درخت حوزه‌های تخصصی

اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی ادبیات عرب تاریخ اسلام و سیره تصوف و عرفان اسلامی تفسیر و علوم قرآن حدیث و علوم حدیث علوم غریبه فقه و اصول گروه های ویژه منطق، فلسفه و کلام اسلامی
اخلاق اسلامی تعلیم و تربیت اسلامی
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱٬۸۶۱ تا ۱٬۸۸۰ مورد از کل ۸٬۶۶۷ مورد.
۱۸۶۱.

رابطه رزق حرام با بزهکاری و تاثیر آن بر جلوه های فردی و اخلاقی اشخاص در آیات و روایات(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال هشتم پاییز ۱۳۹۶ شماره ویژه نامه

کلید واژه ها: بزهکاری رزق حرام اخلاق جرم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۹۴ تعداد دانلود : ۵۳۱
از دیدگاه اسلام مال حرام نسبت به مسائل و روابط اجتماعی و حق الناسی که بیش از هر چیز مورد توجه و احترام شارع مقدس است. تاثیر منفی بسیار دارد، که آثارآن را می توان با وضوح و تاکید قابل توجهی در منابع دینی وکلام بزرگان مشاهده کرد. استفاده از مال حرام موجب می شود تا انسان قادر به درک قبح گناهان و جرایم نباشد و مهر بر دل او زده شود. گسترش پدیده حرام خواری در جامعه به عنوان یکی از عوامل ازدیاد سایر جرایم مد نظر است. مقاله حاضر با بررسی این موضوع در صدد اثبات این رابطه در قران کریم و روایات بوده وسپس به عوارض پدیده حرام خواری در جامعه از جمله جرم زا بودن آن می پردازد. تاکید مقاله بر جنبه ها و آثار اجتماعی موضوع و وظایف حاکمیت در اهتمام به این مهم و مقابله با ریشه ها و عوامل گسترش این معضل اجتماعی بوده و کمتر به جلوه های فردی و اخلاقی موضوع می پردازد.
۱۸۶۲.

ارتقای سطح کیفی فضاهای عمومی شهری با رویکرد عدالت اجتماعی (مطالعه موردی: محله دزاشیب منطقه یک شهرداری تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال هشتم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۱ (پیاپی ۲۹)

کلید واژه ها: فضاهای عمومی شهری عدالت اجتماعی سطح کیفی دسترسی AHP GIS

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۹ تعداد دانلود : ۳۵۵
عدالت اجتماعی، ریشه در عدالت فضایی و محیطی دارد. و عدم دسترسی بخش هایی از شهر به فضاهای عمومی باعث محرومیت ساکنان از امکانات موجود خواهد بود که نشان از یک بی عدالتی است. پژوهش حاضر از نوع کاربردی بوده و روش تحقیق توصیفی – تحلیلی می باشد. در این راستا با تعیین 9 شاخص از جمله دسترسی ها به مراکز آموزشی، درمانی، انتظامی، شبکه ارتباطی اصلی، پارک ها و فضاهای سبز و... به ارزیابی سطح کیفی فضاهای عمومی محله دزاشیب واقع در ناحیه 4 منطقه 1 شهرداری تهران با تأکید بر موضوع دسترسی خواهد بود. روش تجزیه و تحلیل این تحقیق تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و ابزار تحلیل نیز expert choice و GIS می باشد. نتایج تحقیق نشان می دهد فضاهای عمومی واقع در مرکز و شرق محله از وضعیت نامناسبی به جهت برخورداری از عدالت اجتماعی، مواجه است. و نیازمند جانمایی کاربری ها و فضاهای عمومی شهری بخصوص فضاهای مذهبی، درمانی، انتظامی و حمل و نقل عمومی است و در پایان نیز پیشنهادات و راهکارهایی در جهت ارتقاء سطح کیفی فضاهای عمومی محله ارائه گردیده است.
۱۸۶۳.

