درخت حوزه‌های تخصصی

سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۶۱ تا ۸۰ مورد از کل ۲۴۲ مورد.
۶۳.

اصول و مبانی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران: جستاری در متون

کلید واژه ها: سیاست خارجی واقع گرایی جمهوری اسلامی آرمان گرایی متون سیاست خارجی اصول و مبانی سیاست خارجی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۹۳
متون دانشگاهی و پژوهشی مرتبط با سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، یکی از منابع اصلی مطالعه سیاست خارجی ایران به حساب می ‏آیند. مقاله حاضر به بررسی این متون از منظر اصول و مبانی سیاست خارجی جمهوری اسلامی می‏ پردازد. برای این منظور، پرسش اصلی این است که مساله محوری مورد مطالعه متون موجود در مورد اصول سیاست خارجی جمهوری اسلامی چیست؟ فرضیه مقاله، نشان می‏ دهد دغدغه اصلی متون مرتبط با سیاست خارجی، عمدتاً تقابل آرمان‏ گرایی و واقع‏ گرایی بوده است. برای بررسی این فرضیه، مقاله به سه بخش تقسیم شده است. بخش اول به تاریخچه سیاست خارجی از منظر متون موجود اشاره دارد. بخش دوم به مواجهه آرمان ‏گرایی و واقع‏ گرایی در رویکردهای انقلابی، اسلامی و ملی‏ می‏ پردازد و بخش سوم، چارچوبی نظری برای گذر از تناقضات این رویکردها ارائه می‏ دهد.
۶۴.

عمل گرائی در سیاست خارجی و گسترش روابط اقتصادی ایران و چین (1999-1979)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ایران سیاست خارجی واقع گرایی روابط اقتصادی چین عمل گرایی نوواقع گرایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۹۴ تعداد دانلود : ۱۳۳۱
مقاله حاضر به بررسی علل گسترش مناسبات تجاری و اقتصادی ایران و چین در فاصله زمانی 1979 تا 1999 می پردازد. استدلال اصلی مطرح شده آن است که گسترش روابط دو کشور در نتیجه اتخاذ خط مشی های عمل گرایانه و واقع بینانه توسط دولتمردان تهران و پکن است. به ویژه سیاست اصلاحات و نوسازی «دنگ شیائوپینگ» در دهه 1970 نقشی مهم در افزایش مبادلات اقتصادی دوجانبه داشته است. عمل گرایی در سیاست خارجی باعث شده است تا دو کشور با وجود ایدئولوژی و نظام های سیاسی کاملاً متفاوت به همدیگر نزدیک شده و با وجود مخالفت ایالات متحده به گسترش همکاری های فیمابین در زمینه های مختلف مبادرت ورزند.
۶۶.

ایران و خاورمیانه: انتخاب های دشوار و موضوعیت واقع گرایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: نو واقع گرایی سیاست خارجی خاورمیانه امنیت منطقه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۳۶ تعداد دانلود : ۷۱۴
یکی از اهداف اصلی این پژوهش مطالعه روابط متقابل جمهوری اسلامی ایران با کشورهای همجوار و نزدیکش در خاورمیانه و سایر بازیگران دولتی و غیردولتی فعال در محیط پیرامونش می باشد. از زمان وقوع انقلاب تاکنون روابط ایران با ترکیه و پاکستان در چارچوب اکو اغلب دوستانه، با افغانستان در دوران طالبان و با عراق در دوره حکمرانی رژیم بعثی صدام حسین بسیار خصمانه بود. روابط ایران با همسایگان جنوبی خود در حاشیه خلیج فارس به غیر از قطر و تا حدی نیز عمان و کویت در نیمه نخست این دوره زمانی ناآرام و بحران زا توصیف می شود. در فاصله جغرافیایی دورتر، همکاری نزدیک ایران با سوریه و گروه های زیرملی فعال در لبنان و فلسطین اشغالی (مانند حزب الله، و حماس) با اهمیت استراتژیک تعریف می شود. در حالی که مخالفت آشکار ایران با مواضع و سیاست های اسراییل در قبال مساله فلسطین و با حضور نظامی نیروهای این دولت در جنوب لبنان از یک سو، و تداوم دشمنی نومحافظه کاران امریکایی با ایران به دلیل ماهیت ملی گرایی اسلامی و انتقاد مقامات ایرانی از سیاست های گسترش طلبانه واشنگتن از سوی دیگر به درگیری های لفظی و بحران های سیاست خارجی حادی منجر شده است.
۷۳.

ساختار و روند تصمیم‏ گیری در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران: تحلیل متون آموزشی و پژوهشی

کلید واژه ها: جامعه مدنی سیاست خارجی مدل های تصمیم گیری جمهوری اسلامی ایران نخبگان روند تصمیم گیری ساختار تصمیم گیری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۲۱
رهیافت خرد در مطالعه روابط بین ‏الملل، ناظر بر ساختار و رفتار هریک از بازیگران محیط بین ‏الملل در این عرصه است. ساختار تصمیم‏ گیری در سیاست خارجی کشورها، بخشی از این ساختار را تشکیل می‏ دهد. مقاله حاضر با مطالعه متون آموزشی و پژوهشی انتشار یافته در حوزه سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، به بررسی ساختار و روند تصمیم‏ گیری در آن می‏ پردازد. این بررسی در چارچوب دو رویکرد حقوقی - سازمانی (رسمی) و سیاسی – جامعه‏ شناختی (غیررسمی) و با توجه به سه متغیر «دست ‏اندرکاران تصمیم‏ گیری»، «سازمان تصمیم ‏گیری» و «روند تصمیم‏ گیری» صورت می‏ گیرد. مبحث پایانی مقاله، شامل آسیب‏ شناسی متون پیش‏ گفته و ارائه پیشنهاداتی در حوزه آموزش و پژوهش در خصوص ساختار و روند تصمیم‏ گیری در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران است .
۷۵.

نقش فرهنگ ملی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فرهنگ ملی، سیاست خارجی ایران، عناصر فرهنگی، هویت اسلامی، گفتمان انقلاب اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۶۴ تعداد دانلود : ۱۶۸۴
سیاست خارجی هر کشور برون داد تعامل دیالکتیک عوامل مادی محیطی و زمینه های فرهنگی، هویتی و تاریخی آن است. در این میان، فرهنگ ملی یکی از مهم ترین عوامل مؤثر در ساخت هویت ملی، انگاره های ذهنی نخبگان، نقش و منافع ملی و جهت گیری ها و استراتژی های سیاست خارجی است. این مسئله به واسطه جداناشدنی سیاست خارجی در حلقه های به هم پیوسته اجتماعی و تاثیر عناصر فرهنگی- هویتی در شکل گیری و تحول سیاست خارجی به وجود آمده است. بر این اساس، با توجه به اهمیت تبارشناسی عناصر هویتی و فرهنگی در درک سیاست خارجی یک کشور، نویسنده در مقاله حاضر به بررسی ریشه های فرهنگی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران پرداخته و تاثیر شاخص های مؤثر در هر لایه فرهنگی ایران بر سیاست خارجی را با رویکردی نظری- عملیاتی ارزیابی کرده است. به نظر می رسد علی رغم تکثر گفتمان های هویتی ایران، با شناسایی عناصر گفتمان هویت ایرانی، اسلامی، مدرن و انقلاب اسلامی، امکان توضیح و تبیین سیاست خارجی و حتی فهم رفتار احتمالی ایران وجود دارد.
۷۸.

سیاست خارجی دولت نهم

کلید واژه ها: اصول گرایی تجدید نظر طلبی هژمونی عدالت خواهی صلح مثبت توازن سازی دیپلماسی جهان سوم گرایی تعامل سازنده دولت نهم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۱۰
ارزیابی های متفاوتی از سیاست خارجی دولت نهم صورت گرفته است. قائلان به رهیافت تغییر آن را دست خوش تغییرات بنیادی و ماهوی می بینند. طرف داران روی کرد استمرار نیز سیاست خارجی دولت نهم را ادامه سیاست های گذشته می دانند. هر یک از این دو دیدگاه بخشی از واقعیت و ماهیت سیاست خارجی جمهوری اسلامی و دوران اصول گرایی را توضیح می دهند. زیرا، سیاست خارجی ایران در این دوره از الگوی تداوم و تغییر پیروی کرده است؛ یعنی در عین تداوم و استمرار، دست خوش تغییر و تحول نیز شده است.بنابراین، ماهیت و مبنای سیاست خارجی دولت نهم تداوم یافته ولی در چارچوب این اصول و مبانی،‌ جهت گیری و اصول رفتاری آن تهاجمی شده است. در این دوره راه برد عدم تعهد تجدید نظر طلب و سه اصل رفتاری اصول گرایی، عدالت خواهی و صلح طلبی حداکثری بر سیاست خارجی جمهوری اسلامی حاکم شده است؛ تحولی که خود باعث باز تعریف در روابط با غرب، اتخاذ سیاست نگاه به شرق، جهان سوم گرایی و گرایش به امریکای لاتین، گفت و گوی انتقادی با امریکا و بازنگری دیپلماسی هسته ای شده است.
۷۹.

