فیلتر های جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲٬۱۶۱ تا ۲٬۱۸۰ مورد از کل ۵٬۵۲۶ مورد.
حوزه های تخصصی:
رسوم مملکت داری در ایران
حوزه های تخصصی:
پیام های جهانی عطار برای مشکلات فکری انسان معاصر(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
چگونگی رویارویی گفتمان های ادبی با مشرب های فکری و فلسفی معاصر، از جمله مسائلی است که طرح آن ضروری می نماید؛ علت آن نیز وجود بحران هایی است که بشر معاصر را در بر گرفته است. بحران هایی که علت آن ها را می توان در پوچ گرایی، عصبیت های نژادی مدرن، اصالت سود و سرمایه و فردیت گرایی افراطی جست وجو کرد. مفاهیم به کار رفته در آثار عطار، خاصه «منطق الطیر» وی، از آن رو که خود التیامی است بر جراجت حاصل از این بحران ها در خور بررسی است. سبب آن نیز رویکرد عطار به معارف عرفانی، بی اعتنایی به دایره تنگ قوم اندیشی و تمرکز بر احساسات زلال انسانی است که این یک خود حاصل عبور از عواطف شخصی و اجتماعی عطار است.
این پژوهش که به شیوه توصیفی- تحلیلی و با تکیه بر رهیافت هرمنوتیک انجام گرفته است، در صدد است تا پیام های رهایی بخش عطار را با استقصا در «منطق الطیر» بکاود و با برشمردن بحران هایی که به برخی از علل آن ها اشاره شد، تناظر آموزه های او را با نیازهای معنوی بشر امروز روشن سازد.
طنز در سخن سعدی
حوزه های تخصصی:
در این مقاله با رویکرد طنز به سخن سعدی پرداخته شده، طنزی که می تواند فرصتی را برای تأمل به آدمیان دهد تا پیرامون مسایل جامعه خود بیاندیشند و بدین وسیله از قطعیت بسیاری از احکام رایج جلوگیری کنند و از شائبه یک سویه نگری فاصله گیرند و مجالی برای اصحاب اندیشه فراهم شود که به سویه دیگر کارها بنگرند تا بدین وسیله امور عالم اصلاح پذیرد و نیرویی که از بیداری وجدان ها برمی خیزد، برای اصلاح مفاسد اجتماعی به کار گرفته شود. در ادامه، نویسنده، سعدی را مصلحی می داند که به قصد اصلاح معضلات اجتماعی و تهذیب نفوس به طنزنویسی روی آورده است.
بررسی سیرتحول مفاهیم از یأس به امید و مقاومت در شعر فدوی طوقان
حوزه های تخصصی:
بی گمان شعر هر شاعری آینه ای است که مقتضیات زمانه ی او را بازتاب می دهد و نمودار احساسات و واکنش او در برابر رخدادها و جریان های موجود در جامعه اش است و از جانب دیگر شعر بر حوادث و مسائل زمانه ی خود نیز تأثیرگذار است و مردم را از کاری منع و به عملی تشویق می کند، شعر فدوی طوقان شاعر سیاسی و متعهد فلسطینی مجسم کننده ی دردها، امیدها و آرزوها، مبارزه و مقاومت مردمی است که در سرزمین خود مانند بیگانگان و متجاوزان با آن ها رفتار می شود. فدوی در مقطعی رهایی از این مشکلات و دشواری ها را ناممکن می داند و در گرداب یأس غوطه می خورد و به دنبال آن در شعر امید، آواز مقاومت تا رهایی سرمی دهد و هرآنچه در خود می بیند، در راه وطن فدا می کند. در این مقاله سعی شده تابا مطالعه ی دیوان شعری این شاعر بزرگ، اشعار وی را براساس سه مفهوم و درون مایه: یأس و ناامیدی، امید و اراده برای تغییر آینده، مبارزه و مقاومت طبقه بندی کرده و یک مسیریابی در شعر فدوی انجام گیرد؛ مسیری از یأس به امید و مبارزه که ردپای آن در شعر فدوی قابل ملاحظه و ردیابی است. با مطالعه ی دیوان فدوی طوقان برای مسائل فوق الذکر نمونه های فراوانی یافت شده است. در انجام این تحقیق روش استقرای تام استفاده شده است.
