گروه های ویژه

یکی از پرسش های مطرح در فلسفه سیاسی متاخر نسبت قدرت، سوژه و بدن است؛ میشل فوکو از متفکرین برجسته ای است که بدین مساله می پردازد. وی نه تنها تبار سوژه مدرن را می کاود بلکه از تکنولوژی های خود، به عنوان مجموعه ای از سازوکارهایی یاد می کند که از طریق آن خود بر بدن خویشتن اعمال قدرت می کند. حال این پرسش طرح می گردد که در اندیشه فوکو چگونه تکنولوژی های خود، سوژه مدرن و بدنش را برمی سازد؟ پیامد چنین وضعیتی چیست؟ و فوکو چه راحلی برای آن متصور است؟ به نظر می رسد در اندیشه فوکو، سوژه و بدنش در فرآیند سازوکارهای نظارتی و تنبیهی سراسربین و درونی شده شکل می گیرد. شاید مهمترین پیامد چنین وضعیتی ازخودبیگانگی، اسارات و تکه پاره شدن سوژه و بدنش باشد. به نظر می رسد؛ فوکو دو راه حل متصل به هم برای رهایی سوژه از این وضعیت پیشنهاد می کند: 1- مقاومت و امتناع دائمی؛ 2-پارهسیا (حقیقت گویی). بدین معنا فوکو از یکسو ما را به مقاومت دائمی بر علیه مناسبات دانش/قدرت/حقیقت نه تنها در دنیای بیرون بلکه در درون خود فرا می خواند (وجه سلبی راه حل فوکویی)؛ ازسوی دیگر ما را به رک گویی، خطرکردن و بازساختنِ خود بر مبنای خرده روایت های خلاقانه دعوت می کند (وجه ایجابی راه حل فوکویی).

۳۶۵.

وظیفه فلسفه از نظر ویتگنشتاین

نویسنده: علیرضا حسن پور

منبع: علامه ۱۳۸۶ شماره ۱۴

کلید واژه ها: فلسفه ویتگنشتاین تعریف و وظیفه فلسفه

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۲۰۶ تعداد دانلود : ۱۱۶۲

۳۶۶.

بسط تجربه نبوی در بوته نقد (1)

نویسنده: حبیب الله طاهری

منبع: پژوهش های دینی ۱۳۸۴ شماره ۱

کلید واژه ها: وحی رسالت نبوت بسط تجربه دینی تجریه نبوی افعال گفتاری

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۱۹۶ تعداد دانلود : ۹۷۸

تردیدی نیست که پیامبری پیامبر به وحی است؛ یعنی پیامبر کسی است که ارتباط ویژه‏ای با خدا دارد و از طریق این ارتباط حقایقی را درک و به دیگران القا می‏کند. بر همین مبنا وحی در بینش اسلامی از جایگاه خاصی برخوردار است و محور اصلی آموزه‏های دینی و معارف آسمانی تلقی می‏گردد. به تعبیر دیگر، اسلام دین وحی و قرآن محصول آن می‏باشد؛ لذا هر نوع تحلیل و تفسیر وحی در حقیقت تحلیل و تفسیر بنیاد اسلام است و هر خطایی در آن، سبب انحراف افکار و تحریف اسلام و برداشت نادرست از آن خواهد شد. اخیراً یکی از نظریه پردازان کشور ما در کتابی به نام »بسط تجربه نبوی« به تفسیر و تحلیل وحی پرداخته، آن را تجربه نبوی دانسته و از این نظر دفاع کرده است. از آن جا که دستاورد این نظریّه انکار وحی و رسالت به معنای واقعی آن، و تفسیر وحی به معنایی است که مورد انکار دانشمندان اسلامی، بلکه خلاف صریح آیات قرآنی است؛ در این نوشتار کوتاه در صدد بررسی و نقد این نظریه هستیم و ایرادهایی را بر آن وارد دانسته‏ایم.

۳۶۷.

شبکه سیستمی هستی شناسی ملاصدرا و امکان بازتاب آن در فیزیک جدید‎

نویسنده: مهدی دهباشی

منبع: نامه فلسفه ۱۳۷۸ شماره ۷

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۱۹۵ تعداد دانلود : ۱۰۶۹

۳۶۸.

فلسفه برای کودکان؛ گامی به سوی پیوند فلسفه با جامعه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: الهام فخرایی

منبع: تفکر و کودک سال اول بهار و تابستان ۱۳۸۹ شماره ۱

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی فلسفه و منطق گروه های ویژه فلسفه برای کودکان

تعداد بازدید : ۲۱۹۱ تعداد دانلود : ۱۳۰۲

۳۶۹.

نقد ترجمه کتاب نیچه و فلسفه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمدتقی طباطبایی شاهو رحمانی

منبع: پژوهشنامه انتقادی متون و برنامه های علوم انسانی سال چهاردهم تابستان ۱۳۹۳ شماره ۲ (پیاپی ۳۱)

کلید واژه ها: ذات پدیدار پدیده سنجش نمود آری گویی نه گویی خواست قدرت به رسمیت شناختن انضمامی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی فلسفه و منطق گروه های ویژه معرفی کتاب

تعداد بازدید : ۲۱۹۰ تعداد دانلود : ۱۶۵۵

با توجه به حجم گسترده ترجمه آثار فلسفی به زبان فارسی، در این مقاله با بررسی یکی از ترجمه های کلاسیک فلسفی در نظر بوده تا نخست، با ذکر برخی معیارهای کلیِ نادیده گرفته شده در این دست کارها، نقدی عمومی بر روند کلی ترجمه های فلسفی بیان شود و سپس بر اساس معیارهای داده شده در این نقد به طور خاص ترجمه نیچه و فلسفه ژیل دلوز از سوی خانم لیلا کوچک منش بررسی شود. در یک جمع بندی کلی می توان گفت متأسفانه این اثر فاقد معیارهای لازم برای ترجمه یک اثر کلاسیک فلسفی است. در طول مقاله نیز کوشیده ایم تا همین کاستی ها را نشان دهیم.

۳۷۰.

اندیشه: آمیزش افقها

نویسنده: داریوش شایگان مترجم: کامران فانی

منبع: بخارا فروردین و اردیبهشت ۱۳۸۸ شماره ۷۰

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۱۸۵ تعداد دانلود : ۱۶۱۰

۳۷۱.

بررسى مفهوم و نقش فلسفه در «فلسفه برای کودکان» با توجه به روش متیو لیپمن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: على ستاری

منبع: پژوهش های فلسفی - کلامی سال چهاردهم پاییز ۱۳۹۱ شماره ۱ (پیاپی ۵۳)

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی فلسفه و منطق گروه های ویژه فلسفه برای کودکان

تعداد بازدید : ۲۱۸۲ تعداد دانلود : ۱۵۰۵

۳۷۲.

مبانی نظری و مفهوم انسان معنوی در اندیشه ابن سینا و علامه طباطبایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سید رحمت الله موسوی مقدم زینب بیرانوند

منبع: اندیشه نوین دینی سال دهم زمستان ۱۳۹۳ شماره ۳۹

کلید واژه ها: علامه طباطبایی ابن سینا انسان معنوی مبانی نظری انسان معنوی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۱۸۴ تعداد دانلود : ۱۰۳۶

انسان در دنیای معاصر، نیازمند تدوین الگو و سبک معناداری از زندگی است تا با رصد نقطه تعالی و کمال، بر محور آن حرکت کند و به مسیر هدایت رهنمون شود. رسیدن به چنین گونه ای از زندگی که بسیاری از انسان شناسان و فیلسوفان الهی و حتی غیر الهی بر ضرورت آن تأکید کرده اند، نیازمند ارائه الگوی شایسته ای از شخصیت انسان به نام «انسان معنوی» است. پژوهش حاضر به تبیین و تحلیل دیدگاه های دو اندیشمند و فیلسوف اسلامی ابن سینا به عنوان یک متفکر عقل گرا و علامه طباطبایی در مقام یک حکیم صدرایی با نگرش دینی درباره مبانی فکری انسان معنوی پرداخته و با شاخص قرار دادن عقل و وحی، مفهومی از انسان معنوی را ارائه نموده است. ازجمله مهم ترین مبانی فکری انسان معنوی در نگرش سینوی، مرجعیت عقل، خیریت و حقانیت محض حق تعالی، سریان عشق در کائنات و تکامل تدریجی عقل است. در منشور فکری علامه نیز مهم ترین مبانی فکری انسان معنوی عبارتند از: وحدت وجود، مبدئیت محض حق تعالی، شرافت نفس ناطقه، فطرت الهی و فقر محض کائنات. مفهوم انسان معنوی در حکمت سینوی به وجهی معادل «انسان معقول» و در اندیشه علامه طباطبایی، بیشتر دارای صبغه دینی و مبتنی بر گرایش های فطری است. گرچه انسان معنوی موردنظر آن دو به لحاظ گرایش های متافیزیکی شان، دارای وجوه مشترک زیادی است، اندیشه علامه طباطبایی به دلیل تکیه بر تعالیم دینی در کنار دریافت های عقلی، برجستگی خاصی دارد که می توان آن را هم تراز با انسان دینی (الهی)، انسان فطری و طبیعی لحاظ نمود.

۳۷۳.

پراگمانیسم در اسلام

نویسنده: مهدی بازرگان

منبع: گنج شایگان سال اول تیر ۱۳۳۲ شماره ۲

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۱۷۹ تعداد دانلود : ۱۰۱۹

۳۷۴.

اثربخشی آموزش راهبردی تفکر بر پرسشگری دانش آموزان پسر پایة پنجم ابتدایی شهر سنندج(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حسن غریبی یوسف ادیب اسکندر فتحی آذر تورج هاشمی رحیم بدری گرگری زلیخا قلی زاده

منبع: تفکر و کودک سال چهارم بهار و تابستان ۱۳۹۲ شماره ۱ (پیاپی ۷)

کلید واژه ها: دانش آموزان پرسشگری سنندج تفکر آموزش راهبردی تفکر

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی فلسفه و منطق گروه های ویژه فلسفه برای کودکان

تعداد بازدید : ۲۱۷۵ تعداد دانلود : ۱۱۱۹

هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش راهبردی تفکر بر پرسشگری دانش آموزان پایة پنجم دبستان است. این پژوهش به صورت آزمایشی و با طرح پیش آزمون، پس آزمون و گروه کنترل صورت گرفت. بدین منظور از بین دانش آموزان پنجم دبستان شهر سنندج 80 نفر (40 دختر و 40 پسر) به عنوان نمونة آماری به صورت چند مرحله ای (خوشه ای + تصادفی) انتخاب شدند و پسران و دختران هر کدام به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. گروه آزمایش به مدت 15 جلسه و هر جلسه یک ساعت آموزش تفکر دریافت نمودند. پرسشگری دانش آموزان هر دو گروه (آزمایش و کنترل) در دو مرحلة پیش و پس از آموزش، با پرسش نامة چند بعدی MQOS بک و جی ساپ (2004) مورد ارزیابی و مقایسه قرار گرفت. داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس تجزیه و تحلیل شد. نتایج بیانگر این است که آموزش تفکر تأثیر معنی داری بر افزایش پرسشگری دارد. پرسشگری می تواند توسط آموزش مستقیم تفکر در کلاس از طریق مشارکت آزمودنی ها در بحث ها و فعالیت های کلاسی و نیز رویارویی آنها با موقعیت های حیرت برانگیز و چالش زا افزایش یابد.

۳۷۵.

استاد مطهری، احیا کننده ای راستین در عصر جدید

نویسنده: عبدالکریم سروش

منبع: نشر دانش مرداد تا آبان ۱۳۶۰ شماره ۵ و ۶

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۱۷۲ تعداد دانلود : ۱۷۶۱

۳۷۶.

مراتب عقل در ارسطو و ابن سینا ‏(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: علی اصغر جعفری ولنی

منبع: خردنامه صدرا ۱۳۸۷ شماره ۵۴

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۱۶۹ تعداد دانلود : ۲۵۱۷

۳۷۷.

پرسش از بینا ذهنیت از چشم انداز مرلوپونتی

نویسنده: محمدرضا قربانی

منبع: فرهنگ اندیشه سال سوم زمستان ۱۳۸۳ شماره ۱۲

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۱۶۸ تعداد دانلود : ۱۲۹۹

۳۷۸.

تأثیرات شرقی در فلسفه یونان

نویسنده: استفان پانوسی

منبع: فرهنگ ۱۳۶۸ شماره ۴ و ۵

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی فلسفه و منطق گروه های ویژه تاریخ فلسفه

تعداد بازدید : ۲۱۶۹ تعداد دانلود : ۱۱۴۰

۳۷۹.

اخلاق مسئولیت و آموزش امید: ماهیت و روش آموزش فلسفه از نگاه دریدا و فریر

نویسنده: حسین مصباحیان

منبع: فصلنامه فلسفه دانشگاه تهران زمستان ۱۳۸۷ شماره ۸

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۱۶۴ تعداد دانلود : ۱۱۶۰

۳۸۰.

سنجش هنر دینی-قدسی در اندیشه های دکتر سید حسین نصر

نویسنده: منوچهر دین پرست

منبع: اطلاعات حکمت و معرفت بهمن ۱۳۸۵ شماره ۱۲

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی فلسفه و منطق گروه های ویژه اندیشه های فلسفی در ایران معاصر

تعداد بازدید : ۲۱۶۳ تعداد دانلود : ۱۰۳۳

درخت حوزه‌های تخصصی