جایگاه مراقبه در اخلاق عقلی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال هفتم تابستان ۱۳۹۶ شماره ۴ (پیاپی ۲۸)

کلید واژه ها: مراقبه اخلاق عقلی مبانی معرفت شناسی مبانی انسان شناسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۷۰ تعداد دانلود : ۳۶۰
مراقبه یا کنترل نفس جایگاه ویژه ای در اخلاق اسلامی دارد، به طوری که تمام فعالیت های اختیاری انسان درراستای کمال را، تحت اشراف خود قرار می دهد، که در صورت عدم این نظارت، هیچ فعلی به نتیجه مطلوب نخواهد رسید. در این مقاله، بحث مراقبه از میان رویکردهای چهارگانه در اخلاق (عقلی، عرفانی، روایی و تلفیقی)، در اخلاق عقلی و استنباط آن ازآثار موجود این رویکرد مورد بررسی و تبیین قرارگرفته که مفروض اصلی دراین نوشتار است. در ابتدا پیشینه ی بحث در آثار اخلاق عقلی مورد جستجو قرار گرفته است، همچنین برخی از مبانی معرفت شناسی و انسان شناسی مراقبه در اخلاق عقلی بررسی شده و در ذیل هرکدام ارتباط آن مبنا با مراقبه مطرح شده است. در پایان بر اساس آثار و متون موجود از حکمای مؤلف در اخلاق عقلی "مراقبه" اینگونه استنباط شده است :« مواظبت رفتاری متعادل به دور از افراط و تفریط» به عبارت دیگر فضیلتی است که با عمل به آن، انسان از لغزیدن به رذائل دو طرف آن، کنترل می شود.
۱۸۶۴.

اخلاق تربیت در سبک زندگی اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال هفتم تابستان ۱۳۹۶ شماره ۴ (پیاپی ۲۸)

کلید واژه ها: سبک زندگی تربیت اسلامی معنویت مسئولیت پذیری شخصیت انسان ها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۶۱ تعداد دانلود : ۷۱۴
موضوع اصلی موردتوجه در این مقاله،اخلاق تربیت در سبک زندگی اسلامی است. اهمیت فراوان سبک زندگی در حیات اجتماعی، فرهنگی و سیاسی، و پیامدهای اساسی و مهم ناشی از آن موجب توجه و پرداختن اندیشمندان حوزه های مختلف به آن شده و بر همین اساس، علمای حوزه های مختلف از جمله جامعه شناسی، روانشناسی، مطالعات فرهنگی، انسان شناسی، پزشکی و دین پژوهان و .... هر یک به فراخور، بخشی از این پدیده را موردمطالعه قرار داده اند. در دنیای مدرن در کنار شناسه ها و تحولات آن نظیر گسترش و پیشرفت وسایل فناوری و ارتباطی ،اسلام باتربیت انسان ها و با ارائه سبک زندگی خاص باعث رشد و شکوفایی و به کمال رسیدن بشر می گردد. در این نوشتار به مفهوم و اهداف تربیت در سبک زندگی اسلامی،تربیت الگویی و اجتماعی در سبک زندگی اجتماعی،اصل مسئولیت پذیری و جایگزینی ارزش های الهی در سبک زندگی اسلامی همچنین نقش معنویت در تربیت تحصیل کرده ها و نقش حکومت ها در شکل گیری سبک زندگی خواهیم پرداخت.
۱۸۶۵.

واکاوایی گزاره های اخلاقی با رویکرد فقهی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال هشتم پاییز ۱۳۹۶ شماره ویژه نامه

کلید واژه ها: گزاره های اخلاقی ارتباط فقه واخلاق تشریع آیات اخلاقی استنباط

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۸ تعداد دانلود : ۳۵۹
ارتباط تنگاتنک فقه واخلاق واشتراک حوزه های کاربردی هریک،باعث گردیده تا گزاره های اخلاقی بارویکرد فقهی معرفی وتبیین شودوبه صورت قضایای اخلاقی وبه گونه تحلیلی موردتحقبق قرارگیرد. بررسی حوزه های اشتراک وافتراق فقه واخلاق ، تحلیل گزاره ها وموضوعات اخلاقی قرآن بامحوریت گستره فقه القرآن وهمچنین پذیرش دیدگاه تشریعی بودن موضوعات اخلاقی درکنارنقدادله ورد دیدگاه مخالفین، منجربه آن میشودکه آیات اخلاقی درکنارآیات ظاهردراحکام شرعی مورداستنباط قرارگیردبه گونه ای که ژرف نگری دراین آیات وتوجه به روایات ذیل آنها وسیره استنباطی اهل بیت (ع) ازقرآن ،محدوده تحقیقات فقهی را وسیعترکرده وتاثیرگذاری اخلاقیات با عبورازمحدوده توصیه ورسیدن به جایگاه الزام ،بیشترشده وجنبه تکلیفی آیات اخلاقی مورد بحث وبررسی قرارگیرد.
۱۸۶۶.

معلمِ الهام بخش جستجویی در سلوک و منش چهار معلم برجسته ایران در دوره معاصر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی سال بیست و پنجم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۳۷ 57 - 77

کلید واژه ها: معلم الهامبخش جلال الدین همایی محمد قریب، غلام حسین شکوهی رضا روزبه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۷۷ تعداد دانلود : ۵۳۱
هدف این پژوهش بازشناسی و صورتبندی سلوک و منش معلمانی است که آرمانهایی فراتر از دستیابی به اهداف علمی و درسی داشته ، و با برخورداری از شور و شوقی اصیل و درونی، نقشهای ماندگار و ارزشمندی را بر روح و جان شاگردان خویش حک کرده اند. برای رسیدن به این منظور و بر اساس چهار مؤلفه اولیه یعنی «وجهه علمی، شخصیت اخلاقی، نفوذ کلام و شاگردپروری»، جستجویی در احوالات شماری از مربیان برجسته ایران در عصر معاصر صورت پذیرفت که از میان 26 معلم گزینش شده در نهایت، جلال الدین همایی، محمد قریب، غلام حسین شکوهی و رضا روزبه انتخاب شدند. در ادامه، آثار و مکتوباتی که حول شخصیت این چهار معلم وجود داشت، توسط محققان بازخوانی و شناسه گذاری شد و با بهره گیری از روش تحلیل مضمون، شصت و هفت خرده مضمون، بازشناسی گردید. در گام بعدی، خرده مضمونها در قالب سیزده مضمون سازمان دهنده و سه مضمون فراگیر دسته بندی شد. یافته های این پژوهش نشان می دهد که از میان خرده مضمون های استنتاج شده، 15 مضمونِ «شوق فراگیری، احاطه علمی، گشاده دستی علمی، تقید دینی، زهد، ثبات قدم، نظم و برنامه ریزی، شوخ طبعی، تکریم و اعزاز استادان، رفاقت با شاگردان، عطوفت با پرسش گران، شیوایی بیان، رفتار مهرآمیز، شغل ندیدن معلمی و دلدادگی به آموزگاری» از بیشترین فراوانی برخوردار بود و برای هر چهار معلم مصداق داشت. سرانجام، ویژگیها در قالب شبکه مضمونها، الگویی از سلوک و منش «معلم الهام بخش» را معرفی می کند.
۱۸۶۷.

تعمیم پذیری روش های تربیت الهی در قرآن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تربیت اسلامی سال دوازدهم بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۲۴

کلید واژه ها: روش تربیتی خلیفه الله تعمیم پذیری تربیت قرآنی تربیت الهی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن تفسیر قرآن معارف قرآن اخلاق و تربیت در قرآن
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی اخلاق اسلامی اخلاق کاربردی اخلاق دینی
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی تعلیم و تربیت اسلامی کلیات فلسفه‌ تعلیم و تربیت
  4. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی تعلیم و تربیت اسلامی تربیت تربیت اخلاقی
تعداد بازدید : ۱۷۲۸ تعداد دانلود : ۱۲۷۰
قرآن کریم، کتاب تربیتی است که خداوند متعال، در آن هم به طور مستقیم از روش هایی برای تربیت پیامبر اکرمn و سایر مردم استفاده کرده است و هم روش هایی را به پیامبر و دیگران برای تربیت آموخته است. هدف این پژوهش بررسی این مسئله است که آیا مربیان انسانی می توانند از روش های تربیتی خداوند در قرآن کریم به منظور تربیت انسان ها استفاده کنند یا اینکه روش های تربیت قرآن کریم ویژه خداوند است و مربیان انسانی نمی توانند در تربیت از آنها استفاده کنند؟ این تحقیق برای پاسخ به این سؤال از روش تحلیل و تفسیر آیات قرآنی استفاده کرده و به هشت دسته دلیل بر جواز استفاده مربیان از روش های تربیت الهی در قرآن کریم دست یافته است که عبارتند از: هدف تربیتی و هدایتی قرآن، عمومیت و عقلایی بودن زبان قرآن، توصیه به تدبر و تفکر در آیات قرآنی، دستور قرآن به تمسک به حبل الله، خلیفه بودن انسان برای خدا، الگو بودن پیامبر و جواز استفاده آن حضرت از روش های الهی، و نظایر آن.
۱۸۶۸.

درآمدی روش شناختی بر تدوین کدهای اخلاق در محیط های صنعتی (روی آوردی اسلامی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه اخلاق سال دهم تابستان ۱۳۹۶ شماره ۳۶

کلید واژه ها: کدهای اخلاق اخلاق اسلامی محیط های صنعتی اخلاق مکمل اخلاق سازمانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۵ تعداد دانلود : ۳۴۹
این پژوهش با استناد به آموزه های اخلاق اسلامی، اقدام به تحلیل مبانی روش شناختی در تدوین کدهای اخلاقی متناسب با محیط های صنعتی پرداخته است. در این باره به دو رویکرد فضیلت محور و الزام گرا توجه شده است. تاکید بر هر دو رویکرد فضیلت محوری و الزام گرایی در اخلاقیات به نحو مکمل و کثرت روش ها و اتخاذ رویکرد میان رشته ای از رهیافت های این پژوهش به شمار می روند. صنعت، پاره ای عیوب اخلاقی دارد که فضایل اخلاقی بسیاری در آموزه های اسلامی را می توان برشمرد که می توانند نقش راه بَرَندگی و هدایت گری را در محیط صنعتی ایفا کنند. نتایج به دست آمده علاوه بر معرفی فضایلی هم چون قناعت، فروتنی، دگردوستی، احترام متقابل بر الزاماتی اخلاقی مانند مسئولیت پذیری، دانش پایگی، دقت، وقت شناسی، کارگشایی، مراقبت از جسم، آراستگی، امانت داری، دوراندیشی، قانون گروی، آزادی، جلب رضایت، صرفه جویی در دو بعد الزامات درون محیطی و سازمانی، به عنوان کدهای اخلاقی معتبر تاکید دارد.
۱۸۶۹.

تبیین رشد انسان بر اساس صورتبندی پیوستار مفهوم شناختی تعقل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی سال بیست و پنجم دوره جدید بهار ۱۳۹۶ شماره ۳۴

کلید واژه ها: تعقل تعلیم و تربیت اسلامی اساس رشد انسان الگوی مفهوم شناختی تعقل کاربرد تعقل در قرآن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۴۵ تعداد دانلود : ۱۲۲۵
هدف اصلی این پژوهش تبیین رشد انسان بر اساس پیوستار مفهوم شناختی تعقل است. این تبیین بر آیات قرآن کریم، بررسی تفسیر المیزان و اتکا به مبانی و اصول حکمت متعالیه بویژه اصالت وجود، حرکت جوهری و وحدت تشکیکی متکی است. روش این پژوهش تحلیل مفهومی است. مفهوم تعقل با استفاده از چهار شیوه تحلیل مفهومی یعنی بررسی بافت یا سیاق مفهوم، بررسی ترادف کلمات و عبارات، تحلیل بر حسب مفهوم متضاد و تحلیل بر حسب شبکه معنایی از نوع ارتباط اندراجی مورد بررسی قرار گرفته است. بر اساس یافته های پژوهش، تعقل مفهوم مشکک است که در کلام خدای تعالی به معنای ادراک مشروط با سلامت فطرت نه تعقل تحت تأثیر غرایز و امیال نفسانی به کار رفته است و مرکزیت آن را ایجاد ربط منسجم با حقیقت بر عهده دارد. به کارگیری مفاهیم گوناگون برای عقل ناظر به حیثیت های متفاوت فعالیت ادراکی و ارادی نفس است که قدر مشترک آن در مفهوم عقل منعکس می شود که همه فرایندها و کارکردهای ادراکی، ارادی و عملی را می تواند در برگیرد. تعقل یک پیوستار طولی دارد و شامل مراتبی نظیر نهیه، حجر، تفکر، تفقه، قلب، حلم و لب می شود و رشد، حرکت پیوسته در مراتب تعقل است که این مراتب همان مراتب رشد است. متناسب با پیوستار طولی تعقل ساختار رشد در این مراتب هم افزایی و تغییر است و تکامل و رشد در مراتب تعقل حاصل تعامل مستمر کارکردهای شناختی و عملی است.
۱۸۷۰.

اخلاق در شبکه های اجتماعی دیجیتال: دفاع از اخلاق فضیلت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه اخلاق سال دهم بهار ۱۳۹۶ شماره ۳۵

کلید واژه ها: فلسفه فناوری اخلاق فناوری شبکه های اجتماعی اخلاق فضیلت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۶۹ تعداد دانلود : ۵۷۷
شبکه های اجتماعی جدید [1] ( SNS ) دنیای نو و متفاوتی از ارتباطات و تعاملات بشری را برای ما خلق کرده اند. فیس بوک، تویتر، لینکداین، وایبر، تلگرام، واتس آپ و سایر اعضای پرشمار این خانواده در حال رشد با سرعت زیاد در حال تبدیل شدن به یکی از زیرساخت های فناورانه اصلی و بعضاً اجتناب ناپذیر در زندگی و فعالیت اجتماعی ما هستند. در کنار بهره بردن از کاربردهای فراوان و تسهیلاتی که این فناوری برای ما فراهم آورده، در حکم محققان فلسفه اخلاق لازم است تا در جریان نوظهور نقادی و ارزیابی فلسفی این شبکه ها سهم خود را ایفا کنیم. در این راستا، با سه چارچوب نظری رایج در فلسفه اخلاق روبه رو هستیم: اخلاق پیامدگرا، اخلاق وظیفه گرا و اخلاق فضیلت گرا. اگرچه هر کدام از این سه دیدگاه جایگاه خاص خود را در مباحث فلسفه اخلاق دارد اما در ارتباط با ارزیابی شبکه های اجتماعی مهم ترین تحلیل ها تاکنون از جانب فضیلت گرایان، مانند شنون والر [2] و چارلز اِس، [3] ارائه شده است. در این مقاله از چارچوب نظری اخلاق فضیلت جهت ارزیابی SNS دفاع می کنیم. سپس، دیدگاه والر و نقاط قوت و ضعف آن را واکاوی خواهیم کرد. در انتها برای تحقیق بومی در خصوص نسبت شبکه های اجتماعی با شیوه زندگی ایرانی اسلامی چارچوب اولیه ای پیشنهاد می کنیم.   [1]. Social Networking Services. [2]. Shanon Vallor. [3]. Charles Ess.
۱۸۷۱.

بررسی امکان تأسیس فلسفة تعلیم و تربیت صدرایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی سال بیست و پنجم دوره جدید تابستان ۱۳۹۶ شماره ۳۵

کلید واژه ها: حکمت متعالیه و تعلیم و تربیت نفس شناسی از نظر ملاصدرا فلسفة تعلیم و تربیت تعلیم و تربیت اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶۷ تعداد دانلود : ۴۲۶
نظریه ی ملاصدرا در باره ی چگونگی آفرینش و تکامل انسان یعنی حدوث جسمانی نفس و بقای روحانی آن در کنار نظریه ی حرکت جوهری نفس و استکمال تدریجی آن، چشم اندازی ژرف پیش روی محققان قرار می دهد. تحول آدمی بر اثر تربیت ، ناشی از علوم اکتسابی در کنار استعداد شخصی تحقق می یابد. بر همین اساس آموزش برای آحاد مردم به فراخور توانایی جسمی ذهنی آن ها فریضه ای اخلاقی و الهی شمرده می شود. از نظر ملاصدرا اگر آگاهی ها و علوم جدیدی که آدمی فرامی گیرد یا به متعلمان القا می شود، مرتبط با حقایق متعالی روح و جان آدمی باشد وی را به راستی"انسان تر"می سازد. ملاصدرا همه ی علوم را در یک سطح از اهمیت و ارزش قرار نداده و به حسب موضوع ، معارف فلسفی را- که نهایتأ در خدمت خداشناسی و خودشناسی به کار می آید- در صدر می نشاند. با این همه، امکان تأسیس یک تئوری و نظریه ی جامع فلسفه تعلیم وتربیت، صرفأ متکی بر آرا وی مشکوک یا ممتنع است.
۱۸۷۲.

مدل نظری آسیب شناسی تربیت عفاف و حجاب در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تربیت اسلامی سال دوازدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۲۵

کلید واژه ها: حجاب عفاف ایران مدل نظری متون اسلامی آسیب های تربیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۰۲ تعداد دانلود : ۷۵۷
درونی سازی و ترویج ارزش های اسلامی از جمله عفاف و حجاب نیازمند روندی مؤثر و تدریجی است که در ایران، آسیب های جدی در این فرایند مشهود بوده است. این مقاله درصدد ارائه مدلی نظری برای بررسی آسیب های روش تربیت عفاف در جامعه ایرانی است. پرسش اصلی این است که براساس چه مدل نظری می توان آسیب های تربیت عفاف در ایران را بررسی کرد؟ این مقاله با روش تحلیل محتوای متون دینی، آثار تربیت اسلامی و تحقیقات حوزه عفاف و حجاب و روش استقرایی به تدوین مدل و سپس با نظرسنجی از متخصصان علوم اسلامی، به سنجش اعتبار این مدل نظری پرداخته است. براساس نتایج تحقیق، متخصصان ضمن تأیید بررسی آسیب های تربیت عفاف در پنج حوزه خانواده، محیط های آموزشی، رسانه ها، نهادهای حکومت و موقعیت های مذهبی، تأثیر گویه های خانواده و محیط های آموزشی، را بالاتر از سایر حوزه ها ارزیابی کردند.
۱۸۷۳.

خاستگاه قرآنی نیایش های امام جواد (ع)

نویسنده:
منبع: بینات سال بیست و سوم پاییز ۱۳۹۵ شماره ۳ (پیاپی ۹۱) ویژه نامه قرآن و امام جواد (ع)
حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن تفسیر قرآن معارف قرآن موارد دیگر قرآن وعترت
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی اخلاق اسلامی اخلاق کاربردی اخلاق دینی
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث معارف حدیثی اخلاق و تربیت در روایات
تعداد بازدید : ۸۶۴ تعداد دانلود : ۵۹۱
۱۸۷۴.

تبیین نقش توجه به کرامت انسانی در افزایش معنویّت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال هفتم زمستان ۱۳۹۵ شماره ۲ (پیاپی ۲۶)

کلید واژه ها: معنویت کرامت ذاتی کرامت اکتسابی انسان معنوی تعالی معنوی تقوا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۸۷ تعداد دانلود : ۳۲۰
معنویّت در طول حیات بشر به عنوان یک امر مطلوب مورد توجّه بوده و تلاش زیادی در جهت تقویت آن صورت گرفته است. عوامل متعدّدی موجب تعالی و پرورش معنویّت می شود امّا در بین این عوامل، کرامت انسان از نقشی محوری و اساسی برخوردار است. در این مقاله ضمن تشریح مفهوم معنویّت، اهمیّت کرامت انسان در ایجاد شخصیّت معنوی مورد تأکید قرار گرفته و چگونگی تأثیر کرامت انسان در افزایش معنویت نیز بررسی خواهد شد و ثابت می گردد که سرچشمه ی معنویّت، توجّه به کرامت ذاتی و اکتسابی و عمل به دستورات دینی است و در مقابل، منشاء بسیاری از محرومیّت های معنوی، غفلت و عدم توجّه به جایگاه و کرامت روح ملکوتی انسان است
۱۸۷۵.

ارزیابی انتقادی فمینیسم از منظر اخلاقی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه اخلاق سال نهم پاییز ۱۳۹۵ شماره ۳۳

کلید واژه ها: جنسیت فمینیسم زنان اخلاق مردان

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی فلسفه و منطق فلسفه غرب رویکرد موضوعی فلسفه های مضاف فلسفه اخلاق
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی اخلاق اسلامی کلیات فلسفه‌ اخلاق
تعداد بازدید : ۱۰۰۷ تعداد دانلود : ۶۳۲
بسیاری از فمینیست ها قائل هستند نقش ها و اشکال رفتاری ملازم با «جنسیت» زن بودن را جوامع مختلف بطور تاریخی تولید کرده اند. اخلاق فمینیستی تلاشی است برای بازنگری و بازسازی تفکر دوباره درباره جنبه های اخلاق سنتی غرب که تجربیات اخلاق زنان را بی ارزش و کم بها تلقی کرده است. و معتقدند در تاریخ دوهزار ساله اخلاق غرب صدای اخلاق زنانه غایب بوده لذا برای پایان دادن به این نابرابری و عدم تعادل می گویند: جنسیت نه تنها در اصل انسانیت، و نه در مسائل اخلاقی و رفتارهای اخلاقی تأثیرگذار نیست. فمینیسم با قائل شدن به تشابه زنان و مردان در حوزه رفتارهای اخلاقی نقش های جنسیتی اخلاقی که نظام آفرینش برعهده هر یک از زن و مرد نهاده را فراموش کرده و با طرح مشابهت و همسانی زنان و مردان به اخلاق «زن مرد Androgyny » رو آورده است که این گونه نگرش ها پیامدهای غیراخلاقی همچون نفی خانواده، همجنس گرایی و امحاء تفاوت های فطری زنان و مردان را در پی داشته است. این نوشتار ضمن جریان شناسی نحله های مختلف فمینیستی، در راستای نقد تأثیرگذاری آنها روی اخلاق، به پیامدهای اخلاقی دیدگاه های فمینیستی پرداخته است.
۱۸۷۶.

تحلیل و بررسى آراء تربیتى علّامه اقبال لاهورى با تأکید بر اهداف و روش ها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: معرفت سال بیست و پنجم آذر ۱۳۹۵ شماره ۲۲۸ «ویژه علوم تربیتی»

کلید واژه ها: تعلیم و تربیت اقبال لاهورى خودى اهداف و روش هاى تعلیم و تربیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۷۹ تعداد دانلود : ۴۵۲
علّامه محمداقبال لاهورى به عنوان یکى از چهره هاى درخشان تاریخ مشرق زمین و دنیاى اسلام، کوشید تا اندیشه هاى اصلاح گرایانه، آگاه کننده و هدایتگر خویش را براساس آموزه هاى دین مبین اسلام بنا نهد. در آثار وى، به موضوعات گوناگونى از جمله «تعلیم و تربیت» برمى خوریم. ویژگى اصلى آراء تربیتى اقبال این است که علاوه بر اسلامى بودن، بر مفهوم فلسفى خاصى به نام «خودى»، به معناى انسان کامل بنا شده و در خصوص چگونگى تکامل ارزشى و اخلاقى «خودى» به تفصیل بحث کرده است. بر این اساس، هر کسى باید ابتدا به خود توجه داشته باشد، ارزش وجودى خود را بشناسد و سپس به امور دیگر بپردازد. این خودى مى تواند محک اعمال نیک و بد انسان باشد. این تحقیق نظرى است و سعى دارد با روش توصیفى تحلیلى، مهم ترین اهداف و روش هاى تربیتى مدنظر علامه اقبال لاهورى را بررسى کند.
۱۸۷۷.

تحلیل الگوی قرآن در روش تذکر در برخورد با انحرافات اخلاقی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال هفتم زمستان ۱۳۹۵ شماره ۲ (پیاپی ۲۶)

کلید واژه ها: الگوی اخلاقی الگوی قرآنی روش تربیتی تذکر رذائل و فضایل انحرافات اخلاقی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۷۴ تعداد دانلود : ۳۶۵
قرآن به عنوان منبع معتبر و جایگاه الهی ووحیانی که دارد می تواند به ویژه در زمینه رفع و دفع رذایل و انحرافات اخلاقی بسیار کارگشا باشد؛ بررسی آیات الهی نشان می دهد قرآن اصول و روش هایی را برای تربیت اخلاقی جامعه متذکر گردیده است یکی از این روش ها روش «تذکر» است؛ اینکه این روش بر اساس آیات الهی چیست و چگونه و با چه شیوه هایی می تواند منجر به تربیت اخلاقی و به ویژه دوری از رذایل و انحرافات اخلاقی گردد مسئله مقاله پیش روست، این روش که برخی آن را به عنوان یکی از اصول اخلاقی نیز تلقی کرده اند با شیوه های؛ ایجاد پرسش و استدلال، عبرت آموزی، موعظه حسنه، توصیه، تمثیل، مقایسه، زمینه تذکر و غفلت زدایی را در افراد ایجاد کرده و سبب تربیت اخلاقی افراد گردد. قرآن کریم با بیان این اصول و شیوه های اجرای آن در قالب قصص و برخوردهای انبیا با انحرافات اخلاقی، به انسان می آموزد تا با استفاده از این ابزار در جهت ایجاد صفات اخلاقی مطلوب ومحو کردن انحرافات و ناهنجاری ها تلاش کند. تاکید این پژوهش بر ایاتی است که در قرآن انحرافات اخلاقی به ویژه در سنین جوانی صورت گرفته می باشد و این مقاله عهده دار توصیف و تحلیل آن ها در راستای مسئله پیش گفته می باشد.
۱۸۷۸.

رویکرد اخلاق محور به تعاملات زناشویی ( تفاوت های نسلی در زنان متأهل)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اخلاق وحیانی سال چهارم بهار و تابستان ۱۳۹۵ شماره ۲ (پیاپی ۱۰)

کلید واژه ها: زنان اخلاق زناشویی تفاوت های نسلی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی اخلاق اسلامی اخلاق کاربردی اخلاق جنسی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی تعلیم و تربیت اسلامی کلیات فلسفه‌ تعلیم و تربیت
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی تعلیم و تربیت اسلامی تعلیم و تربیت نظری تعلیم و تربیت و خانواده
تعداد بازدید : ۱۳۸۹ تعداد دانلود : ۹۵۳
این مطالعه با هدف توصیف جایگاه اخلاق در زندگی زناشویی از منظر زنان و علل تغییرات ارزشی رخ داده در این زمینه، انجام شده است. با توجه به پیامدهای تغییرات ارزشی در خانواده و اهمیت نقش زن در این نهاد بنیادین جامعه، پژوهش پیرامون این تغییرات، ضروری به نظر می رسد. این پژوهش با تبیین اخلاق و ارایه دسته بندی از آن، به گونه شناسی تعاملات زناشویی بر مبنای ماهیت اخلاقی تعاملات زوجین می پردازد. تغییرات ارزشی در تعاملات زناشویی و تفاوت های نسلی در این خصوص، با انجام یک پژوهش پیمایشی در مورد زنان متأهل ساکن شهر تهران نشان داده شده است. با توجه به نتایح به دست آمده، نقش ارزش های مدرن در تغییر ماهیت اخلاقی تعاملات زوجین مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. نتایج نشان دهنده تغییرات ارزشی در تعاملات زناشویی زنان با توجه به میزان باور به اصول اخلاقی در تعامل با همسر است و در این زمینه، بین سه نسل از زنان متأهل، تفاوت بارزی وجود دارد. بدین معنا که نسل اول بیشتر و نسل سوم کمتر از دو نسل دیگر به این اصول توجه دارد. جامعه آماری پژوهش پیمایشی را زنان متأهل شهر تهران تشکیل می دهند که از میان آنان، 500 نفر به شیوه خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند و به پرسشنامه محقق ساخته پاسخ دادند.
۱۸۷۹.

ارزش های اخلاقی تقریب مذاهب اسلامی در عصر حاضر(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: معرفت اخلاقی سال هفتم پاییز و زمستان ۱۳۹۵ شماره ۲ (پیاپی ۲۰)

کلید واژه ها: تقریب مذاهب وحدت اخلاق اصول اخلاقی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۱۱ تعداد دانلود : ۲۴۴
سخن از وحدت امت اسلامی، بدون پرداختن به تقریب مذاهب اسلامی، به عنوان مبنای نظری آن، بی معناست. تقریب مذاهب، بهترین راهکار برای کاهش اختلافات مذهبی و عقیدتی است. این مهم، در کنار نقش غیرقابل انکار اخلاق در نهادینه سازی سبک زندگی تقریبی در میان آحاد جامعة اسلامی، توجه جدی و مؤثر به اخلاق تقریبی را ضروری می سازد. هدف این نوشتار، تبیین اصول اخلاقی تقریب بر اساس اولویت است. این مسئله با استفاده از روش کتابخانه ای در گردآوری و روش توصیفی – تحلیلی در پردازش اطلاعات دنبال شده است. با توجه به مسائل و آسیب های عصری تقریب مذاهب اسلامی، بر اصول اخلاقی تقریب همچون: «پرهیز از دادن نسبت های ناروا به یکدیگر»، «همکاری در اصول و ارزش های مشترک و پرهیز از دامن زدن به اختلافات»، «پرهیز از اهانت به مقدسات یکدیگر»، «آزادی در انتخاب مذهب» و «توجه به خلوص نیت و هدف مقدس تقریب» تأکید شده است. اصولی که نادیده انگاری هر یک، پیامدهای کمی و کیفی قابل ملاحظه ای برای جامعة اسلامی، در پی خواهد داشت.
۱۸۸۰.

مهارت های تفکر انتقادی درکتاب های «مطالعات اجتماعی» دوره ابتدایی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و پژوهش های تربیتی سال هشتم بهار و تابستان ۱۳۹۵ شماره ۱ (پیاپی ۱۵) 67-88

کلید واژه ها: تحلیل محتوا مهارت های تفکر انتقادی مطالعات اجتماعی دوره ابتدایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۵۹ تعداد دانلود : ۴۷۸
یکی از مؤلفه های تعیین کننده تعلیم و تربیت مؤثر، توسعه مهارت های تفکر انتقادی در فراگیران است. ابزار مهم این فرایند در نظام های متمرکز آموزشی، کتاب های درسی است که می تواند با افزایش ضریب تفکر یا دعوت به پژوهش، رشد تفکر انتقادی را در پی داشته باشد. هدف این تحقیق ارزیابی میزان توجه به کتاب های «مطالعات اجتماعی» دوره ابتدایی به مهارت های تفکر انتقادی است. جامعه آماری کتاب های «مطالعات اجتماعی» پایه های سوم تا ششم دوره ابتدایی است که مجموع آنها به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات «چک لیست» محقق ساخته بر اساس مؤلفه های تفکر انتقادی لیپمن است. نتایج نشان می دهد: 1. مهارت های تفکر انتقادی در سطوح تجزیه و تحلیل، ترکیب، ارزشیابی و توضیح در پایه های گوناگون تحصیلی دوره ابتدایی متفاوت است. 2. مهارت های تفکر انتقادی در تمام سطوح تجزیه و تحلیل، ترکیب، ارزشیابی و توضیح در تمام کتاب های پایه های سوم تا ششم پایین تر از حد انتظار است. 3. وضعیت نسبی مهارت های تفکر انتقادی در سطح توضیح، درکتاب های «مطالعات اجتماعی» بهتر از سطوح دیگر است. 4. در مجموع، کتاب های «مطالعات اجتماعی» دوره ابتدایی از ایجاد توانایی مهارت های تفکر انتقادی مطلوبی در شاگردان برخوردار نیست.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان