اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی

نمایش ۲٬۸۴۱ تا ۲٬۸۶۰ مورد از کل ۸٬۶۶۷ مورد.

۲۸۴۱.

فلسفة تربیت اسلامی و مأموریت احیای عمل تربیت اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: فرشته آل حسینی سید مهدی سجادی علیرضا صادق زاده قمصری محمود مهرمحمدی

منبع: پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی سال بیست و یکم دوره جدید پاییز ۱۳۹۲ شماره ۲۰

کلید واژه ها: فلسفة تربیت اسلامی عمل تربیت اسلامی روش تربیت اسلامی عامل تربیت اسلامی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۷۹۴ تعداد دانلود : ۸۹۶

این مقاله، نخست تبیینی از عمل تربیت اسلامی تدارک می بیند. این تبیین را از طریق تحلیل موقعیت به کارگیری یک روش تربیت اسلامی ارائه می کند؛ سپس، استدلال می کند که فلسفة تربیت اسلامی با رویکرد استنتاجی، که در پی دستیابی به روشها و فنون تربیت اسلامی است، عملاً با محدود شدن به این کارکرد و غفلت از زمینه های بکارگیری این روشها و فنون به روند فرسایشی کاهش «عمل» به «روش» در نظام تربیت رسمی کمک می کند. در نهایت، این نقد را پایة دفاع از مأموریت فلسفة تربیت اسلامی برای احیای عمل تربیت اسلامی، و پذیرفتن نقش مسئولانه تری برای کمک به تحقق عامل تربیت اسلامی قرار می دهد.

۲۸۴۲.

بررسی شاخصهای تربیت دینی در برنامه های درسی دوره های فرماندهان و مدیران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: هاشم ندایی حسن بختیاری جعفر محمدی

منبع: پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی سال بیست و یکم دوره جدید تابستان ۱۳۹۲ شماره ۱۹

کلید واژه ها: شاخص های تربیت دینی فرماندهان برنامه های درسی دینی در سپاه تربیت دینی فرماندهان سپاه

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۹۶۹ تعداد دانلود : ۵۹۶

این تحقیق، که با هدف تعیین میزان انطباق برنامه های درسی فرماندهان و مدیران با شاخصهای تربیت دینی انجام شده است از نظر هدف، کاربردی و از نظر نوع گردآوری داده ها، توصیفی از نوع پیمایشی است. جامعه آماری تحقیق شامل فراگیران، دانش آموختگان، استادان، مدیران و کارشناسان آموزشی دوره های فرماندهی و مدیریت است. با استفاده از فرمول کوکران حجم نمونه تحقیق 150 نفر تعیین شد. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته با 51 سؤال بودکه روایی آن با استفاده از روش اعتبار محتوا و پایایی آن با محاسبه آلفای کرونباخ (951/0) تعیین شد. ابتدا کل اعضای جامعه آماری به دو گروه دانشجویان دانش آموختگان و استادان مدیران کارشناسان تقسیم، و به نسبت، سهم نمونه هر گروه تعیین گردید. برای توصیف داده ها از شاخصهای مرکزی و پراکندگی و برای تحلیلهای آماری از آزمونهای فریدمن و کروسکال والیس استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد: شاخصهای بصیرت و ولایتمداری بیش از سایر شاخصها در برنامه های درسی دوره های فرماندهان و مدیران مورد توجه قرار گرفته؛ بنابراین جهتگیری عمده برنامه های درسی دوره های فرماندهان و مدیران سپاه مبتنی بر افزایش بصیرت و ولایتمداری است.

۲۸۴۳.

مبانی پرورش صله رحم و نقش آن در سبک زندگی اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: علینقی فقیهی مهدی سبحانی نژاد حسن نجفی

منبع: پژوهشنامه اخلاق سال ششم زمستان ۱۳۹۲ شماره ۲۲

کلید واژه ها: صله رحم سبک زندگی اسلامی مبانی تربیتی نقش خویشاوندان

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۴۱۵ تعداد دانلود : ۱۱۰۵

هدف پژوهش حاضر، بررسی مبانی پرورش صله رحم و نقش کلیدی آن در ایجاد همبستگی و تحکیم تعاملات و پیوندهای میان اعضای شبکه خویشاوندی و اجتماعی است. روش انجام این پژوهش توصیفی تحلیلی است و به منظور گردآوری داده های لازم جهت دستیابی به اهداف پژوهش، متون حدیثی مرتبط با موضوع با استفاده از فرم های فیش برداری از منابع گردآوری و با شیوه کیفی تحلیل شده است. نتایج پژوهش در دو بخش مبانی و نقش آنها در سبک زندگی اسلامی تبیین شده است. در بخش اول، ویژگی ها (کرامت، تمایل به معنویت و فضیلت دوستی، محبت، نوع دوستی، انس و الفت، آرامش طلبی، مثبت نگری، تمایل به احسان، خودارزشمندی و دیگرارزشمندی، تمایل به شادکامی، عفو و بخشش، مسئولیت پذیری اجتماعی و تمایل به مالکیت) مطرح گردیده و در بخش دوم پیامدهای روانی عاطفی، روانی اجتماعی، معنوی دینی و اقتصادیِ ویژگی های مذکور تبیین شده است.

۲۸۴۴.

بررسی تأثیر ساختار خانواده بر گرایش به رفتارهای پرخطر و ابعاد سازگاری (عاطفی، اجتماعی، آموزشی و کل) در دانش آموزان خانواده های تک همسری و چندهمسری(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده: بهزاد ریگی کوته حسنعلی بختیار نصرآبادی فریبا سپهری کمال نصرتی هشی

منبع: اخلاق دوره جدید سال سوم زمستان ۱۳۹۲ شماره ۱۲ (پیاپی ۳۴) 205 - 234

کلید واژه ها: ساختار خانواده رفتارهای پرخطر ابعاد سازگاری

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی

تعداد بازدید : ۴۱۴ تعداد دانلود : ۴۰۰

خانواده و ساختار آن نقش بسزایی در رشد، شکل گیری شخصیت و سلامت روان اعضای آن به خصوص فرزندان ایفا می کند. پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر ساختار خانواده (تک همسری، چندهمسری) بر گرایش به رفتارهای پرخطر و سازگاری دانش آموزان دبیرستانی انجام شده است. روش پژوهش از نوع علّی- مقایسه ای (پس رویدادی) و جامعه آماری آن کلیه دانش آموزان مقطع متوسطه شهرستان خاش استان سیستان و بلوچستان بوده است که با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس، تعداد 79 دانش آموز پسر (از خانواده تک همسری) و 71 دانش آموز پسر (از خانواده چندهمسری) بین سنین 14 تا 17 سال به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار به کار رفته در پژوهش حاضر، پرسشنامه رفتارهای پرخطر و مقیاس سازگاری دانش آموزان دبیرستانی بوده است. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون های توصیفی (میانگین و انحراف استاندارد) و استنباطی (تی مستقل و رگرسیون) انجام شده است. یافته های پژوهش نشان داد که بین دو گروه به لحاظ رفتارهای پرخطر و سازگاری تفاوت معناداری وجود دارد (01/0p≤) و در میان دانش آموزان خانواد ه های چندهمسری میزان سازگاری، کم و گرایش به رفتارهای پرخطر، زیاد است. بر پایه نتایج به دست آمده، آگاهی دادن به خانواده ها در زمینه اثرات منفی ساختار همسرگزینی چندهمسری می تواند بر کاهش گرایش به رفتارهای پرخطر و سازگاری دانش آموزان مؤثر باشد.

۲۸۴۵.

نقش پنهان عوامل آموزشگاهی بر هویت اسلامی ایرانی دانش آموزان دختر دوره متوسطه شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مهدی سبحانی نژاد زهرا امیری محمدحسن میرزامحمدی

منبع: پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی سال بیست و یکم دوره جدید زمستان ۱۳۹۲ شماره ۲۱

کلید واژه ها: عوامل آموزشگاهی و برنامه درسی پنهان هویت اسلامی ایرانی در تعلیم و تربیت

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی تعلیم و تربیت اسلامی تعلیم و تربیت نظری تعلیم و تربیت و کودک، نوجوان و جوان

تعداد بازدید : ۱۳۶۰ تعداد دانلود : ۵۷۴

این پژوهش در راستای بررسی چگونگی اثرگذاری پنهان عوامل آموزشی بر هویت اسلامی ایرانی دانش آموزان با رویکرد کیفی و با تلفیقی از روشهای مصاحبه پژوهی و تحلیل محتوای کیفی انجام شده است. پنج مدرسه و سی دانش آموز به صورت هدفمند (با معیار زنجیره ای شاخص) انتخاب شده، و ابزار مصاحبه (از نوع نیمه رهنمودی) مورد استفاده قرار گرفته اند. تجزیه و تحلیل یافته ها بر مبنای تحلیل محتوای کیفی انجام شده، و کدگذاری یافته ها در سه مرحله کدگذاری باز، گزینشی و محوری صورت گرفته است. اعتبار و اعتمادپذیری یافته ها از طریق شیوه های کنترل اعضا، اجماع سه سویه، بازنگری ناظران و مصاحبه ها توسط پژوهشگر، تأمین شده است. یافته های پژوهش، حاکی از اثرگذاری پنهان عوامل آموزشیِ بررسی شده بر هویت اسلامی ایرانی دانش آموزان در سطوح سه گانه (شناختی، عاطفی و رفتاری)، در دو وجه مثبت و منفی است. این اثرگذاری در قالب جدولهای مقاله، ترسیم و الگوی برآمده از یافته های پژوهش نیز با ارائه شروط مقدماتی (حضور دانش آموز در جوّ مدرسه)، لازم (تعامل دانش آموز با انواع عوامل پنهان مدرسه)، کافی (بروز انواع مقوله های مثبت و منفی پنهان عوامل آموزشگاهی موثر بر هویت اسلامی ایرانی دانش آموز) و مکمل (فهرست راهکارهای کاهش تأثیرات مقوله های منفی و نیز تقویت تأثیر مقوله های مثبت پنهان مدرسه بر هویت اسلامی ایرانی)، چگونگی اثرگذاری عوامل پنهان آموزشگاهی بر هویت اسلامی ایرانی دانش آموزان را تبیین کرده است. پیامد مثبت تحقق شروط چهار گانه بر هویت اسلامی ایرانی دانش آموزان، حرکت دانش آموز در مسیر درک، گرایش و عمل به رفتارهای همسو با هویت اسلامی ایرانی است.

۲۸۴۶.

الزام در آینة آیة «لا اکراه»(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده: ستار همتی

منبع: اسلام و پژوهش های تربیتی سال پنجم پاییز و زمستان ۱۳۹۲ شماره ۲ (پیاپی ۱۰)

کلید واژه ها: الزام اجبار اکراه تربیت و تربیت دینی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۲۳۸ تعداد دانلود : ۴۸۶

برای تربیت دینی، مربیان می توانند از روش های گوناگونی بهره گیرند. یکی از این روش ها «الزام» است که در آن افراد به پذیرفتن دین، افزایش میزان ایمان، فراگیری آموزه های دین و انجام دستورهای عملی دین وادار می شوند. یکی از پرسش های مهمی که در این بحث مطرح می شود این است که آیا مربیان مجازند در تربیت دینی متربی از الزام و اجبار استفاده کنند؟ از آنجا که برای نفی الزام در تربیت دینی از منظر اسلام عمدتاً به آیة «لا اکراه» تمسک شده است؛ در این مقاله برای پاسخ به پرسش مزبور، آیة «لا اکراه» و آیات مشابه آن را با روش تفسیری و فقهی بررسی می کنیم. نتیجة کلی به دست آمده از این بررسی نشان می دهد که استدلال به آیة «لا اکراه» و آیات مشابه آن بر عدم جواز استفاده از روش الزام و اجبار در تربیت دینی به طور مطلق، تام نیست و با اشکال رو به رو ست.

۲۸۴۷.

«نباید»های نخستین: مدلِ ترکیبیِ جدید برای تمایزهای مربوط به رخدادهایِ ناخوشایند(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: شیرزاد پیک حرفه

منبع: پژوهش های اخلاقی سال سوم تابستان ۱۳۹۲ شماره ۴ (پیاپی ۱۲)

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۷۲۶ تعداد دانلود : ۳۴۵

۲۸۴۸.

جایگاه و نقش قلب در اخلاق عرفانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: فاطمه احمدی شهناز قهرمانی

منبع: پژوهش های اخلاقی سال سوم تابستان ۱۳۹۲ شماره ۴ (پیاپی ۱۲)

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۱۹۳ تعداد دانلود : ۶۹۱

۲۸۴۹.

میزان رعایت رفتارهای اخلاقی اسلامی بررسی موردی فروشندگان لوازم خانگی شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: شهریار عزیزی رضا قنبرزاده میاندهی سینا فخارمنش

منبع: پژوهشنامه اخلاق سال ششم بهار ۱۳۹۲ شماره ۱۹

کلید واژه ها: اخلاق اخلاق اسلامی اخلاق کسب و کار نیروی فروش

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی اخلاق اسلامی اخلاق کاربردی

تعداد بازدید : ۱۳۳۴ تعداد دانلود : ۷۱۳

در این پژوهش ابتدا با روش مطالعه کتابخانه ای و بر اساس منابع اسلامی، مهم ترین رفتارهای اخلاقی در اسلام شناسایی شود و سپس با انجام آزمون میدانی، میزان رعایت آن رفتارها از سوی فروشندگان لوازم خانگی از منظر خریداران مشخص شود. در مرحله اول 21 رفتار رصد و در قالب 6 طبقه رفتار اصلی شامل: عدم فریب، صداقت، وفای به عهد، برخورد خوب، عدم سودجویی و اقاله دسته بندی شد. آزمون میانگین تک نمونه ای نشان داد که از بین شش رفتار اخلاقی، دو رفتار برخورد خوب با مشتری و وفای به عهد از طرف فروشندگان لوازم خانگی در حد بالاتر از متوسط رعایت می شود. همچنین عدم فریب، اقاله و عدم سودجویی رعایت نمی شوند و رفتار صداقت و راست گویی در حد متوسط رعایت می شود. آزمون فریدمن اولویت رعایت رفتارهای اخلاقی را از زیاد به کم بدین صورت نشان داد: 1. وفای به عهد، 2. برخورد خوب، 3. صداقت، 4. عدم فریب، 5. عدم سودجویی، 6 . اقاله.

۲۸۵۰.

بررسی تربیت مدنی از دیدگاه امام علی علیه السلام با تأکید بر نهج البلاغه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مهدی سبحانی نژاد اکبر رهنما احمدعلی بهرام

منبع: پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی سال بیست و یکم دوره جدید بهار ۱۳۹۲ شماره ۱۸

کلید واژه ها: تربیت دینی در نهج البلاغه تعلیم و تربیت اسلامی و نهج البلاغه ادارة جامعه اسلامی بر اساس نهج البلاغه

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۳۸۱ تعداد دانلود : ۷۲۵

در این پژوهش محورهای تربیت مدنی از دیدگاه امام علی علیه السلام، به همراه عوامل و زمینه های مصداقی آنها با تأکید بر نهج البلاغه مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. روش پژوهش تحلیل محتوا و طی آن تمام خطبه ها، نامه ها و حکمتهای منتسب به امام علی علیه-السلام در نهج البلاغه بود که همه آنها مورد بررسی قرار گرفته است. ابزار پژوهش، فهرست وارسی بود که روایی آن به وسیله صاحبنظران و پایایی آن نیز با محاسبه ضریب همبستگی تأیید شد. داده های حاصل از تحلیل اولیه با تحلیل مجرای دیگر برابر با 84/0 بوده و داده ها مورد تجزیه و تحلیل کیفی قرار گرفته است. نتایج تحقیق نشان داد که در تربیت مدنی از دیدگاه امام علی علیه السلام عوامل مطرح در قالب چهار محور تحکیم ایمان و عقیده، ترویج اخلاقیات در جامعه، عدالت و حقوق شهروندی است.

۲۸۵۱.

آسیب شناسی فعالیت های پرورشی و امور تربیتی از دیدگاه مربیان پرورشی مقاطع مختلف تحصیلی شهر شیراز؛ ساخت و بررسی پرسش نامه آسیب شناسی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده: محمد مزیدی ماه منیر ایران پور فریبا خوشبخت

منبع: اسلام و پژوهش های تربیتی سال پنجم بهار و تابستان ۱۳۹۲ شماره ۱ (پیاپی ۹)

کلید واژه ها: آسیب شناسی امور تربیتی مربیان پرورشی فعالیت های پرورشی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۶۹۹۵ تعداد دانلود : ۲۴۰۹

فعالیت های پرورشی در مدارس برای تربیت دانش آموزان انجام می شود و تفکر غالب آن است که این فعالیت ها به تربیت دینی و اخلاقی می انجامد. هدف این پژوهش آسیب شناسی این فعالیت هاست که می تواند راه را برای برنامه ریزان و مسئولان روشن کند. بدین منظور٢٧٣ نفر مربی پرورشیِ مقاطع گوناگون تحصیلی شهر شیراز در این پژوهش توصیفی مشارکت کردند که به شیوة تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. ابزار استفاده شده، پرسش نامه ای ٥٦ گویه ا ی بود. روایی و پایایی پرسش نامه حاکی از مطلوبیت آن بود. برای پاسخ گویی به پرسش های پژوهش از آزمون های «اندازه گیری مکرر»، «تی تست» برای گروه های وابسته و مستقل و تحلیل «واریانس یک طرفه» استفاده شد. براساس نتایج به دست آمده، آسیب های موجود، برخاسته از ساختار، شیوة اجرا و انگیزش مادی و معنوی مربیان است. میان مقطع تدریس آزمودنی ها با دیدگاهشان دربارة ساختار، روش اجرای برنامه ها و انگیزش معنوی رابطة معنا دار وجود دارد. جنسیت و رَستة شغلی با هیچ یک از ابعاد ساختاری اجرایی، انگیزش مادی، نیروی انسانی و انگیزش معنوی رابطة معنا دار نداشت. متغیر سن با ابعاد یادشده رابطة معنادار نداشت و متأهلان درباره انگیزش مادی نگرش منفی تری داشتند.

۲۸۵۲.

اخلاق محیط زیست با نگاهی به روایات فریقین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: علی شیعه علی

منبع: فروغ وحدت سال هشتم بهار ۱۳۹۲ شماره ۳۱

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۱۱۴ تعداد دانلود : ۵۱۸

۲۸۵۳.

واقع گرایی اخلاقی با تأکید بر اندیشه صدرایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: بهروز محمدی منفرد

منبع: پژوهشنامه اخلاق سال ششم بهار ۱۳۹۲ شماره ۱۹

کلید واژه ها: صدرالمتألهین واقع گرایی ناواقع گرایی گزاره های اخلاقی موضوع اخلاقی محمول اخلاقی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۵۳۸ تعداد دانلود : ۱۰۹۴

تبیین واقع گرایی اخلاقی براساس اندیشه متعالیه و ارائه نظریه مختار مسئله این مقاله است؛ ازاین رو ابتدا با اثبات وجود مُعَنونی برای موضوعات گزاره های خارجی جهت فراهم آوردن بستر برای وجود خارجی محمول های گزاره های اخلاقی گردد. به یاری معقولات ثانی فلسفی و معناشناسی، استدلال هایی برای واقع نمایی محمولات اخلاقی ارائه گردد. در نتیجه چنین نظامی در صورتی می تواند وجود واقعیاتی در جانب مفاهیمی را که شأن محمولی دارند، اثبات نماید که نفس الامر را آن گونه که علامه طباطبایی تفسیر کرده (تحقق و ثبوت) تلقی کنیم. نکته قابل ذکر اینکه در این نوشتار، مسئله واقع گرایی تنها از حیث وجودی مورد بحث قرار می گیرد و جنبه معرفت شناسانه آن لحاظ نمی شود.

۲۸۵۴.

آموزه تسلیم، مبنایی برای اخلاق جهانی با موردپژوهی در اسلام و آیین هندو(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: علی موحدیان عطار محمدجواد دانیالی

منبع: اخلاق وحیانی سال دوم پاییز و زمستان ۱۳۹۲ شماره ۱ (پیاپی ۵)

کلید واژه ها: اسلام خدا همگرایی تسلیم اخلاق جهانی آیین هندو

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۸۰۸ تعداد دانلود : ۴۹۵

قرآن کریم محوری ترین دعوت خود را دعوت به تسلیم در مقابل خدا قرار داده است. همچنین در آیین هندو به طور عام، و در برخی مکاتب آن به طور خاص، این اصل، جایگاهی به برجستگی جایگاه تسلیم در اسلام دارد. از طرفی، تسلیم در مقابل حقیقت را می توان جامع ترین اصل اخلاقی دانست. از این رو، بررسی تطبیقی این مفهوم می تواند مبنایی جهانی برای اخلاق فراهم کند که قرآن نیز آن را می پذیرد و بر آن تأکید دارد. این پژوهش تلاش دارد با تأمل در این آموزه اساسی، آن را به مثابه مبنایی برای اخلاق الاهی جهانی، فراپیش نهد. به این منظور، این اصل اساسی از باب موردپژوهی، در دو دین بزرگ از دو گونه اصلی ادیان جهان، بررسی شده است.

۲۸۵۵.

بررسی مفهوم خودشناسی از نگاه اسلام و استنتاج اهداف و روش های تربیتی آن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: شیدا ریاضی هروی بابک شمشیری

منبع: معرفت سال بیست و دوم آبان ۱۳۹۲ شماره ۱۹۱ «ویژه علوم تربیتی»

کلید واژه ها: اهداف تربیتی روش های تربیتی انسان شناسی اسلام خودشناسی اسلام

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی اخلاق اسلامی کلیات فلسفه‌ اخلاق

تعداد بازدید : ۴۴۱۳ تعداد دانلود : ۱۱۱۶

در بینش اسلام، خودشناسی مفهومی اساسی است که از دو راه معرفت انفسی و آفاقی ممکن و میسر می شود و خود منشأ بسیاری از آموزه های اخلاقی و تربیتی می باشد. بر این اساس، این نوشتار به بررسی مفهوم خودشناسی از نگاه اسلام و استنتاج اهداف و روش های تربیتی برخاسته از این مفهوم می پردازد. روش تحقیق در این پژوهش کیفی است که به صورت توصیفی تفسیری موضوع مزبور را مورد بحث و بررسی قرار می دهد. همچنین پژوهش با رویکردی کلامی مفهوم خودشناسی نزد اسلام را بررسی می کند. ازاین رو، پژوهش در وهله نخست، معطوف به قرآن و سپس به تفاسیر متکلمان و صاحب نظران شیعی است. سرانجام باید گفت: از نگاه اسلام، خردورزی زیربنای خودشناسی آفاقی و انفسی و نیز تهذیب نفس و کمال معنوی انسان است و بر اهداف و روش های تربیتی برخاسته از این مفهوم نیز مترتب می باشد.

۲۸۵۶.

بررسی مفهوم روان شناختی کبر در منابع اسلامی و مقایسه آن با خودشیفتگی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سید ابوالفضل قدوسی رحیم میردریکوندی

منبع: معرفت سال بیست و دوم آذر ۱۳۹۲ شماره ۱۹۲ «ویژه روانشناسی»

کلید واژه ها: خودشیفتگی کبر درمان کبر درمان خودشیفتگی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی اخلاق اسلامی کلیات فلسفه‌ اخلاق

تعداد بازدید : ۱۹۰۷ تعداد دانلود : ۸۲۵

پژوهش حاضر با روش تحلیلی توصیفی، و با هدف بررسی ارتباط میان مفاهیم روان شناختی و اخلاقی، به تبیین رابطه کبر و خودشیفتگی با دیدگاه روان شناختی پرداخته است. در این پژوهش، ابتدا مفهوم «کبر» از منظر قرآن و روایات و همچنین نظر علمای اخلاق، و نیز مفهوم «خودشیفتگی» از نظر روان شناسان مورد بررسی قرار گرفته و سپس علایم، اقسام، علت شناسی، نشانه شناسی، طیف شناسی و درمان آن دو، تبیین و با هم مقایسه شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که کبر و خودشیفتگی همپوشی قابل توجهی دارند و رابطه آنها در نشانه شناسی بیشترین تطابق را دارد و در علت شناسی و درمان با هم متفاوت هستند. در علل و درمان، بررسی کبر عمیق تر و اعم است، ولی متناسب با نیاز روز کاربردی نشده است که در این زمینه روان شناسی و اخلاق می توانند تأثیر خوبی بر شیوه درمان داشته باشند.

۲۸۵۷.

عوامل مؤثر بر دین پذیری و دین گریزی جوانان از دیدگاه جوانان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: لیلا معافی عباس اشرفی

منبع: معرفت سال بیست و دوم بهمن ۱۳۹۲ شماره ۱۹۴ «ویژه علوم تربیتی»

کلید واژه ها: جوانان دین گریزی رسانه های گروهی همسالان آگاهی دینی دین پذیری تربیت خانوادگی عملکرد مربیان

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی تعلیم و تربیت اسلامی تعلیم و تربیت نظری تعلیم و تربیت و کودک، نوجوان و جوان

تعداد بازدید : ۵۸۷۷ تعداد دانلود : ۲۰۶۹

دین پذیری به معنای اعتقاد، پذیرش و اطاعت نسبت به هرآنچه خدای سبحان توسط انبیا و ائمه: برای جامعه بشری نازل کرده است. دین گریزی نیز به معنای عدم اعتقاد، عدم پذیرش و یا عدم اطاعت نسبت به آن. این پژوهش با هدف شناخت «عوامل مؤثر بر دین پذیری و دین گریزی جوانان»، با تأکید بر آموزه های دینی، به این امر پرداخته است. جامعه آماری تحقیق حاضر، تعداد 377 نفر از دانش آموزان دوره متوسطه ناحیه یک ساری و دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساری (15 تا 29 ساله) می باشد که با روش نمونه گیری تصادفی و طبقه ای انتخاب شده اند. روش تحقیق، توصیفی از نوع زمینه یابی بوده و پرسش نامه محقق ساخته دارای 23 سؤال، پس از اعتبارسنجی (روایی و پایایی) از روش تجزیه و تحلیل اطلاعات با استفاده از آمار توصیفی و آمار استنباطی با نرم افزار spss انجام شده است. یافته ها نشان می دهد که نوع تربیت خانواده ها، رابطه دوستان و همسالان، عملکرد افراد مذهبی، رسانه های گروهی و شناخت اراده فردی، بر دین پذیری جوانان تأثیر دارد. در جامعه دانشجویی و دانش آموزی نیز بیشترین تأثیر را به ترتیب شناخت و آگاهی از دین، نوع تربیت خانواده، عملکرد مربیان و افراد مذهبی، رابطه دوستان و همسالان و رسانه های گروهی دارا می باشند.

۲۸۵۸.

فرزندان ونقش آموزشی - تربیتی والدین

نویسنده: علی احمد پناهی

منبع: پژوهشنامه حکمت اهل البیت (ع) سال اول زمستان ۱۳۹۲ شماره ۱

کلید واژه ها: والدین آموزش نقش تربیت آموزه های دینی روان شناختی و مهارت

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۰۳۷ تعداد دانلود : ۵۹۶

در آموزه های دینی در رابطه با نقش تربیتی والدین نسبت به فرزندان،توصیه های ارزشمندی بیان شده است.آموزش و تربیت فرزندان و بستر سازی برای رشد معنوی و دینی و اجتماعی آنان،مورد تاکید جدی قرار گرفته است.در پژوهش حاضر که با هدف تبیین وظایف آموزشی و تربیتی والدین در رابطه با فرزندان انجام شده،از روش توصیفی، تحلیلی و استنباطی بهره گیری شده است زیرا در این پژوهش در صدد هستیم به بررسی، توصیف و تحلیل کیفی آموزه های اسلامی در رابطه با نقش تربیتی و آموزشی والدین بپردازیم.پرسش اصلی در این تحقیق این است که در آموزه های دینی چه توصیه هایی در رابطه با نقش تربیتی و آموزشی والدین در رابطه با فرزندانشان وجود دارد. با تتبع و دقتی که در آموزه های دینی صورت گرفت مشخص گردید که توصیه های ارزشمندی همچون ؛انتخاب نام نیک،ادب آموزی،آموزش آداب غذا خوردن،آموزش نماز،آموزش اخلاق اجتماعی ،آموزش مهارت های زندگی ،آماده کردن در مقابل شبهات اعتقادی و .....گردیده است.

۲۸۵۹.

ارزشهای اخلاقی مؤثر در سلامت سازمان از منظر کلام معصومان(ع)(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده: عزت الله نصیری نجمه حسینی

منبع: اسلام و پژوهش های مدیریتی سال سوم پاییز و زمستان ۱۳۹۲ شماره ۱ (پیاپی ۷)

کلید واژه ها: سلامت سازمانی اخلاق حرفه ای اخلاق فردی کلام معصومان(ع)

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۷۰۷ تعداد دانلود : ۷۲۴

این پژوهش، با هدف بررسی ارزش های اخلاقی مؤثر در سلامت سازمان، با روش توصیفی تحلیلی به مطالعه کلام معصومان(ع) می پردازد. یافته ها حاکی از این است که از منظر معصومان(ع)، اخلاق فردی و حرفه ای، سلامت سازمان را ارتقا می بخشد. مراد از ارزش های اخلاقی، اخلاق فردی و حرفه ای است. در اخلاق فردی به ایمان، تقوا و اطاعت از فرامین الهی، اخلاص، خداترسی، توکل و توسل اشاره شده است. در اخلاق حرفه ای، به نظم مدیران، برقراری عدالت توسط مدیران، انتقادپذیر بودن مدیران، عدم احتجاب، صداقت، نرمش و خشونت به جای مدیران، رفاه و تأمین کامل کارمندان، پاسخ گویی و مسئولیت پذیری مدیران و کارمندان، فرمانبرداری از مسئول مافوق و مدارا با مسئول مافوق اشاره شده است.

۲۸۶۰.

تحلیل درون مایه های تربیتی در بهارستان جامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: نرگس تهوری محمد بهنام فر

منبع: معرفت سال بیست و دوم آبان ۱۳۹۲ شماره ۱۹۱ «ویژه علوم تربیتی»

کلید واژه ها: جامی تربیت بهارستان درون مایه های تربیتی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی تعلیم و تربیت اسلامی کلیات فلسفه‌ تعلیم و تربیت

تعداد بازدید : ۱۱۹۸ تعداد دانلود : ۵۵۱

بهارستان جامی یکی از مهم ترین آثار تربیتی قرن نهم است که به تقلید از گلستان سعدی با نثری آمیخته به نظم نگاشته شده است. موضوع این مقاله به «تحلیل درون مایه های تربیتی در بهارستان» اختصاص دارد که به روش کتابخانه ای و به شیوه توصیفی و تحلیل متن انجام شده است. نتایج تحقیق حاکی از آن است که مباحث تربیتی در بهارستان ظاهرا براساس دیدگاه امام محمّد غزالی مطرح شده و در سه محور تربیت در خانواده، مدرسه و اجتماع با اندیشه های وی مطابقت دارد و درون مایه های تربیتی آن بیشتر بر پایه عدالت، توجه به زیردستان، علم آموزی، رازداری و حسن معاشرت استوار است. جامی در بیان مبحث تربیتی، همانند امام محمّد غزالی هدف نهایی و غایی تربیت را تزکیه نفس و دوری از فساد برای نیل به کمالات عالی انسانی و سرانجام تقرّب به خدای یکتا می داند.

درخت حوزه‌های تخصصی