پایان بندی در داستان با رویکرد ادبیات تعلیمی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
به طور کلی کنش روایتی یک داستان را می توان بین دو وضعیت آغازین و پایانی در نظر گرفت. با وجود اهمیتی که دو عنصر آغاز و پایان به ویژه در مباحث داستان نویسی مدرن دارند، در مقالات و گفتارهای مربوط به داستان نویسی فارسی تقریبا هیچ گونه توجهی به این موضوع نشده است. در این میان گفت وگو درباره پایان بندی داستان به طور کلی نسبت به گفتارهایی که آغاز روایت را مورد بررسی قرار داده است، بیشتر مورد غفلت واقع شده است. پایان بندی در حوزه های مختلف هنر، از سینما گرفته تا موسیقی و نقاشی و معماری تا برسد به داستان و شعر، به طور طبیعی مورد توجه هنرمند بوده است؛ اما در حوزه نظریه های نقد، اگرچه اصطلاح پایان بندی، اصطلاحی کهنه و قدیمی به شمار نمی آید، در گفتارها و مقالات فارسی، خصوصاً در حوزه داستان و روایت، تقریبا هیچ مقاله مستقلی را نمی توان یافت که به مقوله پایان بندی پرداخته باشد؛ در حالی که در میان مقالات جهانی، خصوصاً در زمینه ادبیات، موضوع پایان بندی، جزو مباحث رایج و گسترده نقد داستان است. بسیاری از شاهکارهای منظوم و منثور ادب فارسی جنبه تعلیمی دارند؛ به این معنا که هدف اصلی گوینده از داستان، بیان نتیجه است و ارتباط منطقی و تنگاتنگی میان داستان و نتیجه ای که از آن گرفته می شود، برقرار است. در نوشتار حاضر، بررسی این عنصر در روایت کلاسیک(قصه، حکایت، افسانه) و داستان مدرن و پیوند آن با پیرنگ داستان مورد توجه قرار گرفته است و تلاش شده است سیر تاریخی این عنصر و تحولات معنایی آن از منظر دیدگاه های مختلف منتقدان مورد نقد و بررسی قرار گیرد.
موسیقی درونی در شعر پایداری (نمونه شعر فرید «قادر طهماسبی»)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
از جمله جلوه های مختلف موسیقی شعر می توان به موسیقی درونی آن اشاره کرد. موسیقی درونی حاصل هماهنگی و ترکیب کلمات و طنین خاص هر حرف در مجاورت با حروف دیگر است. بسیاری از آرایه هایی که تحت عنوان موسیقی درونی مورد بررسی قرار می گیرد، در حقیقت زیرمجموعه آرایه تکرار است؛ آرایه هایی نظیر جناس، ردالصدر علی العجز، ردالعجز علی الصدر، واج آرایی، طرد و عکس و ... همگی از نوعی تکرار حکایت می کند.
قادر طهماسبی، متخلص به فرید، از شاعران معاصر انقلاب و دفاع مقدس است. در طول سال های 1385 و 1386، سه دفتر شعر با عنوان پری ستاره ها (مجموعه غزل)، پری بهانه ها (مجموعه مثنوی) و پری شدگان (مجموعه اشعار نیمایی) از او به چاپ رسید. در این مقاله سعی شده است که اشعار فرید در این سه دفتر، از نظر موسیقی درونی مورد بررسی قرار گیرد. در آثار فرید، تکرار به عنوان رکن اساسی موسیقی درونی با جلوه های مختلف، نمود قابل توجهی دارد تا آنجا که می توان چنین نتیجه گرفت که تکرار، علاوه بر غنای موسیقی درونی اشعار او و ایجاد نوعی وحدت در محور عمودی اشعار، از جمله مشخصه های بارز سبکی اشعار فرید نیز به شمار می آید.
پی بردن به سبک شخصی شاعر و چه بسا آشکار کردن سبک دوره، از جمله ثمرات و اهدافی است که از رهگذر بررسی و تحلیل بسامد و فراوانی این شگرد هنری در شعر فرید حاصل می شود.
جلوه های پایداری در شعر عمر ابوریشه(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
ادبیات پایداری گویای دردها و رنج هایی است که در برهه ای از تاریخ بر ملتی وارد آمده است. عمر ابوریشه، شاعر، ادیب و سیاستمداری است که معانی پایداری را در شعرش با زیباترین و بدیع ترین تصویرها و واژگان، ترسیم کرده است. بررسی اشعار این شاعر برجسته در یک چارچوب تاریخی، مبین این حقیقت است که مهم ترین جلوه های پایداری در شعرش از سال 1917، یعنی همزمان با اعلانیه «بآلفور»، استعمار ستیزی بود. وی در این برهه از تاریخ، تلاش می کند تا با تکیه بر مذهب و ملی گرایی، احساسات مخاطبانش را برضد استعمار و صهیونیسم بر انگیزد. پس از دو شکست سال های 1948 و 1967، واکنشی مشابه نسبت به این دو رخداد در شعرش پدیدار گردید که در نتیجه آن، غم و اندوه و ناامیدی بر شعرش چیره گشت. وی گذشته درخشان اعراب را به یاد آورده و بر آن حسرت می خورد. رنج آوارگان را به تصویر می کشد و امت و حاکمان را سرزنش می کند. با این حال، وی خود را از غم و اندوه و ناامیدی می رهاند و دگربار خود را باز می یابد و شهید و سرباز فدایی را که مهم ترین روزنه امید او است، تمجید و ستایش می کند.
نگاهی به شعر احمد عزیزی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
احمد عزیزی از شاعران معاصری است که اشعارش را با بیان دغدغه های زندگی در روزگار امروز همراه کرده است. حوزه ی تداعی معانی در شعر او متاثر از فضل نمایی ها در حوزه ی اطلاعات عرفانی ادبی، فلسفی و مذهبی است تا حدی که هنگام آفرینش فضای معنوی و صور خیال در شعرش، علاوه بر آیات و احادیث و اصطلاحات عرفانی و اسلامی و فلسفی و ادبی، نام شاعران و دانشمندان ایرانی و غربی و کتاب هایشان، اسامی گل ها و فصل ها، نام خیابان ها و محله های تهران، حتی دستگاه های مکانیکی و قطعات ماشین، موثر بوده است.
فرضیه ی تحقیق بر این نکته تعلق یافته است که القای عاطفه در شعر احمد عزیزی که با رویکردی جسورانه به مضامین عرفانی پرداخته است، با استفاده از موسیقی معنوی شکل گرفته است. محدوده ی این پژوهش کتاب «ترانه های ایلیایی» احمد عزیزی است و مبنــای ارزیابی بر اساس سنجــه های پیشنهادی شفیعی کدکنی با بررسی عاطفه، تخیل، زبان، موسیقی و شکل اشعار استوار است. پژوهشگر بر آن است تا عناصر زیباشناختی فوق را در شعر عزیزی بکاود و لطف سخن او را در بیان مکاشفات روحانی اش جستجو و ارزیابی نماید.
جلوه های ادبیات پایداری در شعر جوزف الهاشم(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
جوزف الهاشم، یکی از شاعران برجسته مسیحی لبنان در روزگار ما می باشد که در ژرفای شعر متعهد و مقاومش، پیوندی از اندیشه های مسیحی و ارزش های دین اسلام ارائه می دهد. این شاعر توانمند توانسته است، دوستی و ستایش اهل بیت (ع) را با روح پایداری و پایمردی مردم فلسطین و لبنان، پیوند دهد. وی در اندیشه اساسی شعرش، بر آن است تا با فراخوانی شخصیت های دینی-تاریخی تشیع و نکوهش تسلیم و سازش در برابر رژیم صهیونیستی، اراده ملت های اسلامی را علیه اشغالگران برانگیزاند و روح امید و میهن دوستی را در میان ایشان بدمد. بیشتر اندیشه هایی که شاعر در چکامه هایش، مطرح می کند، برگرفته از سیره اهل بیت (ع) است. چنین مضمون هایی از سوی یک شاعر مسیحی، ارزشمند و ستودنی است.
محورهای اساسی این پژوهش، عبارتند از:
1) پیشگفتاری درباره کلیات پژوهش و معرفی جایگاه شاعر و اشاره ای گذرا به برخی از شاعران مسیحی معاصر که توانسته اند ادبیات متعهد شیعی را با ادبیات پایداری پیوند دهند.
2) پردازش و تحلیل موضوع از دو زاویه: الف) بررسی و تحلیل پیوندهای ادبیات شیعه و پایداری در شعر شاعر. ب) تحلیل تعهد ملی و وطن دوستی شاعر که همراه با بیان افتخارهای تاریخی گذشته لبنان و فلسطین و نکوهش و محکوم نمودن سکوت و سازش در برابر اشغالگران می باشد. واقعیت چهره این اشغالگران در شعر جوزف الهاشم، چیزی جز دروغ، تجاوز، فساد و نیرنگ نیست.
