فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۳٬۸۰۱ تا ۳٬۸۲۰ مورد از کل ۱۱٬۲۵۱ مورد.
۳۸۰۳.

ضرورت بازنگری در بخش ترکیبات خارجی فرهنگ فارسی معین

نویسنده:

کلید واژه ها: فرهنگ فارسی ترکیبات خارجی محمد معین ای‍رویرایش و تصحیح

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۱۵ تعداد دانلود : ۹۰۲
فرهنگ فارسی معین، بین سال‌های 1342 تا 1352 در شش جلد منتشر و تاکنون بارها تجدید چاپ شده است. استاد معین، این فرهنگ را به منظور پاسخگویی به بخشی از نیازهای دانش‌پژوهان گرد آورده؛ از روش علمی در سه بخش لغات، ترکیبات خارجی و اعلام استفاده کرده است. مولف همچنین از استادان و خاورشناسانی که در تألیف کتاب با او همکاری کرده‌اند؛ درمقدمه‌ جلد نخست نام برده است. نگارنده با توجه به اهمیت و تجدید چاپ این کتاب و مراجعه‌ گسترده و مکرر اهل نظر، مواردی از «بخش ترکیبات خارجی» را به منظور ویرایش و بازنگری در چاپ‌های بعدی یادآوری می‌کند و پس از اشاره به روش استاد معین در نگارش فرهنگ فارسی، از پیشوایان فرهنگ‌نویسی او، سخن می‌گوید. ترکیبات خارجی فرهنگ فارسی، شامل واژه‌هایی از زبان‌های عربی، ترکی و اروپایی مندرج در نوشتار و گفتار زبان فارسی است. این گونه ترکیبات، اغلب ویژگی‌های اصلی خود را حفظ کرده‌اند. محدود بودن این گونه ترکیبات از نظر هویت دستوری به دو گروه ترکیبی و فعلی، موجب شده است مولّف کتاب، به ویژگی‌های دستوری ترکیبات خارجی نپردازد و در این مقاله نیز از آن سخنی به میان نیاید. پیشینه‌ نقد وبررسی فرهنگ معین به چندسال پس از انتشار آن می‌رسد که به عنوان نمونه می‌توان مقاله‌ دکتر علی اشرف صادقی در مجله دانشکده ادبیات دانشگاه تهران را برشمرد. مقاله‌ حاضر، صرف نظر از علل و عوامل و نوع اشتباهات و کاستی‌ها با نگارشی متفاوت از گفتارها و مقالات دیگر، به بازنگری در فرهنگ معین می‌پردازد. با این امید که گامی در ویرایش این کتاب مرجع، برداشته باشد.
۳۸۰۹.

مظاهر تباین الفکر النحوی عند المحدثین(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: دستور اختلاف زبان عربی دستورنویسان معاصر

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی ادبیات عرب نحو
  2. حوزه‌های تخصصی ادبیات علوم ادبی دستور زبان دستور زبان عربی
تعداد بازدید : ۱۴۱۴ تعداد دانلود : ۷۸۳
اختلاف آراء و نظرات دستورنویسان درهای فکر و اندیشه را بر روی دستور زبان عربی گشود و منجر به اختلاف و نزاع فکری بین دستورنویسان گشت. این نزاع فکری, شکوفایی اندیشه و برپایی نهضت علمی در راستای علم دستور را برای زبان عربی به ارمغان آورد. دستورنویسان معاصر نیز به پیروی از پیشینیان در پاره ای از مسائل دستوری با هم اختلاف نظر داشته اند. این مسأله پژوهش حاضر را بر آن داشت که به بررسی موارد اختلاف آراء و نظرات دستوریان معاصر که با اختلاف دو مکتب دستوری بصره و کوفه شباهت دارد, بپردازد. بر این اساس با رویکردی توصیفی تحلیلی و با بررسی آراء و نظرات دستوریان معاصر در پاره ای از مباحث دستوری, جلوه ها و موارد اختلاف آراء ایشان در چند قسمت مورد بحث و مداقه قرار گرفته شد, که عبارتند از: شیوه پژوهش زبانی, انواع کلام, مفهوم جمله, اعراب و علامت های آن, مرفوعات, منصوبات, مجرورات, توابع و اعراب فعل. شایان ذکر است که اختلاف نظر دستورنویسان معاصر غالبا به منظور دست یابی به روشی بنیادی و کارآمد برای تصحیح سبک دشوار و پیچیده دستور سنتی بوده است. بدین منظور برخی از دستوریان معاصر نظرات خود را بر پایه نحو کوفه که از نظر ایشان به سهولت و تفصیل مباحث مشهور بود, بنیان نهادند, و برخی دیگر برای رهایی از دشواری و پیچیدگی ناشی از دستور سنتی تنها به آنچه برای زبان آموزان آسان می نمود اکتفا کردند.
۳۸۱۰.

شالوده شکنی و عرفان: امکان یا امتناع (با تکیه بر اندیشه دریدا و مولانا)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی ادبیات حوزه های ویژه مولانا پژوهی
  2. حوزه‌های تخصصی ادبیات علوم ادبی رویکردهای نقد ادبی ساختارشکنی
تعداد بازدید : ۱۴۱۵ تعداد دانلود : ۵۰۳۵
شناخت عمیق از صورت بندی های یک جریان فکری، با توجه به بسترها و زمینه ها و با تکیه بر کلیت آن محقق می شود و خوانش های گزینشی و منفک از بافت و زمینه، غالباً به تقلیل گرایی و برداشت های یک سویه منتهی می گردد. براین اساس، پژوهش حاضر به آسیب شناسی یکی از تصورات رایج در گفتمان نقد ادبی ایران می پردازد که تبیینِ سازوکارهای شالوده شکنی در یک متن عرفانی و قرائت شالوده شکنانه از آن را غیرممکن می-داند. این پژوهش با تکیه بر عناصر عرفانی در دستگاه فکری دریدا، چون همسانی ها و شباهت های اندیشة دریدا با سنت های شرقی و عرفان اسلامی، ارتباط اندیشة دریدا با عرفان یهود/ کابالا و تفکر هرمسی، و سکوت دریدا در برابر خوانش های الاهیاتی و دینی از متونش، ارتباط شالوده شکنی و عرفان را تبیین می نماید و همچنین با تکیه بر چگونگی شکل گیریِ برداشت مذکور و پاسخگویی به آن، به بازخوانی بار معنایی و جهت گیری مفاهیمی چون عدم قطعیت، نسبی نگری، مرکزگریزی و حیرت در شالوده شکنی دریدایی و واکاوی و تحلیل آنها در دستگاه فکری مولوی می پردازد.
۳۸۱۱.

تحلیلی انتقادی از مسألة جنسیت و زنانگی در تفکّر ابن عربی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: زنانگی مردسالاری ابن عربی استعلا تقابل های دوگانه هستی شناسی عرفانی هلن سیکسو

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی ادبیات علوم ادبی نقد و بررسی آثار ادبی کلاسیک نثر
  2. حوزه‌های تخصصی ادبیات حوزه های ویژه عرفان و تصوف در ادبیات عرفا و صوفیه
تعداد بازدید : ۱۴۱۴ تعداد دانلود : ۷۲۷
در میان منابع تصوف، آثار ابن عربی حاکی از نگاهی متعالی و مثبت به مسئلة زنانگی است. این مقاله بر آن است تا نشان دهد در پس نگاه استعلایی او به زن، تقابل های دوگانه ای که از نظرگاه هلن سیکسو، مبنای برخوردهای متفاوت با زن و مرد قرار گرفته و در نهایت به شکل گیری نگاهی مردسالار می انجامد، خودنمایی می کند. در بخش نخست مقاله، مبانی هستی شناسانه ای که بر نحوه برخورد ابن عربی با مسئله زنانگی مؤثّرند مطرح شده و در بخش های بعدی، نظرگاه های منفی و مثبت او به زن که نمایانگر تفکر او درباره مشخّصه های جنسیتی است مورد تحلیل قرار می گیرد. در خلال چنین تحلیلی، دگردیسی عناصر مردسالارانه به مفاهیم متافیزیکی در تفکر ابن عربی نشان داده می شود.
۳۸۱۹.

تحلیل سبک شناختی چند حکایت گلستان در پرتو دستور نقشگرای نظام مند هالیدی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مضمون سبک فرانقش دستور نقشگرای نظام مند داستان های گلستان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۱۳ تعداد دانلود : ۹۶۸
در این مقاله با به کاربستن رویکرد نقشگرای نظام مندی هالیدی بر داده های زبانی چند حکایت از گلستان سعدی سعی شده است که به این پرسش ها پاسخ داده شود: در سبک شناسی حکایات مورد نظر (که به طور اتفاقی انتخاب شده اند) چه عناصر زبانی برجسته شده اند و از چه فرایند تجربی در هر حکایت بیشتر استفاده شده است؟ دلیل کاربرد آن فرانقش در آن داستان چیست و آیا نوع فرانقش تجربی مضمون مطرح را برجسته سازی می کند؟ فرضیه این پژوهش نیز این بوده است که مضامین مطرح در این حکایت ارتباط نزدیک با صورت زبانی به کار گرفته شده در آن ها دارد. به بیان دیگر، مضامین مورد نظر نویسنده در صورت زبانی برجسته سازی شده اند. پس از تحلیل آماری داده ها این نتیجه حاصل شد که مضمون مورد نظر نویسنده در حکایتها با نوع فرآیند تجربی و فرانقش ارتباطی متبلور در افعال جملات از نظر بسامدی ارتباط دارد، اما تفاوت معنی دار میان فرایندهایی که مستقیماً به مضمون مرتبطند و دیگر انواع فرایندها تنها در نمونه های بزرگی که تعداد افعال در آن ها بیشتر است قابل مشاهده است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان