درخت حوزه‌های تخصصی

هدف اصلی این مطالعه بررسی تأثیر بحران مالی جهانی بر تقاضای گردشگری کشورهای منطقه خاورمیانه 1970 میباشد. برای این منظور در این مطالعه متغیر تعداد گردشگران - و شمال آفریقا طی سالهای 2014 وارد شده به این گروه از کشورها به عنوان متغیر جایگزین تقاضای گردشگری در نظر گرفته شده و با بهره - گیری از رهیافت دادههای تابلویی پویا و تخمینزننده گشتاور تعمیم یافته به برآورد مدل پرداخته شده است. نتایج تخمین مدل دلالت بر این دارد که متغیر بحران مالی جهانی تأثیر منفی و معنیدار بر تقاضای گردشگری در کشورهای مورد بررسی داشته است. علاوه بر این، متغیرهای عادت رفتاری، نرخ واقعی ارز و درآمد سرانه جهانی تأثیر مثبت و معنیدار بر تقاضای گردشگری در کشورهای منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا دارد. از اینرو مهمترین توصیه سیاستی این مطالعه آن است که سیاستگذاران اقتصادی این قبیل کشورها با بکارگیری سیاستهای مناسب به کاهش هزینه سفر و کنترل نرخ تورم مبادرت ورزیده و از این طریق زمینه را برای افزایش تقاضای گردشگری فراهم نمایند. علاوه بر این، مصون سازی اقتصاد داخلی در مقابل بحرانهای پولی و مالی جهانی ا ز طری ق افزایش ظرفیت تولی د و درآم د و نی ز بهبو د ساختارهای فرهنگی و اجتماعی میتواند زمینه افزایش تقاضا برای گردشگری را به این کشورها فراهم نماید

گسترش بیماری کرونا ( یا کووید ۱۹) صنعت گردشگری را بیش از هر صنعت دیگری متأثر کرده است؛  بسته شدن مرزهای خارجی، محدودیت های سفر داخلی، لغو پروازها، و تعطیلی اماکن اقامتی و توریستی جملگی به آسیب های فراوانی در صنعت گردشگری منجر شده اند. تداوم این روند، تاکنون، میزان رقابت پذیری اکثر کشورهای جهان برای کسب منابع و مزایای بیشتر از سفر و گردشگری را به کمترین سطح خود رسانده است. در این راستا، سعی مقاله حاضر بر آن است تا با استفاده از روش تحلیل ساختاری، محرک های مؤثر بر وضعیت آینده رقابت پذیری گردشگری کشور ایران را برای دوران پساکرونا بازشناسی و خوشه بندی کند. داده های نظری به روش اسنادی و داده های تجربی به روش میدانی(مصاحبه، پنل خبرگان و پرسشنامه اثرات متقاطع) تهیه شده است. جامعه آماری این پژوهش 20 نفر از خبرگان و متخصصین دانشگاهی، با تکنیک دلفی و با روش نمونه گیری قضاوتی یا هدفمند، بود. 41  محرک در 4 بعد توانمندسازی محیطی، آمادگی شرایط و چارچوب قانونی گردشگری، آمادگی زیرساختی، و توانمندسازی منابع طبیعی و فرهنگی با روش تحلیل اثرات متقابل ساختاری در نرم افزار MICMAC پردازش شدند. یافته های این پژوهش نشانگر این بود که نظام خوشه بندی محرک ها حاکی از تمرکز آن ها در خوشه پیش برنده های دوگانه است. همچنین از بین 41 محرک رقابت پذیری گردشگری برای دوران پساکرونا، محرک های تقویت تورهای مسافرتی برای جذب گردشگر(آمادگی زیرساختی)، انتخاب ایران به دلیل تجربه قبلی (آمادگی شرایط و چارچوب قانونی گردشگری) و آمادگی جهش سفر و میزبانی شایسته از گردشگران (آمادگی زیرساختی) به ترتیب با میزان تأثیرگذاری مستقیم 385، 364 و 361 در جایگاه اول تا سوم قرار گرفتند. با توجه به نتایج به دست آمده می توان نتیجه گیری کرد که جنس 10 محرک شناسایی شده اولیه با تأثیرگذاری مستقیم بالا از نوع آمادگی زیرساختی است.

معلولین و سالمندان بخشی رو به رشد از جمعیت، و در نتیجه بخش قابل توجهی از بازار گردشگری را به خود اختصاص خواهند داد. تحقیقات متعددی به ویژه در دو دهه اخیر اهمیت توجه به معلولین در بخش سفر و گردشگری را از ابعاد اقتصادی، اجتماعی، روان شناختی و حقوق بشری به اثبات رسانده اند. معیارها، ضوابط و استانداردهای گوناگونی نیز برای بهره مند ساختن معلولین از تجربیات گردشگری، عمدتاً در کشورهای توسعه یافته، تدوین شده و به تصویب رسیده اند. با این حال، گردشگری دسترسی پذیر برای معلولین و سالمندان مقوله ای نسبتاً نادیده انگاشته شده در پژوهش های گردشگری در ایران است. این در حالی است که به نظر می رسد کشور ایران علیرغم عدم وجود آمارهای دقیق و قابل اتکا، درصد بالاتری از معلولین را در مقایسه با میانگین جهانی دارا باشد. مطالعه حاضر که از حیث هدف از نوع مطالعات کاربردی و از منظر روش جزو پژوهش های توصیفی می باشد، با استفاده از رهنمودهای سازمان جهانی جهانگردی و چک لیست های برگرفته از استانداردهای ADA، به ارزیابی و رتبه بندی هتل های 2، 3 و 4 ستاره استان زنجان از حیث دسترسی پذیری این هتل ها برای معلولین حرکتی پرداخته است. نقاط قوت و ضعف این هتل ها شناسایی شده و مشخص گردیده است که هتل های استان زنجان می توانند با اعمال اصلاحات و تغییرات عمدتاً جزئی و کم هزینه، سطح دسترسی پذیری برای معلولین حرکتی را به نحو چشمگیری افزایش دهند.

علی رغم اهمیت ریسک ادراک شده مرتبط با گردشگری و تمایل به بازدید مجدد، مطالعات اندکی در رابطه با تاثیر ریسک ادراک شده بر تمایل به بازدید مجدد از طریق نقش تصویر مقصد انجام گرفته است. این مطالعه با بررسی تاثیر ریسک ادراک شده بر تصویر مقصد و نقش میانجی تصویر مقصد در ارتباط با ریسک ادراک شده و تمایل به بازدید مجدد گردشگران به مقصد مخاطره آمیز، بینش جدیدی ایجاد کرده است. جامعه آماری پژوهش حاضر همه گردشگران داخلی بودند که در بهار و اوایل تابستان ۱۳۹۵ از ارگ بم دیدن کردند. به علت عدم دسترسی به  آمار دقیق گردشگران وارد شده به شهر بم در زمان انجام پژوهش، 200 گردشگر داخلی با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب گردید. این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و از نظر گردآوری داده ها توصیفی- پیمایشی (پرسشنامه) می باشد. در این پژوهش نقش میانجی دو تصویر شناختی و عاطفی بر رابطه میان سه ریسک فیزیکی، مالی، اجتماعی – روانی و تمایل به بازدید مجدد بررسی گردید. نتایج حاصل از یافته ها نشان داد که تصویر شناختی و عاطفی بر رابطه میان ریسک فیزیکی و مالی و تمایل به بازدید مجدد نقش میانجی ایفا می کند اما بر رابطه میان ریسک اجتماعی – روانی  و تمایل به بازدید مجدد نقش میانجی ندارد.