درخت حوزه‌های تخصصی

هدف پژوهش حاضر مطالعه برونداد اعضای هیئت علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری بر اساس شاخص اچ در پایگاه  استنادی اسکوپوس بود.  مطالعه حاضر از نوع علم سنجی و روش تحلیل استنادی بود.جامعه مورد مطالعه کلیه اعضای هیئت علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری (126نفر)و تولیدات علمی نمایه شده در پایگاه اسکوپوس بود که با استفاده از نرم افزار  spss(نسخه 21)مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. بر اساس یافته ها تعداد 70 نفر از اعضای هیئت علمی دارای شاخص اچ می بودند . از میان اعضای هیئت علمی با رتبه استاد 6/55 درصد ، 7/41 درصد با رتبه دانشیار 4/75 درصد با رتبه استادیار دارای شاخص اچ بودند. بیشترین تولیدات علمی مربوط به  سال 2007 بوده است. همچنین بیشترین سن پژوهشی اعضای هیئت علمی 16 سال بود. دانشکده "علوم زراعی" با فراوانی 19 نفر دارای بیشترین اعضای هیئت علمی در پایگاه اسکوپوس بود. به منظور بالابردن شاخص اچ اعضای هیئت علمی دانشگاه تشویق و حمایت اعضای هیئت علمی جهت ارائه مقاله در پایگاههای استنادی معتبر ،افزایش بودجه پژوهشی، برگزاری دوره های آموزشی جهت نگارش مقالات ISI و معرفی پایگاههای استنادی معتبر و مجلات دارای رتبه علمی و ضریب تاثیر بالا جهت بهبود تولید علم ضروری است

هدف: پژوهش حاضر با هدف تعیین وضعیت کاربست مدیریت اطلاعات شخصی توسط دانشجویان تحصیلات تکمیلی در تدوین پایان نامه ها بر اساس مدل قلمرو مدیریت اطلاعات شخصی در امر تحصیل اجرا گردید. روش شناسی: نوع پژوهش کاربردی و ماهیت آن توصیفی بود. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه ی دانشجویان ورودی 1391 تحصیلات تکمیلی دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شهید چمران اهواز بوده است. حجم نمونه به صورت سرشماری تعیین شد و 110 نفر مورد بررسی قرار گرفتند. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه محقق ساخته ای بود که روایی آن از طریق متخصصان تأیید و پایایی آن به وسیله ی آزمون آلفای کرونباخ 96/0 محاسبه گردید. داده های گردآوری شده به کمک روش های آمار توصیفی (فراوانی، درصد، میانگین و انحراف معیار) و استنباطی (آماره t تک گروهی، t مستقل و تحلیل واریانس تک متغیری) در سطح 05/0a= مورد تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: نتایج این بررسی نشان داد که کاربست فعالیت های مدیریت اطلاعات شخصی به جز فعالیت دوباره یابی بالاتر از حد متوسط است. از نظر ویژگی های جمعیت شناختی تفاوت معناداری مشاهده نگردید. این در حالی است که با افزایش سن دانشجویان، کاربست فعالیت های یافتن، نگه داری و فرا-سطح افزایش یافته است. اصالت اثر: این پژوهش بر آن است تا بر اساس یک مدل مشخص چارچوبی یکپارچه را برای بررسی وضعیت کاربست فعالیت های مدیریت اطلاعات شخصی توسط دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شهید چمران اهواز ارائه دهد.

ریسرچ گیت به عنوان یکی از مهمترین شبکه های اجتماعی پژوهشی شناخته شده در حمایت از فعالیت های علمی پژوهشگران نقش بسزایی دارد. قابلیت ه ایی که ریسرچ گیت در اختیار پژوهشگران قرار می دهد و اهمیت خدمات این شبکه جهت برقراری ارتباط، انجام کارهای علمی تیمی، اشتراک دانش و تجارب و ... در محبوبیت هرچه بیشتر این شبکه در بین پژوهشگران افزوده است. هدف مطالعه حاضر بررسی انتظارات پژوهشگران حوزه مهندسی از ریسرچ گیت در راستای حمایت گسترده تر از فعالیت های علمی پژوهشی آنها است. در این پژوهش پیمایشی توصیفی، از روش ترکیبی استفاده شد. نمونه آماری در بخش کیفی و مصاحبه شامل 12 پژوهشگر فعال در ریسرچ گیت و در بخش کمی و پرسشنامه شامل 144 پژوهشگر بود. نتایج نشان داد، پژوهشگران حوزه مهندسی بعد از ریسرچ گیت بیشترین میزان عضویت را در لینکداین و گوگل اسکالر دارند و هر پژوهشگر به طور متوسط در بیش از 2 شبکه اجتماعی پژوهشی فعالیت می کند. در ارتباط با انتظارات پژوهشگران از شبکه اجتماعی پژوهشی ریسرچ گیت، مؤلفه «ارتباط با پایگاه های استنادی و امکان استفاده از اطلاعات استنادی آنها» با بیشترین درصد فراوانی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. آگاهی از تعداد استنادات دریافتی تالیفات پژوهشی برای پژوهشگران از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است، بنابراین پژوهشگران انتظار دارند شبکه های اجتماعی پژوهشی بازخورد دقیق و معتبر از فعالیت های علمی و پژوهشی آنها را منعکس کنند. همچنین آنها انتظار دارند این شبکه ها بسترهای مناسب تری جهت تسهیل و تسریع فعالیت های پژوهشی ایجاد نمایند.

سیستم های پیشنهاد دهنده بر اساس علایق و نیازمندی های مشتری، کالاها و خدمات متناسب را به او پیشنهاد می دهند. استفاده از این سیستم ها زمان جست وجوی مشتری را کاهش داده و کیفیت انتخاب وی را بالا می برد. از طرفی، استفاده از اطلاعات زمینه آگاه در سیستم پیشنهاددهنده، مانند زمان و مکان خرید و عادات رفتاری کاربر به ارتقاء کیفیت و افزایش رضایتمندی مشتری کمک می کند. مشتری های مختلف علایق و نیازهای متفاوتی دارند. به همین دلیل، فاکتورهای مؤثر بر خرید در آن ها متفاوت است. کشف نیازهای مشتری بدون پرسش مستقیم از او و به وسیله پردازش اطلاعات زمینه ای، به افزایش کیفیت سیستم پیشنهاددهنده منجر می شود. در این مقاله، یک سیستم پیشنهاددهنده زمینه آگاه برای انتخاب گوشی تلفن همراه در گوشی های مجهز به سیستم عامل اندروید طراحی و پیاده سازی شده است. این سیستم با استفاده از حسگرهای گوشی تلفن همراه کاربر اطلاعات زمینه ای او را استخراج می کند. سپس، با استفاده از اطلاعات زمینه ایِ به دست آمده شاخص های غیرمؤثر بر خرید گوشی جدید را حذف می کند. در نهایت، درخت سلسله مراتبی شاخص ها را ایجاد کرده و با استفاده از اطلاعات کاربر و ماتریس مقایسات زوجی به وزن دهی شاخص های مؤثر می پردازد. در نهایت، گوشی مناسب فرد به او پیشنهاد داده می شود. این سیستم با ترکیب روش غیرجبرانی حذفی و روش جبرانی فرایند تحلیل سلسله مراتبی به انتخاب و پیشنهاد گوشی مناسب فرد می پردازد. در نهایت، سیستم پیشنهاددهنده زمینه آگاه در اختیار مشتریان گوشی تلفن همراه قرار گرفته و دو فاکتور رضایت از نتایج پیشنهادات و رضایت از رابط کاربری مورد ارزیابی قرار گرفته است. همچنین، یک پیشنهاددهنده سنتی و غیرزمینه آگاه نیز در اختیار آن ها قرار می گیرد تا این دو فاکتور در دو سیستم با هم مقایسه شود. در نهایت، نشان داده می شود که استفاده از اطلاعات زمینه ای، کیفیت پیشنهادات و رضایت مشتری را افزایش داده است. همچنین، به دلیل کاهش تعداد فاکتورهای مؤثر بر خرید و در نتیجه، کاهش تعداد مقایسات زوجی، رضایت مشتری از رابط کاربری را نیز اندکی افزایش داده است.

هدف:شناسایی موانع و چالش هایی که بر توسعه فروشگاه های برخط کتاب در ایران تأثیرگذار هستند. روش شناسی:از رویکرد کیفی و روش ""مایلز و هابرمن"" در تحلیل داده های کیفی استفاده شد. با شش نفر از مدیران بزرگ ترین فروشگاه های برخط کتاب در ایران مصاحبه شد، مصاحبه ها پس از پیاده سازی در نرم افزار مَکس کیودا تجزیه و تحلیل و کدگذاری و در  زمینه های موضوعی گسترده تر دسته بندی گردید. یافته ها:موانع و چالش های توسعه فروشگاه های برخط کتاب در ایران در چهار گروه دسته بندی می شود. این چهار دسته عبارت اند از: زیرساخت های شبکه ای، مسائل فرهنگی، مسائل عام صنعت نشر در ایران، و مسائلی که خاص فروشگاه هاست. نتیجه گیری:مسائل زیرساختی و فرهنگی دو رکن اساسی در زمینه توسعه کتاب فروشی های برخط هستند.

هدف: مطالعه حاضر با هدف آینده نگاری آموزش علم اطلاعات و دانش شناسی ایران با رویکرد تحلیل تأثیرات متقابل انجام شده است. روش : پژوهش حاضر از نوع کاربردی و برای انجام آن از روش های پیمایش و تحلیل تأثیرات متقابل استفاده شده است. جامعه پژوهش شامل اعضای هیئت علمی، دانشجویان و پژوهشگران علم اطلاعات و دانش شناسی ایران است. تجزیه وتحلیل نهایی روی 110 ماتریس بازگشتی انجام شد. داده های گردآوری شده با استفاده از نرم افزار میک مک تحلیل شد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که نیروهای پیشران کلیدی گرایش به بازنگری در ساختار پژوهش و آموزش در حوزه های علوم انسانی و اجتماعی، استقرار نظام اعتبارسنجی و تضمین کیفیت، وضعیت اشتغال دانش آموختگان آموزش عالی کشور، جایگاه رشته در افکار عمومی و نگرش مردم نسبت به آن، معادله عرضه و تقاضا و نظام گزینش دانشجو در آموزش عالی، فرصت های شغلی جدید با محوریت اطلاعات و دانش، گسترش رشته های موازی با رشته، تخصص گرایی در برنامه ریزی درسی، گنجاندن عنصر کارآفرینی در آموزش رشته، تأثیرگذاری فن آوری اطلاعات بر محیط های کاری علم اطلاعات و دانش شناسی، تعامل و ارتباط گروه های علم اطلاعات و دانش شناسی با صنعت و بهسازی و بالندگی آموزشی اعضای هیئت علمی بیش ترین تأثیرگذاری و تأثیرپذیری را بر آینده آموزش رشته دارند. اصالت: به نظر می رسد با توجه به مطالعات انجام شده، این پژوهش برای نخستین بار به تحلیل تأثیرات متقابل نیروهای پیشران تأثیرگذار بر آینده آموزش علم اطلاعات و دانش شناسی ایران پرداخته است و تکنیک تحلیل تأثیرات متقابل به عنوان روشی جدید در حوزه آموزش رشته در این پژوهش به کار رفته است.

هدف: تدوین راهبرد پژوهشی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران با هدف رفع معضلات و چالش های پژوهشی و توسعه پژوهش برای سال های 1394 تا 1399. روش شناسی: پژوهش حاضر از نوع کیفی است که با استفاده از فن دلفی و مصاحبه انجام شد. داده ها با روش های سوات و PESTLE تجزیه و تحلیل و از مدل برنامه ریزی راهبردی ""برایسون"" برای تدوین راهبرد استفاده شد. یافته ها: وضعیت پژوهش از حیث فرصت های موجود در محیط بیرونی سازمان نسبتاً خوب و از نظر ضعف های موجود در محیط درونی نسبتاً بد ارزیابی شد. ذی نفعان پژوهشی درونی و بیرونی توان مندی های پژوهشی گسترده ای در اختیار سازمان قرار می دهند که می تواند دستمایه همکاری های پژوهشی و ایجاد شبکه های گسترده ارتباطات علمی در جهت اهداف سازمانی باشد. فلسفه وجودی پژوهش در سازمان، پشتیبانی علمی از عملیات و خدمات تخصصی صفی و ستادی و تطابق آنها با دانش، استانداردها، و فناوری روز، و کمک به رشد و توسعه دانش ملی در حوزه های مرتبط است. نتیجه گیری:برای ""توسعه شبکه ملی دانش"" و ""تبدیل شدن به هاب ملی دانش""، برگرفته از سند راهبردی اصلی سازمان، لازم است در فعالیت های پژوهشی، ضمن پوشش همه عملکردهای ستادی و صفی داخلی، با هدف ""تقویت انسجام درونی"" و ""حفظ جایگاه مرجعیت"" سازمان، از فرصت های بیرونی نیز برای ترمیم ضعف های درونی بهره برداری شود.

هدف: این پژوهش به منظور بررسی دیدگاه مدیران و کتابداران کتابخانه های عمومی استان کرمان نسبت به دورکاری و شناسایی مزایا و موانع آن طراحی و انجام شد. روش: پژوهش حاضر از نظر شیوه گردآوری اطلاعات از نوع پیمایشی است. جامعه آماری شامل کلیه کتابداران شاغل در کتابخانه های عمومی استان کرمان می باشد . در این مطالعه از یک پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. برای سنجش روایی از نظر متخصصان رشته کتابداری و اطلاع رسانی و برای بررسی پایایی از آزمون آلفای کرونباخ استفاده گردید، بر این اساس میزان آلفای کرونباخ عدد 70 / 0 به دست آمد. یافته ها: میزان آشنایی مدیران و کتابداران کتابخانه های عمومی استان کرمان با دورکاری در حد بالایی می باشد. بین میزان آشنایی مدیران و کتابداران با دورکاری بر حسب مدرک تحصیلی و جنسیت تفاوت معنی داری مشاهده نشد. بخش های مناسب کتابخانه جهت انجام دورکاری از دیدگاه مدیران و کتابداران به ترتیب بخش مجموعه سازی، بخش فهرست نویسی، بخش امانت و بخش اطلاع رسانی و امکانات مورد نیاز جهت انجام دورکاری به ترتیب کامپیوتر، مودم، موبایل، فکس، تلفن و در نهایت پرینتر می باشند. کتابخانه های مورد بررسی توانسته بودند در حد متوسط زمینه دورکاری را فراهم نمایند. آزمودنی ها، کاهش زمان و هزینه رفت وآمد را مهم ترین عامل در پذیرش دورکاری و کاهش استرس کاری به واسطه نظارت را به عنوان عاملی کم اهمیت در پذیرش دورکاری تلقی کردند. به زعم مشارکت کنندگان، آموزش مزایا و معایب دورکاری به مدیران و تصمیم گیران می تواند مهم ترین عامل برای گسترش دورکاری باشد. به طور کلی می توان گفت که مدیران وکتابداران دیدگاه موافقی نسبت به استفاده از دورکاری در بخش های مختلف کتابخانه های مورد بررسی دارند. اصالت/ارزش: تاکنون به ندرت پژوهشی در زمینه به کارگیری دورکاری در خدمات کتابخانه های عمومی انجام شده است. در این پژوهش سعی شده است تمامی جوانب موضوع از جمله شناسایی مزایا، موانع و راه های گسترش آن مورد بحث و بررسی قرارگیرد.

مقدمه: بازی وارسازی را کاربست محرک های مرتبط با انجام بازی در بسترهای به ظاهر نامرتبط با بازی دانسته اند. در واقع بازی وارسازی بنا دارد کارهای مرسوم و ملال آور روزمره را در حوزه های گوناگون بگونه ای عرضه کند که انجام آن برای بازیگران/کاربران خوشایند جلوه نماید. پژوهش حاضر بر آن است تا ضمن تعریف مفهوم بازی وارسازی، کارکردها، ومؤلفه های آن به تشریح ارتباط این مفهوم با فعالیت و خدمات کتابخانه ها بپردازد. در این راستا سامانه کتاب دان نیز که برای نخستین بار در ایران با کاربست مؤلفه های بازی وارسازی و در پیوند با وبسایت کتابخانه طراحی شده، معرفی می شود. روش : این پژوهش در دو مرحله انجام شده است. در مرحله نخست، با استفاده از روش مروری و بر اساس مطالعه جامع و نظام مند متون مرتبط با بازی وارسازی مؤلفه های مرتبط با طراحی یک نرم افزار بازی وارسازی کتابخانه ای استخراج شده است. در مرحله دوم، با توجه به مطالعات بخش نخست برای نخستین بار در کشور سامانه ای با نام «کتاب دان» با بهره گیری از سازوکارهای بازی وارسازی در کتابخانه های دنیا طراحی شده است. فرایند طراحی این سامانه نیز بر مبنای رویکرد شش مرحله ای ورباخ و هانتر انجام پذیرفت. یافته ها: تجربه پیاده سازی سامانه کتاب دان نشان داد که برای طراحی چنین سامانه ها و نرم افزارهایی در وبسایت های کتابخانه ای باید در کنار توجه به مؤلفه های سه گانه بازی وارسازی (مکانیک ها، دینامیک ها، و ساختارهای بازی) به نظریه های انگیزشی رایج در این حوزه نیز اهتمام ویژه ای داشت. دو نظریه مطرح در این زمینه یعنی نظریه های خودتعیین گری و جریان می توانند در طراحی چنین نرم افزارهایی بسیار یاری رسان باشند. بحث و نتیجه گیری: ضروری است در طراحی نرم افزارها و سامانه های بازی وارسازی کتابخانه ای به هدف اصلی بازی وارسازی، یعنی خوشایند ساختن فرآیندهای ملال آور روزمره برای کاربران و جذب هر چه بیشتر آنان توجه نمود. پژوهش حاضر در بخش طراحی نرم افزار یک پژوهش موردی است که طبیعتاً از تجربه های مرتبط با آن می توان در پاره ای موارد دیگر نیز بهره جست. با این حال مدیران و کتابداران باید همواره به قابلیت ها و ویژگی های منحصربه فرد کتابخانه و کاربران خود در طراحی چنین نرم افزارهایی اهتمام لازم را داشته باشند.

هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی دیدگاه مردم اهواز درباره منزلت کتابخانه های عمومی و کتابداران این کتابخانه ها است. روش: روش این پژوهش پیمایشی است. جامعه پژوهش حاضر جمعیت شهر اهواز است که شامل حدود 5/1 میلیون نفر می شود و تعداد نمونه طبق جدول کرجسی و مورگان 410 نفر تعیین گردید که به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. برای گرداوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد که روایی آن به صورت محتوایی و پایایی آن از طریق آلفای کرانباخ 85/0 تعیین گردید. پرسشنامه ها به صورت حضوری توسط پژوهشگران توزیع و گردآوری شد. برای تحلیل داده ها از آزمون تی تک نمونه ای، آزمون رتبه ای فریدمن، مجذور خی و کولموگروف-اسمیرنف استفاده شد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که در کل، نگرش مردم اهواز نسبت به کتابخانه های عمومی مثبت و «تا اندازه ای مطلوب» است. از نگاه پاسخ دهندگان، وضعیت خدمات کتابخانه های عمومی اهواز «تا اندازه ای مطلوب»، وضعیت کتابداران «تا اندازه ای مطلوب»، وضعیت ارزش اجتماعی کتابخانه «تا اندازه ای مطلوب»، و وضعیت مجموعه «تا اندازه ای نامطلوب» است. از نظر مردم اهواز با ارزش ترین ویژگی کتابخانه های عمومی اهواز، «کتابخانه به عنوان یک مکان اجتماعی فرهنگی» است که از بالاترین میانگین رتبه برخوردار شد. اصالت/ارزش: ارزش این مقاله ابتدا در نشان دادن نظرات عامه مردم در مورد کتابخانه های عمومی است و دوم در نشان دادن اهمیت بُعد مکانی کتابخانه برای عامه مردم است.

یکی از پایه ای ترین مراحل پردازش خودکار متن، تشخیص خطاهای املایی و استانداردسازی نویسه هاست. بدون گذر از این مرحله، ذخیره سازی مستندات متنی با مشکلات متعددی مواجه شده و موجب اختلال در بازیابی ماشینی آن ها می گردد. بدین ترتیب، متخصصان حوزه های پردازش زبان طبیعی و زبان شناسی رایانشی همواره در تلاش ظهستند تا با ارائه روش ها و الگوریتم های مطلوب انواع داده ها را در بوته پردازش قرار داده و به داده ای استاندارد دست یابند. در زبان انگلیسی و برخی زبان های دیگر، تحقیقات متعددی در این زمینه انجام شده و به دنبال آن زبان فارسی نیز در این زمینه مورد تحقیق قرار گرفته است. این تحقیقات متعدد گاهی در حد پژوهش به قوت خود باقی مانده و گاهی نیز در قالب محصول عرضه شده است. مقاله حاضر به طبقه بندی انواع روش ها و دادگان مورد نیاز در این تحقیقات پرداخته و فرایند هر کدام از آن ها را به طور خاص و نحوه سنجش میزان دقت پردازش آن ها را به طور عام شرح می دهد. در این مقاله همچنین، نحوه عملکرد سامانه های تک زبانه فارسی توصیف شده و به نحوه برخورد آن ها با چالش های زبان فارسی اشاره می گردد.

مقدمه: پژوهش حاضر، با هدف شناسایی عوامل مؤثر بر اشتیاق به بازگشت به کتابخانه، از دید مراجعان کودک و نوجوان کتابخانه های عمومی شهر مشهد انجام شده است. روش : این پژوهش با روش پیمایشی انجام شود. جامعه پژوهش تمامی مراجعان کودک و نوجوانان ۷-۱۸ ساله بود که در مدت یک ماه به کتابخانه های عمومی شهر مشهد مراجعه می کردند. نمونه شامل ۸۰ نفر از این کودکان و نوجوانان است که به شیوه نمونه گیری خوشه ای دومرحله ای انتخاب شد. داده های حاصل از پرسشنامه ها با استفاده از آزمون های دوجمله ای، فریدمن، من ویتینی و کروسکال والیس تحلیل شد. یافته ها: مهمترین عوامل اشتیاق به بازگشت به کتابخانه در گروه هدف، به ترتیب اولویت عبارت اند از: رفتار کتابدار، استفاده از سالن مطالعه، انگیزه های درونی، تأثیر گذاری محیط و امکانات رفاهی و منابع اطلاعاتی. دیدگاه دختران و پسران درباره دو عامل «تأثیر گذاری محیط و امکانات رفاهی» و «انگیزه های درونی» به طور چشم گیری متفاوت است، به طوری که دختران این دو عامل را مؤثرتر می دانند. نتایج آزمون کروسکال والیس نشان داد گروه های سنی بالاتر نسبت به گروه های سنی پایین تر، عامل «استفاده از سالن مطالعه» را مؤثرتر می دانند. بحث و نتیجه گیری: در یک جمع بندی کلی می توان گفت که اشتیاق به بازگشت مراجعان کودک و نوجوان به کتابخانه، تابع یک مجموعه از عوامل است. نتایج این پژوهش می تواند در سیاست گذاری های کلان کتابخانه های عمومی، کتابخانه های آموزشگاهی و در کل، هر نوع کتابخانه ای که به قشر کودک و نوجوان خدمات می دهد، مفید واقع شود.

هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی میزان همخوانی بین کلیدواژه های جستجوی کاربران با اصطلاحات پیشنهادی پایگاه های اطلاعاتی است. پایگاه های اطلاعاتی محتوای موضوعی مدارک خود را با استفاده از واژگان زبان طبیعی یا زبان کنترل شده، در فیلدهای کتابشناختی مشخصی که همراه با سایر اطلاعات کتابشناختی مدرک همراه است، نمایان می کنند که اصطلاحات پیشنهادی مقالات نامیده می شوند. روش: این پژوهش از نوع کاربردی است و به روش تحلیل محتوا انجام گرفته است. جامعه آماری این پژوهش، پایگاه های اطلاعاتی ابسکو و آی تریپل ای بودند که تراکنش های ثبت شده طی یک دوره سه ماهه مورد بررسی قرار گرفتند. یافته ها: یافته ها نشان دادند که در هر دو پایگاه اطلاعاتی، همخوانی کامل کلیدواژه های جستجوی کاربران با اصطلاحات پیشنهادی آزاد از اصطلاحات پیشنهادی کنترل شده پایگاه ها بیشتر بود. حال آنکه میزان همخوانی نسبی کلیدواژه های جستجوی کاربران با اصطلاحات پیشنهادی کنترل شده بیش از اصطلاحات پیشنهادی آزاد بود. همچنین بین میزان همخوانی کلیدواژه های جستجوی کاربران با هریک از انواع اصطلاحات پیشنهادی، تفاوت معناداری مشاهده شد. نتایج نشان دادکه این اصطلاحات توانمندی بالایی برای به کارگیری در نمایه سازی منابع، انتخاب اصطلاحات اصطلاحنامه ها و منبع انتخاب کلیدواژه های جستجو در فرایند توسعه جستجو دارند. اصالت/ارزش: ارزش این مقاله در نشان دادن ارزش کلیدواژه های آزاد در جستجوی متون از طریق وبگاه ها و لزوم توجه بیشتر به آنها در نمایه سازی خودکار و نیمه خودکار متون در پایگاه های اطلاعاتی است.

هدف: هدف از انجام این پژوهش شناسایی عوامل مهم در آسیب پذیری لرزه ای ساختمان های کتابخانه های عمومی واقع در بخش نسبتاً تاریخی شهر تبریز و رتبه بندی آنها بر این اساس است. روش: این پژوهش از نوع کاربردی و توصیفی است. ابزارهای گردآوری اطلاعات اسناد علمی، سیاهه وارسی، برداشت میدانی، نقشه های شهری، تصاویر ماهواره ای و دستگاه موقعیت یاب جهانی (GPS) می باشد. از روش های تحلیلی فرایند تحلیل سلسله مراتبی ( AHP ) و یاگر نیز برای اعمال رتبه بندی کتابخانه های عمومی از نظر در معرض خطر زلزله بودن بهره برده شد. یافته ها: نتایج این پژوهش نشان داد که عواملی چون مصالح ساختمانی، قدمت بنا، مصالح نما، شکل سازه، وضعیت قرارگیری در بلوک، تعداد همسایگی، و اندازه قطعات بیشترین تأثیر را در آسیب پذیری لرزه ای در ساختمان های کتابخانه های عمومی دارند. رتبه بندی کتابخانه های عمومی مورد بررسی نیز نشان داد که کتابخانه شهید مدنی بیشترین درجه آسیب پذیری را به هنگام وقوع زلزله دارد. رتبه دوم از این نظر کتابخانه عمومی رشدیه است. کتابخانه های نبی اکرم (ص)، و تربیت نیز به طور مشترک رتبه سوم را به خود اختصاص دادند. رتبه چهارم از نظر آسیب پذیری لرز ه ای متعلق به کتابخانه امیر خیری است. نهایتاً کتابخانه ای که در این میان امن ترین آنها به هنگام وقوع سانحه زلزله است کتابخانه جعفریه معرفی شد. اصالت/ارزش: علی رغم اهمیت خطر زلزله در کتابخانه ها تاکنون پژوهشی در ایران و جهان به ارزیابی میزان آسیب پذیری کتابخانه های عمومی در مقابل این سانحه غیرقابل پیش بینی انجام نشده است. بنابراین این پژوهش هم از نظر روش و هم از نظر اصالت موضوعی ارزشمند ارزیابی می شود.

مقدمه: دانش سازمانی به دلایل مختلفی مانند بازنشستگی و جابجایی مدیران در مسیر فراموشی و محو قرار دارد. مستندسازی قادر است از طریق ثبت، ارزیابی، سازماندهی، نگهداری و انتشار دانش و تجربیات مدیران، از محو دانش جلوگیری کند. پیش نیاز مستندسازی، تعیین ویژگی ها و سازوکارهای آن است. بر این اساس هدف این پژوهش شناسایی و رتبه بندی سازوکارهای مستندسازی در کتابخانه های دانشگاهی ایران بود. روش شناسی: روش پژوهش پیمایشی-تحلیلی و با توجه به هدف پژوهش، نوع آن کاربردی بود. جامعه آماری این پژوهش مدیران کتابخانه های دانشگاهی ایران بود. اعضای جامعه ۱۷۲ نفر بود که بر اساس جدول اندازه جامعه و نمونه کرجسی و مورگان، ۱۱۶ نفر به صورت طبقه ای تصادفی انتخاب شدند. ۱۰۰ نفر به پرسشنامه پاسخ دادند و میزان پرسشنامه های برگشتی ۲/۸۶ درصد بود. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه الکترونیکی محقق ساخته در قالب طیف لیکرت بر اساس چند پرسشنامه آماده و مرور پیشینه پژوهش استفاده شد. پرسشنامه اولیه برای تعیین روایی محتوایی (صوری) بین متخصصان توزیع شد و پس از انجام دادن اصلاحات لازم و تغییرات پیشنهاد شده توسط متخصصان، نسخه نهایی آن تدوین شد. برای تعیین پایایی پرسشنامه تعداد ۳۰ نسخه توسط جامعه مورد بررسی تکمیل شد که از طریق محاسبه ضریب آلفای کرونباخ،۸۷.۴۵ به دست آمد. برای توصیف و تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی و آمار استنباطی استفاده شد. در آمار توصیفی از میانگین و برای بررسی متغیرها از تحلیل عاملی اکتشافی و آزمون فریدمن استفاده گردید. این پژوهش از آن رو که به بررسی دیدگاه های مدیران جامعه آماری میپردازد و بر اساس دیدگاه نمونه ای از آنها در مورد جامعه قضاوت می کند، پیمایشی است و از این منظر که نتایج پژوهش را می توان در عمل برای مستندسازی دانش در کتابخانه ها به کار گرفت و تا حدودی مشکلات آن ها را در این زمینه مرتفع ساخت، پژوهشی کاربردی است. یافته ها: سازوکارهای مستندسازی دانش بر پایه چرخه یکپارچه حیات دانش سازمانی دالکر شناسایی و براساس درجه اهمیت و میانگین های کسب شده، رتبه بندی شدند. بدین ترتیب، ۱۱ سازوکار ثبت و استخراج، ۹ سازوکار ارزیابی/ انتخاب، ۷ سازوکار کدگذاری، ۸ سازوکار پالایش، ۹ سازوکار اشتراک، ۷ سازوکار دسترسی، ۷ سازوکار فراگیری، ۸ سازوکار به کارگیری، ۷ سازوکار ارزیابی و ۶ سازوکار به روزرسانی معرفی شدند. مهم ترین منابع کسب دانش ضمنی و عینی مشخص شد و با توجه به تحلیل عاملی اکتشافی در سه عامل منابع کسب و ثبت دانش ضمنی مدیران، منابع دانش عینی برای کدگذاری و بازنمون و منابع دانش عینی برای وب کاوی و داده کاوی نام گذاری شدند. بحث و نتیجه گیری: مستندسازی دانش در کتابخانه های دانشگاهی ایران از الگویی خاص تبعیت نمی کند. با توجه به مشکلاتی که کتابخانه های دانشگاهی در زمینه مستندسازی دارند، در این پژوهش سازوکارهای لازم برای تسهیل اجرای مستندسازی معرفی شده است. این سازوکارها براساس دیدگاه های مدیران این مراکز شناسایی و رتبه بندی شده و بر ویژگی های اصلی مستندسازی یعنی، استخراج، اعتبارسنجی، اصلاح و انتشار دانش ثبت شده متمرکز است، لذا نتایج آن از قابلیت لازم برای استفاده در محیط های کتابخانه ای برخوردار است. با توجه به این که در زمینه مستندسازی دانش پژوهش های اندکی صورت گرفته است، بر این اساس در اجرای پژوهش کمبود منابع لاتین و فارسی وجود داشت و برخی از پاسخ دهندگان در خصوص موضوعات مربوط به متغیرهای پژوهش شناخت محدود داشتند که این موضوع از طریق ارائه تعاریف مربوط به مفاهیم مدیریت دانش در ابتدای پرسشنامه و نیز در پی نوشت آن مرتفع گردید. تشکیل کمیته مستندسازی، انتصاب فردی به عنوان کارشناس دانش، تهیه فرم های مخصوص ثبت دانش و تدوین شیوه نامه مستندسازی از مهم ترین پیشنهادهای پژوهش بود.

هدف: این پژوهش، با هدف بررسی وضعیت سواد اطلاعاتی معلمان شهرستان بیله سوار، اجراء شده است. در این پژوهش، آشنایی و استفاده معلمان از منابع اطلاعاتی و همچنین مهارت آنان در ارزیابی مفید بودن منابع بازیابی شده، مورد مطالعه قرار گرفته است. نتایج این پژوهش می تواند در بهبود فعالیت های سازمان آموزش و پرورش مؤثر باشد. روش: روش پژوهش از نوع پیمایشی توصیفی – تحلیلی است. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه (DAS) شامل 55 سؤال برحسب پنج استاندارد سواد اطلاعاتی بوده است. برای تحلیل داده ها از آزمون همبستگی پیرسون و t مستقل و آنوا استفاده شده است. یافته ها: یافته های پژوهش نشان می دهد که وضعیت سواد اطلاعاتی جامعه مورد پژوهش پایین تر از حد متوسط است و این بیانگر قبول فرضیه اصلی پژوهش (سواد اطلاعاتی معلمان شهرستان بیله سوار پایین تر از حد متوسط) است. با توجه به نتایج به دست آمده بین سن، سابقه کار و جنسیت معلمان با سواد اطلاعاتی آنان رابطه معناداری وجود نداشت؛ اما با توجه به یافته های پژوهش بین مدرک تحصیلی معلمان و سواد اطلاعاتی آنان رابطه معنا داری وجود داشت. نتیجه گیری: با توجه به یافته های پژوهش حاضر، وضعیت سواد اطلاعاتی معلمان شهرستان بیله سوار پایین تر از حد متوسط است.

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه تاب آوری و فرسودگی شغلی در کتابداران کتابخانه های دانشگاهی شهر کرمانشاه انجام شد. روش پژوهش: این پژوهش پیمایشی و از نوع همبستگی است. جامعه آماری تمام شامل کلیه کتابداران کتابخانه-های دانشگاه های دولتی شهر کرمانشاه که دارای مدرک دانشگاهی در حوزه تحصیلی علم اطلاعات و دانش شناسی هستند. جامعه پژوهش شامل 43 کتابدار است. برای گرد آوری داده های پژوهش از پرسشنامه فرسودگی شغلی مسلش (1981) و مقیاس تاب آوری کونور و دیوید سون (2003) استفاده شده است. تجزیه و تحلیل داده های پژوهش با استفاده از ضریب همبستگی و تحلیل رگرسیون صورت گرفت. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که تاب آوری و فرسودگی شغلی رابطه ی قوی دارند. تاب آوری در گروه زنان و مردان تفاوتی نداشت. همچنین تفاوت فرسودگی شغلی زنان و مردان نیز معنی دار نبود. از سوی دیگر نوع استخدام با میزان تاب آوری و نیز فرسودگی شغلی رابطه دارد. فرسودگی شغلی افرادی که به صورت قراردادی استخدام شده بودند بالاتر از افراد رسمی بود. با توجه به جدول تحلیل واریانس، بین هیچکدام از گروههای شغلی از نظر تاب آوری تفاوت معنی داری وجود ندارد. جدول ماتریس همبستگی خرده مقیاس ها و نمره کل مقیاس های فرسودگی شغلی و تاب آوری در جامعه مورد مطالعه نشان داد، رابطه تاب آوری و فرسودگی شغلی 926/0 است و در سطح01/0 P< پذیرفته می شود. ارزش/اصالت: پژوهش های صورت گرفته در حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی اغلب به بررسی ویژگی های جمعیت شناختی و فرسودگی شغلی در میان کتابدران پرداخته است. پژوهش حاضر را می توان نخستین پژوهشی قلمداد کرد که علاوه بر فرسودگی شغلی، متغیر تاب آوری را نیز در بررسی میان کتابداران مدنظر قرار داده است.

هدف:تحلیل موضوعی و رصد رویکردها و روش های پژوهشی در نمونه ای از پژوهش های حوزه وظایف کاربری الگوی مفهومی اف.آر.بی.آر. روش شناسی:29 پژوهش انگلیسی در بازه زمانی 2001 تا 2013 از نشریات معتبر بین المللی نمایه شده در پایگاه اسکوپوس انتخاب و به صورت کیفی با رویکرد استقرایی تحلیل شد. یافته ها:در حوزه وظایف کاربری الگوی مفهومی اف.آر.بی.آر. تنوع موضوعی وجود دارد. مهم ترین پژوهش های انجام شده در مقولات ""چالش های فهرست نویسی در پشتیبانی از وظایف کاربری""، ""دیدگاه و ارزیابی کاربران نسبت به وظایف کاربری در نظام های شبیه سازی شده""، ""ارتقای سطح رابط کاربری در فهرست های همگانی برای پشتیبانی از وظایف کاربری""، و ""میزان موفقیت اپک های فعلی در بهبود وظایف کاربری"" دسته بندی شدند. نتیجه گیری:به نظر می رسد پژوهشگران حوزه وظایف کاربری اف.ار.بی.آر. هنوز نتوانسته اند نتایج مشخصی را برمبنای مسئله پژوهش خود ارائه دهند. علت این امر شاید این باشد که هنوز بسیاری از پژوهشگران این حوزه درک درست و روشنی از مسئله ندارند تا بتوانند در چارچوب این الگو به مطالعه آنها بپردازند.

مقدمه: کتابخانه های دیجیتال با هدف ارائه خدمات به تمامی مراجعان به وجود آمده اند. یک گروه از کاربران نیازمند دریافت خدمات، افراد دارای آسیب بینایی هستند. هدف این پژوهش آشنایی با انواع خدمات کتابخانه های دیجیتال ارائه دهنده خدمات به نابینایان و کم بینایان و بررسی میزان رعایت این معیارها در کتابخانه های دیجیتال مورد مطالعه، بوده است. روش شناسی: پژوهش حاضر از نوع پیمایش توصیفی و پژوهش کتابخانه ای است. با بررسی متون و منابع مرتبط، مؤلفه هایی برای ارزیابی خدمات ارائه شده به کتابخانه های دیجیتال نابینایان و کم بینایان در قالب سیاهه وارسی، متشکل از دو بخش حاوی مؤلفه های مربوط به بخش «منابع» (۲۲ مؤلفه) و بخش «امکانات و تسهیلات» (۲۴ مؤلفه) تهیه شد. سپس برای هر یک از کتابخانه های مورد بررسی، سیاهه وارسی ای تکمیل گردید. داده های حاصل، پس از استخراج از سیاهه وارسی، با استفاده از نرم افزار آماری ۱۷SPSS مورد تجزیه وتحلیل و ارزیابی قرار گرفت. یافته ها: از بین کتابخانه های مورد بررسی، دو کتابخانه «سازمان ملی نابینایان کانادا» و «کتابخانه نابینایان هلند» بیشترین و «کتابخانه هند (کتابخانه کتب بریل برخط)» و «کتابخانه کنگره (خدمات کتابخانه ملی برای نابینایان و معلولین جسمی)» کمترین میزان ارائه منابع به نابینایان و کم بینایان را به خود اختصاص می دهند. در بین منابع نیز «کتاب بریل» (با استفاده در ۱۵ کتابخانه)، «کتاب الکترونیکی» (با استفاده در ۱۳ کتابخانه) و «کتاب درشت خط» و «کتاب دیجیتال گویا» (هر یک با استفاده در ۱۲ کتابخانه)، بیشترین میزان ارائه را در کتابخانه های دیجیتال نابینایان و کم بینایان به خود اختصاص داده اند. همچنین یافته ها نشان داد که مؤلفه «عدم استفاده از جداول بدون عنوان»، با استفاده در ۱۶ کتابخانه بیشترین و «پشتیبانی از صفحه کلید بریل»، کمترین میزان استفاده را داشته است. در بین کتابخانه های مورد بررسی نیز، کتابخانه «سازمان ملی نابینایان کانادا» بیشترین و «کتابخانه کنگره (خدمات کتابخانه ملی برای نابینایان و معلولین جسمی)» کمترین میزان استفاده از امکانات و تسهیلات را به خود اختصاص داده اند. بحث و نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان داد که کتابخانه های مورد بررسی کمتر از ۵۰ درصد خدمات و منابع مورد انتظار را در کتابخانه خود ارائه داده اند. بنابراین می توان چنین استنباط نمود که با وجود اینکه کتابخانه های دیجیتال نابینایان و کم بینایان گام های اولیه را در جهت ارائه خدمات و منابع به کاربران برداشته اند؛ اما تا رسیدن به حد کمال فاصله بسیار دارند. با توجه به این که افراد دارای آسیب بینایی قشر وسیعی از مردم جهان را تشکیل می دهند، نمی توان نیازهای اطلاعاتی آنها را نادیده گرفت. بنابراین لازم است کتابخانه ها به منظور ارائه خدمات هر چه بیشتر به کاربران خود همگام با فناوری های نوین قدم برداشته و به پیش روند. میزان خدمات ارائه شده در کتابخانه نه تنها می تواند معیاری برای اندازه گیری سطح خدمات کتابخانه باشد، بلکه می تواند معیاری برای اندازه گیری سطح تمدن اجتماعی یک جامعه نیز باشد.

مقدمه: یکی از هدف های عمده سازماندهی و فهرستنویسی آثار، بازیابی آثار وابسته به یک اثر می باشد. ازآن جا که آثار ادبی فارسی دارای آثار وابسته زیادی در کتابشناسی ملّی ایران می باشند، بنابراین فهرستنویسی این آثار، حائز اهمیت است. از طرفی، آر.دی.ای. استاندارد جدید فهرستنویسی است که جایگزین قواعد فهرستنویسی انگلوامریکن، ویرایش دوم می شود. این پژوهش بر آن است تا با استفاده از پیشینه های کتابشناختی آثار وابسته فارسی، میزان سازگاری قواعد آر.دی.ای. را با این آثار بررسی نماید. هدف پژوهش، تعیین میزان انطباق قواعد آر.دی.ای. با آثار وابسته فارسی (مطالعه موردی: شاهنامه) می باشد. روش شناسی: پژوهش حاضر پیمایشی است و با استفاده از روش تطبیقی و بصورت ارزیابانه انجام گرفته است. جامعه پژوهش حاضر، متشکل از ۱۱۲۵ پیشینه کتابشناختی آثار وابسته به شاهنامه در فهرست پیوسته کتابشناسی ملی ایران است که از میان تمام پیشینه ها، ۴ گروه اثر وابسته که از نظر کاربرد پرتعداد بودند و کاملترین عناصر کتابشناختی را در خود داشتند انتخاب و مورد مطالعه و انطباق قرار گرفتند. برای پاسخ به پرسش پژوهش، چهار پیشینه کتابشناختی از آثار وابسته به شاهنامه (برگزیده، برگزیده – شرح، شرح، و برگزیده – ترجمه) که دارای فهرستنویسی انگلوامریکن، ویرایش دوم است انتخاب شده و قواعد آر.دی.ای. بر آن اعمال شده و انطباق و عدم انطباق این قواعد با آن در جداول نشان داده شده است. یافته ها: قواعد آر.دی.ای. به میزان ۶۶/۹۱ درصد با آثار وابسته برگزیده و برگزیده-شرح شاهنامه و به میزان ۹۰/۹۰ درصد با آثار وابسته شرح و برگزیده-ترجمه شاهنامه سازگار می باشد. بدین ترتیب قواعد آر.دی.ای. با پیشینه های مورد بررسی بیش از ۹۰ درصد انطباق دارند. بحث و نتیجه گیری: پژوهش حاضر، روش تطبیقی را شیوه مناسب برای پیاده سازی قواعد توصیف و دسترسی منبع (آر.دی.ای.) دانسته است، یعنی پیشینه هایی که هم اکنون در کتابشناسی ملی ایران موجود است حفظ شده و مورد مطابقت با قواعد آر.دی.ای. قرار داده شود و این قواعد بر روی آن پیاده سازی شود. البته پیاده سازی آر.دی.ای. مستلزم وجود بستری مناسب در پیشینه های تولید شده قبلی است. پیشنه هایی که در حال حاضر در کتابشناسی ملی ایران موجود است کامل نمی باشند و دارای نواقص و کاستی هایی است که جهت پیاده سازی آر.دی.ای. باید بررسی و تکمیل شود و نواقص برطرف گردد. با توجه به اینکه آثار وابسته در حوزه های مختلف به خوبی سازماندهی و فهرست نشده اند و در فرایند جستجوی آن، امکان بازیابی منابع نامرتبط وجود دارد پیشنهاد می گردد ضمن پژوهشی به شناسایی آثار وابسته و نحوه سازماندهی این آثار اقدام گردد. همچنین پیشنهاد می گردد تا طی پژوهشی میزان انطباق آثار سایر حوزه ها که دارای آثار وابسته زیادی هستند مانند تاریخ، حقوق و ... با قواعد توصیف و دسترسی منبع (آر.دی.ای.) مورد بررسی قرار گیرد.