درخت حوزه‌های تخصصی

مقاله، پس‌ از اشاره‌ به‌ ارتباط‌ «پلورالیزم‌ و نسبی‌گرایی» و به‌ مسئلة‌ «تساهل‌ و تولرانس»، نمونه‌هائی‌ از احکام‌ اسلام‌ و تعالیم‌ قرآن‌ و سنت‌ را دال‌ بر مدارا و گذشت‌ و سعة‌ صدر اسلامی‌ مثال‌ می‌زند که‌ بدون‌ پذیرش‌ نسبی‌گرائی‌ و شکاکیت‌ و لیبرالیزم، متضمن‌ حد‌ اعلای‌ انسانیت‌ و حقوق‌ بشر می‌باشد از قبیل‌ «اجباری‌ نبودن‌ پذیرش‌ اسلام»، «طرح‌ گفت‌ و گوی‌ منطقی‌ و آرام‌ با ادیان‌ دیگر»، «نفی‌ استثمار و اطاعت‌ بندگان»، «دعوت‌ به‌ مدارا با کافران‌ غیر حربی» و...

چکیده امروزه علیرغم تحولات چشمگیر در عرصه‏های مختلف تعلیم و تربیت، در زمینه روش‏ها و رویکردهای تربیت اخلاقی و ارزشی تلاش‏های لازم صورت نگرفته است. ضعف و نارسایی موجود در این زمینه ناشی از پاره‏ای تردیدها و ابهام‏هایی است که از جمله آنهاست: ابهام در مبانی تربیت اخلاقی، تضاد موجود بین اهداف تربیت اخلاقی و روش‏های آن، ابهام در نتایج آن که متضمن نوعی تلقین و یا رفتار مصنوعی است، ابهام در مورد اصول تحول اخلاقی، وجود مفاهیم و تعابیر متضاد و مختلف از تعلیم و تربیت اخلاقی، وجود مدل‏های متعدد، مسئله تمایز بین تربیت اخلاقی و آموزش ارزش‏ها، ضرورت و امکان تربیت اخلاقی، اعتبار مبانی معرفت‏شناختی آموزش اخلاقی و ارزشی و تردید نسبت به اثربخش بودن آنها. ارائه پاسخ مناسب برای همه این ابهامات مستلزم طرح مباحث مربوط به رویکردها و روش‏های تربیت اخلاقی و ارزشی و تدوین و طراحی روش‏ها و رویکردهای مناسب آن است. نویسنده در این نوشتار در پی بیان مسائل مربوط به تربیت اخلاقی و ارزشی، مفهوم‏شناسی تربیت اخلاقی و ارزشی و طرح مختصر روش‏ها و رویکردهای تربیت اخلاقی و ارزشی است و بر این باور است که طرح و تبیین و توصیف روش‏ها و رویکردهای فوق در رفع ابهامات و مشکلات مطرح‏شده موثر خواهد بود.