درخت حوزه‌های تخصصی

امتیازات و ویژگیهایی که نشر الکترونیکی در مقایسه با نشر چاپی دارد، بسیاری از ناشران مجله ها در موضوعات و سطوح مختلف را بر آن داشته است که به سوی انتشار الکترونیکی منابع اطلاعاتی خود حرکت کنند. در این مقاله فرآیند و معیارهای مربوط به انتخاب مجلات الکترونیکی، مراحل فراهم آوری، کسب مجوز، بررسی و پیگیری، و نظریه های مربوط به تنظیم بودجه و شیوه های اختصاص بودجه به فرمت های مختلف بررسی میشود. با توجه به اهمیت حفاظت و نگهداری از مجلات الکترونیکی، روش های حفاظت و آرشیو این منابع و مشکلاتی که ممکن است با توجه به ماهیت ذاتاً گذرای این رسانة الکترونیکی به وجود آید مورد بحث قرار میگیرد

در این نوشته، دستنویس های آثار شیخ طوسی که در کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی نگهداری میشوند و نیز نگارش های پیرامونی آن ها ـ اعم از ترجمه، تلخیص و گزاره، معرفی شده اند.

هدف: آگاهی از وضعیت کیفیت زندگی کاری کتابداران کتابخانههای عمومی شهر تهران، و مقایسه کیفیت زندگی کاری کتابداران در نهاد کتابخانههای عمومی کشور و سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران است. شناسایی عوامل جمعیتشناختی مؤثر با کیفیت زندگی کاری نیز یکی دیگر از اهداف پژوهش حاضر است. روش: نظرات 224 کتابدار شاغل در کتابخانههای عمومی شهر تهران با استفاده از پرسشنامه والتون (1973) پیمایش شده، برای تحلیل داده ها از سطح مطلوبیت بازرگان و آزمونهای آماری با استفاده از ویرایش 16 نرمافزار اس.پی.اس.اس استفاده شده است. یافتهها: سطح مؤلفههای کیفیت زندگی کاری کتابداران کتابخانههای عمومی در دو سازمان نسبتاً مطلوب است. تفاوت سطح چهار مؤلفه پرداخت کافی و منصفانه، تأمین فرصت رشد و امنیت مداوم، فضای کلی زندگی، و توسعه قابلیت های انسانی در دو سازمان معنادار است، که احتمالاً به شیوه مدیریت ارتباط دارد. همچنین، تفاوت سطح کیفیت زندگی کتابداران کتابخانههای عمومی تنها با توجه به پسزمینه آموزشی و رشته تحصیلی کتابداران معنادار بوده، که اهمیت استخدام کتابداران را برجسته می سازد. اصالت/ارزش: این تحقیق یکی از اولین مطالعاتی است که به گردآوری شواهدی مبنی بر سنجش سطح کیفیت زندگی کاری کتابداران پرداخته و فرصتی برای مقایسه دو سازمان متولی به این لحاظ را فراهم آورده است. همچنین، یکی از اولین مطالعاتی است که داده های تجربی برای بررسی ارتباط میان سطح کیفیت زندگی کاری با ویژگی های جمعیت شناختی ارائه می دهد.

هدف: پژوهش حاضر به دنبال ارزیابی قابلیت جست وجوی نرم افزارهای علوم اسلامی شهر قم در سه حوزه قرآن، حدیث، فقه و احکام بر اساس معیارهای استخراج شده از منابع معتبر انگلیسی و فارسی است. روش: این پژوهش به روش ارزیابانه و با استفاده از 91 گویه در دو بخش خصیصه های جست وجو و ویژگی های مربوط به نتایج جست وجو صورت گرفته است. ابزار استفاده شده در این پژوهش، سیاهه وارسی محقق ساخته بوده است. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که وضعیت نرم افزارهای علوم اسلامی شهر قم از نظر رعایت گویه های مربوط به جست وجو در مقیاس لیکرت ضعیف (01/2) است. برترین نرم افزارها در دسته های قرآن، حدیث، فقه و احکام از نظر قابلیت های جست وجوی آنها به ترتیب جامع التفاسیر نور، معجم موضوعی بحارالانوار و نورالفقاهه 3، و ضعیف ترین نرم افزارها در این دسته بندی به ترتیب ترنم وحی، معجم احادیث الامام المهدی (عج) و رساله بود. امتیاز قابلیت جست وجوی نرم افزارها در مقیاس لیکرت پایین تر از امتیاز حداکثری، یعنی امتیاز کامل ارزیابی بود. میانگین کل امتیاز به دست آمده از ارزیابی ها در موضوعات سه گانه با یکدیگر یکسان نبودند. نرم افزارهای حدیث از قدرت جست وجوی بالاتری نسبت به نرم افزارهای قرآن و فقه و احکام برخوردار بودند. بین محصولات مختلف سازمان های تولیدکننده نرم افزارهای علوم اسلامی از نظر قابلیت های جست وجو تفاوت معناداری وجود داشت. اصالت/ارزش: توجه به نرم افزارهای اسلامی به تفکیکِ سه حوزه قرآن، حدیث و فقه در مقاله حاضر، این مقاله را نسبت به سایر نوشتارهای موجود در این حوزه ممتاز کرده است. تأکید بر جامعیت سیاهه ارزیابی و تحلیل چندبعدی یافته ها نیز از جمله موارد نشان دهنده اصالت این مقاله محسوب می شود.

در این پژوهش نشریات هستة لاتین جاری (سال 2002) دانشکدة ادبیات و علوم انسانی و دانشکدة علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شیراز در کتابخانة میرزای شیرازی، با استفاده از قانون پراکندگی برادفورد تعیین شده اند. جامعة مورد مطالعه 268 عنوان نشریة جاری لاتین در رشته های مربوط به دانشکدة ادبیات و علوم انسانی، و 120 عنوان نشریة جاری لاتین در رشته های تحصیلی دانشکدة علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شیراز در کتابخانة میرزای شیرازی است. در نتیجه در دانشکدة ادبیات و علوم انسانی 59 عنوان و در دانشکدة علوم تربیتی و روانشناسی 23 عنوان مجله به عنوان نشریات هسته معرفی شدند. از جمله پیشنهادهای عمدة تحقیق، ارائة خدمات آگاهیرسانی جاری در زمینه نشریات برای آگاهی مراجعهکنندگان و گروه های آموزشی دو دانشکده، توسعة بخش اطلاع رسانی و اشتراک پایگاه های اطلاعاتی ضروری، فعالکردن کمیتة تخصصی انتخاب نشریات لاتین، و انجام مطالعات علمی در فواصل منظم دربارة وضعیت استفاده از نشریات میباشد.