فیلتر های جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱۰۱ تا ۱۲۰ مورد از کل ۱۳۳ مورد.
بررسی مفهوم سایه جمعی در نمایشنامه ربرتو زوکو اثر کلتس(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
قلم ۱۳۸۴ شماره ۲
حوزه های تخصصی:
مفهوم «خود» در برگیرنده ضمیر آگاه و نیز ناخودآگاه فردی و جمعی است و در فرایند انفرادی سازی سهم بسزایی دارد. «خود» کهن الگویی است که به مفهوم «من» شکل می دهد. تلفیق تضادها، رویکرد اصلی یونگ را تشکیل می دهد و در اثر مجزا ساختن تضادها سایه پدیدار می گردد. به محض دستیابی به آگاهی، نیکی و پاکی ظاهر می شوند و شر و تباهی تا حد امکان در اعماق ضمیر ناخودآگاه باقی می مانند و در اولین فرصت بر دیگران فراکنی می شوند. این مقاله مفهوم سایه جمعی را درباره سه شخصیت مرموز ادبی بررسی می کند.
نگاهی به هرمنوتیک گادامر(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
زبان و ادب ۱۳۸۴ شماره ۲۴
حوزه های تخصصی:
زیبایی شناسی فرآیند آموزش/ یادگیری در زبان های خارجی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
قلم ۱۳۸۴ شماره ۱
حوزه های تخصصی:
"آموزش زبان امروز بیش از هر روز دیگر نیازمند هدایت به سوی مسیری نو یعنی زیبایی شناسی می باشد. در حقیقت، زیبایی شناسی آموزش زبان امری است که فعالیت آموزش و یادگیری را به جریانی لذت بخش، تعاملی، تحسین برانگیز و پویا تبدیل می سازد. در نظر گرفتن بعد زیبایی شناختی برای آموزش زبان یعنی دستیابی به شگردی که به جای تکیه بر انتقال اطلاعات مربوط به زبان، قواعد و عناصر شناختی آن، بر حضور (اینجا و اکنون) و احساس (""وجود"" و""هست"") زبان آموز تکیه دارد. همین دو عنصر هستند که زبان آموز را همواره در حالت فعال و پویا نگاه می دارند.
از این جهت، آموزش زبان باید به دنبال ایجاد نوعی شناخت زیستی در کلاس های زبان باشد. چنین شناختی با توجه به راهکارهای ارایه شده در این مقاله سبب می گردد تا میزان حضور و حساسیت هر زبان آموز آن قدر افزایش یابد تا دیگر به جای شناخت های مکانیکی زبان و فراگیری قواعد آن در کلاس های زبان، با واقعیت جدیدی روبرو شویم که می توان آن را زبان زیستی نامید. بر این اساس و با توجه به بعد زیبایی شناختی زبان، همان طور که در این مقاله نشان داده می شود، زبان آموز تبدیل به موجودی پویا و حساس می گردد که همواره در وضعیت تعامل و عکس العمل دایم نسبت به موقعیت زبانی که در آن می باشد، قرار می گیرد"
تأویل نشانه شناختی ساختارگرای شعر "زمستان "(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
از نظرپی یر گیرو، زبان شناس فرانسوى، همه چیز نشانه است و نشانه شناسى که علم نشانه هاست همهء دانایى و تجربهء انسان را در بر مى گیرد. بنابراین بسیارى از حوزه هاى فکر و اندیشه را مى توان در قالب اصول نشانه شناسى بررسى و تحلیل کرد. شعر به لحاظ رمزگان هنرى و پیام زیباشناختى آن، از نظام نشانه اى پیچیده اى برخوردار است. مقالهء حاضر، نگرشى است نشانه شناختى به شعر زیباى "زمستان " اخوان ثالث و بر این اصل استوار است که شاعر ابداع گر نشانه هاست و از طریق نشانه ها و روابط حاکم میان آن ها معنا را به خواننده منتقل مى کند. نوع نشانه هاى به کار رفته در شعر "زمستان "، انسجام ساختارى، روابط هم نشینى و جانشینى بین این نشانه ها و چینش و تلفیق تصاویر شاعرانهء آن، همگى به طرف وحدت شعرى حرکت مى کند و شاعر را قادر مى سازد تا به زیباترین شکل، تجربه حسى و روانى خود را به خواننده القا کند.
