درخت حوزه‌های تخصصی

گلستان سعدی ازکتبی أست که در قرن هفتم به مدارس و مکتبها راه یافته است. این کتاب به وسیلةءتجار ایرانی که درکشور چین به تجارت مشغول بوده اند به آن سرزمین برده شده و مورد استفادهء فرزندان ایرانیان قرار گرفته است. این نسخه ها نسبت به نسخه های داخل کشورکه صدها بار به دست نویسندگان وارد و ناوارد استنساخ گردیده تا حدی از تعرض و افزایش وکاهش مصون مانده است. بدین سبب برای رسیدن به نسخهءاصلی را نزدیکتر و مطمئن تری هستند. در این مقاله نسخه ای بسیار قدیمی و برتریهای ان معرفی می شود.

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی تحلیلی تولیدات علمی کارکنان نهاد کتابخانه های عمومی کشور و به منظور ارائه تصویری عینی از فعالیت های علمی - پژوهشی آنها انجام شده است. روش: این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش با رویکردی توصیفی- تحلیلی انجام شده است. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه تولیدات علمی ارائه شده در نخستین جشنواره ملی علمی- پژوهشی نهاد کتابخانه های عمومی کشور است. اطلاعات مورد نیاز برای این پژوهش از بانک اطلاعاتی جشنواره گردآوری شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها نیز از نسخه 18 نرم افزار اس. پی. اس. اس. استفاده گردید. یافته ها: نتایج نشان داد کارکنان نهاد کتابخانه های عمومی کشور از ابتدای تأسیس این نهاد تا پایان سال 1389، در مجموع 469 اثر علمی تولید کرده اند. میزان تولیدات علمی در قالب مقاله نسبت به سایر مدارک علمی، بیشتر بود. همچنین بیشترین میزان تولیدات علمی به سال 1389 و کمترین میزان تولیدات علمی به سال 1381 اختصاص داشت. تولیدات علمی کارکنان در تمام سال های مورد بررسی (به جز سال 1383) دارای ضریب رشد مثبت بود. سال 1382 با ضریب رشد 1.88 و سال 1383 با ضریب رشد 39/0- به ترتیب دارای بیشترین و کمترین ضریب رشد بودند. نتایج آزمون کای اسکور نشان داد بین متغیرهای جنسیت و رشته تحصیلی با نوع تولیدات علمی تفاوت معناداری وجود دارد. همچنین، بین متغیر میزان تحصیلات و نوع تولیدات علمی نیز تفاوت معناداری مشاهده نشد. اصالت/ارزش: تا کنون درباره وضعیت تولیدات علمی کارکنان نهاد کتابخانه های عمومی کشور پژوهشی انجام نشده است. بنابراین، نتایج پژوهش حاضر می تواند ابزاری مفید و کارآمد برای مدیران، سیاستگذاران و برنامه ریزان نهاد کتابخانه های عمومی کشور باشد.

در این مقاله وضعیت کتاب خوانی در ایران در پرتو سه اصل: معقول عمل کردن انسان، اصل کمترین کوشش و اصل دسترس پذیری مورد توجه قرار گرفته است. بر اساس اصل اول ویژگیهای خواندن به قصد لذّت، خواندن به قصد یادگیری و خواندن به قصد تصمیم گیری بهتر، توصیف شده است. بر اساس اصل کمترین کوشش، شرایط لازم برای غلبة خواندن بر رقبای خود تشریح شده است و بر اساس دسترس پذیری مواردی که میتواند خواندن را به عنوان عملی معقول همراه با کمترین کوشش برای رسیدن به هدف مشخص توجه کند، شرح داده شده است

هدف پژوهش حاضر بررسی میزان پشتیبانی نرم افزارهای آرشیوی دسترسی آزاد از استانداردهای فراداده ای توصیفی آرشیوی ادعا شده به وسیله آن ها، استانداردهای فراداده ای توصیفی و استاندارد توصیف منبع آرشیوی مناسب می باشد؛ تا مناسب ترین نرم افزار دسترسی آزاد از نظر استانداردهای فراداده برای استفاده در آرشیوهای داخلی مشخص شود. این پژوهش با سه روش مطالعه کتابخانه ای، پیمایش توصیفی و روش دلفی انجام گرفته است که ابزار گردآوری داده در هرکدام از روش ها به ترتیب، عبارتند از فیش برداری، سیاهه وارسی و پرسشنامه محقق ساخته. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل 5 نرم افزار آرشیوی دسترسی آزاد می باشد که سعی بر سرشماری اینگونه نرم افزارها بوده است. یافته ها حاکی از آن است که نرم افزارهای ایکا اتم از پنج استاندارد و کالکتیو اکسس از چهار استاندارد پشتیبانی می کنند. همچنین با توجه در نظر داشتن سطح اتفاق نظر 80 درصد در روش دلفی، اعضای پانل دو استاندارد فراداده ای EAD و EAC-CPF را به عنوان مناسب ترین استانداردهای فراداده ای توصیفی و سه استاندارد ISAD، ISAAR و ISDF را به عنوان مناسبت ترین استانداردهای توصیف منبع جهت استفاده در نرم افزارهای آرشیوی، مناسب تشخیص دادند. نتایج این پژوهش، دو نرم افزار ایکا اتم و آرکاویست تولکیت را به عنوان مناسب ترین نرم افزارهای آرشیوی دسترسی آزاد از نظر میزان همخوانی با استانداردهای آرشیوی، جهت استفاده در مراکز آرشیوی داخلی، معرفی می کند.

این پژوهشبه شیوة پیمایشی توصیفی، به منظور تعیین وضعیت استفاده از منابع اطلاعاتی خریداری شده اینترنتی در کتابخانه های مرکزی و دانشکده ای دانشگاه تهران و تبریز در سال تحصیلی 85-86 در بخش مرجع انجام شده است. 33 کتابخانة این دو دانشگاه، جامعة آماری پژوهش را تشکیل میدهند. برای گردآوری داده های مربوط به استفاده و یا عدم استفاده از منابع اینترنتی، از پرسشنامه استفاده شد. این پرسشنامه ها توسط مسئولان بخش مرجع تکمیل شدند. از بین 33 کتابخانة مورد بررسی، تنها 15 کتابخانه در سال تحصیلی 85-86 برای پاسخگویی در بخش مرجع از این نوع منابع اطلاعاتی اینترنتی استفاده کرده اند. مهمترین دلیل استفاده از منابع اینترنتی برای پاسخگویی به سؤالها، در رابطه با انجام پژوهشهای وسیع بوده است. در بین انواع منابع اینترنتی، نشریه های الکترونیکی بیشترین درصد را به خود اختصاص داده اند و کتابها و پایان نامه های الکترونیکی کمترین استفاده را در بین سایر منابع الکترونیکی داشته اند. نبودِ امکانات سخت افزاری و نرم افزاری، مهمترین علت استفاده نکردن از منابع اینترنتی گزارش شده است