درخت حوزه‌های تخصصی

زمینه و هدف: بررسی ها نشان  می دهد در جوامع مختلف همواره الگوها و روش های متفاوتی جهت حل و فصل دعاوی بین مردم مرسوم بوده است. مثلاً در جوامع اولیه که نظام قبیله ای حاکم بود، حل و فصل دعاوی و اختلافات توسط بزرگان و ریش سفیدان قبیله انجام می شد. در این شکل، عامه مردم با اعتماد و اطمینان در مقام صلح جویی و مسالمت، دعاوی خود را برای داوری نزد آنان می بردند که این رویه خود باعث انسجام و همبستگی جامعه نیز می شده است و جامعه را از بروز اختلافات حفظ می کرد. بر این اساس، مقاله حاضر درصدد است با رویکرد تحلیل جغرافیایی، الگوها و  روش های حل و فصل دعاوی در روستاهای منطقه سیستان را مورد مطالعه قرار دهد. روش شناسی: روش تحقیق حاضر  از نوع توصیفی –  تحلیلی است . در این تحقیق به منظور گردآوری داده ها و اطلاعات ازروش کتابخانه ای، اسنادی و میدانی استفاده شده است. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها و اطلاعات از تحلیل ها و نرم افزار های آماری و نیز سیستم اطلاعات جغرافیایی استفاده شده است. یافته ها: یافته های تحقیق حکایت از آن دارد که اولاً از دیدگاه روستاییان روش های حل و فصل دعاوی برون دادگاهی کارآمدتر از روش های درون دادگاهی است و نیز هر چه فاصله روستا از شهر کمتر باشد میزان مراجعه مردم به دادگاه و شوراهای حل اختلاف در شهرها بیشتر است. نتیجه گیری: در واقع ساکنین سکونتگاهای روستایی که در فاصله بالاتر از 25 کیلومتری از شهرها قرار دارند، با توجه به بعد مسافت، تمایل به روش برون دادگاهی بیشتری دارند.  با توجه به نتایج تحقیق ضرروری است در قالب یک طرح و برنامه ریزی مشخص در راستای  اعتماد سازی، تمایل و گرایش بیشتر روستاییان به روش برون دادگاهی گام های اساسی برداشته شود.

مقاله به بررسی این سؤال می پردازد که جامعه شناسی تاریخی چگونه توانسته است تقابل تاریخ (تفرید) و جامعه شناسی (تعمیم) را حل کرده، آنها را در یک قالب واحد جمع کند؟ برای پاسخ به این پرسش، مقاله با اتکا به روش توصیفی- تحلیلی، ابتدا بر جدال تعمیم و تفرید تمرکز پیدا کرد و سپس با بررسی ویژگی ها و اختصاصات هر یک از دو رشته جامعه شناسی و تاریخ، تمایزات آنها را برجسته ساخت. در بخش بعد، به طور مشخص جامعه شناسی تاریخی، ویژگی ها و انواعش معرفی شد. در پایان نیز با نگاه به چگونگی حضور ویژگی های جامعه شناسی و تاریخ در هر یک از انواع جامعه شناسی تاریخی، چگونگی ترکیب تاریخ و جامعه شناسی در انواع جامعه شناسی تاریخی نشان داده شد. مشخص شد که هر یک از انواع جامعه شناسی تاریخی، به لحاظ هستی شناختی، معرفت شناختی و یا اهداف، به یکی از رشته های تاریخ یا جامعه شناسی نزدیک است.

دیدگاه ها و مواضع عالمان دین متناسب با شرایط متغیر اجتماعی- فرهنگی جامعه، برای سازگاری بیشتر با مقتضیات محیط جدید، تغییر می کند. نیمه اول سده بیستم میلادی از این لحاظ، نقطه عطفی برای مذهب تشیع در ایران است. ایده های نظری مربوط به تغییر دیدگاه ها و مواضع عالمان دین را می توان در دو مورد از تاریخ تشیع: (1) دوره و طولانی مدت از آغاز عصر غیبت امام زمان (ع) تا جنبش مشروطه در 1285ش/1906م، و (2) دوره کوتاه مدت از جنبش مشروطه تا جنبش ملّی و کودتای مرداد 1332/1953م، بازنمایی کرد. ضمن این بازنمایی که یکی از رویکرد های جامعه شناسی تاریخی است، معلوم می شود که اگر چه، جهت کلی و عمومی تغییرات اجتماعی- فرهنگی یکسان است، این امکان وجود دارد که برحسب عامل های مختلفِ تنش (چالش) بین عالمان دین و محیط اجتماعی، تغییر دیدگاه ها و مواضع ایشان جهات کاملاً متفاوتی را طی کند، لذا مدل نظریِ ارائه شده قادر است موضع گیری عالمان مذهب تشیع در جنبش ملّی را نیز توضیح دهد.

با اذعان به نقش رسانه­ها در شکل دهی و یا تغییر هویت افراد، مقاله حاضر به بررسی رابطه بین تلویزیون و هویت دینی دانشجویان دانشگاه مازندران پرداخته است. شناسایی وضعیت هویت دینی دانشجویان از یک سو و میزان و نوع استفاده دانشجویان از تلویزیون به مثابه کالایی فرهنگی از سوی دیگر و نیز ارتباط میان میزان و نوع استفاده از تلویزیون با هویت دینی دانشجویان، از مهمترین اهدافی بود که در پژوهش حاضر دنبال شد. در این پژوهش با به کارگیری روش پیمایش، از پرسشنامه به عنوان ابزار گردآوری داده ها استفاده شد و پرسشنامه محقق ساخته در میان 373 نفر دانشجو که به عنوان نمونه آماری، با روش نمونه­گیری خوشه­ای چند مرحله­ای انتخاب شده بودند، توزیع گردید. یافته­های توصیفی تحقیق مؤید سطح نسبتاً بالای هویت دینی در میان دانشجویان دانشگاه مازندران بوده است؛ اگر چه بین ابعاد گوناگون هویت دینی تفاوت­هایی مشاهده شده است؛ چنانکه بعد اعتقادی دارای بیشترین میانگین (61/4 از 5) بوده و بعد مناسکی کمترین میانگین (63/3 از 5) را به خود اختصاص داده است. همچنین، یافته­ها گویای آن است که میزان مصرف تلویزیون در بین دانشجویان در حدی پایین تر از متوسط (میانگین 37/2 از 5) است. نتایج تحلیلی پزوهش حاضر گویای این واقعیت است که بین میزان مصرف تلویزیون با همه ابعاد هویت دینی و همچنین دینداری کل دانشجویان، رابطه مثبت و معناداری وجود دارد؛ اگرچه، از میان ابعاد چهارگانه هویت دینی، بعد اعتقادی دارای بیشترین شدت رابطه (213/0) با میزان استفاده از تلویزیون بوده است. همچنین، بین ابعاد چهارگانه هویت دینی با انواع برنامه­های تلویزیونی، رابطه ای مثبت و معنادار مشاهده شده است، لیکن از میان ابعاد هویت دینی، بعد پیامدی دارای بیشترین شدت رابطه (513/0) با برنامه­های صرفاً مذهبی بوده است. بعد اعتقادی نیز دارای بیشترین شدت رابطه (321/0) با سایر برنامه­ها بود. بر مبنای نتایج پژوهش حاضر، چنین به نظر می رسد که هر چه میزان تماشای برنامه­های صرفاً مذهبی افزایش یابد، می توان به موازات آن افزایشی را در بعد پیامدی هویت دینی به انتظار نشست.

روش شناسی علمی، نظامی از قواعد و روش هاست که پژوهش بر اساس آن استوار بوده، ادعای معرفت ارزیابی می شوند. نظریه زمینه ای [1] می تواند به عنوان یکی از روش های پژوهش کیفی و مبتنی بر داده ها به تحلیل عالمانه ای در این زمینه دست یابد. این نوشتار با بهره گیری از پارادایم تفسیر اجتماعی و استقرا در آموزه های قرآن و با استفاده از فنون و مراحل نظریه زمینه ای به بررسی موانع اجتماعی تفکر در الگوی اسلامی پیشرفت می پردازد. مجموع آیات استقرا شده، چهار ویژگی خودخواهی های فراگیر شده، اختلال در فرایند جامعه پذیری، فقدان آموزش های صحیح تفکر و فقدان سعه صدر را از موانع تفکر در فرایند پیشرفت معرفی می کند.

امروزه صاحبنظران تفکر انتقادی را به عنوان یک ضرورت در زندگی درنظر می­گیرند. به همین علت، یکی از اهداف آموزش و پرورش، تربیت افرادی است که تفکر انتقادی داشته باشند. لذا پژوهش حاضر درصدد بررسی سطح گرایش به تفکر انتقادی دانشجویان و همچنین، چگونگی ارتباط متغیر وابسته گرایش به تفکر انتقادی دانشجویان و متغیرهای مستقل جنسیت، رشته­تحصیلی، پایگاه اقتصادی-اجتماعی و انگیزه تحصیلی بود. دستیابی به این هدف از طریق روش پیمایشی و با استفاده از دو پرسشنامه استاندارد؛ انگیزه تحصیلی (AMS) و گرایش به تفکر انتقادی (CTDI) میسر شد. پاسخگویان شامل دانشجویان دانشگاه اصفهان بودند که از دانشکده ادبیات و علوم انسانی و دانشکده فنی و مهندسی انتخاب شدند. مبنای انتخاب دانشجویان، نمونه­گیری تصادفی طبقه­بندی بود و از این طریق، نمونه­ای به حجم 310 نفر از میان جامعه­آماری دانشجویان که متشکل از 833 نفر بود، تحلیل گردید. از مهمترین نتایج این پژوهش می­توان به این مورد اشاره کرد که به احتمال 95%، درحدود 82 درصد از دانشجویان جامعه­آماری دارای گرایش زیاد به تفکر انتقادی هستند. علاوه بر این، فرضیه های پژوهش از طریق ضرایب تااو بی کندال و تااو گودمن و کراسکال آزمون شدند. نتایج آزمون گویای وجود رابطه ای معنادار بین انگیزه تحصیلی و گرایش به تفکر انتقادی دانشجویان بود. همچنین، ارتباط مثبت ضعیفی بین جنسیت و گرایش به تفکر انتقادی دانشجویان وجود داشت، ولی بین متغیرهای مستقل پایگاه اقتصادی-اجتماعی و رشته­ تحصیلی و متغیر وابسته پژوهش، ارتباط معناداری مشاهده نشد.

در خصوص نقش مذهب در ابعاد مختلف زندگی اجتماعی انسان، دو دیدگاه سلبی و ایجابی، بین اندیشمندان رایج است که در این مقاله به دیدگاه ایجابی و اهمیت نقش دین در زندگی اجتماعی و پیشرفت جوامع تمسک کرده ایم. از آنجایی که متفکران دیدگاه ایجابی از جمله ماکس وبر، مذهب پروتستان را تنها مکتب عامل پیشرفت جوامع معرفی نموده و کارایی سایر ادیان را زیر سؤال می برد، از این رو، در مقاله ضمن تشکیک دیدگاه انحصاری وی، استفاده از مذهب توکوگاوا، توسط شاگردش رابرت بلا، درصدد توضیح کارآمدی دین اسلام در پیشرفت جوامع هستیم. در این راستا دغدغه اصلی در این مقاله آن است که با توجه به جامعیت دین اسلام و توجه به ابعاد اجتماعی دین، در کنار ابعاد فردی، آیا در اسلام توجهی به توسعه و پیشرفت جامعه شده است یا خیر؟ با وجود توجه اسلام به این امر، چرا جوامع اسلامی به اندازه جوامع غربی، به رشد و پیشرفت دست پیدا نکرده اند؟

جستار حاضر به بررسی نسبیتِ زبانی با تأکید بر اصطلاحات خویشاوندی در گویش لکی دره شهر می پردازد. گویشِ لکیِ دره شهر از گویش های زبان کُردی (کُردیِ جنوبی) و گویش اغلب ساکنین شهرستان دره شهر، از توابع استان ایلام، می باشد که در نبردی نابرابر با زبانِ فارسیِ معیار در حال تغییر و دگرگون شدن است. پژوهش حاضر از نوع توصیفی-تحلیلی است. برای نمونه برداری اطلاعات و داده ها، از روش میدانی استفاده شده است. به این صورت که از روش مصاحبه با افراد خبره و گویشورانِ بومی و ضبط مکالمات آنها با فرمت MP3 از طریق دستگاه ضبط صوت استفاده شده است. تعدادی از واژگان خویشاوندی را نیز از زبان فارسی انتخاب کردیم و از گویشوران باسواد پرسیدیم و از آنان خواستیم تا معادل آنها را در گویش مربوطه بگویند. پس از آن پژوهشگر برخی از واژگانی را که مورد نیاز بود از آن میان استخرج کرد. سپس، واژگانِ خویشاوندی این گویش در یک بررسی تطبیقی با زبان فارسی مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته شد. اهمیت و ارزش این پژوهش از آنجایی است که تاکنون چنین پژوهشی در پیرامون گویش لکی دره شهر انجام نگرفته است. تجزیه و تحلیل و بررسی در این جستار، بر مبنای تفاوت های موجود میان زبان فارسی و گویش لکی دره شهر در مقوله های مربوط به اصطلاحات خویشاوندی می باشد؛ شناخت این واژه ها و بررسی و مطالعه و طبقه بندی آنها علاوه بر اینکه به پایدار ماندن، و دست کم ضبط شدنِ واژگانِ این گویش منجر می شود، می تواند در واژه سازی زبان فارسی امروزی نیز به یاری ما بشتابد.

در راستای تحقق توسعه پایدار روستایی با جهت گیری محوریت مردم در امر توانمند سازی آنان، دانش بومی مهمترین بخش از نظر باورها، ارزش ها، روش ها و آگاهی محلی را در بر می گیرد. تجربه نشان می دهد که دانش بومی نه تنها با دانش رسمی تعارض و تناقض ندارد بلکه مکمل آنان نیز می تواند باشد. دانش بومی قابل دسترسی، قابل فهم، کارآمد و ارزان است و طریقه ی انتقال آن نیز شفاهی است. این دانش پویا بوده و طی زمان آبدیده شده و در بطن محیط طبیعی و اجتماعی محلی تکامل یافته است با شرایط بومی و منطقه ای کاملا سازگار می باشد و به بهره بردارن روستایی در مورد مدیریت پایدار آبخیزها کمک نموده تا نقش فعال تری در توسعه پایدار منابع طبیعی ایفا کنند. هدف این مطالعه ارزیابی سطح دانش روستاییان در زمینه فناوری های حفاظت آب و خاک در پروژه های آبخیزداری است. با استفاده از یک مطالعه موردی از طریق گروه های متمرکز، مصاحبه و پرسشنامه داده ها با مشارکت کارشناسان استان و روستائیان حوزه های آبخیز شهید رجایی یانسر استان مازندران به دست آمده. یافته ها نشان داد که امکانات و تسهیلات اولیه زندگی در سطح اکثر روستاهای مورد مطالعه در حد متوسط بوده و روستاهای مورد بررسی در حوزه های مختلف از تنوع اقلیمی و آب و هوایی و نیز میزان دور افتادگی متفاوتی برخوردار بودند. همچنین وابستگی شدید بهره برداران به منابع طبیعی حوزه و محدودیت منابع معیشتی خانوارها منجر به فشار بیش از حد آنان بر منابع طبیعی و تشدید تخریب منابع گردیده است. کارشناسان مهمترین بحران های مربوط به منابع طبیعی حوزه ها را تخریب جنگل ها و مراتع؛ سیلاب ها؛ کاهش منابع آبی و کمبود آب، فرسایش خاک؛ جمع شدن رسوب پشت سد و بندها؛ و تخریب حاشیه رودخانه ارزیابی نمودند. دیدگاه ها بر آن بود که بهره برداران باید در مورد وقوع، علل و اهمیت این بحران ها همچنین شتاخت و اهمیت عملیات آبخیزداری، چگونگی انجام کار و حفاظت و نگهداری همه عملیات آگاهی و مهارت زیادی داشته باشند. این مطالعه مشخص نمود که ارزیابی ها و اولیت بندی ها که صرفاً از سوی کارشناسان انجام می شود با ارزیابی های ناشی از ابعاد گوناگون مخصوصاً بررسی های میدانی، اطلاعات موجود و مردم تفاوت داشته و بسیاری موارد دانش و اطلاعات عمیق مردم در مورد اکو سیستم ها و گونه هایی که با آنها در تماس هستند کمتر از آنچه واقعا هست ارزیابی گردیده بنابراین مهمترین اولویت آموزشی باید بر حول محور دانش بومی و ایجاد تعامل بین دانش بومی دانش رسمی باشد. در فرایند سریع صنعتی شدن جهانی بیشترین آسیب به بخش کشاورزری وارد شده سهم عمده آن نیز نصیب جهان سوم شد. زیرا روش های بومی آزمون پس داده خود را رها کردند.

با توجه به گسترش روز افزون رفتارهای انحرافی مرتبط با رایانه و پدید آیی جرایم نوظهور، طیف وسیعی از تهدیدات متوجه افراد و جامعه می باشد. تحقیق حاضر با استفاده از نظریه یادگیری اجتماعی ایکرز، در صدد تبیین تخلفات رایانه ای دانشجویان دانشگاه مازندران می باشد. روش مورد استفاده در این پژوهش، پیمایش و ابزار جمع آوری داده ها، پرسش نامه می باشد. جمعیت این تحقیق شامل کلیه دانشجویان دختر و پسر دانشگاه مازندران در سال تحصیلی 92-91 می باشد که 403 نفر به روش نمونه گیری طبقه ای متناسب با حجم به عنوان نمونه انتخاب شده و مورد مطالعه قرار گرفته اند. متغیر تخلفات رایانه ای از سه بعد «علیه داده و سیستم»، «جعل هویت» و «فرهنگی» تشکیل شده و متغیرهای مستقل عبارتند از: پیوند افتراقی، تقویت افتراقی، تقلید و تعاریف که تأثیر آن ها بر تخلفات رایانه ای و ابعاد سه گانه آن بررسی شده است. تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار «Spss» و «lisrel» انجام گرفته است. بر اساس نتایج مدل معادلات ساختاری، از میان چهار متغیر یادگیری اجتماعی، متغیر پیوند افتراقی و تقویت افتراقی معنادار بوده و تقویت افتراقی با ضریب رگرسیونی (41/0=Beta)، مهمترین تبیین کننده تخلفات رایانه ای است.

انجام عمل سزارین در عین حال که می تواند در شرایط بحرانی جان مادر و نوزاد را از مرگ و مشکلات احتمالی نجات دهد، اما بکارگیری نابجای آن عوارض غیرقابل جبرانی دارد. امروزه نرخ سزارین بیشتر از حد قابل قبول آن گزارش می شود و با افزایش بی رویه آن در جهان و از جمله ایران مواجه هستیم. با توجه به نقش نگرش در انجام رفتارهای بهداشتی، در این مطالعه به دنبال بررسی نگرش نسبت به سزارین و عوامل مرتبط با آن هستیم. جامعه آماری زنان باردار ساکن شیراز و حجم نمونه با استفاده از جدول لین 600 نفر است. روش نمونه گیری طبقه ای چندمرحله ای است و با استفاده از پرسشنامه، اطلاعات جمع آوری و با نرم افزار SPSS و تکنیک های رگرسیون، رگرسیون چند متغیره و آزمون T به تجزیه و تحلیل داده ها پرداخته شده است. طبق یافته های این مطالعه، 12 درصد درصد از زنان باردار دارای نگرش مثبت، 69 درصد درصد دارای نگرش میانه و 19 درصد نیز دارای نگرش منفی نسبت به سزارین بوده و آمار استنباطی حاکی از آن است که فرضیات تحقیق درباره ارتباط سن، سابقه سزارین در فامیل، نوع زایمان قبلی، محل مراقبت های بارداری و آگاهی از سزارین با نگرش به سزارین، تأیید شد. رگرسیون چند متغیره نیز نشان داد که متغیرهای نوع زایمان قبلی، محل مراقبت های بارداری و آگاهی از سزارین به ترتیب به معادله وارد شدند. با توجه به یافته های تحقیق ضروری است تا جهت مقابله با افزایش بی رویه و رسیدن به حد مطلوبی از سزارین نگرش زنان مد نظر قرار گرفته و با اقدامات لازم، شاهد بهبود نگرش به زایمان طبیعی باشیم.

زمینه و هدف: با توجه به این که امنیت حیاتی ترین نیاز جامعه بشری است و قوام و پایداری ساختارهای اجتماعی و فرهنگی هر جامعه ای در میزان امنیت و احساس امنیت افراد آن جامعه بستگی دارد، لذا تحقیق و مطالعه در خصوص آن از اهمیت زیادی برخوردار است. این مقاله درصدد است تا مدلی را جهت تبیین رابطه میان عوامل جامعه شناختی و روانشناختی مرتبط با احساس امنیت اجتماعی دانش آموزان ارایه دهد. روش: طرح این تحقیق از نوع توصیفی بوده که با هدفی کاربردی و به روش همبستگی انجام گرفته است. برای اندازه گیری متغیرهای تحقیق نیز از یک پرسش نامه که بر اساس مطالعات نظری و تجربی تحقیق تدوین شده بود، استفاده شده است. جامعه تحقیق را کلیه دانش آموزان مقطع راهنمایی، متوسطه و پیش دانشگاهی استان چهارمحال و بختیاری تشکیل می دهد که از میان آن ها تعداد 210 نفر به صورت تصادفی و از طریق روش نمونه گیری چند مرحله ای انتخاب شدند. داده های به دست آمده نیز با استفاده از روش های تحلیل همبستگی، تحلیل رگرسیون و تحلیل مسیر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها و نتایج: یافته های تحقیق نشان داد که رابطه معنی داری بین انگیزه مشارکت دانش آموزان با پلیس، پیشگیری وضعی از جرم، حمایت پلیس از دانش آموزان و گرایش دانش آموزان به پذیرش شغل پلیس با احساس امنیت اجتماعی وجود دارد. در مدل تجربی تحلیل مسیر احساس امنیت اجتماعی دانش آموزان نیز متغیرهای پذیرش شغل پلیس و پیشگیری وضعی از جرم بیشترین تاثیر و بعد از آن متغیرهای حمایت پلیس از دانش آموزان و انگیزه مشارکت دانش آموزان با پلیس بهترین تبیین کننده احساس امنیت اجتماعی دانش آموزان بوده اند.

بی علاقگی، بی اعتنایی و بی تفاوتی افراد نسبت به مشارکت اجتماعی- سیاسی، مسئولیت های اجتماعی، فعالیت های دگرخواهانه و درگیری فعال مدنی در مسائل اجتماعی، نشانگر انسان و جامعه ای است که یا با مسأله ای اجتماعی مواجه است و یا تکامل و توسعه لازم را نیافته است. اهداف این پژوهش، بررسی میزان شیوع و عوامل مؤثر بر بی تفاوتی اجتماعی و سنجش همبستگی آن با متغیرهای زمینه ای سن و جنس و پنج متغیر مستقل به منظور تعیین میزان اثرگذاری هر یک از آن ها بر بی تفاوتی اجتماعی بود. پیمایش بر روی نمونه ای 384 نفر از شهروندان 18 سال به بالای شهر دزفول در سال 1392 انجام شد. بین متغیرهای مستقل پایگاه اجتماعی- اقتصادی، احساس ازخودبیگانگی، احساس همدلی، احساس ناامنی، و سرمایه اجتماعی همبستگی معناداری به دست آمد. با توجه به نتایج تحلیل رگرسیون مشخص شد که حدود 30 % تغییرات بی تفاوتی اجتماعی به وسیله پنج متغیر احساس همدلی، احساس ازخودبیگانگی، سرمایه اجتماعی، احساس ناامنی و پایگاه اجتماعی- اقتصادی که به ترتیب تأثیر گذارترین عوامل بر بی تفاوتی اجتماعی شهروندان دزفولی می باشند تبیین شده است.

ادبیات پژوهش بیانگر این است که اعضای خانواده بیماران مبتلا به اسکیزوفرنیا کیفیت زندگی پایینی را گزارش می دهند. کمبود دانش در مورد نحوه مواجهه با شرایط بیمار و مهارت های حل مسئله ناکافی برای حل مشکلات ناشی از شرایط بیمار با سطح پایین تر کیفیت زندگی مراقبان در ارتباط است. پژوهش حاضر سعی داشت با استفاده از امیددرمانی مهارت های مقابله ای و مهارت های حل مسئله مراقبان و انگیزه آنان برای حل مشکلات شان را افزایش دهد. سی عضو خانواده بیماران مبتلا به اسکیزوفرنیا در پژوهش حاضر شرکت کردند. امیددرمانی شامل 8 جلسه (4 هفته) بود. هر جلسه حدود 2 ساعت طول می کشید. از شرکت کنندگان در گروه امیددرمانی خواسته شد که به پرسش نامه هایی در زمینه کیفیت زندگی و امید پیش از شروع نخستین جلسه و پس از آخرین جلسه پاسخ دهند. علاوه بر این، شرکت کنندگان گروه کنترل به همان ابزارها در دو نوبت و با فاصله زمانی 4 هفته پاسخ دادند. نتایج نشان داد که دو گروه شرکت کنندگان تفاوت معناداری با یکدیگر در نمرات پایه کیفیت زندگی و امید نداشتند. تحلیل کواریانس نشان داد که شرکت کنندگان گروه امیددرمانی پس از پایان جلسات در مقایسه با گروه کنترل نمرات بالاتری در خرده مقیاس های سرزندگی (0/001=p)، سلامت روانی (0/024=p)، عملکرد اجتماعی (006/0=p) و سلامت عمومی (0/001=p) داشتند. سایر یافته ها معنادار نبود. نتایج نشان داد که امیددرمانی گروهی درمانی مؤثر برای افزایش کیفیت زندگی مراقبان است، به خصوص در بعد های روان شناختی.

راهکار اول - رصد فرهنگی جامعه راهکار دوم - برنامه ریزی فرهنگی

یکی از مفاهیم مورد توجه جامعه شناسان (خاصه جامعه شناسان و برنامه ریزان شهری) سنجش مفهوم مشارکت شهری است. با توجه به این که این مفهوم کاربرد فراوانی در مطالعات شهری دارد، تهیه ابزاری پایا برای آن مهم و مؤثر است. هدف از این مطالعه این است که ابزار مشارکت شهروندان را مورد بازنگری قرار داده و آن را به عنوان ابزاری هنجاریابی شده در دسترس پژوهشگران حوزه ی علوم اجتماعی قرار دهد. برای پاسخ و دستیابی به این هدف، نمونه ای ۴۰۰ نفری از شهروندان بالای ۲۰ سال شهر کرمانشاه به صورت تصادفی خوشه ای انتخاب شدند و فرم مشارکت شهری را تکمیل کردند. نتایج تحلیل به دست آمده با استفاده از نرم افزار SPSS21 و Amos21 تحلیل شدند. بر اساس نتایج به دست آمده، روش تحلیل عاملی مرتبه ی دوم با استفاده از مدل اندازه گیری نشان دهنده ی ساختار چهار مؤلفه ای مقیاس میزان مشارک ت در نمونه ی مورد مطالعه است. نتایج حاصل از مدل عاملی تأییدی مرتبه ی دوم برای سنجش میزان مشارکت نشان می دهد که این مفهوم از چهار بعد (اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی) تشکیل شده است. شاخص های تطبیقی و مقتصد محاسبه شده برای ارزیابی کلیت مدل عاملی نشان می دهند که شاخص برازش تطبیقی CFI برابر ۸۹/۰، شاخص برازش شده تطبیقی مقتصد PCFI برابر ۷۲۶/۰، شاخص ریشه ی دوم میانگین مربعات باقیمانده یا RMSEA برابر ۰۶۹/۰، نسبت کای اسکوئر به درجه ی آزادی CMIN/DF برابر ۹۱/۲ است که در مجموع وضعیت بهبودی را برای مدل نشان می دهد. درمجموع داده های گردآوری شده می توانند مدل را مورد حمایت قرار دهند و از طرفی این نتیجه بر اساس چارچوب نظری نیز منطقی و صحیح است. از طرفی می توان نتیجه گرفت که پرسشنامه میزان مشارکت دارای سه عامل (آگاهی نسبت به مشارکت شهری، تمایل به مشارکت شهری و میزان مشارکت شهری در چهار بعد) است که در سازمان ها مورد استفاده و برای برنامه ریزی های اجتماعی و فرهنگی سودمند است.

هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی نگرش روستاییان نسبت به کاربری فناوری اطلاعات و ارتباطات ( ICT ) در توسعه روستایی بخش مرکزی شهرستان نجف آباد است. جامعه آماری شامل همه روستاییان باسواد دارای شغل کشاورزی یا دامداری ساکن در این منطقه بوده، که به روش نمونه گیری چندمرحله ای با انتساب متناسب، 172 نفر در نیمه دوم سال 1389 انتخاب شده اند. نتایج تحلیل همبستگی نشان می دهد که متغیر وابسته «نگرش نسبت به کاربری ICT » با متغیرهای سطح سواد، مهارت کار با رایانه، و مهارت اینترنتی رابطه مثبت و معنی دار دارد. همچنین، نتایج مقایسه میانگین ها نشان دهنده تفاوت معنی دار بین متغیر گروه های شغلی (کشاورزی، آزاد، دولتی، و سایر موارد) در نگرش نسبت به کاربری ICT است. مطابق تحلیل رگرسیونی مطالعه حاضر، متغیرهای مهارت کار با رایانه، مهارت اینترنتی، و سن، به ترتیب، مهم ترین متغیرهای اثرگذار بر نگرش پاسخ گویان نسبت به کاربری ICT شناخته می شوند.