بررسی رویکردهای سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران از منظر مساله کارگزار – ساختار

نویسنده:

کلید واژه ها: سیاست خارجی کارگزار ساختار جمهوری اسلامی ایران سیستم بین المللی ساختار محوری کارگزار محوری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۴۸
رویکرد هر نظریه ‏پرداز به مساله کارگزار – ساختار یا نحوه تعامل کارگزار – ساختار، یکی از عوامل کلیدی جهت‏ دهنده به برداشت و تحلیل وی در مورد محیط اجتماعی تحت مطالعه‏ اش می ‏باشد. این مقوله، به طور اخص، در رشته روابط بین ‏الملل و سیاست خارجی بسیار مورد توجه است. به طور کلی، در این رشته، سه رویکرد ساختارمحور، کارگزارمحور و ساخت‏یابی‏ گرا، قابل بازشناسی است. در حوزه نظریه‏ های سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران نیز می ‏توان دو رویکرد کلی متمایل به کارگزارمحوری و ساختارمحوری را شناسایی کرد که اولی بر نقش تعیین‏ کننده کارگزاری جمهوری اسلامی در جهت ‏دهی به ساختارهای بین ‏المللی و دومی بر ضرورت سازگاری جمهوری اسلامی با الزامات ساختاری بین ‏المللی تاکید دارد. در حالی که گفتمان نظری حاکم بر سیاست خارجی ایران، در دهه 1360، غالباً کارگزارمحورانه بود، بعدها گفتمان متمایل به ساختارمحوری پررنگ‏تر گردید.
۸۰.

قدرت نرم افزاری ایران در دوران ریاست جمهوری خاتمی (1384-1376)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: گفتگوی تمدن ها قدرت نرم جامعه ی مدنی تشنج زدایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۵۳ تعداد دانلود : ۱۲۰۸
این تحقیق در پی آن هست که تأثیر عوامل نرم افزاری را بر افزایش قدرت ملی ایران در دوران ریاست جمهوری آقای خاتمی (1384-1376) بررسی و تجزیه و تحلیل کند. این پژوهش با استفاده از روش توصیفی به تغییر و تحولاتی که در مفهوم کلاسیک قدرت به وجود آمده، اشاره می کند و با بهره برداری از روش تحلیلی به رابطه بین سیاست ای نرم افزاری دولت آقای خاتمی و افزایش اقتدار ملی ایران می پردازد. یافته های این تحقیق نشان می دهد که در عصر انفجار اطلاعات و جهانی شدن، عناصر قدرت نمی تواند منحصر به قدرت سخت باشد و علاوه بر عناصر محسوس و ملموس قدرت در حوزه های نظامی، اقتصادی و سیاسی، نباید از عناصر نرم فزاری و فرهنگی قدرت در افزایش توان یک کشور غفلت کرد. تلاش آقای خاتمی برای تقویت جامعه مدنی و قانون گرایی در عرصه ی سیاست داخلی و اتخاذ سیاست تشنج زدایی و گفتگوی تمدن ها، به عنوان بدیلی در مقابل پارادایم غالب ستیز تمدن ها، منجر به افزایش قدرت نرم افزاری ایران شد. ارتقای جایگاه و پرستیژ ایران در نظام بین ا لملل، تغییر نگرش و تصویر غیرواقعی از دولت و ملت ایران، تقویت روابط ایران با کشورهای منطقه و اتحادیه اروپا و جذب بیشتر سرمایه گذاری خارجی نیز از نتایج افزایش قدرت نرم افزاری ایران در این دوره محسوب می گردد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان