درخت حوزه‌های تخصصی

رشته های جغرافیای عمومی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
جغرافیای انسانی جغرافیای طبیعی رشته های جغرافیای عمومی فنون جغرافیایی گروه های ویژه نقد و بررسی کتاب
ارزیابی مخاطرات طبیعی جغرافیای اقتصادی جغرافیای اکوتوریسم جغرافیای اوقات فراغت جغرافیای پزشکی جغرافیای تاریخی جغرافیای جمعیت جغرافیای حمل و نقل جغرافیای رفتاری و ادراک محیطی جغرافیای زمین در فضا جغرافیای سیاسی جغرافیای صنعتی جغرافیای فرهنگی جغرافیای کشاورزی و کاربری اراضی برنامه ریزی و توسعه ناحیه ای
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۶۱ تا ۲۸۰ مورد از کل ۳٬۹۲۲ مورد.
۲۶۱.

تاثیر بهینه سازی کاربری اراضی در میزان فرسایش خاک و سوددهی حوضه های آبخیز مطالعه موردی: حوضه آبخیز زاخرد فارس

نویسنده:
منبع: جغرافیای طبیعی لارستان تابستان ۱۳۸۹ شماره ۳ (پیاپی ۸)

کلید واژه ها: برنامه ریزی خطی بهینه سازی فرسایش خاک کاربری اراضی رسوبدهی حوضه آبخیز زاخرد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۹۳ تعداد دانلود : ۱۳۵۷
استفاده ناصحیح از اراضی باعث فرسوده و شسته شدن تدریجی خاک، کاهش عملکرد محصولات کشاورزی و کاهش میزان سود آوری اراضی کشاورزی و مرتعی می گردد. بنابراین استفاده صحیح از اراضی بر اساس قابلیت های آن و بهینه سازی کاربری اراضی در حوضه های آبخیز یکی از راه های مناسب در حفاظت از خاک می باشد. هدف از انجام این تحقیق تعیین سطح بهینه کاربری های اراضی به منظور کاهش میزان فرسایش خاک و بالا بردن درآمد ساکنین حوضه آبخیز زاخرد در استان فارس می باشد. به منظور انجام این تحقیق، ابتدا نقشه کاربری اراضی منطقه با استفاده از تصاویر ماهواره ای و بازدیدهای صحرایی تهیه و مقادیر فرسایش کاربری ها به کمک مدل تجربی MPSIAC تعیین aد. سپس سود خالص کاربری ها از تفاضل درآمد ناخالص و هزینه هر کاربری محاسبه شد. پس از مشخص کردن محدودیت ها و توابع هدف، با استفاده از مدل برنامه ریزی خطی سطح بهینه کاربری های اراضی در منطقه مشخص شد. نتایج نشان داد که در صورت بهینه سازی کاربری اراضی، سطح اراضی باغی 212.87 درصد افزایش، سطح اراضی مرتعی 303.26درصد افزایش، سطح اراضی کشت آبی 57.55درصد کاهش و سطح اراضی کشت دیم 65.02 درصد کاهش می یابد. همچنین نتایج نشان داد که در صورت بهینه سازی کاربری اراضی، میزان فرسایش خاک به میزان 13.16 درصد کاهش و میزان سوددهی کل حوضه 27.04 درصد افزایش می یابد. نتایج بدست آمده از انتخاب حساس ترین پارامتر مدل نیز نشان داد که تغییر در سطح اراضی باغی و سطح اراضی دیم، بیشترین تاثیر در تغییر میزان سوددهی و فرسایش خاک حوضه آبخیز زاخرد را به دنبال دارد
۲۶۲.

فرهنگ اجتماعی و ژئوپلیتیک قدرت در افغانستان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فصلنامه ژئوپلیتیک ۱۳۸۸ شماره ۱

کلید واژه ها: کنترل اجتماعی سازه انگاری اشغال نظامی منازعه منطقه ای ژئوپلیتیک قدرت ساختار دوقطبی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۸۸ تعداد دانلود : ۱۱۷۴
در سالهای دهه 1990 به بعد از رهیافت های سازه انگارانه در راستای تبیین منازعات منطقه ای بهره گرفته شده است. علت چنین موضوعی را می توان نقش مسایل فرهنگی و همچنین مولفه های درون ساختاری در تفسیر تحولات منطقه ای بویژه موضوعات بحرانی دانست. منازعات منطقه ای در دوران نظام دوقطبی تحت تاثیر «ساختار نظام بین الملل» و همچنین قواعد رفتار بازیگران موثر بین المللی بویژه آمریکا و اتحاد شوروی قرار داشته است. اشغال افغانستان در دسامبر 1979 توسط اتحاد شوروی، بیانگر چنین استدلالی است؛ در حالیکه روندهای تغییر و دگرگونی در کنش استراتژیک کشور یاد شده از سال 1991 به بعد بیش از آنکه تحت تاثیر موضوعات بین المللی قرار گیرد، ناشی از کنش بازیگرانی است که به قالب های ایدئولوژیک، فرهنگی، نژادی و قومی وابسته اند.سازه انگاری در زمره رهیافت هایی محسوب می شود که زمینه های تحلیل موضوعات روابط بین الملل بر اساس نشانه های فرهنگی، اجتماعی و قومی را فراهم می سازد. افغانستان در زمره کشورهایی تلقی می شود که از تنوع نژادی و فرهنگی برخوردار است. چنین کشورهایی عمدتا در فضای بی ثباتی، ناامنی و مخاطره استراتژیک قرار می گیرند. بر این اساس تلاش می شود تا ضمن بهره گیری از رهیافت سازه انگاری، دگرگونی های سیاسی و فرایندهای تغییر ژئوپلیتیکی در افغانستان مورد بررسی قرار گیرد.این امر نشان می دهد که شکل بندی های ژئوپلیتیک در دوران بعد از جنگ سرد، تحت تاثیر موضوعات قومی، نژادی، مذهبی و فرهنگی قرار گرفته است. این امر تضادهایی را در حوزه های مختلف ژئوپلیتیکی ایجاد کرده است. به هر میزان که موضوعات تاثیرگذار فرو ملی همانند نژاد، هویت و مذهب بر تحولات بین الملل از تنوع و تحرک بیشتری برخودار باشد، طبیعی است که امکان تاثیرگذاری آنها بر تحولات منطقه ای نیز افزایش بیشتری پیدا خواهد کرد. تحولات افغانستان در دوران بعد از جنگ سرد چنین نشانه هایی را منعکس می سازد. برای تبیین این موضوع از رهیافت سازه انگاری استفاده خواهد شد. این رهیافت می تواند بین موضوعات فرهنگی – نژادی با فرایندهای بین المللی رابطه موثر و معنی داری را به وجود آورد
۲۶۳.

