درخت حوزه‌های تخصصی

عمده ترین هدف پژوهش حاضر، تعیین شاخص های ارزیابی عملکرد، بررسی کفایت و قابلیت شاخص های موجود و همچنین ارزیابی قابلیت های سیستم حسابداری و سایر سیستم های تأمین کننده اطلاعات دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی، جهت ایفای مسئولیت پاسخ گویی مالی و عملیاتی می باشد. در راستای تحقق این اهداف، پنج مرحله عملیاتی شامل: 1) بررسی و مطالعه مبانی نظری ارزیابی عملکرد و شاخص های مورد استفاده در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه 2) نظرخواهی از متخصصان و صاحب نظران کشور در مورد شاخص های کلیدی مستخرجه از مبانی نظری ارزیابی عملکرد 3) مقایسه شاخص های ارزیابی عملکرد موجود با شاخص های مورد اجماع جامعه تخصصی کشور 4) ارزیابی قابلیت های سیستم حسابداری و گزارشگری مورد عمل دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی و 5) ارزیابی قابلیت سایر سیستم های موجود تأمین کننده اطلاعات، طی گردیده است. نتایج حاصل از تحقیق، بیانگر آن است که دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی ایران از شاخص های قابل قبول ارزیابی عملکرد، جهت ایفای مسئولیت پاسخ گویی مالی و عملیاتی برخوردار نمی باشند. ولیکن سیستم حسابداری و گزارشگری مورد عمل و همچنین سایر سیستم های موجود تأمین کننده اطلاعات، از قابلیت های لازم برای تأمین اطلاعات مالی و غیرمالی شاخص های مورد اجماع جامعه تخصصی کشور، جهت ارزیابی عملکرد دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی برخوردار می باشند.

سیستمهای اطلاعاتی حسابداری، به عنوان یکی از زیرمجموعههای سیستمهای اطلاعاتی مدیریت، بخش عمدهای از اطلاعات مورد نیاز مدیران سازمان را فراهم میکند. بررسی کارایی و اثربخشی سیستمهای اطلاعاتی سازمان، به مدیریت کمک خواهد کرد تا نسبت به تقویت، اصلاح و یا تغییر این سیستمها اقدام کند. دسترسی به معیارهایی برای ارزیابی سیستمهای اطلاعاتی نیز میتواند، مدیریت را در مرحله تصمیمگیری برای انتخاب سیستم مناسب یاری دهد. با توجه به هزینههای نسبتاً بالای پیادهسازی بستههای نرمافزاری آماده حسابداری در ایران، و چگونگی ایجاد ارزش افزوده توسط آنها، پرداخته است. بخش عمدهای از منافع و هزینههای مذکور فاقد معادلهای کمی هستند. از این رو، در تحقیق حاضر، منافع و هزینهها از طریق مراجعه به استفادهکنندگان اصلی سیستم و دریافت قضاوتهای ذهنی آنها، تعیین شدهاند و نسبت به تأیید و یا رد وجود ارزش افزوده در استفاده از نرم افزارهای آماده حسابداری در سازمانها، اقدام شده است. نتایج تحقیق نشان دهنده ارزش افزوده برای بستههای نرمافزاری آماده مالی ایرانی است و این در حالی است که برخی تحقیقات پیشین نشان دادهاند، این گونه نرمافزارها اگرچه برای کشورهای توسعه یافته مولد ارزش افزوده بودهاند، اما در کشورهای توسعه یافته چنین اثری نداشتهاند.

بازار سرمایه با هدایت سرمایه های ریز راکد به فرایند تولید، نقش مهمی را در اقتصاد کشورها ایفا کرده، به عنوان شاخص تب نمای اقتصادی عمل می کند. بنابراین، توجه به مبانی اساسی تصمیم گیری این نوع بازارها به خصوص در ایران که ادبیات جوانی در این باره دارد، ضروری می نماید. با نگاهی به ادبیات این بازار ملاحظه می شود که سود و زیان، مبنای اصلی بیش تر تصمیم گیری هایی چون مدل های ارزشیابی و قیمت گذاری سهام است که صحت، دقت، قابلیت اعتماد، اطمینان و قابلیت پیشگویی آن، رابطه مستقیمی با صحت چنین تصمیم گیری هایی دارد. ولی وجود ضعف ونارسائی های عمده در فرایند تهیه آن، همچون وجود برآوردها، استفاده از روش های متنوع حسابداری و هموارسازی، نقش مهم تصمیم گیری آن را تهدید می کند. برای کاهش چنین تهدیداتی، تحلیل هایی چون کیفیت سود ارائه شده که به طورخلاصه به درجه نقدینگی، میزان ارائه محافظه کارانه، دقت و صحت اندازه گیری، کاهش میزان استفاده از برآوردها، قابلیت پیشگویی، میزان اجزای نرمال و قابلیت تکرارآن مربوط است. این پژوهش نیز که به بررسی رابطه بین کیفیت سود و بازده سهام شرکت های پذیرفته شده بورس تهران می پردازد با جمع آوری و تحلیل شاخص های کیفیت سود، حکایت ازآن دارد که روابط شاخص های سود ناخالص، هزینه مدیریت فروش، بازده سرمایه به کارگرفته شده و تحقق نقدینگی با بازده سهام در سطح 95 درصد معنا دار بوده، حال آن که این رابطه برای شاخص های حساب های دریافتنی، ارزش مطلق معوقه های کل، اجزای غیرعملیاتی سود، نسبت سرمایه گذاری مجدد دارایی های سودآور، تحقق سود، محافظه کاری، موجودی و نقدینگی عملیاتی معنا دار نبوده است.