داستان های شاهنامة فردوسی: از استقلال تا انسجام (بررسی و نقد آرای تاریخ محور و اسطوره محور در تحلیل ساختار روایی شاهنامه و ارائة طرحی الگویی از ساختار اثر با استفاده از رویکرد نقد توصیفی)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
- حوزههای تخصصی ادبیات انواع ادبی ادبیات روایی و داستانی گونه های کلاسیک منظومه های داستانی
- حوزههای تخصصی ادبیات حوزه های ویژه شاهنامه پژوهی
- حوزههای تخصصی ادبیات علوم ادبی رویکردهای نقد ادبی نقد اسطوره ای
- حوزههای تخصصی ادبیات علوم ادبی رویکردهای نقد ادبی نقد ساختارگرا
- حوزههای تخصصی ادبیات ادبیات و مطالعات بین رشته ای تاریخ بازتاب رویدادها و شخصیتهای تاریخی
- حوزههای تخصصی ادبیات علوم ادبی رویکردهای نقد ادبی نقد توصیفی
داستان های شاهنامة فردوسی در عین استقلال نسبی، در مجموعه ای منسجم، یک کل را تشکیل می دهند. این پیچیدگی روایی باعث شده است، شاهنامه پژو هان از دیرباز برای کشف پیوند هایی که داستان ها را به یکدیگر متصل می کند، کوشا باشند. در تحلیل ماهیت تاریخی یا اساطیری شا هان شاهنامه و خوانش محور طولی داستان ها، سه نوع دیدگاه وجود داشته است: تقسیم بندی سه گانه برتلس و پیروانش، چون صفا و استاریکف؛ تفسیر های تاریخ محور تاریخ گرایانی چون کریستن سن، بویس، هنینگ و خالقی مطلق از پیوند های تاریخی میان داستان های مستقل؛ تأویل اسطوره بنیاد اسطوره گرایانی چون دومزیل، ویکاندر، سرکاراتی و مختاری که انسجام محور طولی متن را بر ژرف ساخت اساطیری نظام مند آن مبتنی دانسته اند. در این جستار، ضمن بررسی و نقد این نظریات، کوشش شده، بر اساس رویکرد نقد توصیفی، دلایل انسجام روایی این اثر، تحلیل و محور طولی داستان های شاهنامة فردوسی به سه بخش اصلی که خاصیت الگویی دارند تقسیم شود: الگوی نخست: ""تاریخ اساطیری"" یا ""تاریخ نمادین انسان و ایران"" (از کیومرث تا کیخسرو)؛ الگوی دوم: ""تاریخ دینی"" یا ""تاریخ دین آوری"" (از لهراسپ تا بهمن کیانی) و الگوی سوم: ""تاریخ روایی"" (از بهمن هخامنشی تا انتها). این سه طرح، الگویی و تکرارشونده اند که با طبیعت چرخه و تسلسلی زمان در جهان اساطیر همخوانی دارند، در نتیجه می توان تجلیات ساختاری آنها را در پیکرة روایی شاهنامه مشاهده کرد.
لحن، صحنه پردازی و فضا ابزار انتقاد و اعتراض بیهقی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
در این مقاله بر آنیم تا با نگاه تأویل گرانه به عناصر داستانی، صحنه پردازی، فضاسازی و لحن شخصیت ها در تاریخ بیهقی و با کمک گرفتن از تداعی معانی و مفاهیم در محور عمودی و افقی کلام، این فرضیه را اثبات کنیم که ابوالفضل بیهقی از طریق عناصر مذکور، علاوه بر نوشتن تاریخ و داستان پردازی و زینت و آراستن کلام، از حکومت مسعود غزنوی و فضای غیرقابل اعتماد دربار او انتقاد کرده است. پس می توان ادعا کرد که قلم بیهقی، صرفاً محافظه کار نیست؛ بلکه قلم وی توأم با انتقاد است، انتقاد از مفاسدی که منجر به شیوع بی اعتمادی در دربار سلطان مسعود شده است؛ البته انتقادی زیرکانه و همراه با رعایت شأن پادشاه.
