گرفته و روند این همکاری طی 34 سال مورد بررسی، سیری صعودی را پیموده است. بیش ترین تعداد مشارکت علمی مربوط به سال 2008 بوده است که دو کشور، 87 تولید علم مشترک انجام داده اند. شیمی پرتولیدترین حیطه موضوعی در مشارکت علمی دو کشور بوده است. ضمن اینکه دو دانشگاه مالایا و ساینس مالزی بیش ترین سهم را در تولیدات علمی مشترک دو کشور دارا بوده اند. واژه های کلیدی: همکاری علمی، تولید علم، ایران، مالزی، علم سنجی

۱۵۲.

تحلیل استنادی تطبیقی پایان نامه های دکتری شیمی دانشگاه تهران و دانشگاه تربیت مدرس (1383-1376)

نویسنده: رستم مظفری غربّا غلامرضا فدایی عباس حری

منبع: تحقیقات کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاهی پاییز و زمستان ۱۳۸۴ شماره ۴۴

کلید واژه ها: پایان نامه ها تحلیل استنادی دانشگاه تهران دانشگاه تربیت مدرس دکتری شیمی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۰۵۴ تعداد دانلود : ۱۰۰۲

پژوهش حاضر بررسی و مقایسه الگوهای استنادی دانشجویان دکتری شیمی دانشگاه تهران و تربیت مدرس است که در آن ویژگیهای منابع اطلاعاتی مورد استناد شناسایی، و تفاوت ها و شباهت های آنها در دو دانشگاه مشخص شده است. در این پژوهش از روش تحلیل استنادی استفاده شده و در آن 6382 استناد متعلق به 60 پایان نامه دکتری مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج به دست آمده نشان میدهد که در دانشگاه تهران نشریات ادواری با 9/82 درصد و کتاب با 5/11 درصد و در دانشگاه تربیت مدرس نشریات ادواری با 3/81 درصد و کتاب با 9/13 درصد استنادها بیشترین استنادها را به خود اختصاص داده اند. زبان اکثر استنادها انگلیسی است و به منابع فارسی بسیار کم استناد شده است. دانشجویان دانشگاه تربیت مدرس از منابع روزآمدتر نسبت به دانشجویان دانشگاه تهران استفاده کرده اند. میانگین استنادها در دانشگاه تهران 16/116 استناد و در دانشگاه تربیت مدرس 56/96 استناد است. نشریات هسته رشته شیمی بر اساس قاعده برادفورد (سه عنوان در دانشگاه تهران و چهار عنوان در دانشگاه تربیت مدرس) شناسایی گردید.

۱۵۳.

مطالعة وضعیت تولید اطلاعات علمی اعضای هیئت علمی دانشگاه فردوسی مشهد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: علیرضا گنجی اسدالله آزاد

منبع: کتابداری و اطلاع رسانی دوره هشتم بهار ۱۳۸۴ شماره ۱ (پیاپی ۲۹)

کلید واژه ها: تولید اطلاعات اطلاعات علمی دانشگاه فردوسی مشهد اعضای هیئت علمی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۳۷۱ تعداد دانلود : ۱۴۶۴

این پژوهش با استفاده از روش پیمایشی انجام شده و هدف اصلی آن تعیین وضعیت کم ّی تولید اطلاعات علمی در دانشگاه فردوسی مشهد است. برای آزمون فرضیه ها از آزمون یومان ویتنی، ضریب همبستگی پیرسون و اسپیرمن، آزمون کروسکال- والیس و نشانه ویلکاکسون استفاده شد و نتایج زیر به دست آمد: 1) بین تولیدات علمی- پژوهشی اعضای دارای مدرک دکترا و اعضای دارای مدرک کارشناسی ارشد تفاوت معنادار وجود دارد. 2) بین تولیدات علمی- پژوهشی اعضای تدریسکننده در دوره های تحصیلات تکمیلی و اعضای غیرتدریسکننده در دوره های تحصیلات تکمیلی، تفاوت معنادار وجود دارد. 3) بین سال های اشتغال در دانشگاه و تولیدات علمی- پژوهشی اعضای هیئت عملی رابطة معنادار وجود دارد. 4) بین درجة آشنایی اعضای هیئت علمی با زبان انگلیسی و تولیدات علمی- پژوهشی آن ها، رابطة معنادار وجود دارد. 5) بین تولیدات علمی- پژوهشی اعضای استفادهکننده از فرصت های مطالعاتی و اعضای استفاده نکننده از این فرصت ها، تفاوت معنادار وجود دارد. 6) بین تولیدات علمی- پژوهشی اعضای هیئت علمی در چهار حوزه علوم، کشاورزی، مهندسی و علوم انسانی تفاوت معنادار وجود دارد. 7) بین تولیدات تألیفی و ترجمه ای اعضای هیئت علمی در چهار حوزة موردنظر، تفاوت معنادار وجود دارد.

۱۵۴.

درآمدی بر علم کتابشناسی

نویسنده: محمود الهوش حسین علی نقیان

منبع: آینه میراث دوره جدید تابستان ۱۳۸۳ شماره ۲۵

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم کتابداری موضوعات خاص و کتابخانه ها و کتابداری تاب سنجی،علم سنجی

تعداد بازدید : ۱۳۲۸ تعداد دانلود : ۷۲۴

۱۵۵.

نسیم شمال از دیدگاه دکنر ابراهیم باستانی پاریزی و دیگران

مترجم: فریدون آزاده تفرشی

منبع: پیام بهارستان فروردین ۱۳۸۳ شماره ۳۴

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۸۶۰ تعداد دانلود : ۱۰۰۶

۱۵۶.

صفحه فشرده گزارش های استنادی مجله (ICR) چگونگی کاربرد آن در مطالعات کتابسنجی

نویسنده: رویا مقصودی دریه

منبع: تحقیقات کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاهی تابستان ۱۳۸۳ شماره ۴۱

کلید واژه ها: تحلیل استنادی نیم عمر استناد گزارش های استنادی مجله

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۰۸۹ تعداد دانلود : ۵۶۸

مفاله حاضر ضمن تحلیل استنادی به معرفی صفحهء فشرده ""گزارش های استنادی مجله پرداخته أست. موارد استفاده گروه های استفاده کننده و چگونکی استفاده از صفث فشرده دوضبح داد. شد. ه ر مساللی از نبیل چگونگی محاسبهء عامل تأثیر و نبم عمر مجلات مورد استناد شده بیان گردیده است. در نهایت چگونگی شناسایی مجلات پر اسثناد و معنبر هر رشته موضوعی از طریق این صفحهء فشرده آموزش داده شده است.

۱۵۷.

تولید علم و کتابخانه های دانشگاهی با نگاهی بر وضعیت علم در جهان و ایران

نویسنده: جواد ریاحی اصل

منبع: پیام بهارستان آبان ۱۳۸۳ شماره ۴۱

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۷۳۴ تعداد دانلود : ۹۷۴

۱۵۸.

بررسی وضعیت کم ّی تولید اطلاعات علمی به وسیلة اعضای هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی کاشان در سال های 1379ـ1374

نویسنده: محمدرضا رامشک

منبع: کتابداری و اطلاع رسانی دوره هفتم بهار ۱۳۸۳ شماره ۱ (پیاپی ۲۵)

کلید واژه ها: تولید اطلاعات اطلاعات علمی اعضای هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی کاشان

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۱۹۵ تعداد دانلود : ۵۹۶

نتایج این بررسی نشان میدهد که تولید اطلاعات علمی توسط اعضای هیئت علمی این دانشگاه بیشتر به صورت گروهی انجام گرفته و از 540 عنوان کل منابع اطلاعاتی تولید شده توسط اعضای هیئت علمی این دانشگاه بیشترین تولیدات در قالب مقاله در مجلات علمی (6/36 درصد)، و کمترین تولیدات در قالب کتاب (6/2 درصد) ارائه شده اند. تعداد مقالات چاپ شده در مجلات علمی خارجی تنها 4 درصد بوده و 96 درصد مقالات در مجلات داخلی به چاپ رسیده. بیشترین تولیدات در موضوع انگل شناسی (28 درصد) و کمترین آن در موضوع گوش و حلق و بینی (18/0 درصد) بوده است.

۱۵۹.

تحلیل استنادی مآخذ پایان نامه های کارشناسی ارشد شیمی در چهار گرایش آلی، تجزیه، معدنی و فیزیک طی سالهای 1370 تا 1379 در دانشگاه شیراز

نویسنده: جعفر مهراد سلیمان شفیعی

منبع: کتابداری و اطلاع رسانی دوره ششم بهار ۱۳۸۲ شماره ۱ (پیاپی ۲۱)

کلید واژه ها: دانشگاه شیراز تحلیل استنادی پایان نامه های شیمی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۳۰۸۱ تعداد دانلود : ۱۵۱۹

این پژوهش با روش تحلیل استنادی، مآخذ پایان نامه های کارشناسی ارشد شیمی در چهار گرایش آلی، تجزیه، معدنی و فیزیک طی سالهای 1370 تا 1379 در دانشگاه شیراز را مورد بررسی قرار داده است. از 133 پایان نامه، 12790 استناد استخراج شد. میانگین استنادها برای هر پایان نامه درمجموع چهار گرایش 16/96 است. بالاترین میزان استناد به نشریات ادواری 04/74 درصد و میزان استنادها به زبان انگلیسی 71/97 درصد میباشد. توزیع جغرافیایی استنادها نشان میدهد که آمریکا با 84/60 درصد در رتبه اول قرار دارد. خبرنامه ها با 38/28 سال بالاترین و پایان نامه ها با 37/10 سال پایین ترین نیم عمر را دارا هستند. پربسامدترین نشریات ادواری در چهار گرایش مشخص گردیده اند.

۱۶۰.

تحلیل استنادی پایان ناهه های کارشناسی ارشد رشته مهندسی معدن دانشکده فنی، دانشگاه تهران از سال 1370 – 1379

نویسنده: نوشین فروزانی

منبع: تحقیقات کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاهی بهار ۱۳۸۲ شماره ۴۰

کلید واژه ها: کارشناسی ارشد پایان نامه تحلیل استنادی مهندسی معدن

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۴۶۷ تعداد دانلود : ۷۹۰

این پژوهش به بررسی الگوهای رفتار علمی فارغ التحصیلان رشتهء مهندس معدن در چهارگرایش دانشگاه تهران در مورد چگونگی استفاده از منابع اطلاعاتی پرداخته است.روش انجام پژوهش تحلیل استتادی است. در این بررسی کوشش شده است تا با تجزیه و تحلیل اطلاعات بدسث، أمده تعداد متوسط استنادها منابع مورد استفاده زبان پوشش زمانی مجلات هسته (با استفاده از قانون بردفورد) و نیز پریسامدترین عناوین، مورد استفاده دانشجویان تعیین گردد. از بررسی 116 پایان نامه با 2515 استناد مشص، می کردد که استناد به کتاب ها با33/59 در صد بیشترین استناد را به خود اختصاص داده است. میزان استفاد، از منابع انگلیسی با7/57 درصد بیشتر از متون و منابع زبان فارسی است. پر بسامدترین منابع مورد استفاده در هر گرایش و در کل پایان نامه ها در دو زبان "" فارسی و انگلیسی مشخص گردید. مجموعه مقالات با 7 سال و 9 ماه ""بالاترین و سایر"" منابع اطلاعانی با 6 سال و 2 ماه پایین ترین مبانگین نیم عر را دارند.

درخت حوزه‌های تخصصی