نگاهی به مفاهیم و تاریخچه کوچ نشینی و تدریس آن در ایران

نویسنده:
منبع: پژوهش های جغرافیایی ۱۳۷۷ شماره ۳۴
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۸۰ تعداد دانلود : ۱۲۳۲
مقاله حاضر به موقعیت کوچ نشینی در ایران و در رابطه به نواحی مربوطه می پردازد. واژه کوچ نشینی از زبان یونانی ریشه گرفته و اغلب جامعه شناسان و جغرافی دانان درباره آن تحقیق نموده اند. از جمله جغرافی دانان ایرانی دکتر پایلی و دکتر سهامی درباره کوچ نشینی تحقیقاتی انجام داده اند. ایران و دیگر کشورهای خاورمیانه دارای کوچ نشینانی هستند که مهمترین مشخصه ها و نیازهای آنها بشرح زیر است. - فضا برای حرکت - سازمانهای اجتماعی - زیربنای خاص اقتصادی از سال 1970 بعلت اهمیت کوچ نشینی و براساس سیاست های آموزش عالی در ایران‘ دانشگاهها مقاطع لیسانس‘ فوق لیسانس و دکتری رشته کوچ نشینی دائر نموده اند.
۲۶۴.

بررسی ابعاد پیشگیری از بحران زلزله (مطالعه موردی: شهر بابل)

نویسنده:
منبع: مطالعات و پژوهش های شهری منطقه ای سال اول تابستان ۱۳۸۸ شماره ۱

کلید واژه ها: مدیریت بحران زلزله آسیب پذیری بافت فرسوده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۸۰ تعداد دانلود : ۱۵۳۸
یکی از موضوع هایی که بیشتر شهرهای جهان با آن دست به گریبانند، موضوع سوانح طبیعی است. سوانح طبیعی (بویژه زلزله) که اغلب خاموش و در عین حال بالقوه مستعد ایجاد آسیب هستند، به طور متوسط سالانه بیش از 150000 نفر تلفات جانی و بیش از 140 میلیارد دلار خسارت مالی در کشورها بویژه کشورهای در حال توسعه به بار می آورند. در این میان، کشور ایران از کشورهای حادثه خیز دنیا بوده چنانکه در چند دهه قبل (زلزله بوئین زهرا، 1342 تا زلزله بم، 1382) به موجب وقوع این دست حوادث متحمل خسارات (جانی و مالی) وسیعی شده است. هدف این مقاله، بررسی و تحلیل ابعاد پیشگیری از بحران زلزله درچارچوب مناطق هفده گانه شهر بابل است. در این راستا، از روش معیاری-تحلیلی برای تحلیل ابعاد کالبدی و خصوصیات جمعیتی شهر بابل از نظر آسیب پذیری زلزله استفاده و به تحلیل تجهیزات امدادرسانی و آتش نشانی پرداخته شده است و در کنار آن از روش مقایسه ای برای جمع بندی یافته ها و تعیین سلسله مراتب آسیب پذیری مناطق مختلف شهری استفاده شده است. ابزارهای این تحقیق شامل: مشاهده، پرسشنامه، پژوهش میدانی، منابع کتابخانه ای و اینترنتی، بوده است. در این پژوهش، از تکنیک تحلیل SWOT برای ارائه راهبردها و اقدامات ضروری استفاده شده و جدول زمان بندی اقدامات و سازمان های مسوول به عنوان برنامه عمل ارائه شده است. بر مبنای یافته های تحقیق، مناطق 2، 9، 4، 15 و 10 دارای بالاترین آسیب پذیری از مجموع معیارها و مناطق 7و8 از بعد کالبدی آسیب پذیرتر از سایر مناطق است. بازنگری در طرح تفصیلی، بهسازی مساکن، تخصیص دو سایت امداد و نجات و نیز دسترسی سریع به عنوان بخشی از راهبردهای پیشنهادی برای پیشگیری ازاز تلفات جانی و مالی است.
۲۶۵.

ارزیابی مخاطرات محیطی و ژئومورفولوژیکی و نقش آن در حمل و نقل جاده ای (مطالعه موردی: گردنه الماس)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی زمستان ۱۳۹۱ شماره ۴۲

کلید واژه ها: ژئومورفولوژی حمل و نقل جاده ای تصادف جاده ای گردنه الماس راه اسالم - خلخال

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای طبیعی ژئومورفولوژی
  2. حوزه‌های تخصصی جغرافیا رشته های جغرافیای عمومی جغرافیای حمل و نقل
  3. حوزه‌های تخصصی جغرافیا رشته های جغرافیای عمومی ارزیابی مخاطرات طبیعی
تعداد بازدید : ۲۲۷۹ تعداد دانلود : ۸۰۱
حمل و نقل جاده­ای نقش کلیدی و موثر در اجرای برنامه توسعه پایدار کشورها ایفا می­کند و سلامت عبور و مرور در طول سال از آنها از اهمیت ویژه­ ای برخوردار است. گردنه الماس یکی از ارتفاعات البرز غربی بین خلخال و اسالم جاده­ای به طول 30 کیلومتر می­باشد. این راه ارتباطی از بخش ­های پرشیب و از محدوده­ های پرخطری عبور می­کند و همواره در معرض تهدید انواع خطرات، بویژه در معرض وقوع انواع حرکات دامنه ­ای قرار دارد. بررسی آثار ژئومورفیکی ایجاد خطوط ارتباطی و شناسایی مخاطرات طبیعی و تصادف جاده­ای ناشی از عوامل ژئومورفولوژیکی، رابطه بین پدیده­های اقلیمی، حوادث جاده­ای و تعیین نقاط پرخطر و ارائه پیشنهادات و راهکارهایی برای بالا بردن ضریب ایمنی حمل ونقل جاده­ای در یکی از محورهای ارتباطی شمال کشور یعنی محور اسالم-خلخال (گردنه الماس) اهداف این تحقیق را شامل می­شوند. روش مطالعه در این پژوهش مبتنی بر مشاهدات میدانی و تفسیر این مشاهدات از نقشه­های زمین­شناسی و توپوگرافی، عکس­های هوایی می­­باشد. همچنین با تهیه نقشه پهنه­بندی مخاطرات زئومورفولوِیکی منطقه نتایج نشان داد در مسیر ارتباطی بررسی شده 64 درصد از خطر بسیار زیاد و زیاد برخوردار است و در مجموع، از مسیری مخاطره­آمیز عبور می­کند. ارزیابی ژئومورفولوژیکی انجام شده در این تحقیق، آسیب­پذیری جاده و سایر تأسیسات ایجاد شده در منطقه را بخوبی نشان می­دهد.
۲۶۶.

پتانسیل یابی مناطق بهینه کشت و پرورش درخت سیب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا (انجمن جغرافیایی ایران) سال ششم بهار و تابستان ۱۳۸۷ شماره ۱۶ و ۱۷

کلید واژه ها: سیب دماوند فنولوژی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۷۷ تعداد دانلود : ۲۱۱۷
آگاهی از شرایط جوی در یک دوره نسبتاً طولانی برای نقاط سیب خیز، به منظور شناخت وضعیت اقلیمی رشد و نمو درخت سیب و مقایسه با شرایط اقلیمی کشور و شهرستان دماوند از جمله نوسانات دما، رطوبت نسبی، تعداد روز های یخبندان، تعداد روز های آفتابی و... ضروری است. بدین منظور دوره آماری مورد مطالعه از سال 1374 تا 1384 قرار داده شد، تا ایستگاه های آبعلی، فیروزکوه و دوشان تپه همه داده های لازم را داشته باشند. پس از طبقه بندی و محاسبه عناصر، اقدام به تشکیل پایگاه داده درمحیط ARCGIS گردید. سپس با استفاده از ابزارGeostatistical Analyst و تابع IDW به برآورد مقادیر مجهول در گستره منطقه مورد مطالعه پرداخته شد. در ادامه با روش ارزیابی چند معیاره MCE استانداردسازی و کلاس بندی لایه ها انجام گردیده و نتایج مراحل فوق در تحلیل Index Overlay قرار داده شد، در نهایت مناطق بهینه کشت و پرورش سیب بر اساس متغیر های ارائه شده بر آورد گردید. نتایج بدست آمده حاکی از تناسب ویژگی های اقلیمی منطقه دماوند با ویژگی های فنولوژیکی سیب و نیاز های آب و هوایی آن می باشد. تحلیل نهایی به لحاظ ویژگی های فوق سه منطقه را در شهرستان دماوند شناسایی نمود، که منطقه بهینه با مساحت 70647 هکتار مناسب ترین شرایط را جهت کاشت و پرورش درخت سیب دارا می باشد. به نظر می رسد در این گستره عناصر آب و هوایی و زمین شناختی نسبت به کل شهرستان از حالتی میانگین برخوردار می باشند.
۲۶۷.

بررسی تاثیرات مانسون هند بر روی ایران

نویسنده:
منبع: پژوهش های جغرافیایی ۱۳۷۹ شماره ۳۹

کلید واژه ها: واگرایی توده هوا جت استریم رطوبت نسبی فرونشستگی کم فشار حرارتی مانسون وافشاریهای حاره ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۷۶ تعداد دانلود : ۱۱۳۴
مانسون برگرفته از واژه موسم عربی به معنای فصل است. مانسون ها نسیم های دریایی شدید هستند که بخصوص در آسیای جنوبی و بخشهایی از آفریقا دیده می شوند و تقریباً 6 ماه از سال را از جانب شمال شرقی و 6 ماه دیگر را از جنوب غربی می وزند. مؤلفه غربی باد در مانسون های تابستانی غالب است و آنها گرایش قوی به همگرایی‘ صعود و ایجاد باران دارند. برعکس‘ مولفه شرقی باد در مانسونهای زمستانی غالب بوده و اینها گرایش به واگرایی و نشست هوا دارند و سبب خشکسالی می گردند. مانسون های تابستانی و زمستانی هر دو نتیجه ای از اختلافات روندهای سالیانه دمای حاکم بر خشکی و دریا هستند. سرزمین ایران در خاورمیانه قرار دارد و محدود به دریای عمان‘ خلیج فارس و دریای خزر است. ایران دارای سرزمینی ناهموار است که دور تا دور آنرا کوهستان فرا گرفته و حوضه مرکزی آن مرکب از بیابانها و کوهها است؛ ایران از سطح دریا ارتفاع داشته و در امتداد سواحل شمالی و جنوبی دارای دشتهای ناپیوسته کوچک می باشد. مطالعه مقادیر داده های بارش شهرهای مختلف ایران در ماههای ژوئن تا سپتامبر ( از 11 خرداد تا 8 مهر) طی سالهای 1960 لغایت 1990 نشان می دهند که منطقه جنوبشرقی ایران بواسطه رشته کوههای بشاگرد‘ کوه جبال بارز و هامون جازموریان‘ اقلیم مانسونی دارد. حتی اگر مانسون تابستانی هند قوی باشد‘ تاثیر آن بر بخشهایی از کویر لوت و دشت کویر مشهود است. بنابراین ایران اساساً دارای اقلیم خشک یا نیمه خشک بوده‘ اما در امتداد سواحل خزر دارای اقلیم جنب حاره ای و در جنوبشرقی دارای اقلیم مانسونی است.
۲۶۸.

ژئوپلیتیک ایران در نظام دگرگون شونده جهانی

نویسنده:
منبع: پژوهش های جغرافیایی ۱۳۷۸ شماره ۳۶

کلید واژه ها: خلیج فارس ژئوپلیتیک ژئواستراتژیک نظام جهانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۷۳ تعداد دانلود : ۱۱۲۸
بر هم خوردن نظام دو قطبی، سبب تغییر ماهیت ژئوپلیتیکی ایران و بدست آوردن نقش جدید در منطقه و جهان شد؛ بطوریکه در نظام دگرگون شوندة جهانی، موقعیت ایران در سیستم تابع خاورمیانه بحساب آمد. پایان جنگ عراق و کویت، آغاز طرح استراتژی مذاکره از طرف ایران شد که در پی آن، استراتژی اتکاء بخود در مقابل سدبندی کلینتون را به همراه داشت. ضعف ذاتی نیروی زمینی عربستان سعودی، تنگناهای ژئوپلیتیکی عراق در دسترسی به دریای آزاد، ضعف سازماندهی و فقدان عمق استراتژیک سایر کشورهای حاشیة جنوبی خلیج فارس، دوام این استراتژی را تضمین می کند. برای دستگاه سیاست خارجی ایران، اولین گام، اعتماد سازی است تا بوسیله آن بردارهای همگرایی را نظم دهد. در شمال، آسیای مرکزی و قفقاز در معادلات اقتصادی، یک سرزمین حائل ژئوپلیتیکی محسوب می شوند. هدف از استقرار ناتو در منطقة آسیای مرکزی و قفقاز، تحت الشعاع قرار دادن امتیازات ژئوپلیتیکی ایران است؛ هر چند ژئوپلیتیک ایران انکار ناشدنی است. با تبدیل قلمروهای استراتژیک، ژئوپلی نومیک ایران در مرکز ثقل امنیت انرژی جهان واقع شده است و این امر روح تازه ای در کالبد ژئوپلیتیک ایران دمیده است.
۲۶۹.

