فیلتر های جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱٬۸۰۱ تا ۱٬۸۲۰ مورد از کل ۷٬۱۴۶ مورد.
فطرت در آیینه قرآن
حوزه های تخصصی:
انسان موجودی ذو ابعاد و ودیعهای بیهمتا در آفرینش است. و در کنار برخورداری از عقل و تمایل به مباحث برهانی، در عمق جان واجد خصیصه فطرت است که در صورت قرار گرفتن در مسیر صحیح و نزاهت از انحرافات فکری و عملی، حقیقتگرایی و حقجویی و تمایل به دین و خدا در او شکوفا میشود و از چاه طبیعت به افق اعلی میرسد. در این مقاله با توجه به برخی آیات قرآن، مفهوم فطرت، جایگاه آن در حیات اصیل انسانی و مختصات امور فطری بیان شدهاست. افزون بر آن، وجه امتیاز قرآن در تبیین فطرت و لوازم آن در مقاله نمایانده شده است.
صبر در قرآن
نکته های قرآنی
روش شناسی و گرایش شناسی تفسیر اضواء البیان
حوزه های تخصصی:
تفسیر»اضواءالبیان فی ایضاح القرآن بالقرآن« ،از تفاسیری است که به روش قرآن به قرآن در سدە اخیر نگاشته شده است.پدید آورندە این تفسیر،تا سوره حشر، »محمد امین شنقیطی«بوده و ادامه تفسیر،ازسوی شاگرد وی،»عطیه محمد سالم« با توجه به درس های استاد تکمیل شده است.اگرچه روش اصلی این تفسیر،»قرآن به قرآن«می باشد،اما مفسر درکنار این روش،از روش تفسیر روایی نیز بهره برده است.گفتنی است که وی،از روش تفسیر عقلی،باطنی،علمی،هیچ استفاده ای نکرده است. در زمینه گرایش باید گفت که گرایش فقهی،کلامی و ادبی،مهم ترین گرایش هایی است که در این تفسیربدان پرداخته شده و نسبت به گرایش های اجتماعی و فلسفی بی اعتنا بوده است.
معرفی مقاتل بن سلیمان (صاحب تفسیر کبیر)
حوزه های تخصصی:
بررسی تطبیقی آیات مهدوی (اظهار دین) در دیدگاه فریقین
حوزه های تخصصی:
اکثر مفسران فریقین تحقق اراده حق تعالی را در امر سیطره دین (توبه: 32 و 33؛ صف: 8 و 9) به عصر ظهور امام مهدی و نزول حضرت عیسی مربوط میدانند. آنان این قول را یا به نحو احتمال موجه آورده اند، بدون آن که آن را انکار یا حتی در آن تردید کنند یا به نحو تعیین، سیطره دین حق را تنها به عصر ظهور اختصاص داده اند.
روایات فریقین نیز به شکل تنزیل (به معنای مفهوم تفسیری آیه) یا تاویل (به معنای تحقق عینی مفاد آیات در زمان پس از تنزیل) هم سو با مفاد آیات و قدر متیقن دیدگاه فریقین، بر تحقق این اراده در عصر ظهور دلالت دارد. فریقین در مقام بررسی و ارزیابی مفاد روایات نیز آنها را مورد انکار یا حتی تردید قرار نداده اند.
این مقاله با ارزیابی و نقد دیدگاه قرآن پژوهان هر دو فرقه به این نتیجه میرسد که مفاد این آیات تنها به عصر ظهور امام مهدی اختصاص دارد و اقوال دیگر با مناقشه های متعدد روبه روست.
معناشناسی واژه رب
عصمت خاتم پیامبران در نگاه برخى از مفسّران
حوزه های تخصصی:
- حوزههای تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی کلام پیامبرشناسی
- حوزههای تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی کلام پیامبرشناسی نبی کیست، وحی چیست
- حوزههای تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی کلام پیامبرشناسی عصمت و معانی آن
- حوزههای تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن تفسیر قرآن کلیات مفسران و تأویل گران
براساس آیات و روایات، عصمت پیامبران و محبّت هاى الهى از ضرورت هاى هدایت است. برخى از مفسّران، ذیل آیه (سَنُقْرِئُکَ فَلاَ تَنْسَى) مطالبى را ذکر کرده اند که با عصمت پیامبر 9 منافات دارد ازجمله نگرانى پیامبر از فراموش کردن وحى و نگرانى و اضطراب ایشان در زمان آغاز بعثت.
با توجّه به مفهوم و حقیقت وحى براساس آیات قرآن و اعطاى معرفت و هدایت به واسطه روح قدسى از طرف خداوند، پیامبران در دریافت و ابلاغ وحى، از هرگونه خطا و لغزش و تردید مصون مى باشند.
برخى از مفسّران، پیامبر 9 را در دریافت وحى و در ابلاغ وحى از القاى شیطان در امان نمى دانند و افسانه غرانیق که طبرى مطرح کرده است، براساس همین اعتقاد به لغزش در ابلاغ وحى است.
آیت الله ملکى میانجى در تفسیر مناهج البیان، پس از نقل و نقد برخى از اقوال مفسّران ذیل آیه، تفسیر صحیح آیه را بیان مى کند.
انسان در قرآن
نظریة العلم والمعرفة فی القرآن الکریم
حوزه های تخصصی:
منذ عصر النهضة تزاحمت الأفکار لتأسیس نظریة تشکل الفهم الجدید لمفهوم العلم والمعرفة
والتی أزاحت بذلک سطوة الکنیسة وآراءها التی أساءت لنفسها وللمعرفة بعد أن سادت حتی القرن 16.
إلا أَنَّ هذا التحرک أغفل الدور المعرفی لبناء العلم وصیاغة مفهومه والذی ینشا ویتکون ویتبلور نظریا حتی یتکامل لیکون مادة علمیة ضمن الابعاد التقنیة والتکنولوجیة فی العلوم الاساسیة
مماکشف دور العلوم الانسانیة والاجتماعیة فی بناء نظریة العلم والمعرفة.
ولعل أعمق المصادر هو الوحی الإلهی فعند سبرنا لمفاهیم القرآن الکریم تجلت أمامنا خارطة متکاملة فی الأساس النظری لنظریة العلم والمعرفة
أسس النظریة تقوم علی عدة معطیات؛ بناء المفاهیم عبر بناء العقل وبناء الأسس المعرفیة له.
ولادراک المفاهیم القرآنیة نتحرک عبر إدراک الدلالة الاستعمالیة والتأویلیة والإفرادیة لتفعیل الدور العملی والتطبیقی لمفهوم العلم لتتجسد نظریة العلم والمعرفة التطبیقیة وفق أسس المفاهیم القرآنیة فکانت هذه الاطروحة.