تصحیح چند بیت از دیوان عمعق بخارایی براساس نسخه ای تازه یافته(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
امیرالشعرا شهاب الدین عمعق بخارایی از شعرای اوایل قرن ششم هجری در ماوراءالنهر است. دیوان این شاعر، نخستین بار در سال 1307 در چهل و چهار صفحه به گونه ای نابسامان و بازاری در تبریز به چاپ رسید. پس از این چاپ، استاد سعید نفیسی برخی از اشعار این شاعر را از مجموعه ها و تذکره های مختلف جمع آوری کرد و در 806 بیت از سوی کتابفروشی فروغی به چاپ رسانید. از آنجا که هیچ نسخة مدون و معتبری به عنوان نسخة اساس در دسترس این مصحّح نبوده، برخی از ابیات دیوان در این تصحیح به گونه ای مبهم و تحریف شده، چاپ گردیده است. نگارنده سعی کرده با به دست آوردن یکی از نسخه های نفیس دیوان این شاعر که درکتابخانة ملی پاریس نگهداری می شود، برخی از تحریفات دیوان عمعق چاپ استاد نفیسی را تصحیح و تنقیح کند.
بازتاب عشق محمود به ایاز در داستان های فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
داستان عشق سلطان محمود غزنوی به غلام ترک خود، جز جنبه ی افسانه ای آن، واقعیتی تاریخی هم دارد که از سده ی ششم به بعد، واقعیت تاریخی آن دگرگون شد و کسانی چون احمد غزالی، عین القضات همدانی، عطار نیشابوری و مولوی از آن برای تبیین مفاهیم عرفانی بهره بُردند. در سده های دهم و یازدهم هجری، داستان دلبستگی محمود به ایاز، مورد توجه شاعران منظومه پرداز قرار گرفت و چند منظومه با همین نام سرودند.
این داستان دستمایه ی بسیاری از شاعران و نویسندگان فارسی زبان بوده و تاثیر بسزایی بر تصویرپردازی و معنی سازی شاعران عارف و غیر عارف داشته است. دراین مقاله داستان های کوتاه و منظومه های بلند را در آثار ادبی جست وجو شده و ضمن یافتن پیشینه ی هریک ، با روایت های مشابه مقایسه می شوند.
در این تحقیق هفتاد داستان کوتاه درمتون منظوم و منثور ادب فارسی است که قدیم ترین آن ها در قابوس نامه و حدیقه سنایی است. با رواج منظومه سرایی درسده ی دهم و یازدهم، هشت منظومه ی مستقل نیز از داستان وجود دارد. مثنوی عرفانی محمود و ایاز زلالی خوانساری مهم ترین و مفصل ترین آن هاست.
نقد جایگاه اندیشه های تعلیمی و اخلاقیات در آثار سعدی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
قرن هفتم هجری، دورانی که وحشت مغول همه چیز را از ریشه و بن می سوزاند، مولانا در بلخ، امیرخسرو دهلوی در هند و سعدی در شیراز پای به عرصه ادب می گذارند.
زبان هر سه آنها پارسی است و منبع الهامشان کلام آسمانی قرآن است. بی شک، سعدی یکی از پایه های بنای استوار ادب پارسی است که جلوه های نظم و نثر او زیور پیکره شکوهمند فرهنگ کنونی است. «گلستان» و «بوستان» سعدی، سرشار از پندهای اخلاقی و آداب زندگی و حکمت عملی است. غزلیات شاعر نیز که سرشار از سروده های ستایشگرانه، عاشقانه و حکیمانه است، با مباحث اخلاقی گره می خورد.
هنر نویسندگی سعدی در کنار همین مضامین بلند اخلاقی و اندیشه های والای عرفانی و نکته های لطیف حکمت آموز مزید بر زیبایی آثار اوست. لزوم شناخت جهان بینی اخلاقی سعدی از سویی و تبیین کم و کیف رویکردها در «گلستان» و «بوستان» و غزلیات از سوی دیگر، که در تحقیقات گذشته کمتر بدان توجه شده است، از اهداف نگارش این مقاله است. مقاله حاضر سعی دارد تا بعد از ذکر مقدماتی درباره اخلاق و رویکردهای روانشناختی آن، فلسفه اخلاق و علوم ذی ربط با آن، معناشناسی اخلاق و ... به تحلیل جایگاه اخلاق و تربیت در شعر سعدی، همچنین جامعه آرمانی و جهان بینی سعدی از حیث اخلاقی بپردازد. ضرورت تبیین مسائل اخلاقی و تربیتی از نگاه سعدی، جایگاه کمی عناصر اخلاقی و تربیتی در «بوستان»، «گلستان» و «غزلیات» سعدی و ... در بخش های دیگر مقاله آمده است.
معانی غنایی مشترک در شعر ناصر خسرو و متنبی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
یکی از شعرای برجسته ی عرب که دیوان وی، بویژه به دلیل اشتمال آن بر مسائل و مفاهیم فلسفی و حکمی و تمثیل های متنوع، همیشه مورد توجه شاعران زبان فارسی و همچنین در حوزه ی آموزش های ادبی، همواره مدار بحث و فحص اهل ادب بوده، متنبی شاعر مشهور قرن چهارم هجری است. فرضیه ی این پژوهش آن بوده که ناصر خسرو، هم بنابر سنت های آموزشی رایج در عصر خویش و هم به دلیل تعلقش به طبقه ی دیوانیان که چنین شغل و منصبی در آن عهد، توغل و تبحر در ادب عربی را اقتضا می نموده، بی شک با شعر متنبی آشنایی داشته است.
این تحقیق نشان می دهد که تعدادی از مضامین شعر ناصر خسرو را می توان مقتبس از دیوان متنبی و حاصل آشنایی وی با شعر این شاعر عرب دانست.
بازتاب غم، رنج و ناامیدی در سبک هندی (با تکیه بر غزلیات طالب آملی)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
حوزه های تخصصی:
با تأمل در شعر سبک هندی، بویژه غزلسرایان این سبک در می یابیم که غم و ناامیدی و رنج از پر بسامدترین واژگان در غزلیات شعرای سبک هندی می باشد که علت آن را در عوامل گوناگونی چون جریانات اجتماعی و مسائل اقتصادی، فرهنگی و سیاسی عصر صفویه، و به دنبال آن فردگرایی شدید شعرای این دوره و مهاجرت و اندوه و غم ناشی از فراق و دوری از وطن،بازتاب اندوه، ستم و بیداد بر مردم روزگار خود و تأثیر اندیشهی غم و رنج های سه گانه در مکاتب فلسفی هند و ... می توان جستجو کرد. با تحلیل غزلیات شعرای این مکتب و بخصوص غزلیات طالب آملی -که این تحقیق با تأکید بر آن می باشد- می توان به شاخص های زیر در موضوع غم و رنج دست یافت: تفکر جبرگرایانه، ایجاد تصاویر پارادوکسی با موضوعات غم وشادی و یأس و امید، اصالت دادن به موضوع غم در هستی، همت بلند و غم جویی، استفاده از عناصر طبیعت برای توصیف غم و اندوه چون شاعران رمانتیسم و استفاده از کلمات عامیانه و بازاری در القای ملموس تر و بهتر غم و اندوه و ... اشاره کرد. هم چنین با تحلیل اشعار سبک هندی از این منظر می توان به برخی ازباورها و نکات دقیق و مبهم زندگی و عصر شاعر پی برد
گسترة عناصر نماد و اسطوره در اشعار سمیح القاسم و حسن حسینی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
اشغال فلسطین و حمله عراق به ایران، به عنوان دو رخداد بزرگ قرن بیستم، زندگی مردم دو سرزمین را تحت الشعاع خود قرار دادند. در این میان ادبیات – به ویژه شعر - به عنوان یکی از حوزه های اندیشة فلسطینی و ایرانی، شاهد تحولی بنیادین بود. شاعران دو سرزمین به موازات حملة دشمن، همدوش رزمندگان در برابر تهاجم به پا خاستند. از جمله این شاعران، سمیح القاسم و حسن حسینی بودند که با آفرینش اشعاری گونه گون میراثی ارزشمند در عرصه شعر پایداری به جای گذاشتند. یکی از شاخص های این نوع ادبی استفاده چشمگیر شاعر از مضامین نمادین و اسطوره ای است.
این پژوهش بر آن است تا میزان به کارگیری مفاهیم نمادین و اسطوره ای را در شعر پایداری سمیح القاسم و حسن حسینی بررسی کند و همسانی ها، تفاوت ها، تحولات و دگرگونی های معنایی این مضامین را در قالب نمودارها و جدول ها به صورت مستند ارائه دهد. یافته های پژوهش نشان می دهد که سمیح القاسم و حسینی از نمادها و اسطوره ها ی طبیعی، انسانی، حیوانی و مکانی استفاده کرده اند، اما مضامین نمادین و اسطوره ای اشعار سمیح در مقایسه با اشعار حسینی ابتکار، تنوع و گسترش بیشتری دارد.