ارزش گذاری اقتصادی تفرجگاه های طبیعی با استفاده از روش هزینه سفر منطقه ای مطالعه موردی: چشمه دیمه استان چهارمحال و بختیاری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشهای جغرافیای انسانی بهار ۱۳۹۰ شماره ۷۵

کلید واژه ها: استان چهارمحال و بختیاری تفرج چشمه دیمه ارزش گذاری اقتصادی تفرجگاهی روش هزینه سفر منطقه ای (Z.T.C.M)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۷۳ تعداد دانلود : ۱۰۸۶
با توجه به تقاضای روزافزون مردم به تفرجگاه ها و مراکز تفریحی، تحلیل های اقتصادی و اجتماعی و بررسی کامل خواسته های مردم برای فراهم آوردن امکانات و تسهیلات لازم، امری ضروری است. در این تحقیق از روش هزینه سفر منطقه ای برای ارزش گذاری اقتصادی تفرجگاه چشمه دیمه استفاده شد. این روش بر مبنای استفاده از نقشه، دیدگاه و خصوصیات اقتصادی - اجتماعی بازدیدکنندگان از تفرجگاه و نیز افزایش هزینه و مسافت دسترسی به منطقه است. نتایج نشان دادند که متغیرهایی چون سن و سطح سواد و مقدار درآمد ماهانه بازدیدکنندگان، تاثیر عمده ای بر استفاده از تفرجگاه ها دارند. بررسی سطح درآمد ماهانه بازدیدکنندگان نشان داد که میان این متغیر و تعداد روزهای بازدید از تفرجگاه و نیز تمایل به پرداخت ورودیه، همبستگی بالایی وجود داشت. این نتایج به دست آمده چندان دور از انتظار نبود، زیرا به عنوان مثال برای پارک های ایالات متحد نیز نتایج مشابهی به دست آمده اند. نتایج در عین حال نشان دادند که سطح تحصیلات نیز نقش مهمی در جذب گردشگران چشمه دیمه داشته است، به گونه ای که بیشترین تعداد بازدیدکنندگان دارای تحصیلات دانشگاهی بودند. بررسی مطالعات انجام شده در برخی از تفرجگاه های کشور نشان می دهد که این مناطق برای نوجوانان تا میان سالان جاذبه بیشتری دارند؛ اما نتایج ما نشان داد که بیشترین تعداد بازدیدکنندگان (24 درصد) در محدوده سنی 34-30 سال هستند. ارزش تفرجی روزانه بالای گردشگاه چشمه دیمه که در تابستان 1387 محاسبه شد، با تحقیقات مشابه که برای تالاب انزلی (1385) و پارک جنگلی طالقانی (1386) انجام گرفت، درخور مقایسه بود. این ارزش برای سه منطقه یادشده به ترتیب حدود 72، 12 و 42 میلیون تومان برآورد شد. حتی با احتساب نرخ تورم در فاصله زمانی این سه تحقیق، نتایج نشان دهنده لزوم توجه بیشتر و تدوین طرح توسعه گردشگری منطقه تفرجگاهی چشمه دیمه است.
۲۷۰.

تبیین ژئوپلیتیکی کلانشهرهای جهانی تاملی بر تفاوت یابی مفهومی شهر جهانی و جهان شهر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: ژئوپلیتیک بهار ۱۳۹۰ شماره ۲۱

کلید واژه ها: اقتصاد جهانی کلان شهر شهرهای جهانی جهان شهرها نفوذ ژئوپلیتیکی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۷۱ تعداد دانلود : ۱۳۲۷
شهرهای جهانی پدیدهای نوظهوری هستند که در متن اقتصاد جهانی به عنوان مکان های پیوند دهنده شبکه اقتصاد جهانی عمل می کنند و سبب شکل گیری فضای جریان ها و به وجود آمدن کانون های قدرت نوظهور در نقشه جغرافیای سیاسی جهان شده اند. تاکنون، 54 شهر جهانی توسط پژوهشگران گروه تحقیقاتی پیتر تیلور شناسایی شده و بر اساس برخی شاخص های انتخابی که عمدتا در چهار حوزه اقتصاد، فرهنگ، امکانات زیربنایی و ارتباطات است، در سه رده شهرهای جهانی آلفا (10 شهر)، بتا (10 شهر) و گاما (34 شهر) طبقه بندی شده اند. پیرو همین طبقه بندی به نظر می رسد شهر اول با شهر پنجاه و چهارم تفاوت هایی عمیق دارد. لذا «شهر جهانی» یا «ورلد سیتی» با «جهان شهر» یا «گلوبال سیتی» تفاوت بنیادی دارد. به طور کلی هنگامی که یک کلان شهر در چارچوب اقتصاد جهانی جایگاهی را کسب نماید و به عنوان یکی از گره های شبکه اقتصاد جهانی در فضای جریان ها به رقابت با سایر شهرها بپردازد از وضعیت کلان شهری به وضعیت «شهر جهانی» ارتقا یافته است و از هر چندین ده «شهر جهانی» یک مورد تبدیل به «جهان شهر» می شود. مقاله حاضر ضمن تبیین مفهوم «شهر جهانی» و «جهان شهر»، سعی دارد با ترسیم تفاوت های این دو، ابهام مفهومی آنهارا برطرف کند. هدف مقاله اثبات تفاوت میان «شهر جهانی» و «جهان شهر» و حوزه های نفوذ ژئوپلیتیکی آنها به صورت مجزا است. شاخص های مورد استفاده منبعث از مطالعات پیشین از جمله فرضیه های ورلد سیتی فریدمن و گلوبال سیتی ساسن و به ویژه شاخص های 12 گانه پژوهشگران گروه پیتر تیلور در حوزه شهرهای جهانی است. بر اساس نتایج تحقیقاتی گروه تیلور، ده شهر جهانی برتر، به عنوان شهرهای جهانی آلفا شناسایی شده اند که شش مورد آنها، یعنی نیویورک، لندن، پاریس، توکیو، هنگ کنگ و سنگاپور «جهان شهر» محسوب می شوند. شش شهر دیگر این گروه، در صورت ادامه روند پیشرفت، در آینده به جایگاه جهان شهری دست می یابند. همچنین «شهرهای جهانی» گروه های بتا و گاما، صرفا به عنوان شهرهای جهانی، با درجه اهمیت متفاوت، تابع چهار «جهان شهر» فوق هستند. لذا مفهوم «شهر جهانی» صراحتا متفاوت از «جهان شهر» است. جهان شهرها کانون های اصلی فرماندهی اقتصاد جهانی محسوب می شوند که در راس سلسله مراتب شبکه شهرهای جهانی قرار گرفته اند
۲۷۱.

طبقه بندی عوامل مؤثر بر شاخص های اقتصادی گردشگری خارجی مطالعه موردی: کشورهای منتخب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و توسعه بهار ۱۳۹۳ شماره ۳۴

کلید واژه ها: گردشگری بین المللی شاخص های اقتصادی گردشگری عوامل مؤثر بر جذب گردشگر

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی جغرافیا رشته های جغرافیای عمومی جغرافیای سیاسی
  2. حوزه‌های تخصصی جغرافیا رشته های جغرافیای عمومی جغرافیای اقتصادی
  3. حوزه‌های تخصصی جغرافیا رشته های جغرافیای عمومی جغرافیای اوقات فراغت
تعداد بازدید : ۲۲۷۰ تعداد دانلود : ۱۰۹۴
صنعت گردشگری به عنوان یک بخش اقتصادی به سرعت در حال رشد است. رقابت تنگاتنگی میان کشورهای مقاصد گردشگری برای جذب تعداد بیشتری از گردشگران وجود دارد. این مقاله در پی یافتن مهم ترین عوامل مؤثر بر جذب گردشگران خارجی بوده است. جامعه ی مورد مطالعه کشورهای عضو سازمان همکاری و توسعه ی اقتصادی و گروه 77 بودند. نهایتاً 32 کشور از کشورهای عضو در سازمان تجارت و توسعه و 73 کشور از کشورهای گروه 77 انتخاب شدند که نمونه ای برابر با 105 کشور به دست آمد. دوره ی زمانی مطالعه برابر با 14 سال در نظر گرفته شد که از سال 1995 تا سال 2008 میلادی را شامل می شود. پس از تشکیل ماتریس داده ها، آنالیز از طریق همبستگی متغیّرها و نرم افزار آماری Minitab انجام شد. همچنین آنالیز مؤلفه های اصلی گردشگری خارجی انجام گردید. نتایج به دست آمده نشان داد که علاوه بر امکانات زیرساختی کشور، پتانسیل های تاریخی- مذهبی و طبیعی کشور مهم ترین عوامل در جذب گردشگران خارجی هستند. شرایط سیاسی- اقتصادی کشور رتبه های بعدی را به خود اختصاص داده اند. علاوه بر این نتایج به دست آمده از آنالیز مؤلفه های اصلی، شاخص های گردشگری را بر اساس دو گروه کشور به دو دسته تقسیم کرد که این امر نشان داد که کشورهای عضو OECD درآمد گردشگری و تعداد گردشگران بیشتری را از کل گردشگری جهان به خود اختصاص داده اند. در مقابل کشورهای عضو گروه 77 شاخص های رشدی را از آن خود کرده اند.
۲۷۲.

طراحی پایدار فضاهای گردشگری کوهستانی (مطالعه موردی: پارک طبیعت کوهسار تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: محیط شناسی (محیط زیست) دوره سی و هفتم تابستان ۱۳۹۰ شماره ۲ (پیاپی ۵۸)

کلید واژه ها: طراحی تفرج البرز جنوبی پارک طبیعت کوهسار کیفیت محیطی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۷۰ تعداد دانلود : ۱۸۴۴
نیازها و ویژگیهای کلان تهران از نظر محیط زیستی و نیاز به توسعه مناطق تفرجی- فراغتی، ضرورت پیش بینی اهداف و برنامه ریزی ویژه ای را برای اجرای طرحهای توسعه و احیای منابع طبیعی را میطلبد. روند تخریب محیط زیست در مناطق کوهستانی، بویژه در دامنة جنوبی البرز در کنار عواملی مانند موقعیت جغرافیایی، رشد جمعیت و توسعة شهری و نیاز به گذران اوقات فراغت و رهایی از تنش های روزمره، اهمیت این منطقه را بیش تر نمایان ساخته. از این رو شایسته است طراحی چنین فضاهایی در چارچوب طرحی نظام مند و اصولی هدایت شود. هدف این تحقیق، ارائه راهکارهای طراحی پایدار سیمای کوهستانی و امکان توسعه در قالب کالبدی- عملکردی است. حفظ میراث طبیعی، توسعة گردشگری با تأکید بر حفظ و ارتقای کیفیت محیطی و ایجاد محیط مطلوب برای تحقیق و تفرج از جمله اهداف طراحی این محیط ها میتواند باشد. نتایج قابل پیش بینی، کاهش تعارض در مناطق بکر با استفاده از روش زون بندی و با تأکید بر حفظ و توسعة کیفیت طبیعی و نگه داری زیستگاهها و تقلیل تعارضات منفی انسانی در سطح منطقه ای است. برای دستیابی به اهداف حفاظت و در نهایت رسیدن به اصولی برای گردشگری پایدار و ارایة الگویی برای طراحی با حداقل خسارت به طبیعت و درنتیجه رسیدن به طراحی پایدار همراه با در نظر گرفتن ملاحظات محیطی منطقه، مد نظر است. در گام آخر با انطباق یافته های تحقیق، طرح راهبردی پارک طبیعت کوهسار- تهران با هدف رعایت اصول طراحی پایدار، توسعة گردشگری، ارتقای کیفیت محیطی و در نهایت با انتخاب گزینه بهینه، طراحی و ارایة طرح بخشی صورت پذیرفت
۲۷۳.

نقد و تحلیل مدل های سنجش قدرت ملی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فصلنامه ژئوپلیتیک ۱۳۸۹ شماره ۱

کلید واژه ها: ژئوپلیتیک قدرت ملی عناصر قدرت ملی مدل سنجش قدرت ملی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۷۰ تعداد دانلود : ۱۲۶۵
محاسبه و اندازه گیری قدرت ملی و طرح فرمولی که با آن بتوان بین کشورها در یک زمان معین و یا بین وضع یک کشور در دو دوره متفاوت مقایسه به عمل آورد، همواره یکی از دغدغه های فکری دانشمندان و اساتید جغرافیای سیاسی، ژئوپلیتیک، روابط بین الملل و علوم سیاسی بوده است. از این رو، برای اندازه گیری قدرت کشورها در تمامی دوران بعد از جنگ، بویژه در دهه های 60 و 70 میلادی تلاش های متعددی صورت گرفته است. مجموعه این تلاش ها را می توان به سه دسته تقسیم کرد: گروهی از صاحب نظران فقط به معرفی عوامل موثر بر قدرت ملی در قالب عناصر متشکله قدرت ملی پرداخته اند و تعدادی متغیر را به عنوان مهمترین عوامل موثر بر قدرت ملی کشورها معرفی کرده اند. گروه دوم ضمن ارایه یک مدل مفهومی سعی در اندازه گیری قدرت ملی کشورها بر مبنای امتیازات کسب شده در مورد متغیرهای مفروض خود کرده اند و سرانجام گروه سوم ضمن انتخاب برخی عوامل و متغیرها با طرح یک مدل ریاضی و تعیین نوع رابطه و ترکیب بین متغیرهای مفروض به سنجش قدرت ملی کشورها پرداخته اند. در این مقاله، تلاش شده است تا با رویکرد توصیفی- تحلیلی، ابتدا نظریات مختلف در مورد عناصر متشکله قدرت ملی مورد بررسی قرار گیرد. هدف از این بررسی،  مشخص کردن مهمترین عناصر قدرت ملی از دید صاحب نظران مختلف بوده است. در ادامه، مدل های مفهومی و مدل های ریاضی سنجش قدرت ملی به تفکیک مورد ارزیابی قرار گرفته و تلاش شده تا با نقد و تحلیل این مدل ها، اولا مهمترین اشکالات مفهومی و ساختاری مدل های مذکور تبیین شود و ثانیاً با شناخت نقاط ضعف و قوت هر مدل، راهکارهایی برای طراحی یک مدل بهینه سنجش قدرت ملی ارائه شود
۲۷۴.

نظریه ساختار ژئوپلیتیکی در حال ظهور جهان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: ژئوپلیتیک پاییز ۱۳۸۹ شماره ۱۹
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۵۹ تعداد دانلود : ۱۰۸۹
ساختار ژئوپلیتیکی مفهومی است که از دو بعد برخوردار می باشد، یکی بعد روابط قدرت و دیگری بعد فضایی (حافظ نیا، 131:1385 و 135). از حیث روابط قدرت، ساختار ژئوپلیتیکی مبیین ترکیبات قدرت، نظامهای قدرت، روابط ساختارها و سطوح قدرت با یکدیگر می باشد.ازاین منظر در مقیاسهای جهانی و منطقه ای ساختارهای گوناگون قدرت نظیر تک قدرتی، دو قدرتی، چند قدرتی، چند سطحی متوازن، چند سطحی نا متوازن و غیره قابل تصورند (همان: 142). در هریک از این ساختارها روابط سلسله مراتبی و سطح بندی قدرت وجود دارد و روابط و اجزای ساختار و نیز سطوح سلسله مراتبی ساختار از وضعیت خاصی برخوردار می باشد (همان: 113 و 118).
۲۷۵.

نقش احساس مکانی در سازماندهی سیاسی فضا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آمایش محیط دانشگاه آزاد ملایر بهار ۱۳۹۰ شماره ۱۲

کلید واژه ها: مکان روابط متقابل سازماندهی سیاسی فضا حس مکان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۵۳ تعداد دانلود : ۱۱۶۰
مکان علاوه بر بعد مادی، از بعد غیرمادی نیز برخوردار بوده و احساساتی در ساکنان خود ایجاد می کند. بواسطه این احساسات، نوعی تعلق به مکان در افراد ایجاد شده که منجر به شکل گیری هویت مکانی می شود. این نیروی معنوی حس مکان نامیده می شود. سازماندهی سیاسی فضا نیز عبارت از فرآیندی است که طی آن بخشی از سطح زمین که توسط مرز محدود شده، برای ایفای نقش های سیاسی سازماندهی می شود. پژوهش حاضر با روش توصیفی-تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای و تحلیل برخی تنش های رخ داده در نتیجه فرآیند سازماندهی سیاسی فضا در مقیاس جهانی به بررسی روابط متقابل این فرآیند و احساس مکانی با تاکید بر نقش احساس مکانی در امر سازماندهی سیاسی فضا می پردازد. متغیر وابسته پژوهش، سازماندهی سیاسی فضا و متغیر مستقل، احساس مکانی است. سوال اصلی نیز این است که آیا مولفه احساس مکانی تاثیری در اجرای فرآیند سازماندهی سیاسی فضا دارد؟ در بیان فرضیه تحقیق، به نظر می­رسد بین دو متغیر سازماندهی سیاسی فضا و احساس مکانی ارتباطی متقابل وجود داشته و احساس مکانی نقش کلیدی در انجام فرآیند سازماندهی سیاسی فضا دارد. یافته های پژوهش نشان می دهد احساس مکانی از مولفه های کلیدی در سازماندهی سیاسی فضاست که ارتباط متقابلی بین آنها وجود دارد. به این ترتیب که نه تنها احساس مکانی، زیربنای سازماندهی سیاسی فضاست، بلکه نحوه انجام سازماندهی سیاسی فضا نیز در کیفیت احساس مکانی افراد تاثیر داشته و می تواند موجب تحریک احساسات آنان در جهت منفی و یا مثبت باشد.
۲۷۶.

جهانی شدن و مدل های امنیت منطقه ای در سیستم جهانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: ژئوپلیتیک پاییز ۱۳۹۱ شماره ۲۷

کلید واژه ها: جهانی شدن ژئوپلیتیک ژئواکونومیک ژئواستراتژی امنیت منطقه ای شبکه منطقه ای ژئوکالچر سیستم جهانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۵۱ تعداد دانلود : ۱۲۱۰
اصولاً جهانی شدن به عنوان فرایند تاریخی طولانی مدت تصور می شود که هر روز بر شدت آن در سیستم بین الملل افزوده می شود. در این مسیر جهانی شدن دارای پیامدهای مختلفی میباشد و سیستم بین الملل و بویژه مرزبندی های درونی آن را تغییر می دهد. از این منظر جهان به سیستمی از مناطق تبدیل شده است. البته مناطق نیز در انزوای از یکدیگر نمی باشند. با رشد منطقه گرایی یکی از مهمترین مباحث در روابط بین الملل و مطالعات منطقه ای رابطه بین جهانی شدن و امنیت منطقه ای است در این راستا چگونگی تأثیرات جهانی شدن بر امنیت سیستم جهانی و مناطق تبدیل به سوال اصلی این مقاله می شود. به عبارت دیگر این سوال مطرح می شود که در وضعیت جهانی شدن سیستم بین الملل، چه مدل های تحلیلی از امنیت منطقه ای قابل ترسیم می باشد؟ در این راستا مقاله رابطه بین جهانی شدن و منطقه گرایی و آثار آن بر مناطق را مورد تجزیه و تحلیل قرار می هد و بر این باور است که جهانی شدن ابعاد سیاسی، نظامی و اقتصادی و مدیریتی امنیت منطقه ای را تحت تأثیر قرار داده است و در این میان به این نکته توجه دارد که در تأثیرگذاری جهانی شدن بر امنیت منطقه ای، تفاوت شبکه های منطقه ای مهم خواهد بود.
۲۷۷.

کاربرد شاخص امنیت اقتصادی در تبیین تحولات ژئواکونومیکی در فرآیند جهانی شدن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فصلنامه ژئوپلیتیک ۱۳۸۶ شماره ۱ (پیاپی ۷)

کلید واژه ها: جهانی شدن تحولات ژئواکونومیکی شاخص امنیت اقتصادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۴۸ تعداد دانلود : ۱۴۱۴
آزادسازی فعالیتهای اقتصادی در کلیه زمینه های بازرگانی، سرمایه گذاری و انتقال اعتبارات در فراسوی مرزهای جغرافیایی ملی و تغییر در پارادایم فناوری، بستر اصلی جهانی شدن به حساب می آید. فناوریهای عمده روند جهان گرایی در زمینه های انرژی، حمل و نقل و ارتباطات راه دور که منجر به سه موج بلند پی در پی در رشد اقتصادی جهانی شده اند، بیشترین نقش را در تحولات ژئواکونومیک عصر حاضر ایفا کرده اند. این تغییر کیفی و پراهمیت است که عصر جهانی شدن را از عصر تجارت بین المللی متفاوت می سازد. با توجه به ژئواکونومیک محور شدن جهان در این فرآیند، شاخص جدیدی در بین شناسه هایی ژئوپلیتیکی اهمیت و ارزش بیشتری را به دست آورد. این شاخص امنیت اقتصادی نام دارد. زمانی که بتوان آن را به نوعی کمی و محاسبه کرد، مشاهده می شود که تا چه حد توانایی پژوهشگران در تحلیل تفاوتهای ژئواکونومیکی، تبیین دلایل و عوامل اختلاف شکاف بین کشورهای غنی و فقیر و علل ظهور برتریهای ژئواکونومیکی در سطح جهان، افزایش پیدا می کند. در این مقاله ضمن پرداختن به ادبیات تجربی و نظری موضوع، بر مبنای یک مدل مفهومی شاخص امنیت اقتصادی تبیین می شود. پس از احصای عوامل اصلی تشکیل دهنده آن، این شاخص برای 117 کشور جهان و برای تمامی سالهای دوره 2002-1980، بر اساس اطلاعات شاخصهای بین المللی از بانک اطلاعاتی WDI، محاسبه شده است. برآورد شاخص امنیت اقتصادی به روشی جدید از نتایج این مقاله است که به وسیله آن محقق نه تنها توانسته است به وسیله آن تحولات ژئواکونومیکی جهان را به اجمال تحلیل قرار کند بلکه موفق شده است وضعیت این شاخص در ایران را در یک سیر تاریخی، با خود و در مقایسه با سایر کشورهای بررسی شده، مقایسه کند. در خاتمه، توصیه های سیاستی نیز در ارتباط با چگونگی ارتقای بیشتر شاخص امنیت اقتصادی کشور به منظور بهره برداری از تمام فرصتهای ژئواکونومیکی ایران، ارایه شده است.
۲۷۸.

تبدیل ژئوپلیتیک جنگ به ژئوپلیتیک صلح (بررسی موردی: تاثیر سیاست خارجی افریقای جنوبی بر امنیت منطقه ای در دوره آپارتاید و پس از آن)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فصلنامه ژئوپلیتیک ۱۳۸۵ شماره ۳-۴
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۴۶ تعداد دانلود : ۱۵۲۴
افریقای جنوبی در طول چهار دهه دوران آپارتاید، به دلیل اتخاذ ایدئولوژی تبعیض نژادی، با کشورهای همسایه و اعضای جامعه جهانی اختلاف داشت. این سیاست پس از خروج پرتغال از جنوب افریقا در سال 1975، وضعیت منطقه را در ژئوپلیتیک جنگ قرار داد و سبب شد امنیت منطقه به خطر افتد. این وضعیت انزوای بین المللی کشور را در پی داشت و تلاش سیاست گذاران کشور را به رفع مشکلات امنیتی با همسایگان و مسایل داخلی معطوف کرد.با تغییر ساختار بین المللی، فشار بر دولت حاکم مبنی بر تغییر ایدئولوژی و مذاکره با گروه های مخالف افزایش یافت و با تغییر کارگزاران (ماندلا و دکلرک) زمینه برای حذف آپارتاید فراهم شد. پس از روی کار آمدن دولت جدید، این کشور با اتخاذ ایدئولوژی ای مبتنی بر واقع گرایی سیاسی، با الگو قرار دادن شعار احترام به حقوق بشر، عدالت و برابری، درصدد ترمیم روابط خود با نظام جهانی برآمد و هویت سیاسی خود را تغییر داد؛ به طوری که برای برطرف کردن بسیاری موانع و پیش فرض ها و به منظور حل مشکلات سیاسی و اقتصادی، با عضویت در سازمان های منطقه ای و بین المللی، از تمام امکانات خود برای ایفای نقش میانجی در منازعات منطقه ای جنوب صحرا و قاره افریقا استفاده کرد و سبب تغییر تصورات کشورهای همسایه و نظام بین الملل شد. این سیاست، فضای ناامن منطقه را به سمت امنیت و توسعه تغییر داد و ژئوپلیتیک صلح را بر منطقه حاکم کرد.
۲۷۹.

تحلیل دینامیکی پیامدهای اجتماعی- اقتصادی شرکت کشت و صنعت روژین تاک در شهرستان کرمانشاه با استفاده از نرم افزار ونسیم(Vensim)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی محیطی دوره ۲۶ تابستان ۱۳۹۴ شماره ۲ (پیاپی ۵۸)

کلید واژه ها: کشت و صنعت تحلیل دینامیکی پیامدهای اجتماعی - اقتصادی نرم افزار ونسیم(Vensim)

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی جغرافیا فنون جغرافیایی روش های کمی در جغرافیا
  2. حوزه‌های تخصصی جغرافیا رشته های جغرافیای عمومی جغرافیای فرهنگی
  3. حوزه‌های تخصصی جغرافیا رشته های جغرافیای عمومی جغرافیای اقتصادی
تعداد بازدید : ۲۲۳۶ تعداد دانلود : ۸۴۷
امروزه یکی از راهبردهای توسعه ی روستایی راه اندازی صنایع فرآوری محصولات کشاورزی و همچنین کشت و صنعت ها در مناطق روستایی می باشد. اگرچه این کارخانجات با هدف بهبود زندگی کشاورزان در مناطق روستایی احداث می شوند، با این حال نباید پیامدهای آن ها را نادیده گرفت. با توجه به پیچیدگی پیامدهای اجتماعی- اقتصادی طرح های توسعه، استفاده از تحلیل دینامیکی به عنوان تکنیکی مؤثر در تحلیل پیامدهای اجتماعی- اقتصادی ضروری به نظر می رسد. لذا هدف از این پژوهش کیفی تحلیل دینامیکی پیامدهای اجتماعی و اقتصادی شرکت کشت و صنعت روژین تاک در شهرستان کرمانشاه می باشد. جامعه ی مورد مطالعه ی این پژوهش را کشاورزان بالای 30 سال که قبل از احداث کارخانه ی روژین تاک در روستاهای تپه افشار، احمدوند، تازه آباد، توللی، سرابله و نظام آباد واقع در منطقه ی میان دربند و الهیارخانی زندگی می کردند، تشکیل داد. با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند و از طریق تکنیک گلوله برفی از مجموع این روستاها 120 نفر انتخاب شدند. در این تحقیق به منظور گردآوری اطلاعات از تکنیک های مصاحبه ی انفرادی و گروه متمرکز بهره گرفته شد. داده های جمع آوری شده با استفاده از یک مدل سیستم دینامیکی با استفاده از نرم افزار ونسیم(Vensim) مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج تحلیل دینامیکی نشان داد که شرکت کشت و صنعت روژین تاک در منطقه ی الهیارخانی و میان دربند رابطه ی مستقیمی با موارد زیر داشته است: 1. ترویج کشت گوجه فرنگی 2. توسعه ی کسب و کار بخش کشاورزی و غیر کشاورزی3. اشتغال زایی 4.کاهش هزینه ی حمل و نقل محصول 5. تغییر الگوی کشت. بعلاوه افزایش درآمد و بهبود وضع اقتصادی یکی دیگر از پیامدهای مثبت ایجاد صنایع تبدیلی است که منجر به مهاجرت معکوس به روستاهای مورد مطالعه شده است. از طرفی افزایش بار ترافیکی از جمله تغییراتی است که منجر به آلودگی صوتی و تصادف در منطقه شده است. سیاست گذاران توسعه ی روستایی استان می توانند نتایج این مطالعه را مبنایی برای سنجش ریسک در برنامه ریزی صنایع روستایی آینده به کار گیرند. .
۲۸۰.

ارزیابی وضعیت تسهیلات گردشگری استان آذربایجان شرقی از دید گردشگران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جغرافیایی ۱۳۸۶ شماره ۶۱

کلید واژه ها: خدمات گردشگری آذربایجان شرقی گردشگر قلعه بابک کندوان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۳۵ تعداد دانلود : ۹۷۶
بر اساس گزارش‌های ارائه شده به‌وسیله سازمان جهانی گردشگری، درآمد اغلب کشورها از گردشگری در سال‌های اخیر با سرعتی چشمگیر در حال افزایش بوده‌است. استان آذربایجان شرقی علی‌رغم دارا بودن قابلیت‌های بسیار بالا، نتوانسته‌است هماهنگ با این رشد، صنعت گردشگری(خارجی و داخلی) خود را متحول سازد. مقاله حاضر با هدف یافتن پاسخ به این سؤال که چه عامل یا عواملی باعث شده‌است تا این سرزمین از مزایای متعدد گردشگری بی‌بهره بماند، تهیه شده‌است. مقاله بر اساس یافته‌ها و نتایج یک بررسی میدانی از سه جاذبه گردشگری استان آذربایجان شرقی (کندوان، قلعه بابک و شرفخانه) در تابستان 1382 تهیه شده‌است. تحقیق به صورتی برنامه‌ریزی شده‌است که ضمن شناخت ویژگی‌های گردشگران، میزان رضایت آنان از امکانات‌ و خدمات گردشگری مناطق گردشگری استان ارزیابی شده و پیشنهاداتی برای استفاده بهینه از قابلیت‌ها و امکانات موجود گردشگری ارائه نماید. براساس نتایج به‌دست آمده، مکان‌های گردشگری استان در اغلب زمینه‌ها فاقد امکانات و تسهیلات لازم برای جلب رضایت گردشگران می‌باشند. برنامه‌ریزی اصولی و به‌ویژه تهیه و اجرای طرح جامع گردشگری استان نه تنها می‌تواند امکان جذب گردشگر بیشتر را فراهم آورد، بلکه می‌تواند آثار زیان‌بار توسعه گردشگری بر محیط زیست و فرهنگ جامعه را نیز کاهش دهد. در خاتمه پیشنهاداتی برای توسعه گردشگری استان ارائه شده‌است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان