درخت حوزه‌های تخصصی

روابط خارجی ایران دوره قاجاریه

ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
آثار و زندگینامه اندیشمندان سیاسی آثار و زندگینامه بزرگان روابط بین الملل اصول روابط بین الملل اقتصاد سیاسی بین الملل امنیت ملی و بین المللی اندیشه سیاسی تاریخ تحولات سیاسی اجتماعی ایران تاریخ روابط بین الملل توسعه و مسایل سیاسی اجتماعی مربوط به شمال و جنوب جامعه شناسی سیاسی جهانی شدن روابط خارجی ایران روانشناسی سیاسی روش شناسی سازمان های بین المللی سیاست خارجی (مبانی و مفاهیم نظری) سیاست خارجی ایران سیاستگذاری عمومی فرهنگ و سیاست مبانی علم سیاست مسایل ایران مطالعات منطقه ای نظریه های روابط بین الملل نقد و بررسی کتاب
روابط خارجی ایران بعد از اسلام تا صفویه روابط خارجی ایران دوره افشاریه تا زندیه روابط خارجی ایران دوره پهلوی اول روابط خارجی ایران دوره پهلوی دوم روابط خارجی ایران دوره جمهوری اسلامی ایران روابط خارجی ایران دوره صفویه روابط خارجی ایران دوره قاجاریه روابط خارجی ایران قبل از اسلام
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۱۲۸ مورد.
۱.

واکاوی علل ناکامی فتحعلی شاه قاجار در جنگ های ایران و روس (نبردهای قفقازیه)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فصلنامه تاریخ روابط خارجی ۱۳۸۸ شماره ۴۱

کلید واژه ها: قفقاز فتحعلی­شاه الکساندر اول نیکولای اول عهدنامه گلستان عهدنامه ترکمانچای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۷۱۶
جنگ­های ایران و روس با حمله روسیه به منطقه قفقاز در فاصله سال های (1243ـ1218ق/ 1828ـ1803م) آغاز شد. منطقه قفقاز از سده ­ها پیش تا دوره قاجار روابط فرهنگی، سیاسی و اقتصادی ویژه­ای با سلسله­های ایرانی داشت و حاکمان این منطقه از آن دوران تا واپسین سال­های پادشاهی فتحعلی­شاه خراجگزار و یا دست نشانده دولت مرکزی ایران بودند.با سقوط صفویان و روی کار آمدن افشاریان و زندیان، از تسلط حکومت مرکزی بر منطقه قفقاز کاسته شد و حکمرانان آن منطقه، با مشاهده ضعف حکومت ایران و به دلیل حفظ منافع خود به سمت قدرت نوظهور شمالی جذب شدند.با به قدرت رسیدن قاجارها که طرح و نقشه درستی برای تعامل با خوانین این منطقه، به ویژه خوانین گرجستان و آن سوی ارس نداشتند، بر اثر جنگ های ایران و روس و با انعقاد قرارداد گلستان در سال 1228ق/1813م و ترکمانچای در سال 1243ق/ 1828م قفقاز به کلی از ایران جدا شد. در این پژوهش کوشش می شود تا چگونگی جنگ روس­ها با ایران بر سر منطقه قفقاز و نقش دولت های اروپایی در این امر و واکنش سران حکومت­ قاجار به این کنش­ها بررسی شود.
۳.

نقش میرزا احمد خان دریابیگی در تحولات سیاسی خلیج فارس(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فصلنامه تاریخ روابط خارجی ۱۳۸۷ شماره ۳۶

کلید واژه ها: بوشهر قاجار انگلیس دریابیکی رئیس علی دلواری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۵۳
میرزا احمد خان از 1271ش تا کمی پس از جنگ جهانی اول حکمران بنادر جنوب بود. او حکومت جنوب را همواره به دلیل دور بودن از حکومت مرکزی بر حکمرانی دیگر مناطق ترجیح می داد؛ زیرا با استفاده از دوری مسافت می توانست افزون بر داشتن حکومت مطلقه در منطقه، ظلم و جورهای خود را نیز نزد اولیای امور دولت، خدمت قلمداد کند و سودهای سرشاری به دست آورد. دریابیگی هنگام انقلاب مشروطه در زمره مخالفان این انقلاب درآمد و به دولت انگلستان خدمت کرد. در جنگ دلیران بوشهر و تنگستان با قوای مهاجم انگلیس با آنکه خود ایرانی و مامور دولت ایران بود، از انگلیسی ها طرفداری کرد. او به دنبال اشغال بوشهر به دست نیروهای انگلیسی، به مخالفت با رئیس علی دلواری، رهبر جنبش ضد استعماری در جنوب، پرداخت و زمینه تبعید آیت الله اهرمی، روحانی مبارز را فراهم آورد. مدرسه سعادت، عمارت امیریه، عمارت دریابیگی از جمله یادگارهای او در دوران حکومتش در بوشهر است.
۵.

نقش هند در شکل گیری روابط سیاسی ایران و انگلیس در عصر فتحعلی شاه قاجار(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات شبه قاره تابستان ۱۳۹۰ شماره ۷

کلید واژه ها: ایران هندوستان استعمار روابط خارجی ت‍ی‍پ‍و س‍ل‍طان زمان شاه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۹۸ تعداد دانلود : ۲۵۴۲
همزمان با آغاز عصر قاجار رقابت دولت های اروپایی برای دست یابی به منابع سایر کشورها افزایش یافت و ناگزیر ایران نیز به دایره سیاست های جهان کشیده شد. استقرار انگلیسی ها در هندوستان و توسعه طلبی روسیه و فرانسه که مهمترین رقبای استعماری انگلیس بودند، فصل تازه ای از روابط ایران و هندوستان را گشود و برای چند دهه شبه قاره هند را به کانون اصلی مناسبات ایران و اروپا تبدیل کرد. قرار داشتن ایران در همسایگی هند از یک سو آزمندی روسیه و فرانسه را بر انگیخت و آنان را به برقراری مناسبات سیاسی با ایران تشویق کرد و از سوی دیگر دولت انگلیس را واداشت تا در برابر ایران دیپلماسی فعال تری را در پیش گیرد. قیام مردم هند به رهبری تیپو سلطان علیه انگلیسی ها و همراهی زمان شاه امیر افغانستان با این قیام و تلاش فرانسه برای برانگیختن ایران نسبت به تحولات هندوستان اوضاع سیاسی آسیای جنوب غربی را پیچیده تر کرد. در این مقاله جنبه های مختلف مناسبات ایران با حکومت انگلیسی هند مورد بررسی قرار گرفته است.
۷.

خوانین بختیاری، دولت انگلیس و سیاست های نفتی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فصلنامه تاریخ روابط خارجی ۱۳۸۸ شماره ۴۱

کلید واژه ها: خوانین بختیاری سهام نفت شرکت نفت دولت انگلیس حق الحفاظه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۶۱
پس از کشف نفت در زمین های مسجدسلیمان، منطقه گرمسیری ایل بختیاری، روابط میان خوانین بختیاری و دولت و اتباع انگلیس که از دوره محمدتقی خان چهارلنگ بختیاری آغاز شده بود، وارد مرحله نوینی شد. اما پیش از آن، خوانین بختیاری و نمایندگان دارسی در سال 1323 ق/ 1905 م قراردادی را امضا کرده بودند. بنابراین با کشف نفت در مسجدسلیمان، هر دو طرف اشتیاق بیشتری به حفظ و تداوم روابط داشتند. با وجود این، اختلاف میان خوانین بختیاری و سندیکای امتیازات که بعدها شرکت نفت انگلیس و ایران نام گرفت، همچنان ادامه یافت. مسائلی چون سهام نفتی خوانین و سود آن، حق الحفاظه یا حق الزحمه نگهبانی و محافظت از میدان های نفتی و فروش زمین به شرکت نفت از مسائل مورد اختلاف دو طرف بود که گاهی روابط طرفین را با مشکل روبه رو می ساخت. با این همه، روابط دوستانه خوانین بختیاری و دولت و مقامات انگلیس تا زمان به قدرت رسیدن رضاشاه پهلوی همچنان ادامه یافت. در این پژوهش با استناد به منابع و متن های تاریخی، روابط خوانین بختیاری و دولت انگلیس در زمینه نفت بررسی شده است.
۹.

سیاست انگلستان در دوره قاجاریه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فصلنامه تاریخ روابط خارجی ۱۳۸۵ شماره ۲۹
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۶۶ تعداد دانلود : ۱۵۰۷
دو سال آخر ،عنوان یادداشتهای سرجان کمبل ، نماینده کمپانی هندو شرقی انگلیس در ایران ، در سالهای پایانی دوره سلطنت فتحعلی شاه قاجار است . انتشارات دانشگاه تهران در سال 1384 ش. این کتاب را در دو جلد منتشر کرده است . این یادداشتها به کوشش دکتر ابراهیم تیموری ،دیپلمات پیشین وزارت امور خارجه و نویسنده کتابها و مقاله های تاریخی ،ترجمه شده است . ایشان در مقدمه جلد اول کتاب ، فراز و نشیب های روابط سیاسی ایران و انگلیس را آغاز ماموریت سرجان کمبل تا زمان درگذشت فتحعلی شاه بیان کرده است . کمبل حدود نه سال در ایران اقامت داشت ،وی سه سال و هشت ماه سر کنسول انگلیس بود و اندکی پس از مرگ فتحعلی شاه ایران را ترک کرد . کمبل در یادداشتهای خود تهران را "پایگاه مهم" منافع بریتانیا ارزیابی کرده است.
۱۰.

انگلیس کارگردان انعقاد قرارداد 1907 میلادی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فصلنامه تاریخ روابط خارجی ۱۳۸۷ شماره ۳۴

کلید واژه ها: ایران روسیه انگلیس قرارداد 1907 منطقه نفوذ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۰۴ تعداد دانلود : ۱۱۲۷
سال 2007 یکصدمین سالگرد انعقاد قرارداد 1907 است که در آن، دو قدرت امپریالیستی انگلیس و روسیه به خود اجازه دادند با استفاده از فرصت ناشی از درگیری ایران در مبارزه ملی انقلاب مشروطه، کشوری باستانی را میان خود تقسیم کنند.با اینکه نقش انگلیس در تجزیه بسیاری از سرزمینها و انعقاد معاهده های خانمان برانداز برای اغلب آگاهان مسائل سیاسی و تاریخی آشکار است، شاید کارگردانی این کشور در ماجرای انعقاد قرارداد 1907 که مقدمه ای برای تجزیه ایران بود، برای برخی افراد مشخص نباشد. آنچه در این نوشتار بررسی می شود نقش انگلیس در طراحی، پیشنهاد و انعقاد قرارداد 1907 و در نهایت معرفی اسنادی در این زمینه است. قرارداد 1907 افزون بر ایران، افغانستان و تبت را نیز دربرمی گرفت که پرداختن به موضوعهای آن مناطق در این مختصر نمی گنجد.
۱۱.

نگاهی دوباره به قرارداد 1919(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فصلنامه تاریخ روابط خارجی ۱۳۸۸ شماره ۳۸-۳۹

کلید واژه ها: قرارداد 1919 وثوق الدوله لرد کرزن احمدشاه نظام مستشاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۵۴
در این مقاله کوشش شده است با نگاهی به اوضاع ایران در سال های پس از جنگ جهانی و نیز سیاست قدرت های بزرگ در قبال این کشور، زمینه های قرارداد 1919 بررسی شود. سپس، متن قرارداد و اهداف نهان و آشکار آن تفسیر و تحلیل می شود؛ درباره طراحان و امضاکنندگان قرارداد و روش های تصویب و اجرای آن بحث می شود؛ واکنش های داخلی و خارجی در برابر قرارداد باز شناسی و مواضع احمدشاه با تامل بیشتری تبیین می شود و اثر تصویب قرارداد بر بی ثباتی سیاسی ایران تشریح می شود.
۱۲.

نیروی دریایی ایران در دوره قاجاریه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فصلنامه تاریخ روابط خارجی ۱۳۸۷ شماره ۳۶

کلید واژه ها: بوشهر خلیج فارس قاجاریه ناوگان دریایی بندر عباسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۵۲
کشور ایران به دلیل وجود دو حوزه دریایی خلیج فارس و دریای عمان در جنوب و دریای خزر در شمال، موقعیت بسیار مناسبی برای تامین ناوگان دریایی داشت؛ به عبارت دیگر این دو آبراه در تثبیت موقعیت اقتصادی و سیاسی ایران در منطقه نقش بسیار مهمی ایفا می کردند. پادشاهان نخستین دوره قاجاری پس از دوره ای طولانی کشمکش و جنگ های داخلی و پس از سقوط صفویان کوشیدند تا در خلیج فارس ناوگان دریایی تاسیس کنند. در این مقاله کوشش شده است تا با استناد به منابع تاریخی و اسناد و مدارک موجود، چگونگی شکل گیری نیروی دریایی ایران در دوره قاجار بررسی شود. از آنجایی که پیشینه شکل گیری نیروی دریایی به دوره افشاری می رسد، نخست به کوشش های نادرشاه افشار برای تشکیل ناوگان دریایی و سپس به نقش فریدون میرزا، والی فارس، در دوره محمدشاه قاجار پرداخته می شود. اگرچه کوشش فریدون میرزا به نتیجه نرسید، زمینـه مناسبی را برای فعالیت های بعدی ایجاد کرد و امیرکبیر، صدراعظم مشهور دوره ناصری، در اندیشه تحقق این آرزو برآمد و برای تاسیس نیروی دریایی کارهایی بسیار جدی انجام داد.
۱۳.

شالوده شکنی امتیاز رویتر از نگاه دیگر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فصلنامه تاریخ روابط خارجی ۱۳۸۸ شماره ۳۸-۳۹

کلید واژه ها: نوسازی شالوده شکنی فضای گفتمانی امتیاز رویتر تکرارپذیری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۴۴
داوری درباره امتیاز رویتر در دوران قاجار و حتی سالیان بعد بسیار مشکل بود. با در نظر گرفتن موقعیت سیاسی استراتژیک ایران در نگاه دولت های بزرگ و ضرورت نوسازی ایران، کم نبودند پژوهشگرانی که موانع درونی نوسازی در کشور را برجسته می ساختند و چشمان خود را بر شتابزدگی های میرزا حسین خان می بستند. امروزه دیگر قضاوت درباره قراردادهای استعماری همانند قرارداد رویتر، 1919، قرارداد دارسی و تاسیس نظام های مستشاری امریکایی با پوشش خیرخواهانه چندان مشکل نیست. با این وصف و به رغم گذشت بیش از یکصد سال از آن تاریخ، ذهن پر تب و تاب روشنفکر ایرانی درصدد است تا با گره زدن دو سطح تحلیلی خرد و کلان راهی جدید برای فهم امتیاز رویتر باز کند تا شاید شتابزدگی های ساده لوحانه میرزا حسین خان و خطر به تاراج رفتن هستی ایران زمین به دست فردی یهودی کم رنگ شده، پیشرفت نکردن کشور به پای نهضت مقاومت ملی در برابر امتیاز خارجی گذاشته شود!اینجاست که ضرورت ایجاب می کند تا نگارنده با طرحی نظری، دستمایه های درونی سیاست میرزا حسین خان سپهسالار را شالوده شکنی کند. این نوشتار دارای دو قسمت است که در قسمت اول چارچوب تحلیلی این نگاه بررسی می شود. در قسمت دوم با توجه به متن بندی فضای گفتمانی آن سال ها دلایل طبیعی شکست امتیاز رویتر از نظر علمی بررسی می شود.
۱۵.

کارخانه قند کهریزک و اسناد نویافته(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فصلنامه تاریخ روابط خارجی ۱۳۸۶ شماره ۳۳

کلید واژه ها: امتیاز اسناد بلژیک کارخانه قند کهریزک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۵۸
این مقاله می کوشد به مسائل و روند تاریخی شکل گیری نخستین کارخانه قند در ایران از زمان گرفتن امتیاز آن توسط بلژیکی ها تا ورشکستگی آن بپردازد.
۱۶.

تاریخ روابط سیاسی ، اقتصادی ایران و انگلیس در دوره ناصری ( با تکیه بر حوزه خلیج فارس )(مقاله علمی وزارت علوم)

منبع: فصلنامه تاریخ روابط خارجی ۱۳۸۳ شماره ۲۱

کلید واژه ها: ایران خلیج فارس موقعیت استراتژیک نظام بینالملل انگلیس روابط سیاسی و اقتصادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۸۷ تعداد دانلود : ۱۱۸۴
ایران به دلیل موقعیت ویژه خود ، همواره با ملل مختلف در ارتباط بوده است . در دوره قاجار ، به ویژه با روی کار آمدن ناصرالدین شاه ، روابط سیاسی و اقتصادی ایران با ممالک دیگر ، به ویژه اروپا ، رونق بیشتری یافت ، زیرا در این زمان با توجه به پیامدهای انقلاب صنعتی ، توسعه نظام سرمایه‌داری ، گسترش تجارت جهانی و رقابت کشورهای قدرتمند برای به دست آوردن بازارهای تازه ، ایران هم در گردونه روابط بین‌‌الملل قرار گرفت ؛ در عرصه اقتصادی به دنیای تجارت وارد شد و با کشورهای اروپایی ارتباط بیشتری یافت . ...
۱۸.

نقش شرکت های تجاری ایران و روسیه در اقتصاد دوران قاجار(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فصلنامه تاریخ روابط خارجی ۱۳۸۸ شماره ۴۱

کلید واژه ها: ایران روسیه دوران قاجار شرکت های تجاری مناسبات تجاریناسبات تجاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۱۰
ایران در دوران قاجار به علت ضعف ساختار اقتصادی و نداشتن اقتصاد صنعتی، در اقتصاد بین المللی آن عصر جایگاهی نداشت. اما موقعیت مناسب تجاری ایران، سبب شده بود تا کشورهایی چون روسیه روابط تجاری خوبی با ایران داشته باشند.نیاز روسیه و ایران به برخی از محصولات یکدیگر باعث شد تا بازرگانان روسی و قفقازی و ایرانی در زمینه صادرات و واردات کالاهای ایرانی و روسی فعالیت کنند و شرکت های تجاری گوناگونی تاسیس کنند. در این پژوهش کوشش می شود تا با تکیه بر اسناد دوره قاجار جایگاه تجارتخانه های روسی و ایرانی در مناسبات تجاری ایران و روسیه بررسی شود.
۲۰.

قرارداد رویتر ؛ درون مایه های یک تصمیم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فصلنامه تاریخ روابط خارجی ۱۳۸۸ شماره ۳۸-۳۹

کلید واژه ها: تصمیم گیری قاجاریه روابط خارجی قرارداد رویتر جیمز روزنا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۵۱
اندیشه تاریخی عنصر اصلی تاریخ نویسی جدید است. تحول تاریخی نیز نگرش ها را نسبت به گذشته تغییر می دهد و مسائل تاریخی جدیدی را مطرح می کند. در پی پاسخ به این پرسش که میان ماهیت و شیوه تصمیم گیری در روابط خارجی ایران دوره ناصری چه ناهمانندی هایی وجود داشته و چرا چنان بوده است، نگارنده با توجه به قرارداد رویتر کوشیده است با پذیرش دو فرضیه، پاسخی فراهم آورد که گمان می رود کمتر به آن پرداخته شده است. روابط خارجی ایران عصر ناصری، از یک سو بر نفوذپذیری و رخنه پذیری مبتنی بوده و از دیگر سو، تصمیم های دیگران را می پذیرفته، زیرا محیط بین المللی یک سویه تصمیم گیرنده بوده است. نگارنده بدون پرداختن به روند تاریخی انعقاد معاهده رویتر و بدون در نظر گرفتن محتوای آن، کوشش کرده است با بهره گیری از مدل تصمیم گیری جیمز روزنا، به شناخت ضرورت هایی بپردازد که نخبگان عصر قاجار را وادار کرده است به کاری دست زنند که سبب مسخره و نفرین کردن آنها شده است. پنج مؤلفه شخصیت تصمیم گیرنده، نقش و اختیارات تصمیم گیرنده، ساختار درونی دولت و دستگاه های حاکم، درون مایه های رفتاری و ارزش های سیاسی و اجتماعی و نظام بین المللی در این تحلیل به کار خواهند رفت.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان