درخت حوزه‌های تخصصی

مهم ترین مرحله طراحی پروژه های مختلف زیربنایی در زمینه شریانهای حمل و نقل زمینی مانند راه و راه آهن، تعیین کریدور اولیه مسیر است. نکته اصلی در طرح کریدور مسیر، عبورنکردن آن از مناطق صعب العبور و حفاظت شده است. در این تحقیق دو مدل ریاضی برای مسیر یابی در مناطق دشتی یا تپه ماهوری ارایه می شوند. در مدل اول با استفاده از برنامه ریزی غیرخطی ریاضی، مسیرمارپیچی که مناطق ممنوعه موجود در کریدور را دور می زند و با کمترین هزینه به نقاط تعریف شده بین راهی دسترسی دارد، تعیین می شود. مدل دوم با استفاده از یک شیوه ابتکاری مسیر طرح شده، مدل اول را بهینه می کند. در انتها با استفاده از این مدلها مسیر راه آهن بافق-مشهد مورد ارزیابی قرار می گیرد. از مهم ترین کاربردهای مدل ریاضی ارایه شده، استفاده از آن برای تهیه طرح جامع کریدورهای آزادراهی و ریلی کشور در مناطق دشتی و تپه ماهوری است.

یکی از مهم ترین مراحل حساس در فرایند پژوهش، طراحی و تدوین ابزارهای اندازه گیری است. ابزار سنجش کارآمد، ابزاری است که هم معتبر و نیز روا باشد. همچنین در بسیاری از پژوهش های مدیریتی، پژوهشگران مدل های معین که در تحقیقات پیشین مورد استفاده قرار گرفته اند، به کار می گیرند، یا با استفاده از دانش نوین، مدل تحقیق جدیدی را طراحی و آزمون می نمایند. مدل تحقیق کارآمد، مدلی است که از روایی کافی برخوردار باشد. برای تعیین روایی ابزار اندازه گیری و مدل تحقیق، از فنون متعددی مانند قضاوت متخصصین امر، آزمون همبستگی، ماتریس ویژگی چندگانه- مقیاس چندگانه و تحلیل عاملی استفاده می شود. پیشنهاد عملی این مقاله، به کارگیری تکنیک تحلیل ممیزی برای بررسی و سنجش روایی پیش بین و همزمان مدل های تحقیق مدیریتی است.

هدف کلی از طرح مخلوط‌های آسفالت گرم و بتن آسفالتی، انتخاب مناسبترین و با صرفه‌ترین مخلوط مصالح سنگی و قیر است؛ بطوری‌که بتواند مشخصات فنی بتن آسفالتی را در حدود مشخصی حفظ کند .تا کنون روشهای متعددی برای طرح اختلاط بتن آسفالتی گرم پیشنهاد شده است که از آن جمله می‌توان به روش مارشال، روش مارشال اصلاح شده، روش ویم و روش طرح اختلاط روسازی ممتاز اشاره نمود. در حال حاظر طرح اختلاط مخلوطهای آسفالتی گرم در ایران، بر اساس روش مارشال و مارشال اصلاح شده انجام می‌شود. در روش طرح اختلاط مارشال، درصد قیر بهینه بر اساس میانگین مقادیر درصد قیری که بیشترین استقامت مارشال، بیشترین وزن مخصوص و مناسبترین مقدار فضای خالی را در بتن آسفالتی سبب می‌شوند، تعیین می‌گردد. این درصد قیر لزوماً بهینه‌ترین درصد قیر نیست. در این مقاله یک مدل برنامه‌ریزی غیرخطی برای تعیین درصد قیر بهینه در روش مارشال یا روش اصلاح شدة مارشال توسعه داده شده است. برای این منظور نخست معادلات مربوط به تغییرات پارامترهای مؤثر در طرح اختلاط بتن آسفالتی شامل چگالی بتن آسفالتی، استقامت مارشال، روانی، درصد فضای خالی بتن آسفالتی، درصد فضای خالی مصالح سنگی و درصد فضای خالی پر نشده با قیر، نسبت به درصد قیر با استفاده از روش کمترین مربعات و از طریق تقریب با یک چندجمله‌ای درجة دوم تعیین می‌شوند و سپس با تکیه بر این معادلات و استفاده از یک مدل برنامه‌ریزی غیر خطی چند هدفی، درصد قیر بهینه بگونه‌ای تعیین می‌شود که بتن آسفالتی بدست آمده کلیه شرایط ذکر شده در آیین‌نامه‌ را دارا باشد؛ ضمن آن که دارای بیشترین وزن مخصوص و استقامت مارشال نیز باشد. در انتهای مقاله، نحوه استفاده از این روش با ذکر یک مثال تشریح گردیده است و درصد قیر بهینه بر اساس نتایج یک آزمایش واقعی مارشال تعیین گردیده است.

"مطالعات انجام شده در مورد تأخیر وسایل نقلیه در تقاطع¬های چراغدار،‌ اکثراً به برآورد میانگین تأخیر می‌پردازند، ولی حجم مطالعات در مورد تغییرات و توزیع تأخیر بسیار کمتر است. توجه نکردن به این موضوع تأثیر قابل توجهی بر دقت در محاسبه زمان سفر در کمانها دارد. در این تحقیق با استفاده از داده‌های بدست آمده از آمار تأخیر که به روش «زمان سفر» در 3 تقاطع چراغدار با زمانبندی ثابت در شهر تهران انجام گرفته، مدلی برای تابع احتمال توزیع تأخیر در تقاطعهای چراغدار پیشنهاد شده است. برای این منظور بهترین تابع توزیع به وسیله نرم‌افزار Arena به داده‌های جمع‌آوری شده برازش شد. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که تابع توزیع «ویبول» منجربه خطای کمتری از بقیه توابع می‌شود. دو پارامتر این تابع نیز به وسیله «میانگین داده‌ها» و «نسبت طول چرخه به طول سبز» تقریب زده شده‌اند."

یکی از مهمترین نهادهای قانونگذاری در بسیاری از کشورها مجلس است. پس از انتخاب نمایندگان مجلس به‌وسیله مردم، یکی از مسائل مهم، تخصیص نمایندگان به کمیسیونهای تخصصی است. در این مقاله از برنامه‌ریزی چند هدفه (MODM) برای این منظور استفاده شده است. اهدافی که در این مدل در نظر گرفته شده‌اند عبارتند از: میزان علاقه، نوع تخصص و سابقه عضویت. شایان ذکر است که وزن اهداف با روش AHP محاسبه شده‌اند. متغیرهای تصمیم مدل از نوع صفر و یک می‌باشند.

"مدلهای بهینه‌سازی از دوران نهضت صنعتـی در جهان و بخصوص در آغاز جنگ جهانی دوم همواره مورد توجه ریاضیدانان و دست اندرکاران صنعت بود و بخصوص کاربرد مدلهای مذکور در صنعت و خدمات بعد از جنگ جهانی دوم توسعه یافت. بر همین اساس طراحی مدل ریاضی شبکه حمل و نقل شرکت پست ج.ا.ا. ‌ـ که در عمل به‌واسطه تعدد مسیرهای ارتباطی، تنوع وسایل حمل و نقل و سیستم حمل و نقل غیر بهینه و تنوع مرسولات دارای پیچیدگی خاص خود می‌باشد ـ به‌صورت چند سطحی مطالعه و کنکاش می‌شود. ابتدا اطلاعات شبکه حمل و نقل به‌صورت ورودی، به سیستم اطلاعات شبکه حمل و نقل پست انتقال داده می‌شوند. پس از محاسبه تابع مطلوبیت سیستم، در قدم اول کوتاهترین مسیر، کمترین زمان و نوع وسیله نقلیه بین دو مرکز پستی (به ازای هم jو i ‌ها) پیدا کرد؛ سپس مقدار وزن محمولات به هر یک از مسیرهای انتخاب شده تخصیص داده می‌شود. بنابراین ضمن مروری بر ادبیات موضوع، تاریخچه حمل و نقل و شبکه‌های حمل و نقل پستی بحث و بررسی می‌شوند و بر اساس روش تحقیق و متدولوژی موضوع، نتایج تحقیق به‌صورت یک مدل ریاضی چند سطحی همراه با پیشنهادهای مربوط به آن ارائه خواهد شد."

در این مقاله با توسعه الگوریتم فوق ابتکاری سیستم اجتماع مورچه‌ها2(ACS) الگوریتمی برای زمان بندی حرکت قطار معرفی شده است. ابتدا نوعی از مسئله زمان بندی حرکت قطار در قالب یک برنامه ریزی ریاضی مدلسازی و سپس الگوریتمی مبتنی بر ACS برای حل آن پیشنهاد شده است. با این فرض که هر قطار در مسئله زمان بندی حرکت قطار معادل یک شهر در مسئله فروشنده دوره گرد3(TSP) باشد، ACS بر روی گراف مسئله TSP، توالی حرکت قطارها را مشخص می کند. بر اساس این توالی و رفع تلاقی در برخورد قطارها، زمان بندی حرکت مشخص خواهد شد. مثالهای عددی در ابعاد کوچک و متوسط برای بررسی صحت و کیفیت جوابها توسط الگوریتم حل شده و نتایج حاصله با حل دقیق بهینه آنها مقایسه شده اند. از مقایسه نتایج حل دقیق مسائل و حل آنها توسط الگوریتم پیشنهادی صرفه جویی های زمانی و پاسخی با کیفیت خوب به دست آمده است. در انتها برای توصیف نحوه محاسبات نیز یک مطالعه موردی ارائه شده است.

رتبه بندى و انتخاب پروژه هاى تحقیقاتى یک وظیفه نسبتآ متداول، دشوار و پیچیده شوراهاى تخصصى و پژوهشى در مراکز تحقیقاتى و دانشگاهى است. پیچیدگى آن از ملاحظه تأثیر بیش از یک معیار بر روى هر پروژه، و مشارکت تصمیم گیرندگان متعدد درفرآیند رتبه بندی و انتخاب پروژه هاى تحقیقاتى بر مبناى معیارهاى متعدد نشأت مى گیرد تصمیم گیرندگان ؛ رجحان هاى خویش درباره میزان اهمیت معیارها و میزان تامین معیارها توسط پروژه هاى تحقیقاتى را بیان مى دارند. قضاوت تصمیم گیرندگان مشتمل بر دانش مبهم، نامعلوم آنها است که از طریق،واژه هاى زبانى بیان مى گردد. تئورى مجموعه فازى انعطاف پذیرى مورد نیاز براى نمایش عدم اطمینان ناشى از فقدان دانش را فراهم می کند و می تواند موضوع عدم اطمینان و نادقیقی واژه ای را اداره کند و برای اداره اطلاعات نادقیق در مسائل تصمیم گیری دنیای واقعی که ارزش معیارها و گزینه ها و ... دقیقاً تعیین نمی شوند ؛ بکار رود . از این رو تحت محیط تصمیم گیری که ارزش معیارها و پروژه های تحقیقاتی به صورت مبهم و نامعلوم بیان شده باشد؛ می توان برای حل مساله رتبه بندی و انتخاب پروژه های تحقیقاتی ؛ از روش های تصمیم گیری با TOPSIS با داده فازی مورد ملاحظه قرار گرفته است . تکنیک تصمیم گیری TPOSIS فازی بر اساس اصلی بنیان گذاشته شده است که بدیل انتخاب شده باید دارای کمترین فاصله از راه حل ایده آل مثبت و بیشترین فاصله از راه حل ایده آل منفی باشد . این اصل در فرآیند تصمیم گیری انسان ؛ یک اصل شهودی و پذیرفتنی است.

برای انجام این تحقیق با عنوان تعیین و ارزیابی معیارهای مکان یابی هاب جهت ترانزیت هوایی در کشور وتعیین موقعیت جغرافیایی مناسب با استفاده از تکنیک تاپسیس تکنیک فاصله از گزینه ایده ال ابتدا با مطالعه منابع کتاب خانه ای و اینترنتی و سایر تحقیقات و مطالعات مرتبط با موضوع و سپس با مصاحبه و نظر خواهی از مدیران ارشد و کارشناسان خبره سازمان هواپیمائی و استادان متخصص که نظرات آنان می توانست موثر باشد جمع آوری و عوامل موثر بر موضوع توسط پرسش نامه ای به منظور ارزیابی و تعیین درجه اهمیت هر کدام از عوامل در اختیار پاسخ دهندگان قرار داده شده ÷س از استخراج داده ها مشخص شد که تمامی عوامل مورد بررسی از درجه اهمیت بالا و تقریبا یکسانی در مکان یابی هاب هوایی برخوردار هستند هجده شاخصه که بیش ترین تاثیر را در مقوله مکان یابی هاب هوایی داشتند انتخاب و به شاخصه های فرعی تقسیم و تعیین وزن شدند که امکان بررسی هر یک از آنها به صورت مجزا به وجود آید به منظور دستیابی به شاخص اصلی با هم ادغام شدند و نتایج نهایی بعنوان بخشی از داده های مورد نیاز حل مدل تحقیق در تدوین پرسش نامه مقایسات زوجی فرودگاه ها و پرسش نامه عواملی که از حالت کیفی بیشتری برخوردار بودند استفاده شدند نهایتا با استفاده از نرم افزار اکسل مدل تحقیق حل شده است

ابزار برنامه‌ ریزی خطی امروزه به عنوان یکی از ابزارهای بسیار توانا، این امکان را به مدیران و برنامه‌ریزان می‌دهد تا تصمیم‌گیری خود را در مورد نحوه تخصیص منابع محدود و رقابتی به صورت علمی و مدلل اتخاذ کنند. از آنجا که یکی از روش‌های معروف و معتبر طراحی روسازی راه، روش آشتو است و استفاده از این روش منجر به ایجاد چندین نامعادله خطی می‌شود، نمی‌توان بر اساس یک حل بسته برای ضخامت هر یک از لایه‌های روسازی پاسخ منحصر به فردی به دست آورد. در مقاله حاضر یک مدل برنامه‌ریزی خطی برای تعیین ضخامت بهینه هر یک از لایه‌ها در روش طراحی آشتو توسعه داده شده است. استفاده از این مدل برنامه‌ریزی خطی باعث به دست آمدن یک جواب منحصر به فرد برای ضخامت هر یک از لایه‌ها می‌شود که به کمترین سرمایه‌گذاری جهت ساخت روسازی نیاز دارد. نتایج حاصل از حل این مدل برنامه‌ریزی خطی نشان داده شده است که ضخامت و پیکره‌بندی بهینه روسازی رابطه مستقیمی با نسبت هزینه اجرا به ضریب قشر هر یک از لایه‌ها نسبت به یکدیگر دارند. هر چه این نسبت کمتر باشد، ضخامت این لایه در سیستم روسازی را باید تا حد امکان افزایش داد تا روسازی از نظر اقتصادی مقرون به صرفه‌تر شود

کیفیت مدیریت تابع کیفیت تصمیم گیری است و خط مشی قانون انتخاب راهبرد هاست مدل های MADM به منظور اولویت بندی و انتخاب راهبردی در یک سازمان مورد استفاده قرار می گیرند در این مقاله ضمن اشاره مختصر به رویکرد MADM الگوریتم های حاکم بر روش های ELECTRE TOPSLS SAW به طراحی مدل ریاضی رایانه ای جهت تصمیم گیری چند معیاره با رویکرد MADM به منظور اولویت بندی و انتخاب راهبردی سازمان ÷رداخته شده است دلایل اهمیت مدل ریاضی رایانه ای ارائه شده در این مقاله را می توان در بدیع بودن مدل بالا بودن مشخصات فنی گسترده بودن امکانات قابلیت کاربرد آن در عرصه های سیاست گذاری و اولویت بندی اهداف راهبردی دانست در ادامه مقاله منوهای موجود در حوزه های امور اقتصادی سیاست خارجی و امور بخشی و نیز در خصوص یک پارچگی مدل یاد شده با نظام های کنترل برنامه ها در ساختار نظام فنی و اجرایی کشور و همچنین طراحی مدل ریاضی رایانه ای مبتنی بر MADM فازی ارایه شده است