دگرگونی انسان گرایی عرفانی در شعر معاصر فارسی، مثال از سهراب سپهری(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
قلم ۱۳۸۴ شماره ۲
حوزه های تخصصی:
در نگاه اول واضح و مبرهن است که مفاهیم عرفان و انسان گرایی در تضاد با یکدیگر قرار دارند. در حقیقت، تعاریف داده شده در مورد این دو کلمه، که بسیار موجز هستند، منجر به ایجاد یک تقارن بی معنا و ناتمام می شوند. بر اساس معیارهای غربی، بشرشناسی جایگاه انسان را در مرکز عالم هستی می داند و به طور اساسی رابطه افقی وی با سایر هم نوعانش را در نظر می گیرد. این در حالی است که عرفان اتحاد و رابطه عمودی بین قلمرو بشری و الهی را مد نظر دارد. مقاله حاضر سعی در توصیف کلمات این دوگانگی آشکار و پرداختن به خصایص چنین ترکیبی را دارد. بخش گسترده ای از مقاله به روند ترکیبی (و از بعضی جهات انتقادی) این مساله اختصاص داده خواهد شد. در دنباله، روند ترکیبی خود را با پرداختن به سهراب سپهری، شاعر ایرانی ادامه خواهیم داد که مجموعه هشت کتاب وی در به تصویر کشاندن فرضیه مان نقش به سزایی دارد.
سیر تحول بن مایه های یک اسطورهء کهن(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
اسطوره از دیدگاه پدیدارشناسى، باورى دینى- آیینى است. روایت دربارهء ایزدان یا ایزدگونه هایى است با قدرت هاى جسمانى و روحانى فوق طبیعى، که مردم آن را حقیقى پندارند. با نگاهى به متون کهن در ادیان گوناگون به روایت هایى اسطوره اى برمى خوریم که قهرمانان آنان گاه پیام آوران دینى الهى اند چون نوح و سلیمان و گاه شهریارى ایزدگونه چون جم اوستایی که موضوع این مقاله است. مقالهء حاضر اسورهء جم (جمشید) را در دو بخش بررسى می کند نخست جم از کهن ترین مستندات هند و ایرانى (وداها و گاهان) بازیابى شده و در بخش هاى گوناگون اوستا مورد بازنگرى قرار مى گیرد، سپس نکاتى دربارهء این شخصیت اسطوره اى که در آثار نویسندگان سده هاى نخستین اسلامى آمده بیان مى شود تا تحول بن مایه هاى این روایت کهن در اقوال و تفاسیر راویانش در گذر زمان ملاحظه شود.
زبان سکوت سهراب سپهری و آرتور رمبو(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
قلم ۱۳۸۴ شماره ۲
حوزه های تخصصی:
"سهراب سپهری و آرتور رمبو که شاهد عدم توانایی زبان و محدودیت های آن بودند، کلام خود را با نوای سکوت همگام می سازند، سکوتی که حتی بر زبان نیز چیره می گردد. این دو شاعر از طریق تکنیک های زبانی و با به کارگیری مکث، سه نقطه؛ خطوط و یا حذف کلمات، به بیان ناگفته ها می پردازند.
در حقیقت، آنها دو کیمیاگر سکوت هستند که در تمام آثار خود سکوت را به عنوان بستر کار قرار می دهند، بستری که زبان در آن متبلور می شود، سکوتی که خود گویا می گردد. بدین ترتیب، زبان سکوت از طریق کلمات گسسته، تصاویر ناتمام و اعمال حذف در ابیات به کلام آنها طراوتی خاص می بخشد. "
خیال در کویر دکتر شریعتی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
قلم ۱۳۸۴ شماره ۲
حوزه های تخصصی:
"قبل از هر چیز، کویر فضایی است که از لحاظ جغرافیایی دارای شرایط آب و هوایی خشک و کم آب است. و با همین عنوان معرف مکانی ایده آل و مناسب برای شکوفایی خلاقیت ادبی می شود. کویر مکانی واقعی و در عین حال ذهنی است که تبدیل به جولانگاه خیال می شود. در پهنه گسترده فضایی تهی و بی انتها، ذهنیت خود را آزادانه به معرض نمایش می گذارد. با این حال نمی بایست تشویش ناشی از گستردگی کویر را نادیده گرفت. تنها پویایی خیال است که با به ارمغان آوردن تسلی و قوت قلب برای ماجراجویانی که مبارزه عینی با گستره های بیابانی را به جان خریده اند، قادر به پاسخ گویی به این حس نگرانی و اضطراب است. چنین رابطه ای به وضوح نزد نویسنده ایرانی، علی شریعتی، به چشم می خورد که در کتاب خود با عنوان کویر، با ظرافت و ریزبینی یک ادیب و حتی یک شاعر، به مضمون بیابان می پردازد. در این مقاله سعی بر آن داریم که در اثر شریعتی، نمونه هایی را بازیابیم که به ما در ارایه انواع پیوندهای بین خیال بشری و کویر، یاری می رسانند.
فن روایت، فن یادگیری
موش ها و آدم ها
کاربردی از مدل کنشی: ظهور کنشگر زن در آثار داستانی مادام دولافایت(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
این مقاله به نقد و تفسیر چهار اثر از مادام دولافایت - نویسنده قرن هفده فرانسه - پرداخته است. تجزیه و تحلیل چهار رمان: پرنس دومونپانسیه، کنتس دوتاند، زئید و پرنسس دو کلو نشان می دهد که ساختار آنها کما بیش یکسان است، هر چند نامها و خصوصیات شخصیتهای داستانی این رمانها تغییر می کند. به همین جهت برای تجزیه و تحلیل هر اثر از مدل کنشی استفاده کرده ایم. مدل کنشی زیر شاخه ای از علم نشانه شناسی است که به ما امکان می دهد اعمال شخصیتهای داستانی و همچنین روابط بین آنها را بررسی کنیم. برای تجزیه و تحلیل متون از یک منظر فمینیستی به این آثار خواهیم نگریست. روند کار در هر چهار اثر یکسان است؛ بدین منظور ابتدا هر داستان به واحدهای کوچک روایی (سکانس های متوالی) تقسیم شده و در پایان به این نتیجه رسیده ایم که کلیه این واحدها به طور زنجیره وار به همدیگر پیوسته اند و در انتها به درس اخلاقی مورد نظر نویسنده ختم می شوند.
تحلیل روانشناختی شخصیت های بوف کور(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
"در این نظم گاهشمارانه، راوى داستان که بوف کور نام دارد با نقاشى تکرارى روى جلد قلمدان زندگى مى کند و در خانه اى که خلوتگاه یا پناهگاه زمستانى اوست، نقاشى می کند و اغلب لحظات زندگى را در خلسه مى گذراند و به عشقى وسواسى و جنون آمیز، به همسرى که به دست خود کشته، دل مشغول است. لکاته براى بوف کور هیچ نشانى از عواطف عالى انسانی ندارد، در حالى که مادر وى زنى است بسیار مهربان و دلسوز که براى بوف کور مادرى کرده است این دو زن یا ""دو نیمه زن "" جانشین مادر اصلى او یعنى بوگام داسى اند. رابطه بوف کور با مادر و پدر به دو مرحله تقسیم شده است: مرحلهء نخستین رابطهء او با مادر ""زیست شناختى "" است (مادر زاینده) و پدرى ""دو تکه "" که به شکل دو برادر دوقلو است، براى او مادر ابژهء نخستین است، و ابژه هاى دومین نیز شامل پدر و جانشینان پدر و مادرند که آن ها نیز همه دو نیمه شده اند. ننجون- دایه، مادرى مهربان است و لکاته دختر اوست. این دو زن در درون خانهء بوف کور به سر مى برند و در بیرون دو مرد را مى بیند: پیرمرد خنزر پنزرى است و دیگرى مرد قصاب که در انتها، بوف کور احساس مى کند که آمیخته اى از این دو مرد شده است. این طرح دوتایى که در این مقاله به آن پرداخته مى شود، در تمامى سرگذشت گسترده است، بوف کور بر اساس دوگانگى (ثنویت) و جفت و همزاد بنا شده است که پایه اى ترین دوگانگى آن، تقابل زندگى و مرگ و خیر و شر یا اثیرى و رجاله است.
"
اهمیت و دلالت موضوعی مرگ در آثار جان کیتس
حوزه های تخصصی:
دورهء رمانتیک، دوره اى ادبى است که همهء خوانندگان ادبیات را جذب مى کند. از میان شاعران رمانتیک انگلستان، شاعرى که در پى زندگى غم انگیز و مرگ زودرسش، همواره همدردى خوانندگان خود را به همراه داشته است، کسى نیست به جز جان کشس، عضوى از نسل جوان تر شاعران رمانتیک. او هیچ کاه اجازه نداد که بیمارى کشنده اش مانعى در زندگى شاعرانه اش باشد. بالعکس بیمارى وى و پیش بینى او دربارهء مرگ زودرس اش، خود اساسى مستحکم براى نوشته هایش گردید. او در جوانى و تا سن 23 سالگى قصیده هاى برجستهء خود و تعداد قابل توجهى اشعار دیگر را در ارتباط با موضوع اسطوره شناسى و قرون وسطى به رشته تحریر در آورده بود. وى همانند همهء نویسندگان، دربارهء موضوعات متنوعى شعر سروده بود، که مرگ، برجسته ترین آن ها بود. این مقاله نخست دلایل جذب وى را به این موضوع مورد بررسى قرار مى دهد. پس از آن ارتباط این موضوع با سه نمونه از آثارش: قصیده ا ى به هزا ر دستان، قصیده اى در باب اندوه و بانوى دلرباى بی رحم راپی مى گیریم.
نقد اسطوره ای نوشته های کافکا
حوزه های تخصصی:
فرانتس کافکا به عنوان یک نویسنده فلسفى، در پى یافتن حقیقت است و به تجربیات شخصى زندگى خود بعدى اسطوره اى مى بخشد. این دورنمایه افلاطونى، این اشتیاق روح براى یافتن حقیقت، مضمون اصلى داستان هاى بلند و کوتاه او به شمار مى آید. در این مقاله، شاهکارهاى کافکا، در ارتباط باکتاب مقدس، تفسیر مى شوند. در تمام نوشته هایش، حقیقت غایب است و قهرمانان مى کوشند تا به آن برسند: حقیقت به صورت نمادین در دادگاه، قصر یا سرزمینى دیگر، نشان داده مى شود. از این لحاظ، کافکا را مى توان با منصور حلاج یا مولانا مقایسه کرد، ولى فرقشان در این است که این عارفان به معشوق خود دست مى یازند در حالى که قهرمانان نوشته هاى کافکا همواره در عطش وصل مى سوزند.
بررسی کلمات دخیل در زبان فرانسه(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هر زبان، در طول زمان، برای رفع نیاز خود در زمینه اختراعات، ابداعات و اکتشافات اقدام به استفاده از روشهای گوناگون کلمه سازی مانند: اشتقـاق(dérivation) ترکیب (Composition)، قرض گیری (Emprunt) و غیره … می‌کند. در این مقاله به بررسی کلمات بیگانه دخیل در زبان فرانسه خواهیم پرداخت. هدف اساسی این مقاله، بیان و ارائه روش عمومی عاریه گرفتن کلمات در زبان فرانسه است. این روش نوعی غنی سازی زبان بوده و موجب کمال آن می‌باشد. با مطالعة فرهنگها در می‌یابیم که کلمات زیادی از زبانهای مختلف وارد زبان فرانسه شده است. برای سهولت درک چگونگی و علل ورود این واژه‌ها به زبان فرانسه، به مطالعه قرض‌گیری کلی آنها خواهیم پرداخت. برای پرداختن به این مهم و یافتن منشاء و مبدأ این کلمات در زبانها به مطالعه کوتاهی در تاریخچه زبان فرانسه خواهیم پرداخت. سپس تقسیم بندی‌های اولیه موجـود در مقاله حاضر دست یابی به این کلمات را میسر خواهـد ساخت.
نمادگرایی در شعر عرفانی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
ندانم کاتش دل بر چه سان است که دیگر شکل می سوزد زبانم به صد صورت بدیدم خویشتن را به هر صورت همی گفتم من آنم که صورت های دل چون می نمانند که می آیند و من چون خانه بانم این مقاله بر محور بحث از تصویر نمادین و رمزهای تصویری در ادبیات عرفانی متمرکز است. نخست اصطلاحات صوفیه را به دو دسته اصطلاحات رسمی و رمزهای تصویری تقسیم کرده آنگاه با بررسی روند شکل گیری تصویرهای نمادین در شعر عرفانی ، اهمیت تحلیل تصویر را برای شناخت آفرینش هنری عارفان به بحث می گذارد و با طرح مساله ابداع و تقلید در تصویر پردازی صوفیان ، روشی را برای شناخت و تحلیل فردیت هنری شاعران عارف پیشنهاد می کند . در پایان زیبایی شناسی تصویر نمادین را در ادبیات عرفانی مورد بحث قرار می دهد.
نمادپردازی در شعر صلاح عبدالصبور (1931 - 1981 م )(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
یکی از ویژگیهای شعر معاصر عرب ، نماد پردازی است . شاعران با توجه به موقعیت سیاسی و اجتماعی عصری که در آن به سر می برند ، زبان ویژه آن روزگار را انتخاب می کنند . صلاح عبدالصبور ، از شاعران برجسته مصر است که تجربه های متعددی در عرصه نویسندگی ، دوام منظور ، شعر و سیاست داشته است . گرچه شهرت وی در درام منظوم است ، اما در شعرش به وفور از نمادهای سیاسی ، اجتماعی و دینی بهره برده است . در این مقاله به بررسی چند نماد عمده در دیوان وی می پردازد که مهمترین آنها عبارتند از : طبیعت ، تاریخ ، بر ، شب ، حلاج ، یعقوب و ...
آشنایی با ادبیات اولیپو(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
در این مقاله می‌خواهیم علاقمندان به ادبیات غرب را با حرکت ادبی موسوم به اولیپو آشنا سازیم. این حرکت ادبی در کشور ما هنوز ناشناخته است و مطالب و مقالات کافی در مورد آن نوشته نشده است. با توجه به اینکه بیان گفتنی‌های مربوط به ادبیات اولیپو در قالی یک مقاله امکان‌پذیر نیست سعی خواهیم کرد راجع به اهداف اولیپو، پیشتازان، بنیان‌گذاران و ویژگی مهم آن سخن بگوییم؛ بدون اینکه از ارائه نمونه‌هایی از ادبیات اولیپو و تکنیکهای نوشتاری آن غافل باشیم.